Newspeak: H νεογλώσσα των αρίστων

Στο newspeak του Όργουελ η προπαγάνδα περνούσε μέσα από ευφημισμούς, περιφράσεις και την αντιστροφή συνηθισμένων εννοιών.
0



ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΓΚΛΗΜΑ,
υπάρχει εγκληματοφοβία. Ο πόλεμος των μαφιόζων δεν είναι εγκληματικότητα, είναι αυτορρύθμιση. Σκοτώνονται και λιγοστεύουν. Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών είναι ένστικτο αρχέγονο και ιερό. Η έκφραση βαθιάς επιθυμίας των μπράβων, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των σωμάτων. Η πραγματική εγκληματικότητα διαρκώς μειώνεται.

Πανεπιστήμιο σημαίνει ανομία, φοιτητής σημαίνει ταραξίας, ακαδημαϊκή ελευθερία σημαίνει βαρβαρότητα. Οι φοιτητές περισσεύουν. Χρειάζονται λιγότεροι εισακτέοι στο πανεπιστήμιο που εγκλωβίζει τα όνειρα των νέων. Τα ιδιωτικά κολέγια είναι η ελευθερία. Για ασφάλεια και τάξη δεν αρκούν πανεπιστημιακή αστυνομία και αστυνομικά τμήματα μέσα στα πανεπιστήμια. Η οριστική λύση είναι να λειτουργούν τα πανεπιστήμια στα αστυνομικά τμήματα. Το φτάσιμο εκεί είναι ο προορισμός μας.

Η οθόνη μορφώνει. Το παγουρίνο μορφώνει. Η κοινωνιολογία παραμορφώνει. Ομαδικές δραστηριότητες, πολιτική παιδεία και καλλιτεχνικά φυλακίζουν τη σκέψη. Η μετονομασία αναβαθμίζει: από τα παλιά σχολεία μερικά θα ονομαστούν πρότυπα και πειραματικά. Τα υπόλοιπα θα μείνουν ακατονόμαστα. Λιγότερα σχολεία σημαίνει καλύτερα σχολεία.

Ο κακοποιητής σύζυγος μπορεί να είναι καλός πατέρας. Ο βιαστής σκηνοθέτης μπορεί να είναι καλός σκηνοθέτης. Το σκοτάδι είναι φως, η συγκάλυψη είναι αποκάλυψη. Η επιμέλεια είναι καλή, η συνεπιμέλεια είναι καλύτερη, η υποχρεωτική συνεπιμέλεια είναι θαύμα.

Κάθε ρύθμιση και απορρύθμιση είναι πρόοδος. Κάθε απορία, δισταγμός, αντίρρηση είναι μαύρη συντεχνιακή αντίδραση. Συνδικαλισμός σημαίνει ασυδοσία. Οι διεκδικήσεις ζημιώνουν. Η απεργία παραβιάζει τα δικαιώματα, η εργοδοσία τα προστατεύει. Οι συλλογικές συμβάσεις φυλακίζουν τους εργαζόμενους. Η ατομική διαπραγμάτευση με τον εργοδότη σπάει τα δεσμά. Η απλήρωτη υπερωρία απεγκλωβίζει τον εργαζόμενο από τον κλοιό του ωραρίου. Το χρήμα αλλοτριώνει, κάνει τους ανθρώπους εξαρτημένους από τον μισθό τους. Η πληρωμή σε ρεπό και υποχρεωτικές άδειες οδηγεί στην ανεξαρτησία. Ο χρόνος χωρίς εργασία είναι ελευθερία και η ανεργία είναι το υπέρτατο στάδιο της ελευθερίας.

Ο λαός ο ίδιος είναι η τιμωρία του, η κυβέρνηση είναι η σωτηρία του. Όσα ρητώς δεν επιτρέπονται, απαγορεύονται. Αυτό μπορεί να αλλάζει διαρκώς. Τα όρια της νομιμότητας είναι ρευστά. Οι μη παραβάτες δεν είναι αθώοι, είναι δυνάμει παραβάτες. Ούτε παραβάτες ούτε νόμιμοι. Είναι παραβάτες που δεν τιμωρούνται ακόμα γιατί όσα κάνουν, προς το παρόν, επιτρέπονται. 

Δεν υπάρχει αστυνομική βία και αυθαιρεσία. Καλή αστυνομία είναι η πολλή αστυνομία. Καλή αστυνομία είναι η χακί αστυνομία. Η λογοδοσία σκοτώνει τον αυθορμητισμό της αστυνομίας, της δένει τα χέρια. Το ονοματεπώνυμο, τα διακριτικά και το φανερό πρόσωπο δεσμεύουν τον αστυνομικό. Η ανωνυμία, το full face ελευθερώνει. Αν κάποιος αστυνομικός αυθαιρετεί, η συνείδησή του τον κυνηγάει για πάντα. Αυτή είναι τιμωρία χειρότερη από την ποινική.

Οι αδιάβλητοι δημόσιοι διαγωνισμοί είναι γραφειοκρατικές, αργοκίνητες διαδικασίες. Οι κανόνες σκοτώνουν τη δημιουργικότητα. Η διαύγεια αναιρεί τη μαγεία, νεκρώνει το μυστήριο. Οι απευθείας αναθέσεις και οι μυστικές συμφωνίες κρύβουν εκπλήξεις. Εκεί κρύβεται η ζωή. Είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης να αναθέτει τις προμήθειες του Δημοσίου ανάλογα με τις ανάγκες. Σε καιρούς κρίσης δεν ισχύουν κανόνες διαφάνειας σε ζώνες δημόσιου συμφέροντος. Πλέον όλοι οι καιροί είναι καιροί κρίσης. Όλες οι ζώνες είναι δημόσιου συμφέροντος. Όλα είναι απόφαση της  κυβέρνησης.

689
To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Ο κακοποιητής σύζυγος μπορεί να είναι καλός πατέρας. Ο βιαστής σκηνοθέτης μπορεί να είναι καλός σκηνοθέτης. Το σκοτάδι είναι φως, η συγκάλυψη είναι αποκάλυψη. Η επιμέλεια είναι καλή, η συνεπιμέλεια είναι καλύτερη, η υποχρεωτική συνεπιμέλεια είναι θαύμα. Οι μαμάδες και οι μπαμπάδες είναι ίσοι. Οι πλούσιοι μπαμπάδες είναι πιο ίσοι. Γι’ αυτό λέγονται χρυσοί χορηγοί.

Τεχνοκρατική αριστεία είναι ο αρχηγός της νεολαίας του κόμματος που γίνεται απευθείας ευρωβουλευτής, βουλευτής, υπουργός, αντιπρόεδρος. Δεν είναι παιδί κομματικού σωλήνα. Είναι το αύριο που ανατέλλει, τεχνοκράτης με ευρωπαϊκή πείρα που δεν υπολογίζει πολιτικό κόστος στη μάχη εναντίον οργανωμένων συμφερόντων και συντεχνιών.

Ο Ηγέτης δεν υποτάσσεται στον δήμο. Η λαϊκή βούληση γεννά τέρατα. Απόλυτος εχθρός ο λαϊκισμός. Η αποτελεσματικότητα δεν υπολογίζει κόστος. Αποτελεσματικότητα χαρίζουν η αριστεία και η αριστοκρατική διακυβέρνηση. Η νέα αριστεία είναι δυναστεία. Στην κληρονομική δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα.

Υστερόγραφο: Στο newspeak του Όργουελ η προπαγάνδα περνούσε μέσα από ευφημισμούς, περιφράσεις και την αντιστροφή συνηθισμένων εννοιών. Κάποιες λέξεις απαλείφονταν, όπως και οι ανορθόδοξες σημασίες κάποιων άλλων. Ακούστε ομιλούσες κεφαλές στις οθόνες, διαβάστε πρόθυμες γραφίδες στον ψηφιακό χυλό: ένας νέος κόσμος ανατέλλει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Βιβλίο / Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Σπαράγματα από δημοσιογραφικά άρθρα και δοκίμια του Τζορτζ Όργουελ που αντανακλούν πιο καίρια από την δυστοπική μυθοπλασία του «1984» τις κρίσεις και τις διαταραχές που βιώνουμε συλλογικά φέτος.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Όταν οι Μικροί Αδερφοί επιβλήθηκαν του Μεγάλου: Κοινωνικά δίκτυα και η τυραννία της νέας οικειότητας

Στήλες / Όταν οι Μικροί Αδερφοί επιβλήθηκαν του Μεγάλου: Κοινωνικά δίκτυα και η τυραννία της νέας οικειότητας

Μια προσεκτικότερη ανατομία των κοινωνικών δικτύων αναδεικνύει χρήσεις που βασίζονται σε έναν συνδυασμό παραδοσιακών και μοντέρνων πρακτικών του Εαυτού, θυμίζοντας περισσότερο πράγματα από το παρελθόν και λιγότερο προετοιμάζοντας κάτι ριζικά καινούργιο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Περιμένουμε καρτερικά και αποσβολωμένοι την επόμενη καταστροφή»

Κλιματική Αλλαγή / «Περιμένουμε καρτερικά και αποσβολωμένοι την επόμενη καταστροφή»

Με αφορμή την COP30 που φιλοξενείται φέτος στην καρδιά του Αμαζονίου, συνομιλούμε με τον Γιώργο Δικαίο, κύριο ερευνητή της Έδρας UNESCO για την Κλιματική Διπλωματία (ΕΚΠΑ) και του ΕΛΙΑΜΕΠ, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τα φαντάσματα του 2015 και οι ανοιχτοί λογαριασμοί 

Οπτική Γωνία / Τα φαντάσματα του 2015 και οι ανοιχτοί λογαριασμοί 

Η κυβέρνηση επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει στο εσωτερικό τις πρόσφατες συμφωνίες με τις ΗΠΑ και να κλείσει ανοιχτά μέτωπα, ενώ στην αντιπολίτευση μεγαλώνει ο ανταγωνισμός με τους νέους παίκτες που έρχονται από το παρελθόν. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Πυρόπληκτος Έβρος, πράσινα σχέδια: H αιολική πίεση στα καμένα / Τα πράσινα σχέδια στον πυρόπληκτο Έβρο

Ρεπορτάζ / Τα «πράσινα» σχέδια στον πυρόπληκτο Έβρο

Η πρόσφατη απόρριψη αιτήσεων για εγκατάσταση αιολικών σταθμών στις καμένες εκτάσεις του Έβρου από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης ανέδειξε την ανάγκη για σαφές θεσμικό πλαίσιο στη χωροθέτησή τους· η πολιτεία το υποσχέθηκε, αλλά, όπως καταγγέλλεται, δεν το έχει κάνει ακόμη.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η πολιτική σαπουνόπερα του Αλέξη Τσίπρα

Οπτική Γωνία / Η πολιτική σαπουνόπερα του Αλέξη Τσίπρα

Τις τελευταίες μέρες παρακολουθούμε να ξεδιπλώνεται σχεδόν σαν διαφημιστική καμπάνια, με καθημερινά επεισόδια, το λεγόμενο rebranding του πρώην πρωθυπουργού, που επιστρέφει με το βιβλίο «Ιθάκη», κάτι σαν απόπειρα σκηνοθεσίας του παρελθόντος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι σημαίνουν οι συμφωνίες για την ενέργεια με τις ΗΠΑ και πόσο συμφέρουν την Ελλάδα 

Οπτική Γωνία / Explainer: Οι συμφωνίες για την ενέργεια με τις ΗΠΑ και πόσο συμφέρουν την Ελλάδα 

Η Ελλάδα αποκτά βασικό ρόλο στην υλοποίηση του αμερικανικού σχεδίου για την αντικατάσταση του ρωσικού αερίου με αμερικανικό LNG στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο Μαμντάνι είναι ο αντίπαλος που θέλει ο Τραμπ

Οπτική Γωνία / Ο Μαμντάνι είναι ο αντίπαλος που θέλει ο Τραμπ

Ο Ζοχράν Μαμντάνι θα ορκιστεί στο δημαρχείο της Νέας Υόρκης την 1η Ιανουαρίου. Οι κάτοικοι των πέντε μεγάλων διαμερισμάτων θα τον παρακολουθούν. Το ίδιο κι ένας πρώην Νεοϋορκέζος, περίπου 200 μίλια νοτιότερα.
THE LIFO TEAM
Λειψυδρία: ο οδικός χάρτης για την υδατική ασφάλεια της Αττικής

Ρεπορτάζ / Το νερό τελειώνει. Πώς θα αντιμετωπίσει τη λειψυδρία η Αττική;

Υπό την πίεση της σταδιακής μείωσης των υδατικών αποθεμάτων, η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι η υδροδότηση της Αττικής τις επόμενες δεκαετίες θα διασφαλιστεί με τεχνικά έργα και θεσμικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα του συστήματος.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
ΜΑΜΝΤΑΝΙ

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς στη LiFO: «Ο Μαμντάνι στέλνει μήνυμα ελπίδας έναντι του αυταρχισμού του Τραμπ»

Μια άμεση ανάλυση της νίκης του νέου δημάρχου της Νέας Υόρκης και ένα σχόλιο από τον διακεκριμένο καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Αν νικήσει ο Μαμντάνι, θα αλλάξει η Νέα Υόρκη, και ίσως η Αμερική»

Οπτική Γωνία / «Αν νικήσει ο Μαμντάνι, θα αλλάξει η Νέα Υόρκη, ίσως και η Αμερική»

Η καθηγήτρια Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, Νένη Πανουργιά, μιλά για το τεταμένο πολιτικό κλίμα εν όψει των δημοτικών εκλογών, την άνοδο του Ζοχράν Μαμντάνι ως φωνής των «από τα κάτω» και τη σύγκρουση μεταξύ μιας νέας γενιάς ακτιβιστών και των παλιών κέντρων εξουσίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πιστεύει στ' αλήθεια η Gen Z πως η ΑΙ θα της λύσει το γκομενικό;

Οπτική Γωνία / Πιστεύει στ' αλήθεια η Gen Z πως η ΑΙ είναι η λύση σε όλα; Ακόμη και στον έρωτα;

Η Gen Z μεγαλώνει σε έναν κόσμο γεμάτο πληροφορίες, αλλά με λιγότερη πραγματική επαφή. Πόσο μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να βοηθήσει; Και τι σημαίνει τελικά υγιής σεξουαλικότητα σήμερα; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αντιγόνη Γινοπούλου εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ