Ποιος μπορεί να είναι o επόμενος πόλεμος στην Ευρώπη;

Ένας χρόνος από τον εισβολή στην Ουκρανία-Ποιος μπορεί να είναι o επόμενος πόλεμος στην Ευρώπη; Facebook Twitter
Φωτ.: EPA
0

ΕΝΑΝ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μια έκθεση της αμερικανικής ομάδας εμπειρογνωμόνων Crisis Group αναλύει ποιες θεωρούνται οι νέες –ή όχι και τόσο νέες συγκρούσεις που πρέπει να εξεταστούν για το 2023.

Πέραν του γνωστού πεδίου Ουκρανίας-Ρωσίας, όπου η σύρραξη βρίσκεται σε εξέλιξη, εξετάζονται πιθανότητες «εκρήξεων» και στο μέτωπο Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, αλλά και στα Βαλκάνια.

Σε όλα αυτά αναλύεται ο ρόλος του Ιράν.

Πιθανή νέα αντιπαράθεση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ

Οι δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες βρίσκονται αντιμέτωπες για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Τώρα, ορισμένοι ειδικοί επισημαίνουν το ενδεχόμενο για ένα νέο βίαιο επεισόδιο σε αυτή την περιοχή. Και ανησυχούν ότι, αν και πιο σύντομος από τους προηγούμενους, ο πόλεμος θα είναι εξίσου καταστροφικός με τους προηγούμενους, ειδικά επειδή το Αζερμπαϊτζάν είναι η χώρα που έχει ενισχυθεί περισσότερο από την τελευταία κατάπαυση του πυρός το 2020. Στο Αζερμπαϊτζάν έχουν αυξήσει την οπλική τους ισχύ και με την υποστήριξη της Τουρκίας.

Σε αυτό πρέπει να συνεκτιμηθεί πως ακριβώς λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, το ενδιαφέρον για το αέριο του Αζερμπαϊτζάν έχει αυξηθεί από την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση του στην περιοχή. Θα μπορούσε μια πιθανή σύγκρουση να επηρεάσει τις ενεργειακές ροές και συμφωνίες; Έχει περιθώριο η Ευρώπη να έρθει αντιμέτωπη με τις επιπλοκές της εμπλοκής του βασικού της πλέον προμηθευτή αερίου σε μια πολεμική σύρραξη;

Το Ερεβάν, από την πλευρά του, έχοντας επίγνωση της κατωτερότητάς του σε επίπεδο δυναμικής αυτήν τη στιγμή, ανησυχεί για το ενδεχόμενο νέας σύγκρουσης με το Μπακού. Και αυτός είναι ο λόγος που αναζήτησε νέες εναλλακτικές στην αγορά όπλων για να ενισχύσει τον στρατό του.

Εδώ «μπαίνει στο κόλπο» μια χώρα που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αυτή την τεταμένη κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, το Ιράν. Η Αρμενία είχε δείξει ενδιαφέρον για την απόκτηση μη επανδρωμένων αεροσκαφών ιρανικής παραγωγής που χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας με ιδιαίτερα καλή απόδοση.

Η Κίνα βρίσκεται επίσης στην ατζέντα των Αρμενίων, αν και λιγότερο από την Τεχεράνη. Η μουσουλμανική χώρα θα ενδιαφερόταν επίσης να προσεγγίσει την Αρμενία για να συνεχίσει να αποκτά επιρροή στην Ευρώπη, κάτι που σκοπεύει να κάνει σε διάφορα μέτωπα, με τη Σερβία να εμφανίζεται επίσης ως ένας από τους πιθανούς «συμμάχους» του καθεστώτος του Αγιατολάχ.

azerbaijan Facebook Twitter
Φωτ.: Azerbaijani Presidency/Anadolu Agency via Getty Images/Ideal Image

Ένταση στα Βαλκάνια

Η Σερβία είναι μια από τις χώρες που προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία στα Βαλκάνια. Η προσέγγισή της με την Κίνα και το Ιράν δεν πέρασε απαρατήρητη από τους περιφερειακούς γείτονές της, οι οποίοι, με την Κροατία να πρωτοστατεί, απάντησαν με ενίσχυση των εξοπλισμών τους με το βλέμμα σε μια πιθανή απειλή από το Βελιγράδι.

Η ένταση μεταξύ Σέρβων, Κοσοβάρων και ακόμη και Βόσνιων έχει δημιουργήσει ένα σενάριο στο οποίο δεν μπορούν να αποκλειστούν νέα επεισόδια βίας, όπως αυτά που σημειώθηκαν τον Δεκέμβριο όταν η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου προσπάθησε να αποκτήσει τον έλεγχο μιας βόρειας περιοχής που κατοικείται από Σέρβους, γεγονότα που οδήγησαν σε βίαιες διαμαρτυρίες.

Και είναι γεγονός ότι, τον ίδιο μήνα, ο Σέρβος Πρόεδρος Αλεξάντερ Βούισιτς έθεσε τον στρατό του σε κατάσταση «μέγιστης επιφυλακής». Μετά από αυτή την απόφαση, έστειλε τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, Μίλαν Μοϊσίλοβιτς, στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο.

Η Σερβία θα αντιμετώπιζε εμπόδια στην ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οικονομική και πολιτική απομόνωση, εάν απέρριπτε ένα νέο δυτικό σχέδιο για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Κοσσυφοπέδιο.

Αλλά ενώ η «Γηραιά Ήπειρος» παρακολουθεί με ανησυχία, το Ιράν διεισδύει περαιτέρω. Όσο πιο ασταθής γίνεται η κατάσταση στην περιοχή, τόσο μεγαλύτερη επιρροή μπορεί να αποκτήσει η Τεχεράνη. Και έτσι έχει αρχίσει να δρα όσον αφορά τη Σερβία, η οποία, όπως και η Αρμενία, σκοπεύει να αποκτήσει τα ιρανικά drones, παρά το γεγονός ότι το Βελιγράδι έχει το δικό του πρόγραμμα για την κατασκευή μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Ωστόσο, οι επιδόσεις που επιδεικνύονται στην Ουκρανία, καθώς και το χαμηλό κόστος αυτών των drones, κάνουν τους Σέρβους να σκέφτονται την αγορά.

Η χώρα με επικεφαλής τον Βούτσιτς δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να έρθει πιο κοντά με τους Ιρανούς, ούτε είχε πρόβλημα όταν αποφάσισε να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Κίνα ή τη Ρωσία. Το 2021 η Σερβία αγόρασε πολλά ρωσικά αεροσκάφη Mikoyan MiG-29, ελικόπτερα Mi-35 και Mi-17, άρματα μάχης T-72MS και αντιαεροπορικά συστήματα Pantsir-S1 από τη Μόσχα, πέραν της σφράγισης συμφωνίας με το Πεκίνο για την αγορά οπλισμένων drones και αντιαεροπορικών πυραύλων. Ως εκ τούτου, η αγορά όπλων από το Ιράν θα ήταν μόνο ένα ακόμη βήμα στην περισσότερο από αποδεδειγμένη ρήξη τους με τις δυτικές χώρες.

Η ιρανική επιρροή ως απάντηση στην τουρκική υποστήριξη

Στην Τεχεράνη ελπίζουν να ενισχύσουν τη θέση τους στην Ευρώπη μέσω των προαναφερθεισών προσεγγίσεων με το Ερεβάν και το Βελιγράδι. Αλλά το πλεονέκτημα που σκοπεύει να αποκτήσει το Ιράν θα μπορούσε να έχει διπλή αξία αφού η Τουρκία εμπλέκεται στη σύγκρουση ως προμηθευτής όπλων στο Αζερμπαϊτζάν.

Η Άγκυρα είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους οι Αζέροι έχουν στρατό ανώτερο από τον αρμένικο. Η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε την πρόθεση του ΝΑΤΟ να αντιμετωπίσει τη ρωσική επιρροή στον Καύκασο προμηθεύοντας το Μπακού με όπλα και εμφανιζόμενη ως σκέλος βοήθειας προς την Ατλαντική Συμμαχία.

Οι προθέσεις του Ιράν και της Τουρκίας συνδυάζονται με το κλίμα έντασης που πλημμυρίζει τα Βαλκάνια και θα μπορούσαν να συνθέσουν ένα πραγματικά πολύπλοκο πλαίσιο στο οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες είναι αυτές που έχουν τα περισσότερα να χάσουν. Οι προβλέψεις των ειδικών δεν είναι ιδιαίτερα ρόδινες και δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της έντασης, είτε στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είτε στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου.

Τα Βαλκάνια και ο Καύκασος είναι για μια ακόμη φορά κοντά στο να πέσουν στην άβυσσο του πολέμου και χώρες όπως το Ιράν και η Τουρκία «τρίβουν τα χέρια» τους.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Πήραν τη θάλασσα στα χέρια τους, πριν να είναι πολύ αργά και την χάσουν. Το «Αμοργόραμα» δεν είναι απλώς μια ιδέα, αλλά στοίχημα ζωής – και πρότυπο για την αλιεία όλης της χώρας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Ρεπορτάζ / Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Είκοσι τρένα που εκτελούν δρομολόγια στην μπλε και την κόκκινη γραμμή δεν έχουν κλιματισμό, ενώ το air condition στους παλιούς συρμούς της πράσινης γραμμής θυμίζει λοταρία: ποτέ δεν ξέρεις αν θα πετύχεις δροσιά ή ζέστη.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Dr. Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι ένα μέλλον όπου τη ζωή των παιδιών μας δεν θα την ορίζει το γεγονός ότι υποφέρουν αλλά ότι ευημερούν»

Οπτική Γωνία / Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι έναν ουρανό χωρίς πυραύλους και drones»

Η διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Παλαιστινιακής Γης και καθηγήτρια στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού μιλά στη LiFO για την αποτυχία του διεθνούς δικαίου και το «sumud» ως καθημερινή εξέγερση απέναντι στην εξόντωση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Ρεπορτάζ / Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Η κυβέρνηση ομολόγησε την αποτυχία της στην αντιμετώπιση του πελατειακού κράτους, οι κανονικοί αγρότες όμως, που δεν συμμετείχαν στις απάτες, είναι αυτοί που κυρίως θα πληρώσουν το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
CHECK Κρήτη: καμιά δομή-χιλιάδες πρόσφυγες

Ρεπορτάζ / Κρήτη: Kαμiα δομή - χιλιάδες πρόσφυγες

Αντιμέτωπη με ένα πρωτόγνωρο κύμα μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών βρίσκεται η Κρήτη. Και ενώ η συχνότητα και ο αριθμός των αφίξεων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν έχει δημιουργήσει καμία οργανωμένη δομή υποδοχής στο νησί για τους ανθρώπους αυτούς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ