ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ συνεπικεφαλής του δικτύου Lean Ιn στην Ελλάδα συμμετείχα σε όλα τα στάδια, πριν και μετά τη διαβούλευση για το νέο εργασιακό, στα θέματα που αφορούν την ισότητα στον εργασιακό χώρο και την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας και παρενόχλησης. Αναφορικά με αυτά τα θέματα, λοιπόν, μπορώ ευθαρσώς να πω ότι το νέο νομοσχέδιο είναι μια «ανάσα ισότητας», όχι μόνο γιατί ενσωματώνει κοινοτικές οδηγίες, τις οποίες αργά ή γρήγορα θα ήμασταν υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε ως χώρα, αλλά γιατί προχωρά ακόμη παραπέρα από τις συμβατικές υποχρεώσεις μας, κλείνοντας όχι όλες, αλλά αρκετές ανοιχτές «πληγές» για τις εργαζόμενες γυναίκες και τους εργαζόμενους γονείς, μητέρα και πατέρα.
Είναι μια μικρή δικαίωση απέναντι σ’ εκείνους και εκείνες που μας κατηγορούν για «lifestyle» φεμινισμό ή μας χαρακτηρίζουν «επαγγελματίες φεμινίστριες» και φέρνει στο φως ‒και με τον νόμο(!)‒ το πρόβλημα των ανισοτήτων στον ιδιωτικό εργασιακό χώρο, όπου μέχρι σήμερα τηρείται μια άτυπη ομερτά.
Το νέο νομοσχέδιο έρχεται σε μια στιγμή κατά την οποία δοκιμάζονται πολλές εργαζόμενες γυναίκες, αφού η πανδημία έχει επηρεάσει πολύ περισσότερο τις γυναίκες παρά του άνδρες συναδέλφους τους, όπως δείχνουν πολλές σχετικές έρευνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η γυναικεία ανεργία αυξάνεται πολύ περισσότερο από την αντίστοιχη ανδρική, μία στις τέσσερις γυναίκες σκέφτεται να εγκαταλείψει ή να περιορίσει την εργασία της και οι έμφυλες προκαταλήψεις συνεχίζουν να δημιουργούν σοβαρά εμπόδια στις γυναίκες, εμποδίζοντάς τες να έχουν πραγματικά ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες συναδέλφους τους. Είναι ενδεικτικό ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων εκτιμά πως ο χρόνος επίτευξης της πραγματικής ισότητας, εξαιτίας της πανδημίας, ενδέχεται να φτάσει ακόμη και τα εξήντα χρόνια!
Η γυναικεία ανεργία αυξάνεται πολύ περισσότερο από την αντίστοιχη ανδρική, μία στις τέσσερις γυναίκες σκέφτεται να εγκαταλείψει ή να περιορίσει την εργασία της και οι έμφυλες προκαταλήψεις συνεχίζουν να δημιουργούν σοβαρά εμπόδια στις γυναίκες, εμποδίζοντάς τες να έχουν πραγματικά ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες συναδέλφους τους.
Με μια ματιά, το νομοσχέδιο «αγγίζει» την προστασία της εργασίας, τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, αναγνωρίζει το δικαίωμα και την υποχρέωση των ίσων ευθυνών και των δύο εργαζόμενων γονέων στη φροντίδα των παιδιών και, τέλος, παρεμβαίνει σημαντικά στα θέματα της προστασίας του εργαζόμενου και της εργαζόμενης από τη σεξουαλική βία ή/και παρενόχληση στον εργασιακό χώρο.
Πιο συγκεκριμένα, τρία είναι τα σημεία στα οποία θα ήθελα να σταθώ:
Α) Η άδεια πατρότητας: Πλέον ο πατέρας θα μπορεί να λαμβάνει δεκατέσσερις ημέρες άδεια μετ’ αποδοχών με τη γέννηση του παιδιού του, έναντι δύο ημερών που ισχύει σήμερα, ενώ για πρώτη φορά και οι νέες πατέρες θα προστατεύονται για έξι μήνες από τη γέννηση του παιδιού τους, κάτι που μέχρι σήμερα προβλεπόταν μόνο για τις μητέρες και ίσχυε για δεκαοκτώ μήνες μετά τη γέννα.
Β) Η γονική άδεια: Αναγνωρίζεται ως ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα κάθε γονέα, ώστε να συμμετάσχουν και οι δύο στην ανατροφή του παιδιού τους, θα έχει διάρκεια τεσσάρων μηνών και για τον πατέρα και για τη μητέρα, για κάθε παιδί, ενώ θεσπίζεται δικαίωμα απουσίας και των δύο λόγω ανωτέρας βίας, για επείγοντα οικογενειακά ζητήματα. Το πιο σημαντικό είναι ότι προστατεύεται η θέση εργασίας τους, δηλαδή απαγορεύεται η απόλυσή τους όσο χρόνο κάνουν χρήση αδειών, διευκολύνσεων ή ευέλικτων μορφών εργασίας.
Με λίγα λόγια, με το νέο νομοσχέδιο διευκολύνονται οι γυναίκες να συνεχίσουν την καριέρα τους, αίρονται τα αντικίνητρα για προσλήψεις γυναικών και είμαστε πιο κοντά στη συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
Γ) Η εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία: Θεωρείτε τυχαίο το γεγονός ότι το κίνημα #MeΤoo δεν έχει καταγράψει ούτε ένα περιστατικό στις επιχειρήσεις της Ελλάδας; Μόνο τυχαίο δεν είναι, αφού οι περισσότεροι εργαζόμενοι και εργαζόμενες είτε ντρέπονταν είτε φοβούνταν ότι θα χάσουν τη δουλειά τους και θα δυσκολεύονταν να βρουν άλλη. Τώρα, όμως, από τη μια οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες που υφίστανται κακοποιητική και παραβατική συμπεριφορά προστατεύονται και στηρίζονται και από την άλλη αποτρέπονται οι… καλοθελητές και ορεξάτοι!
Με το νέο νομοσχέδιο κυρώνεται από τη χώρα μας η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, η οποία καλύπτει πολύ σημαντικά θέματα, όπως φαινόμενα βίας και παρενόχλησης που συμβαίνουν όχι μόνο στον χώρο εργασίας αλλά και στον χώρο όπου μία εργαζόμενη ή ένας εργαζόμενος κάνει διάλειμμα για φαγητό ή ξεκουράζεται, στις εγκαταστάσεις υγιεινής και αποδυτηρίων, κατά τη διάρκεια ηλεκτρονικής επικοινωνίας, ή ταξιδιών που σχετίζονται με την εργασία, ή εκδηλώσεων και κοινωνικών δραστηριοτήτων, σε χώρους διαμονής που προσφέρονται από τον εργοδότη στο πλαίσιο της εργασίας και κατά τη μετακίνηση προς και από την εργασία.
Το νομοσχέδιο, όμως, κινείται και πέρα από τη σύμβαση, βάζοντας περισσότερες υποχρεώσεις στον εργοδότη, όπως η υποβολή συγκεκριμένης πολιτικής για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης, ο ορισμός ανεξάρτητου «συνδέσμου» για να συμβουλεύει τα θύματα και να εφαρμόζει εσωτερικές διαδικασίες διαχείρισης εσωτερικών καταγγελιών. Παράλληλα, ο εργοδότης που εφαρμόζει μια συμπεριληπτική εταιρική κουλτούρα και κουλτούρα ισότητας θα επιβραβεύεται με το «Σήμα Ισότητας».
Η πιο σημαντική «υποχρέωση» του εργοδότη, όμως, είναι αυτή της μη απόλυσης ή μετακίνησης με την υποβολή της καταγγελίας και όσο χρειαστεί για να ξεκαθαριστεί η υπόθεση, η πρόβλεψη απομάκρυνσης ή μετακίνησης από την εργασία ενός εκ των δύο μερών με την υποβολή της καταγγελίας, η απαγόρευση αντιποίνων και, κυρίως, η αντιστροφή του βάρους της απόδειξης, που πλέον βαρύνει την άλλη πλευρά!
Το νέο εργασιακό δεν λύνει τα πάντα. Είναι όμως μια θετική εξέλιξη, ένα «δίχτυ ασφαλείας» για πολλές εργαζόμενες ώστε να βγουν και να μιλήσουν, ένα μικρό σκούντημα να μη διστάζουν πια να κάνουν αυτό που πραγματικά θέλουν.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.
