Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο

Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο. Facebook Twitter
Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΚΑΙ ΛΕΩ, ΑΣ ΠΑΡΩ ένα «καλό» τηγάνι. Μόνο που δεν ήξερα τι συνιστά ένα «καλό» τηγάνι, οπότε λέω, ας ρωτήσω. Ρώτησα. «Μην πάρεις αντικολλητικό, είναι ευκολία, αλλά κάνει το φαγητό καρκίνο, πάρε μαντεμένιο να σου κρατήσει». Μα έχω μαντεμένιο, το θέμα είναι να κάνουμε γρήγορα τη δουλειά μας. «Μην πάρεις, μωρέ, αντικολλητικό, πάρε από ανοξείδωτο ατσάλι, το τεφλόν προκαλεί προβλήματα στο συκώτι και καρκίνο».

Δεν ήθελε πολύ μέχρι η αρχική μου σε Instagram και TikTok να πιάσει αυτές τις ανησυχίες και να τις μεταφράσει σε περιεχόμενο. Τα βίντεο για τον βέβαιο θάνατο που προκαλεί το τεφλόν κατέκλυσαν το scrolling μου. Προκαλεί, λέει, τα πάντα, από πονοκέφαλο μέχρι διαβήτη. Αλλά και αυτά από ανοξείδωτο ατσάλι είναι υποτίθεται επικίνδυνα, αν τα γρατζουνίσεις θα δηλητηριαστείς από χρώμιο και νικέλιο, που προκαλούν από δερματίτιδα μέχρι καρκίνο. Σειρά είχαν οι επιφάνειες κοπής. Όχι πλαστικές, γεμίζει το φαγητό μικροπλαστικά. Όχι ξύλινες, δεν καθαρίζονται ποτέ βαθιά, το κρέας μένει στις εγκοπές και σαπίζει. Kαι φυσικά όχι γυάλινες, καταστρέφουν τη λεπίδα του μαχαιριού και το φαγητό γλιστράει πάνω τους, είναι ακατάλληλες για λαχανικά. Και μετά ήρθαν όλα, μα όλα τ’ άλλα. Τα τάπερ μπορεί να είχαν BPA, μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στα πλαστικά και μπορεί να επιβαρύνει την υγεία με διάφορους αόριστους τρόπους, κυρίως «απορρυθμίζοντας» τον θυρεοειδή. Τα παλιά γυαλικά των γιαγιάδων μας μπορεί να έχουν μόλυβδο και κάδμιο, ειδικά αν είναι ζωγραφισμένα. Μη συζητήσω για τα βίντεο που έδειχναν ένα ένα τα δημοφιλή καθαριστικά φούρνου και μας ενημέρωναν ότι προκαλούν από τρύπες στο έντερο μέχρι ορμονική αποδιοργάνωση. 

Εντελώς ξαφνικά κι εντελώς τυχαία είχα ανακαλύψει κάτι που δεν ήξερα πώς να μεταφράσω. Απ’ τη μια, έβλεπα περιεχόμενο από content creators που, αφού τρομοκρατούσαν το κοινό τους για όσα θα πάθαινε, του πουλούσαν οδηγούς «καθαρής» κουζίνας, καθαριστικά ασφαλή για τα παιδιά, λίστες με ασφαλή προϊόντα στην Amazon. Aπ’ την άλλη, έβλεπα πιθανά κενά στη νομοθεσία προστασίας του καταναλωτή, ενδεχόμενη εκμετάλλευση της απουσίας μακροχρόνιων ερευνών για την καθημερινή χρήση διάφορων σκευών, μια βιομηχανία κουζινικών που κάθε συμφέρον έχει να κρατήσει το κόστος χαμηλό με ελαχιστοποίηση της ασφάλειας των προϊόντων και παραγωγή με φθηνά και αμφίβολης ασφάλειας υλικά. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Σύντομα, οι λίγες ώρες αλληλεπίδρασης με αυτό το περιεχόμενο οδήγησαν σε προτάσεις στο YouTube με θέμα «οι ασφαλέστερες μάρκες τηγανιών στην αγορά», βιβλιοπροτάσεις στο Goodreads με τίτλους όπως «Οδηγός μη τοξικών σκευών και πού να τα βρείτε» και ερωτήσεις στο newsletter του Quora με θέμα «δέκα τοξικοί κίνδυνοι στην κουζίνα σας και πώς να τους αποφύγετε». Πλήρωνα την απόφασή μου να μην πάρω απλώς ένα τηγάνι απ’ το ΙΚΕA και να ξεμπερδέψω σε μία ώρα με αντίτιμο την αποκάλυψη μιας παγκόσμιας υστερίας σχετικά με τα σκεύη, η οποία κατά πάσα πιθανότητα είχε βάση κι εγώ δεν είχα τις γνώσεις για να εξακριβώσω πού τελειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει η εκμετάλλευση του φόβου των ανθρώπων. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Τέσσερα ζητήματα με προβλημάτισαν. Το πρώτο είναι ότι η κουζίνα είναι ακόμη γυναικείο ζήτημα και όλο αυτό που έβλεπα μού φάνηκε σαν ένα πρόσθετο βάρος που έχει να κουβαλήσει η υπεύθυνη για την προετοιμασία της τροφής όταν κάνει μικρές και μεγάλες επιλογές. Πίσω απ’ τις «προειδοποιήσεις» για το τι να μην αγοραστεί διέκρινα το τρομερά αυξημένο κόστος της σωστής επιλογής και τις τύψεις της μητέρας που καραδοκούσαν κάθε φορά που το βρεφάκι της αρρώσταινε. Ποιος ξέρει αν είναι ιός ή συνέπεια του τεφλόν; 

Το δεύτερο είναι ότι πάρα πολλά βίντεο ξεκινούσαν ως εξής: «Ίσως δεν έχεις κατάθλιψη, ίσως τρως σε τοξικά σκεύη», «ίσως δεν χρειάζεσαι φάρμακα για τον θυρεοειδή, απλώς άλλαξε τα σκεύη σου και θα νιώσεις καλύτερα», «αν φουσκώνεις απ’ το φαγητό συνέχεια, ο λόγος μπορεί να βρίσκεται στην κουζίνα σου». Το περιεχόμενο αυτό, με εκατομμύρια θεάσεις, επηρέαζε τον τρόπο που έβλεπαν την αιτία του προβλήματός τους χιλιάδες άνθρωποι, πολλοί απ’ αυτούς ανήλικοι. Ο πραγματικός κίνδυνος, η εκμετάλλευση, η παραπληροφόρηση και τα αληθινά προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας μπλέκονταν με τρόπο που κλόνιζε την αίσθηση πραγματικότητας των πασχόντων. 

Το τρίτο είναι ακριβώς η αδυναμία του κοινωνικού συνόλου απέναντι στην παραπληροφόρηση. Ειδικά σε τέτοια ζητήματα, ακόμη και σε επίσημους φορείς ν’ αποταθείς για την αλήθεια, πλέον υπάρχει μονίμως πάνω απ’ το κεφάλι σου σαν εκκρεμές ένα «και πού ξέρω εγώ αν ο τάδε οργανισμός δεν εξυπηρετεί συμφέροντα» ή «και πώς ξέρω ότι οι έρευνες που έχουν γίνει είναι πραγματικά επαρκείς;».

Το τέταρτο και μεγαλύτερο είναι η μετάθεση της ευθύνης για την κακοζωία και σε κάτι μικρό και συγκεκριμένο, που λύνεται καταναλωτικά. Μου φαίνεται πολύ πιο χειροπιαστό να πω «φταίει το τηγάνι που ξυπνάω κουρασμένη, είναι γδαρμένο» απ’ το ν’ αντιμετωπίσω μια καθημερινότητα που θέλει πολύωρη εργασία, οικοκυρική ευθύνη, φροντίδα/μετακίνηση/απασχόληση παιδιών και καλλιέργεια φιλικών και ερωτικών σχέσεων. Aν η λύση στο πρόβλημά μου είναι ένα τηγάνι Le Creuset στα 205 ευρώ, τότε το πρόβλημά μου είναι ταξικό και επιλύσιμο. Λύνεται με περισσότερη οικονομία, δουλειά και budgeting. Αν το πρόβλημα είναι ότι απλώς δεν είμαι φτιαγμένη για τόσες ώρες εργασίας σε γραφείο ή σέρβις ή κουζίνα ή εργοτάξιο, ότι δεν είμαι φτιαγμένη για την έλλειψη ύπνου που αποτελεί πλέον προϋπόθεση για να βγει η καθημερινότητα και ότι δεν αντέχω άλλο τη ζωή στην πόλη, τα νέα είναι κακά, καθότι η αλλαγή είναι αργή και δύσκολη. Καλύτερα να φταίει το τηγάνι, κι αν απλώς μπορεί να φταίει, ας υποθέσω ότι φταίει μέχρι ν’ αποδειχθεί ότι δεν φταίει. 

Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Το να αγνοεί κανείς συνειδητά ακόμη και αληθινούς κινδύνους φαίνεται να είναι το πιο πρόσφορο μέσο διανοητικής αυτοπροστασίας που διαθέτουμε. Μοιάζει βέβαια με έσχατη λύση. Ή δεχόμαστε ότι πολλά πράγματα δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε αρκετά ώστε να προστατευτούμε απ’ αυτά ή αποδεχόμαστε μια κλυδωνισμένη ύπαρξη που είναι δεκτική σε αλλαγές συμπεριφοράς, εργαλείων και συνηθειών σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες. 

Σε κάθε περίπτωση, σκιαγραφείται πεντακάθαρα η σημασία τής ψυχραιμίας απέναντι στο «νέο». Μα όταν ο χρόνος ξοδεύεται στην καθημερινή επιβίωση, πόσοι μπορούν να δηλώσουν ότι έχουν το προνόμιο να την καλλιεργήσουν; 

ΥΓ.: Για την ιστορία, πήρα ένα αντικολλητικό απ’ το σούπερ μάρκετ. Ελπίζω για το καλύτερο.


 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Υγεία & Σώμα / Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που οι όροι «δίαιτα» και «διατροφή» ήταν συνδεδεμένοι με την έννοια της στέρησης. Σήμερα η σωστή διατροφή χρειάζεται μυαλό, ώστε να αποφεύγουμε τις παγίδες, σωστές επιλογές, αρκετά μικρά υγιεινά σνακ και ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γαϊδούρια : Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;/ Ιπποειδή: Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;

Ρεπορτάζ / Γαϊδούρια: Ζώα εργασίας ή θύματα κακοποίησης;

Είναι τα ιπποειδή στην Ελλάδα εργάτες χωρίς δικαιώματα; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ποια μέριμνα υπάρχει για τη φροντίδα τους και γιατί η νομοθετική προστασία τους βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη; Μιλούν στη LiFO εκπρόσωποι φιλοζωικών οργανώσεων και τοπικοί φορείς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ