Newspeak: H νεογλώσσα των αρίστων

Στο newspeak του Όργουελ η προπαγάνδα περνούσε μέσα από ευφημισμούς, περιφράσεις και την αντιστροφή συνηθισμένων εννοιών.
0



ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΓΚΛΗΜΑ,
υπάρχει εγκληματοφοβία. Ο πόλεμος των μαφιόζων δεν είναι εγκληματικότητα, είναι αυτορρύθμιση. Σκοτώνονται και λιγοστεύουν. Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών είναι ένστικτο αρχέγονο και ιερό. Η έκφραση βαθιάς επιθυμίας των μπράβων, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των σωμάτων. Η πραγματική εγκληματικότητα διαρκώς μειώνεται.

Πανεπιστήμιο σημαίνει ανομία, φοιτητής σημαίνει ταραξίας, ακαδημαϊκή ελευθερία σημαίνει βαρβαρότητα. Οι φοιτητές περισσεύουν. Χρειάζονται λιγότεροι εισακτέοι στο πανεπιστήμιο που εγκλωβίζει τα όνειρα των νέων. Τα ιδιωτικά κολέγια είναι η ελευθερία. Για ασφάλεια και τάξη δεν αρκούν πανεπιστημιακή αστυνομία και αστυνομικά τμήματα μέσα στα πανεπιστήμια. Η οριστική λύση είναι να λειτουργούν τα πανεπιστήμια στα αστυνομικά τμήματα. Το φτάσιμο εκεί είναι ο προορισμός μας.

Η οθόνη μορφώνει. Το παγουρίνο μορφώνει. Η κοινωνιολογία παραμορφώνει. Ομαδικές δραστηριότητες, πολιτική παιδεία και καλλιτεχνικά φυλακίζουν τη σκέψη. Η μετονομασία αναβαθμίζει: από τα παλιά σχολεία μερικά θα ονομαστούν πρότυπα και πειραματικά. Τα υπόλοιπα θα μείνουν ακατονόμαστα. Λιγότερα σχολεία σημαίνει καλύτερα σχολεία.

Ο κακοποιητής σύζυγος μπορεί να είναι καλός πατέρας. Ο βιαστής σκηνοθέτης μπορεί να είναι καλός σκηνοθέτης. Το σκοτάδι είναι φως, η συγκάλυψη είναι αποκάλυψη. Η επιμέλεια είναι καλή, η συνεπιμέλεια είναι καλύτερη, η υποχρεωτική συνεπιμέλεια είναι θαύμα.

Κάθε ρύθμιση και απορρύθμιση είναι πρόοδος. Κάθε απορία, δισταγμός, αντίρρηση είναι μαύρη συντεχνιακή αντίδραση. Συνδικαλισμός σημαίνει ασυδοσία. Οι διεκδικήσεις ζημιώνουν. Η απεργία παραβιάζει τα δικαιώματα, η εργοδοσία τα προστατεύει. Οι συλλογικές συμβάσεις φυλακίζουν τους εργαζόμενους. Η ατομική διαπραγμάτευση με τον εργοδότη σπάει τα δεσμά. Η απλήρωτη υπερωρία απεγκλωβίζει τον εργαζόμενο από τον κλοιό του ωραρίου. Το χρήμα αλλοτριώνει, κάνει τους ανθρώπους εξαρτημένους από τον μισθό τους. Η πληρωμή σε ρεπό και υποχρεωτικές άδειες οδηγεί στην ανεξαρτησία. Ο χρόνος χωρίς εργασία είναι ελευθερία και η ανεργία είναι το υπέρτατο στάδιο της ελευθερίας.

Ο λαός ο ίδιος είναι η τιμωρία του, η κυβέρνηση είναι η σωτηρία του. Όσα ρητώς δεν επιτρέπονται, απαγορεύονται. Αυτό μπορεί να αλλάζει διαρκώς. Τα όρια της νομιμότητας είναι ρευστά. Οι μη παραβάτες δεν είναι αθώοι, είναι δυνάμει παραβάτες. Ούτε παραβάτες ούτε νόμιμοι. Είναι παραβάτες που δεν τιμωρούνται ακόμα γιατί όσα κάνουν, προς το παρόν, επιτρέπονται. 

Δεν υπάρχει αστυνομική βία και αυθαιρεσία. Καλή αστυνομία είναι η πολλή αστυνομία. Καλή αστυνομία είναι η χακί αστυνομία. Η λογοδοσία σκοτώνει τον αυθορμητισμό της αστυνομίας, της δένει τα χέρια. Το ονοματεπώνυμο, τα διακριτικά και το φανερό πρόσωπο δεσμεύουν τον αστυνομικό. Η ανωνυμία, το full face ελευθερώνει. Αν κάποιος αστυνομικός αυθαιρετεί, η συνείδησή του τον κυνηγάει για πάντα. Αυτή είναι τιμωρία χειρότερη από την ποινική.

Οι αδιάβλητοι δημόσιοι διαγωνισμοί είναι γραφειοκρατικές, αργοκίνητες διαδικασίες. Οι κανόνες σκοτώνουν τη δημιουργικότητα. Η διαύγεια αναιρεί τη μαγεία, νεκρώνει το μυστήριο. Οι απευθείας αναθέσεις και οι μυστικές συμφωνίες κρύβουν εκπλήξεις. Εκεί κρύβεται η ζωή. Είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης να αναθέτει τις προμήθειες του Δημοσίου ανάλογα με τις ανάγκες. Σε καιρούς κρίσης δεν ισχύουν κανόνες διαφάνειας σε ζώνες δημόσιου συμφέροντος. Πλέον όλοι οι καιροί είναι καιροί κρίσης. Όλες οι ζώνες είναι δημόσιου συμφέροντος. Όλα είναι απόφαση της  κυβέρνησης.

689
To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Ο κακοποιητής σύζυγος μπορεί να είναι καλός πατέρας. Ο βιαστής σκηνοθέτης μπορεί να είναι καλός σκηνοθέτης. Το σκοτάδι είναι φως, η συγκάλυψη είναι αποκάλυψη. Η επιμέλεια είναι καλή, η συνεπιμέλεια είναι καλύτερη, η υποχρεωτική συνεπιμέλεια είναι θαύμα. Οι μαμάδες και οι μπαμπάδες είναι ίσοι. Οι πλούσιοι μπαμπάδες είναι πιο ίσοι. Γι’ αυτό λέγονται χρυσοί χορηγοί.

Τεχνοκρατική αριστεία είναι ο αρχηγός της νεολαίας του κόμματος που γίνεται απευθείας ευρωβουλευτής, βουλευτής, υπουργός, αντιπρόεδρος. Δεν είναι παιδί κομματικού σωλήνα. Είναι το αύριο που ανατέλλει, τεχνοκράτης με ευρωπαϊκή πείρα που δεν υπολογίζει πολιτικό κόστος στη μάχη εναντίον οργανωμένων συμφερόντων και συντεχνιών.

Ο Ηγέτης δεν υποτάσσεται στον δήμο. Η λαϊκή βούληση γεννά τέρατα. Απόλυτος εχθρός ο λαϊκισμός. Η αποτελεσματικότητα δεν υπολογίζει κόστος. Αποτελεσματικότητα χαρίζουν η αριστεία και η αριστοκρατική διακυβέρνηση. Η νέα αριστεία είναι δυναστεία. Στην κληρονομική δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα.

Υστερόγραφο: Στο newspeak του Όργουελ η προπαγάνδα περνούσε μέσα από ευφημισμούς, περιφράσεις και την αντιστροφή συνηθισμένων εννοιών. Κάποιες λέξεις απαλείφονταν, όπως και οι ανορθόδοξες σημασίες κάποιων άλλων. Ακούστε ομιλούσες κεφαλές στις οθόνες, διαβάστε πρόθυμες γραφίδες στον ψηφιακό χυλό: ένας νέος κόσμος ανατέλλει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Βιβλίο / Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Σπαράγματα από δημοσιογραφικά άρθρα και δοκίμια του Τζορτζ Όργουελ που αντανακλούν πιο καίρια από την δυστοπική μυθοπλασία του «1984» τις κρίσεις και τις διαταραχές που βιώνουμε συλλογικά φέτος.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Όταν οι Μικροί Αδερφοί επιβλήθηκαν του Μεγάλου: Κοινωνικά δίκτυα και η τυραννία της νέας οικειότητας

Στήλες / Όταν οι Μικροί Αδερφοί επιβλήθηκαν του Μεγάλου: Κοινωνικά δίκτυα και η τυραννία της νέας οικειότητας

Μια προσεκτικότερη ανατομία των κοινωνικών δικτύων αναδεικνύει χρήσεις που βασίζονται σε έναν συνδυασμό παραδοσιακών και μοντέρνων πρακτικών του Εαυτού, θυμίζοντας περισσότερο πράγματα από το παρελθόν και λιγότερο προετοιμάζοντας κάτι ριζικά καινούργιο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ