Σε αναζήτηση του φωτογενούς μοντέρνου νέου 

Σε αναζήτηση του φωτογενούς μοντέρνου νέου  Facebook Twitter
Ο κ. Κασσελάκης, στο κέντρο
0

ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΕΧΕΙ ΕΜΦΑΝΙΣΤΕΙ ένα νέο είδος πολιτικού μεσσιανισμού: η αναζήτηση του μοντέρνου νέου. Είναι ένα ρεύμα γνώμης μα κυρίως μια σταθερά της διψασμένης για νέες φάτσες μιντιακής σφαίρας. Έχει πάρει δε πολλές μορφές, αφού στην Ευρώπη μπορούσε να αφορά ριζοσπάστες (ακρο)δεξιούς ανθρώπους του φιλελεύθερου κέντρου και τέλος αριστερούς. Η ελληνική ριζοσπαστική αριστερά είχε κατά νου βεβαίως για χρόνια μια άλλη εικόνα του μοντέρνου νέου: αυτή που έπαιρνε παράδειγμα την κινηματική πρακτική, τον συνδικαλισμό ή την εναντίωση στον κόσμο των (κατά τεκμήριο μεγάλων) «κυρ-Παντελήδων». Η νεο-φιλία της αριστεράς εκφραζόταν με την αποθέωση μιας μαχητικής νιότης απέναντι στις δυνάμεις του παλαιού, την  Αστυνομία, τη δεξιά, τους ολιγαρχικούς. Όμως η κατασκευή του μοντέρνου νέου που θα σάρωνε τον κόσμο των αραχνιασμένων προτύπων υπονόμευε πάντα τους ίδιους τους εμπνευστές της.

Στην πραγματικότητα, ήταν σε επαφή με μια γενικότερη πολιτισμική τάση σε όλες τις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες. Η μετάβαση από τον νέο των κινημάτων στο νέο της επαγγελματικής αριστείας, από τον απειλητικό για το σύστημα στον προοδευτικό του συστήματος, ήταν φυσική συνέπεια αυτής της κατασκευής. Ήταν η μετάβαση από τον θυμό στην cool διαπραγμάτευση με τις ευκαιρίες. Η ιδέα του μοντέρνου νέου ως πορθητή μιας παλαιάς τάξης μπορούσε έτσι να περάσει εύκολα από τα αριστερά στην κεντροδεξιά, από τις κουλτούρες της διεκδίκησης στο κόμμα της λογικής και τελικά στη μεγάλη, συμπεριληπτική κοίτη των προοδευτικών συναισθημάτων. Ποιος δεν θέλει να έχει συναισθήματα, να συμπονά και να αγαπάει την καλώς εννοούμενη επιτυχία, το εύλογο κέρδος, την υγιή επιχειρηματικότητα; Ποιος δεν θέλει να είναι με την κοινή λογική κατά των παραλογισμών μιας αρχαίας αριστεράς ή μιας κακόψυχης δεξιάς;

Το μοτίβο του μοντέρνου νέου που απευθύνεται απευθείας στο κοινό, παραμερίζοντας δημογέροντες και μεσολαβήσεις, αδιαφορώντας για κείμενα και παλιές λέξεις, χαμογελώντας στο μέλλον και στα συμπαθή προοδευτικά πράγματα που κυκλοφορούν άφθονα εκεί έξω, έχει πολλά προβλήματα. Δεν είναι αθώο.

Στην πραγματικότητα, το σοφτ μεσσιανικό μοτίβο του μοντέρνου νέου είναι μια μορφή πολιτικής κόπωσης. Περιέχει αντιπάθεια (πια) για τη «θεωρία» και την επικράτηση των μπούλετ επί των μεγάλων κειμένων. Αντανακλά την ΤikTοk δραματοποίηση που αντικαθιστά τις πολλές συζητήσεις και τα «σεντόνια». Αυτό το συναίσθημα κόπωσης και κορεσμού το έφερε ένας κόσμος που έβγαινε με τραύματα από τις μεταπολιτευτικές αριστερές οργανώσεις, την παλιά κομμουνιστική και ριζοσπαστική αριστερά. Είχε μπαφιάσει από συνεδρίες και κείμενα, πλατφόρμες και ιδρυτικά μανιφέστα.

Ήρθε η μνημονιακή εποχή και οι συγκρούσεις της σκληρής δεκαετίας του 2010 και πολλοί άνθρωποι αναζήτησαν ένα νέο πρόσωπο να πάει πέρα από αυτό που σημάδεψε τη νεότητά τους. Μερικοί από αυτούς, μετά την προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και επειδή δεν μπορούσαν να ξεκόψουν από κληρονομημένα αντιδεξιά συναισθήματα, «αρπάχτηκαν» από τον Αλέξη Τσίπρα. Έγινε ο Αλέξης τους. Άλλοι, λιγότεροι, στάθμευσαν για λίγο στην υπόσχεση του ΠΟΤΑΜΙΟΥ για μια πολιτική δίχως πολιτικούς και για αντικατάσταση της καρέκλας με πουφ. Τέλος, παρά το ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν ήταν τριαντάρης αλλά μεγαλύτερος, επέλεξαν να δουν αυτόν τον «μοντέρνο νέο» μέσα στο κόμμα της κεντροδεξιάς. Με διαφορετικούς όρους, η αγχώδης αναζήτηση πήρε μορφή σε όλες τις γωνιές της πολιτικής ζωής.

Αυτό που συμβαίνει τώρα με τον Στέφανο Κασσελάκη, τη φερέλπιδα περίπτωση που επιδοκιμάζεται ή αποδοκιμάζεται μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι μια προέκταση της ίδιας ιστορίας. Μια κάπως αλλόκοτη, αλλά όχι ανεξήγητη παραλλαγή. Ένα πρόσωπο που φαίνεται να συνενώνει τα διαφορετικά αφηγήματα μεσσιανικής νεότητας: αυτό του αυτοδημιούργητου μορφωμένου/επιχειρηματία (με προέλευση από την αστική κεντροδεξιά) με αυτό του ακτιβιστή για τη δικαιοσύνη και τα δικαιώματα (κεντροαριστερά και αριστερά), το αφήγημα του πολιτισμένου κοσμοπολιτισμού με τη ρητορική της αντι-διαφθοράς και της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Όλο αυτό διεξάγεται τελικά στη διαπάλη γραμμών εντός social media. Είναι κάτι έξω από την κομματική ιστορία, τις διαμάχες ιδεών ή τις «φράξιες» με τις οποίες πολιτεύονται και ζουν κάποιοι χιλιάδες άνθρωποι (όχι μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στα άλλα κόμματα). Το «εκτός Ιστορίας» γίνεται προσόν για πολλούς, αν και λειτουργεί ως σήμα κινδύνου για τους πιο παραδοσιακούς της κομματικής αρχιτεκτονικής.

Δεν είναι, προφανώς, κακό πράγμα το να αναζητούν οι πολίτες πρόσωπα που θα ενσαρκώνουν με τον καλύτερο τρόπο τη μία ή άλλη πολιτική πρόταση και κοινωνική παράδοση. Η αναζήτηση του μοντέρνου νέου (ή της μοντέρνας νέας) μπορεί να είναι πολιτικά ενδιαφέρουσα ή αδιάφορη, ψευτομεσσιανισμός ή πραγματική αγωνία, συναισθηματισμός των social media ή και προσπάθεια ανίχνευσης καινούργιων ηγετικών ποιοτήτων. Υπάρχει όμως κάτι ενοχλητικό στον τρόπο που προβάλλονται πρόσωπα εκτός δομών, προτάσεις δίχως ένα πλαίσιο, συμπαθητικές θέσεις που συχνά στερούνται πολιτικής συνοχής. Η κεντροδεξιά, πάντα πιο κοντά στον εμπειρισμό της πολιτικής και αλλεργική στις ιδέες, μπορεί πιο άνετα να πολιτεύεται έτσι κι αλλιώς: συνδυάζοντας συντηρητικές σκηνογραφίες με τα ανασηκωμένα μανίκια της τεχνοκρατικής σημειολογίας μπορεί να χωνεύει τα παλαιοκομματικά παρασκήνια και τα δεξιά συναισθήματα.

Σε έναν χώρο όπως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Όσοι έχουμε ασκήσει έντονη κριτική σε αυτό το κόμμα και σε πολλές από τις πολιτικές του εδώ και χρόνια είναι κάπως περίεργο να έχουμε λόγο για τον έναν ή άλλον υποψήφιο-α. Επειδή όμως οι όροι της πολιτικής αντιπολίτευσης και ιδίως τα μεγάλα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και θεσμικά θέματα χρειάζονται τα πολιτικά κόμματα, έχει σημασία τι είδους πολιτικό προσωπικό προβάλλεται για τα επόμενα χρόνια. Το μοτίβο του μοντέρνου νέου που απευθύνεται απευθείας στο κοινό, παραμερίζοντας δημογέροντες και μεσολαβήσεις, αδιαφορώντας για κείμενα και παλιές λέξεις, χαμογελώντας στο μέλλον και στα συμπαθή προοδευτικά πράγματα που κυκλοφορούν άφθονα εκεί έξω έχει πολλά προβλήματα. Δεν είναι αθώο. Κυρίως όμως κρύβει κάτω από το χαλί τη συζήτηση για τους όρους της δικαιοσύνης, τις κοινωνικές ελευθερίες και τις αλλαγές στο οικονομικό και αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας. Μετατοπίζει υπερβολικά την πολιτική προς την επικοινωνία και το προσωπικό στυλ. Και αυξάνει την απροσδιοριστία ταυτότητας, αναπαράγοντας έναν μεταμοντέρνο αρχηγισμό με το άγχος του Μητσοτάκη και της ηγεμονίας του. Η εναπόθεση ελπίδων σε όποιον λέει μερικά ωραία λόγια και γράφει στο γυαλί μοιάζει περισσότερο με παραπροϊόν μιας ήττας που δεν έχει αφομοιωθεί και συζητηθεί πραγματικά.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Κασσελάκης και ο θρίαμβος της μεταπολιτικής

Γιάννης Παντελάκης / Ο Κασσελάκης και ο θρίαμβος της μεταπολιτικής

Η όποια αποδοχή του Κασσελάκη από ένα κομμάτι του ΣYΡIZA είναι το αποτέλεσμα της ιδεολογικής σύγχυσης, της χρεοκοπίας πολιτικών προσώπων και εν τέλει των ατέλειωτων λαθών στα οποία υπέπεσε ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να κάνει ποτέ αυτοκριτική ή να τα παραδεχτεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Στέφανος Κασσελάκης: Ο υποψήφιος-έκπληξη του ΣΥΡΙΖΑ στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας στην πρώτη του συνέντευξη

Εκλογές 2023 / Στέφανος Κασσελάκης: Ο υποψήφιος-έκπληξη του ΣΥΡΙΖΑ στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας στην πρώτη του συνέντευξη

Ο Στέφανος Κασσελάκης, υποψήφιος βουλευτής στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ μιλά στη Βασιλική Σιούτη για το πώς βρέθηκε στις ΗΠΑ, όπου ζει και εργάζεται, πώς ασχολήθηκε με την πολιτική και σε ποιον τομέα θα ήθελε να προσφέρει αν ο ΣΥΡΙΖΑ βρεθεί στην κυβέρνηση.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Στέφανος Κασσελάκης: «Είναι η ζωή μου»- Ηχηρή απάντηση στις ομοφοβικές δηλώσεις ακροδεξιού βουλευτή

Πολιτική / Στέφανος Κασσελάκης: «Είμαι υποδεέστερος άνθρωπος από εσάς;»- Επική απάντηση στις ομοφοβικές δηλώσεις ακροδεξιού βουλευτή

Ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ, Στέφανος Κασσελάκης, αντιμετωπίζει κατά πρόσωπο τα ομοφοβικά σχόλια του βουλευτή της Ελληνικής Λύσης, Παύλου Σαράκη
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ