Μπορεί όντως η Αθήνα να γίνει καλλιτεχνικό hub;

Μπορεί όντως η Αθήνα να γίνει καλλιτεχνικό hub; Facebook Twitter
Πώς θα κρατήσει η Αθήνα τους δημιουργούς που ήδη ζουν ή περνούν μεγάλο μέρος του έτους εδώ και πώς θα τραβήξει κι άλλους, χωρίς να χάσει τον εαυτό της;
0

ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΑΝ ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ το φθινόπωρο είναι η αγαπημένη μου εποχή, αλλά περπατώντας στο κέντρο ένα πρωί είχα ακριβώς αυτή την αίσθηση, ότι κάτι μαγικό συμβαίνει. Τα γκράφιτι, το φως του Οκτωβρίου, οι πολλές γκαλερί, οι αφίσες που καλούσαν σε κάτι, μια αναγνώστρια σε καφέ, κάμποσα περίεργα ντυμένα τυπάκια, με έκαναν να σκέφτομαι ότι κάτι όμορφο γίνεται.

Πώς, όμως, θα κρατήσει η Αθήνα τους δημιουργούς που ήδη ζουν ή περνούν μεγάλο μέρος του έτους εδώ και πώς θα τραβήξει κι άλλους, χωρίς να χάσει τον εαυτό της; Μιλώντας με άτομα ή ομάδες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα για να δημιουργήσουν, ακούω συνήθως όλα τα γνωστά κλισέ. Οι άνθρωποι, το φαγητό, η φθηνή (σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες) στέγη, το ομορφάσχημο χάος, η ζωτικότητα, το φως, ο εξωστρεφής τρόπος ζωής, αυτά τους αρέσουν. Με κάποιον τρόπο πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρχει ο χώρος.

Για παράδειγμα, θα μπορούσε να προστατεύεται ο/η δημιουργός, ώστε το στούντιο-σπίτι του/της να μη γίνει Αirbnb ή να μην καταλαμβάνεται σταδιακά απ’ όλο και πλουσιότερους καλλιτέχνες. Το πρόβλημα του gentrification σε περιοχές τύπου Εξάρχεια αναπαράγει και στην περίπτωση της τέχνης ανισότητες, που έτσι κι αλλιώς είναι πολλές, μεταξύ άλλων και εξαιτίας της φύσης της δουλειάς.

Κάποιοι είναι πιο ταλαντούχοι/όμορφοι/δικτυωμένοι/τυχεροί και βρίσκουν ευκολότερα στούντιο/σπίτι/προώθηση/κοινό από άλλους. Αυτοί οι άλλοι δεν χρειάζεται να εκδιωχθούν πλήρως από τα σπίτια τους μέχρι να κάνουν επιτυχία.

Όσοι θέλουν να στήσουν τη ζωή τους στην Αθήνα, ανεξαρτήτως ιδιότητας, φρικάρουν με απλά πράγματα: το σύστημα υγείας, τη γραφειοκρατία, τις υποδομές.

Βασικό, πάγιο έξοδο των δημιουργικών ανθρώπων είναι το κόστος ενοικίασης ενός χώρου. Γι’ αυτό συγκεντρώνονται συχνά σε μέρη με κτίρια που δεν θέλει κανείς και όχι μόνο για τη μελαγχολική γοητεία των ερειπίων. Έτσι γίνεται να προσελκύσει κανείς καλλιτέχνες, εάν τους δώσει χώρο και χρόνο.

Όταν λέω χρόνο εννοώ χρήματα, δηλαδή την ευκαιρία να ασχολείται κανείς με μία ή δύο καλά πληρωμένες αναθέσεις και όχι με πέντε. Μέρη απείρως πιο βαρετά απ’ την Αθήνα έχουν κατορθώσει να προσελκύσουν καλλιτέχνες μέσα από προβλέψιμα και διαφανή προγράμματα χρηματοδοτήσεων, παροχών (πρώτων υλών, μηχανημάτων) και διευκολύνσεων. 

Ας μην ξεχνάμε αυτούς που μεσολαβούν μεταξύ δημιουργού και κοινού. Χωρίς αυτούς δεν υπάρχει και πολλή τέχνη, παρά τις φαντασιώσεις περί του αντιθέτου. Όταν ξεπηδάνε σε μια πόλη γκαλερί, art spaces και βιβλιοπωλεία, προφανώς υπάρχει η σχετική κουλτούρα, μια αίσθηση, ή μόδα, ή τάση, αλλά κάπου υπάρχει και ιδιωτικός ή δημόσιος πλούτος που στηρίζει την (επιχειρηματική) προσπάθεια αυτών που εντοπίζουν και αναδεικνύουν έργα.

Αυτές τις επιχειρήσεις χρειάζεται να προσελκύσει ή να διευκολύνει η πόλη, προκειμένου να σπάσει η κατάρα του καφέ-brunch-μπαρ που ’χει κυκλώσει το κέντρο. Αλλάζει ο αέρας γύρω από τέτοιους χώρους. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πώς νιώθει μπροστά σε μια γκαλερί ή ένα όμορφο βιβλιοπωλείο. Δεν είναι ίδιο με το να προσπερνάς εναλλάξ τράπεζες και καφετέριες. 

Τέλος, οι καλλιτέχνες είναι άνθρωποι, όπως όλοι, όχι νεράιδες και αερικά. Συνεκτιμούν τις υπηρεσίες στην αξιολόγηση ενός μέρους. Όσοι θέλουν να στήσουν τη ζωή τους στην Αθήνα, ανεξαρτήτως ιδιότητας, φρικάρουν με απλά πράγματα: το σύστημα υγείας, τη γραφειοκρατία, τις υποδομές. Μια πιο περιποιημένη Κυψέλη δεν θα θύμιζε ξαφνικά στους διεθνείς δημιουργούς το γερμανικό χωριό απ’ όπου κατάγονται. Οι καλύτερες υποδομές δεν θα έκαναν τον Σταθμό Λαρίσης βαρετό η αδιάφορο. 

Φυσικά, για να καλλιεργηθεί με αξιώσεις η αίσθηση ότι σ’ ένα μέρος παράγεται πολιτισμός χρειάζονται τα καλά έργα. Την ευθύνη γι’ αυτό φέρουν και οι άνθρωποι του πολιτισμού. Η γκρίνια, η μιζέρια και η ηττοπάθεια («τίποτα καλό δεν κάνουμε», «κατάντια», «αχ! βαχ!», «χάλια όλα», «το ’κανε ο τάδε στη Νέα Υόρκη, δεν είναι πρωτότυπο») είναι εύκολες, αστείες και καλτ. Ο σωστός δρόμος, όμως, περνά μάλλον από αλλού και περιλαμβάνει σκληρή δουλειά. 

Ήδη ζουν και δημιουργούν στην Αθήνα άνθρωποι που δεν γεννήθηκαν εδώ και που απλώς ερωτεύτηκαν αυτήν τη χαοτική σαπίλα, τους ανθρώπους και την όλη αίσθηση. Δίνουν στην πόλη άλλη χροιά με τα έργα και την παρουσία τους και κυρίως προτείνουν μια αφήγηση που δεν έχει σχέση με τον Παρθενώνα και τα δρομολόγια προς τα νησιά. Είναι όμορφο. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πού οφείλεται το booming της τέχνης στην Αθήνα;

Εικαστικά / Δεκάδες νέες γκαλερί στην Αθήνα – Πού οφείλεται το booming της τέχνης;

Από την Κυψέλη, τον Νέο Κόσμο και το Κουκάκι μέχρι τον Πειραιά, μια έκρηξη δημιουργίας καλλιτεχνικών χώρων τα τελευταία χρόνια βάζει την Αθήνα πολύ ψηλά στον παγκόσμιο καλλιτεχνικό χάρτη.
M. HULOT
Ονάσις αιρ

Εικαστικά / Οι καλλιτέχνες του Onassis AiR παρουσιάζουν την έρευνά τους στο πρώτο Open Day

Η μετακίνηση του Onassis AiR στις νέες εγκαταστάσεις φέρνει κοντά καλλιτέχνες κάθε γενιάς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη, που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια δημιουργικών διαδικασιών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπρους Κλαρκ: «Οι μικρογειτονιές της Αθήνας και οι μικροκοινωνίες τους είναι από τα γοητευτικότερα στοιχεία αυτής της πόλης»

Βιβλίο / Μπρους Κλαρκ: «Τα μικρά χωριά της Αθήνας είναι το γοητευτικότερο στοιχείο της»

Οι αέναες αλλαγές της Αθήνας, η βρετανική μοναρχία αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία σε μια απολαυστική συζήτηση με έναν εκλεκτό δημοσιογράφο, συγγραφέα και διάπυρο φιλέλληνα με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου του βιβλίου «Athens, City of Wisdom» (εκδ. Head of Zeus) και τη βράβευσή του από την ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ