Υπάρχει διέξοδος από τη στεγαστική κρίση;

Υπάρχει διέξοδος από τη στεγαστική κρίση; Facebook Twitter
Νομίζω το σημαντικό είναι να μπορέσουμε να εντάξουμε αρμονικά τις νέες εξελίξεις σε μια ολιστική προσέγγιση. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

— Ποιους ωφελεί τελικά και ποιους βλάπτει η οικιστική ανάπλαση που συντελείται τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα; Είναι ευλογία ή κατάρα;
Το ερώτημα δεν επιδέχεται μονοσήμαντες απαντήσεις. Από τη μία πλευρά, υπάρχουν προφανή οφέλη. Το πρώτο είναι η αναζωογόνηση περιοχών που είχαν υποβαθμιστεί ή και ερημώσει. Το δεύτερο είναι η προστασία των διατηρητέων κτιρίων, καθώς υπάρχουν ισχυρά κίνητρα για τη συντήρησή τους, τέτοια που ουδέποτε το κράτος προσέφερε. Το τρίτο είναι ότι η οικιστική ανάπλαση επέτρεψε να δημιουργηθούν ευκαιρίες και θέσεις εργασίας. Διότι δεν είναι μόνο ο ιδιοκτήτης, αλλά και η οικοδομή (που συντηρήθηκε έτσι στα χρόνια της κρίσης) και οι νέες υπηρεσίες που παρακολουθούν τις νέες οικιστικές ανάγκες. Από την άλλη πλευρά, αυτά οδήγησαν σε μετεξέλιξη, ενδεχομένως και αλλαγή, της φυσιογνωμίας επιμέρους περιοχών, σε αύξηση του κόστους της στέγης, ενίοτε και σε αυτό που έχει ονομαστεί εκτοπισμός παλαιών κατοίκων.

«Eιδικά το τουριστικό στοιχείο πρέπει να κληθεί να συνεισφέρει στο συν-ανήκειν, αλλά και στη συλλογική διαχείριση της πόλης. Το τελευταίο στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα αναγκαίο, διότι είναι σύνηθες να αναζητούμε πρώτοι τα οφέλη από την πολιτισμική και αρχαιολογική μας κληρονομιά, δίχως όμως να συνεισφέρουμε».

— Υποστηρίζουν πολλοί ότι η οικιστική ανάπλαση βοηθά στην αξιοποίηση παλιών, άδειων και ερειπωμένων κτιρίων της πόλης. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με αυτή την άποψη;  Και ποιες βλέπετε να είναι οι επιπτώσεις, ιδίως όταν λαμβάνει τη μορφή της τουριστικής αξιοποίησης;
Η αξιοποίηση είναι, νομίζω, σε ορισμένο βαθμό αναγκαία για να συντηρηθεί αλλά και να αναδειχθεί το πολιτιστικό κεφάλαιο, το οποίο ανήκει στην ανθρωπότητα. Από την άλλη πλευρά, η άναρχη τουριστική ανάπτυξη, όταν ιδίως ξεπερνά τη φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής, έχει σοβαρές παρενέργειες. Περαιτέρω, για το παραδοσιακό στοιχείο, κριτική έχει ασκηθεί και σχετικά με την αίσθηση του συν-ανήκειν, τη συλλογική μνήμη και τη λειτουργία της γειτονιάς. Ο αντίλογος σε αυτό είναι ότι η φυσιογνωμία της πόλης πάντοτε εξελίσσεται. Δεν πρόκειται να γυρίσουμε ποτέ πίσω στην Αθήνα του 1950. Και σίγουρα το να γυρίσουμε σε κτίρια-φαντάσματα, είτε διότι δεν θα υπάρχει ενδιαφέρον συντήρησης, είτε διότι μόνο πλούσιοι θα μπορούν να τα αποκτήσουν, δεν είναι λύση. Εξάλλου, μια συγκεκριμένη μορφή γειτονιάς προϋποθέτει και κατάλληλη απασχόληση των κατοίκων που να μπορεί να την συντηρήσει.

Νίκος Παπασπύρου
O Νίκος Παπασπύρου

— Άρα προς τα πού μπορεί να αναζητηθεί λύση;
Νομίζω το σημαντικό είναι να μπορέσουμε να εντάξουμε αρμονικά τις νέες εξελίξεις σε μια ολιστική προσέγγιση. Εδώ έχουμε ανάγκη ο σχεδιασμός να επικαιροποιείται, να είναι υλοποιήσιμος, να μπορεί δηλαδή να συμβαδίζει με τα δεδομένα, και, φυσικά, να μην εργαλειοποιείται. Από εκεί και πέρα, ειδικά το τουριστικό στοιχείο πρέπει να κληθεί να συνεισφέρει στο συν-ανήκειν, αλλά και στη συλλογική διαχείριση της πόλης. Το τελευταίο στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα αναγκαίο, διότι είναι σύνηθες να αναζητούμε πρώτοι τα οφέλη από την πολιτισμική και αρχαιολογική μας κληρονομιά, δίχως όμως να συνεισφέρουμε.

— Ειδικά για το κόστος της στέγης, η οικιστική ανάπλαση είναι πρόβλημα;
Στις μεγάλες πόλεις, το πρόβλημα της στέγης είναι πολυσύνθετο. Από τη μία πλευρά, έχουμε μετακίνηση προσώπων από εύπορες χώρες σε χώρες με χαμηλή αγοραστική δύναμη, είτε ως τουρίστες είτε όχι. Η κάλυψη οικιστικού χώρου όμως δεν γίνεται μόνο από αλλοδαπούς. Αφορά στον κοινωνικό χαρακτήρα της ανάπτυξης, δηλαδή στην αλλαγή της κοινωνικής φυσιογνωμίας μιας περιοχής. Αφορά στην εισροή προσώπων διαφορετικού κοινωνικού, πολιτισμικού και οικογενειακού προφίλ. Σε δεύτερο στάδιο, ακολουθούν πιο εύπορες κοινωνικά ομάδες και, δεδομένης της στενότητας χώρου, το κόστος διαβίωσης γίνεται μη ανεκτό για τους παλαιότερους. Μπορούμε όμως να αποφασίσουμε εμείς τι μορφής κοινωνικές σχέσεις θέλουμε; Και είναι δυνατόν να τις επιβάλουμε; Ίσως πάλι η λύση να βρίσκεται όχι τόσο στον σχεδιασμό του χώρου όσο στον έλεγχο των μισθώσεων, οι οποίες έχουν πλέον καταστεί ανεξέλεγκτες. Αλλά, πάνω από όλα, το πρόβλημα έχει να κάνει με την οικονομία και την αγοραστική δύναμη. Φοβάμαι όλα τα άλλα είναι μάχη οπισθοφυλακής.

— Τελικά, θέλουμε την Αθήνα ως έναν παγκόσμιο τόπο αναψυχής ή ως μια πόλη βιώσιμη για τους κατοίκους της; Εσείς τι απαντάτε;
Η πόλη είναι βιώσιμη μόνο αν είναι εξωστρεφής. Άρα θέλουμε και τα δύο, με τρόπο συμπεριληπτικό και ανθεκτικό στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Στο μάθημα, όταν διδάσκω την εξέλιξη των συνταγματικών θεσμών, συνήθως λέω στους φοιτητές ότι η αρχαία Αθήνα ήταν κάτι σαν τη Νέα Υόρκη του 20ού αιώνα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί η «γενιά του ενοικίου» δεν βρίσκει σπίτι να μείνει;

Newsroom / Γιατί η «γενιά του ενοικίου» δεν βρίσκει σπίτι να μείνει;

Τρώγλες προς ενοικίαση, παλάτια στο Airbnb. Ποιοι είναι οι λόγοι που το κόστος στέγασης στην Αθήνα έχει ξεφύγει; Γιατί η Αθήνα είναι πλέον μια υπερβολικά ακριβή πόλη για να ζήσεις; Ο Γιάννης Πανταζόπουλος συζητά με την Ντίνα Καράτζιου και τον Θοδωρή Αντωνόπουλο τις αιτίες και τις λύσεις της στεγαστικής κρίσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η στεγαστική κρίση «πνίγει» τη νέα γενιά στην Ευρώπη

Διεθνή / Η στεγαστική κρίση «πνίγει» τη νέα γενιά στην Ευρώπη

Η Ελλάδα δεν έχει μείνει αλώβητη από τη στεγαστική κρίση που πλήττει πολλές χώρες της Ευρώπης - Τα ενοίκια στην Αθήνα έχουν αυξηθεί 55,9% την τελευταία 9ετία, σύμφωνα με μεσιτικές εταιρείες και ειδικούς αναλυτές
LIFO NEWSROOM
Ειρήνη Φρεζάδου: «Είμαστε οι αρχιτέκτονες της ζωής μας»

Ειρήνη Φρεζάδου / Ειρήνη Φρεζάδου: «Ό,τι κλείνει στο κέντρο, ανοίγει στη θέση του ένα μπαρ ή ένα εστιατόριο»

Αγωνίζεται ενάντια «στην απληστία που ξοδεύει τον αρχιτεκτονικό, φυσικό και πολιτιστικό μας πλούτο». Βγήκε μπροστά για το κτίριο «που ντροπιάζει την Ακρόπολη». Και τώρα, το νέο της σχέδιο είναι η αναβίωση του ιστορικού σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ