Το παζλ της ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ

Το παζλ της ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ Facebook Twitter
Όπως όλα δείχνουν, το πρόσωπο του νέου αρχηγού δεν θα επιλύσει το ζήτημα της έλλειψης ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ.
0


ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ταραγμένες βουλευτικές εκλογές του 1993, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε δηλώσει πως σε περίπτωση ήττας από τον Ανδρέα Παπανδρέου θα παραιτούνταν από την ηγεσία του κόμματος. Η ήττα της ΝΔ ήταν εν τέλει βαριά, καθώς οι εκλογικές δυνάμεις της υποχώρησαν σχεδόν κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες, ενώ το ΠΑΣΟΚ, που κέρδισε τις εκλογές, αύξησε τα ποσοστά του εντυπωσιακά (+8,3%).

Έτσι, ο Ανδρέας Παπανδρέου επανήλθε θριαμβευτικά στη κομματική σκηνή, έχοντας αθωωθεί από το Ειδικό Δικαστήριο και πετυχαίνοντας να επανασυσπειρώσει το ΠΑΣΟΚ που τα προηγούμενα χρόνια βρέθηκε στη δίνη μιας βαθιάς κρίσης κυρίως λόγω του σκανδάλου Κοσκωτά. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με την παραίτησή του άνοιξε τον δρόμο στους καραμανλικούς και έστρωσε άθελά του το χαλί για την επάνοδο του Αντώνη Σαμαρά στη ΝΔ. Αρκετά χρόνια μετά θα ομολογούσε ότι πολιτικά ήταν λάθος η παραίτησή του από την ηγεσία του κόμματος μετά την εκλογική ήττα του 1993.

Οι εκλογικές ήττες των κομμάτων συνοδεύονται συχνά από παραιτήσεις των αρχηγών τους, που ανοίγουν τον δρόμο για την ανανέωση της κομματικής μηχανής και την εκτόνωση των εσωκομματικών αντιδράσεων, ενώ επιπλέον χαράσσουν προοπτικές ενίσχυσης της εκλογικής τους υποστήριξης. Συνήθως αυτό συμβαίνει σε κόμματα που έχουν εκλογικοτροπική νοοτροπία και διαμορφώνουν το προφίλ τους ανάλογα με τα πολιτικά γούστα της μεγάλης μάζας των μετακινούμενων εκλογέων, την υποστήριξη των οποίων επιδιώκουν, αφήνοντας στην άκρη ιδεολογικούς προσανατολισμούς και πολιτικές περιχαρακώσεις.

Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε σε κυβερνητικές θέσεις για τεσσεράμισι χρόνια δεν σημαίνει ότι κατοχύρωσε μια θέση μεταξύ των κομμάτων της διακυβέρνησης.

Είναι προφανές ότι μια τέτοια περιγραφή αφορά πρωτίστως τα κυβερνητικά κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία, αλλά όχι ιδιαίτερα μικρότερους ή εναλλακτικούς κομματικούς σχηματισμούς, οι διακυμάνσεις στην εκλογική δύναμη των οποίων δεν κινητοποιούν απαραίτητα εσωκομματικές διεργασίες για την αλλαγή ηγεσίας. Π.χ. στη Γερμανία οι Πράσινοι έχουν δύο επικεφαλής σε επίπεδο κεντρικού κόμματος, η θητεία των οποίων είναι προσδιορισμένη και δεν αλλάζει επειδή το κόμμα μπορεί να εμφανίζει διακυμάνσεις στην εκλογική του δυναμική. Σε ό,τι αφορά τα κόμματα της ριζοσπαστικής αριστεράς, τα πλέον επιτυχημένα είναι εκείνα οι ηγεσίες των οποίων θεωρούνται «χαρισματικές» και οι επικεφαλής τους προβάλλουν ως περφόρμερ σε αντίθεση με τα αυστηρά δογματικά πρότυπα αριστερών ηγετών προηγούμενων εποχών (L. March, 2008).

Η συζήτηση σε ακαδημαϊκό επίπεδο για το αν όντως υφίσταται μια ιδιαίτερη μορφή κομματικής ηγεσίας στο πλαίσιο της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν έχει οδηγήσει ακόμα σε κάποια οριστικά συμπεράσματα. Ωστόσο είναι σαφές ότι και στην κομματική οικογένεια της ριζοσπαστικής αριστεράς η διεκδίκηση αξιωμάτων και η ψηφοθηρία αποτελούν βασικές πολιτικές επιδιώξεις της ηγεσίας της.

Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να ειδωθεί η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή ως αποτέλεσμα της βαθιάς υποχώρησης των εκλογικών ποσοστών του κόμματος και της τρίτης κατά σειρά ήττας του από τη ΝΔ σε επίπεδο βουλευτικών εκλογών. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί, παρ’ όλα αυτά, να διαθέτει σχεδόν 4πλάσια εκλογική δύναμη από αυτή που λάμβανε τη δεκαετία του 2000.

Μπορεί να εκτοξεύτηκε εκλογικά μεσούσης της οικονομικής κρίσης, πλέον όμως οι παράγοντες του ευρύτερου πλαισίου είναι εντελώς διαφορετικοί και θα ήταν εκτός πραγματικότητας να αναμένει κανείς πως ένα κόμμα που απογειώθηκε εκλογικά στη διάρκεια της κρίσης, έχοντας μια ρητορική και μια πρακτική καλουπωμένη στη συγκυρία εκείνης της εποχής, να συνεχίζει να συντηρείται στα ίδια πάνω-κάτω εκλογικά ποσοστά και μετά το πέρας της κρίσης.

Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε σε κυβερνητικές θέσεις για τεσσεράμισι χρόνια δεν σημαίνει ότι κατοχύρωσε μια θέση μεταξύ των κομμάτων της διακυβέρνησης. Εξάλλου, η επιλογή του να αλλάξει τον εκλογικό νόμο υιοθετώντας ένα σύστημα απλής αναλογικής, εκτός από το να δυσκολέψει τη ΝΔ να σχηματίσει κυβέρνηση, στόχο είχε να δημιουργήσει συνθήκες μιας κυβέρνησης συνεργασίας με τον ίδιο επικεφαλής, που ήταν και ο μοναδικός τρόπος ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει/επανέλθει στο τιμόνι της διακυβέρνησης.

Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του κόμματος είναι σίγουρο ότι έβαλε τον ΣΥΡΙΖΑ σε περιπέτειες. Η όλη διαδικασία εκλογής αρχηγού ανέδειξε καταρχάς την εσωτερική του πολυδιάσπαση, ένα χαρακτηριστικό που είναι διαφορετικό από την πολυτασικότητα και καταδεικνύει τα βαθιά εσωκομματικά ρήγματα που υπάρχουν. Ανέδειξε επίσης την οργανωτική ευαλωτότητα σε κομματικά αφιλτράριστους υποψήφιους, όπως η περίπτωση Κασσελάκη.

Η επικράτησή του στις εκλογές για τη νέα ηγεσία του κόμματος ήταν το αποτέλεσμα της έλλειψης οργανωτικού αρμού και της ύπαρξης ενός κόμματος χωρίς συνοχή, ενός είδους κόμματος-κομμάτων, τη συνοχή του οποίου το προηγούμενο διάστημα εξασφάλιζε η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, το πρόσωπο του οποίου εκούσες-άκουσες συμφωνούσαν όλες οι τάσεις ότι ήταν ο συγκολλητικός ιστός του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο νέος αρχηγός και η εσωκομματική πολεμική στο πρόσωπό του μπορεί να φέρει πιο κοντά τις εσωκομματικές τάσεις, εξορθολογίζοντας τις επιδιώξεις τους στην προοπτική συντήρησης ενός ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Όπως όλα δείχνουν, το πρόσωπο του νέου αρχηγού δεν θα επιλύσει το ζήτημα της έλλειψης ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου, και παρά την ολοκλήρωση των εσωκομματικών εκλογών, το παζλ της αρχηγίας δεν έχει ακόμη συναρμολογηθεί κι αυτό δεν θα μπορέσει να γίνει έως ότου βρεθούν εκείνα τα κομμάτια του που είναι κομβικά για την επανασύνθεση του γρίφου της ηγεσίας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ