«Πειράζει που δεν με νοιάζει τι θα πει demure;»

«Πειράζει που δεν με νοιάζει τι θα πει demure;» Facebook Twitter
Εν γνώσει της υποφαινόμενης, ακόμα κι αυτό το άρθρο θα είναι ήδη παρωχημένο μέχρι να πεις… ντεμιούρ. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΟΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΟΥ Instagram και του TikTok που ακολουθούν εκπροσώπους της Gen Z και Millennials το φετινό καλοκαίρι είδαν κατά κόρον φωτογραφίες με captions όπως «brat summer» και «very demure, very mindful». Αν αγνοείτε εντελώς αυτούς τους όρους, δεν σας λέει τίποτα η Βρετανή ποπ τραγουδίστρια Charli XCX ή η διάσημη τρανς Tiktoker Jools Lebron, δεν μάθατε γιατί η Κάμαλα Χάρις ήταν brat και δεν αναρωτηθήκατε γιατί βλέπατε παντού λαχανί χρώμα, τότε συγχαρητήρια, ζήσατε ένα αυθεντικό καλοκαίρι μακριά από τα σόσιαλ και χωρίς να νιώθετε την ανάγκη να τσεκάρετε τα στόρι των φίλων σας. Χάσατε μεν τα πιο hot trends αυτού του καλοκαιριού, αλλά μάλλον κερδίσατε σε διακοπές και ηρεμία.

Οι υπόλοιποι από μας, οι εθισμένοι της Gen X στα trends του TikTok και στην ενημέρωση ή όσοι έρχονται σε επαφή συχνά με Zoomers, μάθαμε πως το «brat» σημαίνει ένα λίγο κακομαθημένο lifestyle, λίγο ατίθασο και άτακτο και μια διάθεση απελευθέρωσης από τις συμβάσεις, ενώ το «demure», το διαμετρικά αντίθετό του, το καλοβαλμένο, το ταπεινό και το σεμνό, που αν και ξεκίνησε με σαρκαστική διάθεση, γρήγορα άρχισε να φανερώνει μια τάση συντηρητικοποίησης που αφορούσε τις προσδοκίες της κοινωνίας από τις γυναίκες. Αλλά και όλα αυτά σε αδρές γραμμές γιατί γρήγορα το brat και το demure απέκτησαν κι άλλες, πιο ευρείες έννοιες και κόλλαγαν σχεδόν παντού. 

Εν τω μεταξύ, τίποτα δεν παλιώνει πιο γρήγορα από trend του TikTok. Το περσινό Mob Wife look (το στυλ της γυναίκας του μαφιόζου) πλέον θεωρείται ξεπερασμένο, o όρος «σλατίνα» οδεύει μάλλον προς απόσυρση μέχρι να έρθει ένας νέος όρος που θα την επισκιάσει και το «slay» σε λίγο θα το λένε μόνο γιαγιάδες.

Υπήρχε ποτέ πιο αβυσσαλέο generation gap όσο στην εποχή μας, τόσο από γλωσσική όσο και πολιτισμική άποψη; Ο τεχνολογικός αναλφαβητισμός και ο νέος virtual κόσμος των σόσιαλ μίντια τις τελευταίες δεκαετίες έκαναν ακόμα πιο χαοτικές τις διαφορές από γενιά σε γενιά. 

Υπάρχουν τόσο διαφορετικές ταχύτητες στο σύμπαν των νεολογισμών, των trends και της slang των νέων που αυτήν τη στιγμή κάποια μικρή ομάδα σε κάποιο σημείο του ίντερνετ δημιουργεί τον επόμενο όρο ή το επόμενο trend, ενώ κάποιοι ακόμα γύρω μας προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι οι φασέοι.

Αν πάμε πολύ πίσω, αρχές δεκαετίας του ’90, στο «Ρετιρέ» του Γιάννη Δαλιανίδη στο Mega, η Τζόυς Ευείδη στον ρόλο της Ειρήνης, που ήταν η στερεοτυπική ατίθαση «προχώ» 20άρα σε μια σειρά που έβριθε στερεοτυπικών και αναγνωρίσιμων χαρακτήρων, κάτι στο οποίο οφειλόταν εν μέρει και η επιτυχία της, προκαλούσε σύγχυση στη γιαγιά Σοφία (Κούλα Αγαγιώτου) και στη θεία της Κατερίνα (Κατερίνα Γιουλάκη) με τις αργκό εκφράσεις της εποχής που εκσφενδόνιζε, όπως «με καράφλιασες», «δικέ μου», «σπάσε», «έφαγα φλας», «τα ’παιξα», «τα πήρα στην κράνα». Εκφράσεις από μια πολύ αθώα εποχή χωρίς ίντερνετ, όπου ναι μεν η ενσωμάτωση slang λέξεων στην καθομιλουμένη απαιτούσε πιο βραδείες διαδικασίες αλλά και η παραγωγή τους δεν ήταν τόσο καταιγιστική όσο σήμερα.

Το άλλο παράδοξο φαινόμενο που δημιουργούν σήμερα το ψηφιακό χάσμα και η μη εξοικείωση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι οι τεράστιες διαφορές κατανόησης εννοιών και αναφορών, ακόμα και μεταξύ συνομηλίκων και από παρόμοια κοινωνικά περιβάλλοντα. Όποιος απέχει από τα σόσιαλ δυσκολεύεται να καταλάβει αρκετούς όρους που για όσους τα χρησιμοποιούν είναι πολύ κοινοί. Ακόμα και μέσα στην ίδια γενιά, οι διαφορές που θα εντοπίσουμε είναι μεγάλες. Από την άλλη πλευρά, τα σόσιαλ, καταργώντας τις αποστάσεις, μειώνουν σε μεγάλο βαθμό το πολιτισμικό χάσμα σε περιπτώσεις όπως μεταξύ επαρχίας και αστικών κέντρων.

Μήπως όμως δεν χρειάζεται κιόλας να είμαστε πάντα σε εγρήγορση ώστε να μη μας ξεφύγει η κάθε νέα τάση που ούτως ή άλλως θα ξεφτίσει τόσο γρήγορα όσο γρήγορα κατέκλυσε το ίντερνετ; Μήπως όλο αυτό είναι ένα μάταιο κυνήγι; Σε ένα πρόχειρο γκάλοπ για το πόσοι είχαν ακούσει τα brat και demure, ένας φίλος μου 30άρης μού δήλωσε πως δεν θα έχανα και πολλά αν δεν ήξερα αυτά τα trends κι ο ίδιος θα προτιμούσε να μην τα είχε ακούσει ποτέ. Ως παράδειγμα μου αντιπαρέθεσε το πάλαι ποτέ viral «Gangnam Style». Και είναι αλήθεια, πόσοι να το θυμούνται άραγε; Ή ποιος θυμάται τους Emo; Μήπως δεν χάνεις και τόσο πολλά, τελικά, αν έχεις μερικές άγνωστες λέξεις καθώς σκρολάρεις στα σόσιαλ; Μήπως το JOMO (η χαρά του να χάσεις κάτι, σε αντιδιαστολή με το FOMO) αφορά και όλους τους νεολογισμούς στους οποίους εντρυφούμε το τελευταίο διάστημα; Μια άλλη φίλη συνομήλική μου δήλωσε ευθαρσώς πως δεν έχει την παραμικρή διάθεση να μάθει τι σημαίνουν: «Πειράζει που δεν με νοιάζει καθόλου τι θα πει;».

Είναι ορατή μια τάση σε μεγαλύτερες γενιές, ακριβώς επειδή οι πληροφορίες φτάνουν με ραγδαίους ρυθμούς και είναι αδύνατο να τους ακολουθήσεις πάντα, «να κάτσουν με τη νεολαία», ώστε να νιώσουν ότι είναι «μέσα στα πράγματα», ότι δεν τους ξέβρασε η εποχή τους, ότι δεν είναι τόσο μπούμερ όσο τους κατηγορούν. Ο όρος «μπούμερ», δε, που δεν είναι παρά μια χρονολογική κατάταξη, έχει καταλήξει να θεωρείται περίπου βρισιά. Ωστόσο, κάθε προσπάθεια οποιουδήποτε «θείου» θέλει να ακολουθήσει τη νεολαία είναι εξ ορισμού καταδικασμένη. Κάθε γενιά δημιουργεί τους δικούς της κώδικες που οι απέξω, έστω κι αν τους αναγνωρίζουν, δεν είναι εύκολο να τους οικειοποιηθούν, όσο κι αν προσπαθήσουν. Αν τους ακολουθήσουν σε υπερβολικό βαθμό δε, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι τραγελαφικά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της φούριας και της έξαψης να ακολουθήσει κανείς τα viral του ίντερνετ που σκάνε από παντού, με όχι πάντα επιτυχημένα αποτελέσματα, είναι το πρόσφατο αστείο με την Ψίμυθο, το φανταστικό νησί που ξεκίνησε από το X. Τα αστεία και τα memes είναι λογικό να διεισδύουν πιο εύκολα σε ετερόκλητα κοινά απ’ ό,τι ένας ξενόγλωσσος ακατανόητος lifestyle όρος που κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια τι ακριβώς σημαίνει. Το αστείο με την Ψίμυθο ξεκίνησε ως ένα δηκτικό πείραγμα από τον δημοσιογράφο Κώστα Μανιάτη στο X προς τους φασέους και τα κάθε χρόνο και πιο άγνωστα τρέντι νησιά όπου ανακαλύπτουν πως εκεί είναι η «φάση». 

Αλλά όταν το αστείο για την Ψίμυθο ξέφυγε από το X, αποκτώντας μεγάλες διαστάσεις και ξεπερνώντας ακόμα και τις προθέσεις του εμπνευστή του, άρχισε να χάνει το αρχικό νόημά του μέχρι να διαστρεβλωθεί τελείως. Όπως γίνεται με καθετί viral, μετά ανέλαβαν γνωστά brands να εκμεταλλευτούν την περίσταση. Και τέλος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης χρησιμοποίησε την Ψίμυθο σε μια αποστροφή ομιλίας του, κριτικάροντας τα πεπραγμένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, θέλοντας προφανώς να δώσει μια πινελιά επικαιρότητας, αλλά με εντελώς άκαιρο τρόπο, αυτόν του «θείου που θέλει να κάτσει με τη νεολαία». 

Υπάρχουν τόσο διαφορετικές ταχύτητες στο σύμπαν των νεολογισμών, των trends και της slang των νέων που αυτήν τη στιγμή κάποια μικρή ομάδα σε κάποιο σημείο του ίντερνετ δημιουργεί τον επόμενο όρο ή το επόμενο trend, ενώ κάποιοι ακόμα γύρω μας προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι οι φασέοι. Αρκετές φορές, μιλώντας με συνομηλίκους που δεν χρησιμοποιούν πολύ τα σόσιαλ, έχει χρειαστεί να εξηγήσω πράγματα που θεωρούσα γνωστά, αλλά τελικά δεν ήταν. Πριν από λίγα χρόνια, χρειάστηκε να αναλύσω σε έναν millennial την ατάκα «οk, boomer», ενώ θεωρούσα αυτονόητο πως, λόγω ηλικίας, θα τη γνώριζε. Ομολογώ ότι ένιωσα μια κρυφή χαρά, σαν να είχα μπροστά μου ένα σπάνιο απειλούμενο είδος ή έναν Νεάντερταλ. Κακώς, γιατί δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν στην ίδια αγωνιώδη online ροή του timeline τους ή έχουν τουλάχιστον τη σοφία να αδιαφορούν, αν χάσουν και κάτι. Εξάλλου, εν γνώσει της υποφαινόμενης, ακόμα κι αυτό το άρθρο θα είναι ήδη παρωχημένο μέχρι να πεις… ντεμιούρ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΠΕΞ Η Αρσινόη είχε και στο χωριό της Τίσερτς

Γειτονιές της Ελλάδας / «Άι σαπέρα/ Θα παρ' τα βνα»: Η Αρσινόη έκανε brand την ντοπιολαλιά της Ηπείρου

Κατάγεται από ένα χωριό του Ζαγορίου που έχει πια μόλις τέσσερις μόνιμους κατοίκους και μέσα από το project της «Τίσερτς, είχαμε και στο χωριό μας» συστήνει τον τόπο της και θέλει να κάνει παράσημο τη λέξη «χωριατάκι».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
«Θα το κάνω για μένα»: Πόσο υαλουρονικό αντέχει το συκώτι και η αισθητική μας;

Υγεία & Σώμα / «Θα κάνω υαλουρονικό στα χείλη, θα το κάνω για μένα»: Μας έχουν καταστρέψει οι Καρντάσιαν;

Πόσο εντάξει είναι να κάνουν οι έφηβοι fillers; Πώς φτάσαμε να κάνουμε botox ακόμα και στο κομμωτήριο; Και τι μπορεί να πάει στραβά με τα ενέσιμα; Μία δερματολόγος και μια ψυχοθεραπεύτρια απαντούν.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ