«Πειράζει που δεν με νοιάζει τι θα πει demure;»

«Πειράζει που δεν με νοιάζει τι θα πει demure;» Facebook Twitter
Εν γνώσει της υποφαινόμενης, ακόμα κι αυτό το άρθρο θα είναι ήδη παρωχημένο μέχρι να πεις… ντεμιούρ. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΟΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΟΥ Instagram και του TikTok που ακολουθούν εκπροσώπους της Gen Z και Millennials το φετινό καλοκαίρι είδαν κατά κόρον φωτογραφίες με captions όπως «brat summer» και «very demure, very mindful». Αν αγνοείτε εντελώς αυτούς τους όρους, δεν σας λέει τίποτα η Βρετανή ποπ τραγουδίστρια Charli XCX ή η διάσημη τρανς Tiktoker Jools Lebron, δεν μάθατε γιατί η Κάμαλα Χάρις ήταν brat και δεν αναρωτηθήκατε γιατί βλέπατε παντού λαχανί χρώμα, τότε συγχαρητήρια, ζήσατε ένα αυθεντικό καλοκαίρι μακριά από τα σόσιαλ και χωρίς να νιώθετε την ανάγκη να τσεκάρετε τα στόρι των φίλων σας. Χάσατε μεν τα πιο hot trends αυτού του καλοκαιριού, αλλά μάλλον κερδίσατε σε διακοπές και ηρεμία.

Οι υπόλοιποι από μας, οι εθισμένοι της Gen X στα trends του TikTok και στην ενημέρωση ή όσοι έρχονται σε επαφή συχνά με Zoomers, μάθαμε πως το «brat» σημαίνει ένα λίγο κακομαθημένο lifestyle, λίγο ατίθασο και άτακτο και μια διάθεση απελευθέρωσης από τις συμβάσεις, ενώ το «demure», το διαμετρικά αντίθετό του, το καλοβαλμένο, το ταπεινό και το σεμνό, που αν και ξεκίνησε με σαρκαστική διάθεση, γρήγορα άρχισε να φανερώνει μια τάση συντηρητικοποίησης που αφορούσε τις προσδοκίες της κοινωνίας από τις γυναίκες. Αλλά και όλα αυτά σε αδρές γραμμές γιατί γρήγορα το brat και το demure απέκτησαν κι άλλες, πιο ευρείες έννοιες και κόλλαγαν σχεδόν παντού. 

Εν τω μεταξύ, τίποτα δεν παλιώνει πιο γρήγορα από trend του TikTok. Το περσινό Mob Wife look (το στυλ της γυναίκας του μαφιόζου) πλέον θεωρείται ξεπερασμένο, o όρος «σλατίνα» οδεύει μάλλον προς απόσυρση μέχρι να έρθει ένας νέος όρος που θα την επισκιάσει και το «slay» σε λίγο θα το λένε μόνο γιαγιάδες.

Υπήρχε ποτέ πιο αβυσσαλέο generation gap όσο στην εποχή μας, τόσο από γλωσσική όσο και πολιτισμική άποψη; Ο τεχνολογικός αναλφαβητισμός και ο νέος virtual κόσμος των σόσιαλ μίντια τις τελευταίες δεκαετίες έκαναν ακόμα πιο χαοτικές τις διαφορές από γενιά σε γενιά. 

Υπάρχουν τόσο διαφορετικές ταχύτητες στο σύμπαν των νεολογισμών, των trends και της slang των νέων που αυτήν τη στιγμή κάποια μικρή ομάδα σε κάποιο σημείο του ίντερνετ δημιουργεί τον επόμενο όρο ή το επόμενο trend, ενώ κάποιοι ακόμα γύρω μας προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι οι φασέοι.

Αν πάμε πολύ πίσω, αρχές δεκαετίας του ’90, στο «Ρετιρέ» του Γιάννη Δαλιανίδη στο Mega, η Τζόυς Ευείδη στον ρόλο της Ειρήνης, που ήταν η στερεοτυπική ατίθαση «προχώ» 20άρα σε μια σειρά που έβριθε στερεοτυπικών και αναγνωρίσιμων χαρακτήρων, κάτι στο οποίο οφειλόταν εν μέρει και η επιτυχία της, προκαλούσε σύγχυση στη γιαγιά Σοφία (Κούλα Αγαγιώτου) και στη θεία της Κατερίνα (Κατερίνα Γιουλάκη) με τις αργκό εκφράσεις της εποχής που εκσφενδόνιζε, όπως «με καράφλιασες», «δικέ μου», «σπάσε», «έφαγα φλας», «τα ’παιξα», «τα πήρα στην κράνα». Εκφράσεις από μια πολύ αθώα εποχή χωρίς ίντερνετ, όπου ναι μεν η ενσωμάτωση slang λέξεων στην καθομιλουμένη απαιτούσε πιο βραδείες διαδικασίες αλλά και η παραγωγή τους δεν ήταν τόσο καταιγιστική όσο σήμερα.

Το άλλο παράδοξο φαινόμενο που δημιουργούν σήμερα το ψηφιακό χάσμα και η μη εξοικείωση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι οι τεράστιες διαφορές κατανόησης εννοιών και αναφορών, ακόμα και μεταξύ συνομηλίκων και από παρόμοια κοινωνικά περιβάλλοντα. Όποιος απέχει από τα σόσιαλ δυσκολεύεται να καταλάβει αρκετούς όρους που για όσους τα χρησιμοποιούν είναι πολύ κοινοί. Ακόμα και μέσα στην ίδια γενιά, οι διαφορές που θα εντοπίσουμε είναι μεγάλες. Από την άλλη πλευρά, τα σόσιαλ, καταργώντας τις αποστάσεις, μειώνουν σε μεγάλο βαθμό το πολιτισμικό χάσμα σε περιπτώσεις όπως μεταξύ επαρχίας και αστικών κέντρων.

Μήπως όμως δεν χρειάζεται κιόλας να είμαστε πάντα σε εγρήγορση ώστε να μη μας ξεφύγει η κάθε νέα τάση που ούτως ή άλλως θα ξεφτίσει τόσο γρήγορα όσο γρήγορα κατέκλυσε το ίντερνετ; Μήπως όλο αυτό είναι ένα μάταιο κυνήγι; Σε ένα πρόχειρο γκάλοπ για το πόσοι είχαν ακούσει τα brat και demure, ένας φίλος μου 30άρης μού δήλωσε πως δεν θα έχανα και πολλά αν δεν ήξερα αυτά τα trends κι ο ίδιος θα προτιμούσε να μην τα είχε ακούσει ποτέ. Ως παράδειγμα μου αντιπαρέθεσε το πάλαι ποτέ viral «Gangnam Style». Και είναι αλήθεια, πόσοι να το θυμούνται άραγε; Ή ποιος θυμάται τους Emo; Μήπως δεν χάνεις και τόσο πολλά, τελικά, αν έχεις μερικές άγνωστες λέξεις καθώς σκρολάρεις στα σόσιαλ; Μήπως το JOMO (η χαρά του να χάσεις κάτι, σε αντιδιαστολή με το FOMO) αφορά και όλους τους νεολογισμούς στους οποίους εντρυφούμε το τελευταίο διάστημα; Μια άλλη φίλη συνομήλική μου δήλωσε ευθαρσώς πως δεν έχει την παραμικρή διάθεση να μάθει τι σημαίνουν: «Πειράζει που δεν με νοιάζει καθόλου τι θα πει;».

Είναι ορατή μια τάση σε μεγαλύτερες γενιές, ακριβώς επειδή οι πληροφορίες φτάνουν με ραγδαίους ρυθμούς και είναι αδύνατο να τους ακολουθήσεις πάντα, «να κάτσουν με τη νεολαία», ώστε να νιώσουν ότι είναι «μέσα στα πράγματα», ότι δεν τους ξέβρασε η εποχή τους, ότι δεν είναι τόσο μπούμερ όσο τους κατηγορούν. Ο όρος «μπούμερ», δε, που δεν είναι παρά μια χρονολογική κατάταξη, έχει καταλήξει να θεωρείται περίπου βρισιά. Ωστόσο, κάθε προσπάθεια οποιουδήποτε «θείου» θέλει να ακολουθήσει τη νεολαία είναι εξ ορισμού καταδικασμένη. Κάθε γενιά δημιουργεί τους δικούς της κώδικες που οι απέξω, έστω κι αν τους αναγνωρίζουν, δεν είναι εύκολο να τους οικειοποιηθούν, όσο κι αν προσπαθήσουν. Αν τους ακολουθήσουν σε υπερβολικό βαθμό δε, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι τραγελαφικά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της φούριας και της έξαψης να ακολουθήσει κανείς τα viral του ίντερνετ που σκάνε από παντού, με όχι πάντα επιτυχημένα αποτελέσματα, είναι το πρόσφατο αστείο με την Ψίμυθο, το φανταστικό νησί που ξεκίνησε από το X. Τα αστεία και τα memes είναι λογικό να διεισδύουν πιο εύκολα σε ετερόκλητα κοινά απ’ ό,τι ένας ξενόγλωσσος ακατανόητος lifestyle όρος που κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια τι ακριβώς σημαίνει. Το αστείο με την Ψίμυθο ξεκίνησε ως ένα δηκτικό πείραγμα από τον δημοσιογράφο Κώστα Μανιάτη στο X προς τους φασέους και τα κάθε χρόνο και πιο άγνωστα τρέντι νησιά όπου ανακαλύπτουν πως εκεί είναι η «φάση». 

Αλλά όταν το αστείο για την Ψίμυθο ξέφυγε από το X, αποκτώντας μεγάλες διαστάσεις και ξεπερνώντας ακόμα και τις προθέσεις του εμπνευστή του, άρχισε να χάνει το αρχικό νόημά του μέχρι να διαστρεβλωθεί τελείως. Όπως γίνεται με καθετί viral, μετά ανέλαβαν γνωστά brands να εκμεταλλευτούν την περίσταση. Και τέλος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης χρησιμοποίησε την Ψίμυθο σε μια αποστροφή ομιλίας του, κριτικάροντας τα πεπραγμένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, θέλοντας προφανώς να δώσει μια πινελιά επικαιρότητας, αλλά με εντελώς άκαιρο τρόπο, αυτόν του «θείου που θέλει να κάτσει με τη νεολαία». 

Υπάρχουν τόσο διαφορετικές ταχύτητες στο σύμπαν των νεολογισμών, των trends και της slang των νέων που αυτήν τη στιγμή κάποια μικρή ομάδα σε κάποιο σημείο του ίντερνετ δημιουργεί τον επόμενο όρο ή το επόμενο trend, ενώ κάποιοι ακόμα γύρω μας προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι οι φασέοι. Αρκετές φορές, μιλώντας με συνομηλίκους που δεν χρησιμοποιούν πολύ τα σόσιαλ, έχει χρειαστεί να εξηγήσω πράγματα που θεωρούσα γνωστά, αλλά τελικά δεν ήταν. Πριν από λίγα χρόνια, χρειάστηκε να αναλύσω σε έναν millennial την ατάκα «οk, boomer», ενώ θεωρούσα αυτονόητο πως, λόγω ηλικίας, θα τη γνώριζε. Ομολογώ ότι ένιωσα μια κρυφή χαρά, σαν να είχα μπροστά μου ένα σπάνιο απειλούμενο είδος ή έναν Νεάντερταλ. Κακώς, γιατί δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν στην ίδια αγωνιώδη online ροή του timeline τους ή έχουν τουλάχιστον τη σοφία να αδιαφορούν, αν χάσουν και κάτι. Εξάλλου, εν γνώσει της υποφαινόμενης, ακόμα κι αυτό το άρθρο θα είναι ήδη παρωχημένο μέχρι να πεις… ντεμιούρ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΠΕΞ Η Αρσινόη είχε και στο χωριό της Τίσερτς

Γειτονιές της Ελλάδας / «Άι σαπέρα/ Θα παρ' τα βνα»: Η Αρσινόη έκανε brand την ντοπιολαλιά της Ηπείρου

Κατάγεται από ένα χωριό του Ζαγορίου που έχει πια μόλις τέσσερις μόνιμους κατοίκους και μέσα από το project της «Τίσερτς, είχαμε και στο χωριό μας» συστήνει τον τόπο της και θέλει να κάνει παράσημο τη λέξη «χωριατάκι».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
«Θα το κάνω για μένα»: Πόσο υαλουρονικό αντέχει το συκώτι και η αισθητική μας;

Υγεία & Σώμα / «Θα κάνω υαλουρονικό στα χείλη, θα το κάνω για μένα»: Μας έχουν καταστρέψει οι Καρντάσιαν;

Πόσο εντάξει είναι να κάνουν οι έφηβοι fillers; Πώς φτάσαμε να κάνουμε botox ακόμα και στο κομμωτήριο; Και τι μπορεί να πάει στραβά με τα ενέσιμα; Μία δερματολόγος και μια ψυχοθεραπεύτρια απαντούν.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ