Μπορεί όντως η Αθήνα να γίνει καλλιτεχνικό hub;

Μπορεί όντως η Αθήνα να γίνει καλλιτεχνικό hub; Facebook Twitter
Πώς θα κρατήσει η Αθήνα τους δημιουργούς που ήδη ζουν ή περνούν μεγάλο μέρος του έτους εδώ και πώς θα τραβήξει κι άλλους, χωρίς να χάσει τον εαυτό της;
0

ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΑΝ ΦΤΑΙΕΙ ΠΟΥ το φθινόπωρο είναι η αγαπημένη μου εποχή, αλλά περπατώντας στο κέντρο ένα πρωί είχα ακριβώς αυτή την αίσθηση, ότι κάτι μαγικό συμβαίνει. Τα γκράφιτι, το φως του Οκτωβρίου, οι πολλές γκαλερί, οι αφίσες που καλούσαν σε κάτι, μια αναγνώστρια σε καφέ, κάμποσα περίεργα ντυμένα τυπάκια, με έκαναν να σκέφτομαι ότι κάτι όμορφο γίνεται.

Πώς, όμως, θα κρατήσει η Αθήνα τους δημιουργούς που ήδη ζουν ή περνούν μεγάλο μέρος του έτους εδώ και πώς θα τραβήξει κι άλλους, χωρίς να χάσει τον εαυτό της; Μιλώντας με άτομα ή ομάδες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα για να δημιουργήσουν, ακούω συνήθως όλα τα γνωστά κλισέ. Οι άνθρωποι, το φαγητό, η φθηνή (σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες) στέγη, το ομορφάσχημο χάος, η ζωτικότητα, το φως, ο εξωστρεφής τρόπος ζωής, αυτά τους αρέσουν. Με κάποιον τρόπο πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρχει ο χώρος.

Για παράδειγμα, θα μπορούσε να προστατεύεται ο/η δημιουργός, ώστε το στούντιο-σπίτι του/της να μη γίνει Αirbnb ή να μην καταλαμβάνεται σταδιακά απ’ όλο και πλουσιότερους καλλιτέχνες. Το πρόβλημα του gentrification σε περιοχές τύπου Εξάρχεια αναπαράγει και στην περίπτωση της τέχνης ανισότητες, που έτσι κι αλλιώς είναι πολλές, μεταξύ άλλων και εξαιτίας της φύσης της δουλειάς.

Κάποιοι είναι πιο ταλαντούχοι/όμορφοι/δικτυωμένοι/τυχεροί και βρίσκουν ευκολότερα στούντιο/σπίτι/προώθηση/κοινό από άλλους. Αυτοί οι άλλοι δεν χρειάζεται να εκδιωχθούν πλήρως από τα σπίτια τους μέχρι να κάνουν επιτυχία.

Όσοι θέλουν να στήσουν τη ζωή τους στην Αθήνα, ανεξαρτήτως ιδιότητας, φρικάρουν με απλά πράγματα: το σύστημα υγείας, τη γραφειοκρατία, τις υποδομές.

Βασικό, πάγιο έξοδο των δημιουργικών ανθρώπων είναι το κόστος ενοικίασης ενός χώρου. Γι’ αυτό συγκεντρώνονται συχνά σε μέρη με κτίρια που δεν θέλει κανείς και όχι μόνο για τη μελαγχολική γοητεία των ερειπίων. Έτσι γίνεται να προσελκύσει κανείς καλλιτέχνες, εάν τους δώσει χώρο και χρόνο.

Όταν λέω χρόνο εννοώ χρήματα, δηλαδή την ευκαιρία να ασχολείται κανείς με μία ή δύο καλά πληρωμένες αναθέσεις και όχι με πέντε. Μέρη απείρως πιο βαρετά απ’ την Αθήνα έχουν κατορθώσει να προσελκύσουν καλλιτέχνες μέσα από προβλέψιμα και διαφανή προγράμματα χρηματοδοτήσεων, παροχών (πρώτων υλών, μηχανημάτων) και διευκολύνσεων. 

Ας μην ξεχνάμε αυτούς που μεσολαβούν μεταξύ δημιουργού και κοινού. Χωρίς αυτούς δεν υπάρχει και πολλή τέχνη, παρά τις φαντασιώσεις περί του αντιθέτου. Όταν ξεπηδάνε σε μια πόλη γκαλερί, art spaces και βιβλιοπωλεία, προφανώς υπάρχει η σχετική κουλτούρα, μια αίσθηση, ή μόδα, ή τάση, αλλά κάπου υπάρχει και ιδιωτικός ή δημόσιος πλούτος που στηρίζει την (επιχειρηματική) προσπάθεια αυτών που εντοπίζουν και αναδεικνύουν έργα.

Αυτές τις επιχειρήσεις χρειάζεται να προσελκύσει ή να διευκολύνει η πόλη, προκειμένου να σπάσει η κατάρα του καφέ-brunch-μπαρ που ’χει κυκλώσει το κέντρο. Αλλάζει ο αέρας γύρω από τέτοιους χώρους. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πώς νιώθει μπροστά σε μια γκαλερί ή ένα όμορφο βιβλιοπωλείο. Δεν είναι ίδιο με το να προσπερνάς εναλλάξ τράπεζες και καφετέριες. 

Τέλος, οι καλλιτέχνες είναι άνθρωποι, όπως όλοι, όχι νεράιδες και αερικά. Συνεκτιμούν τις υπηρεσίες στην αξιολόγηση ενός μέρους. Όσοι θέλουν να στήσουν τη ζωή τους στην Αθήνα, ανεξαρτήτως ιδιότητας, φρικάρουν με απλά πράγματα: το σύστημα υγείας, τη γραφειοκρατία, τις υποδομές. Μια πιο περιποιημένη Κυψέλη δεν θα θύμιζε ξαφνικά στους διεθνείς δημιουργούς το γερμανικό χωριό απ’ όπου κατάγονται. Οι καλύτερες υποδομές δεν θα έκαναν τον Σταθμό Λαρίσης βαρετό η αδιάφορο. 

Φυσικά, για να καλλιεργηθεί με αξιώσεις η αίσθηση ότι σ’ ένα μέρος παράγεται πολιτισμός χρειάζονται τα καλά έργα. Την ευθύνη γι’ αυτό φέρουν και οι άνθρωποι του πολιτισμού. Η γκρίνια, η μιζέρια και η ηττοπάθεια («τίποτα καλό δεν κάνουμε», «κατάντια», «αχ! βαχ!», «χάλια όλα», «το ’κανε ο τάδε στη Νέα Υόρκη, δεν είναι πρωτότυπο») είναι εύκολες, αστείες και καλτ. Ο σωστός δρόμος, όμως, περνά μάλλον από αλλού και περιλαμβάνει σκληρή δουλειά. 

Ήδη ζουν και δημιουργούν στην Αθήνα άνθρωποι που δεν γεννήθηκαν εδώ και που απλώς ερωτεύτηκαν αυτήν τη χαοτική σαπίλα, τους ανθρώπους και την όλη αίσθηση. Δίνουν στην πόλη άλλη χροιά με τα έργα και την παρουσία τους και κυρίως προτείνουν μια αφήγηση που δεν έχει σχέση με τον Παρθενώνα και τα δρομολόγια προς τα νησιά. Είναι όμορφο. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πού οφείλεται το booming της τέχνης στην Αθήνα;

Εικαστικά / Δεκάδες νέες γκαλερί στην Αθήνα – Πού οφείλεται το booming της τέχνης;

Από την Κυψέλη, τον Νέο Κόσμο και το Κουκάκι μέχρι τον Πειραιά, μια έκρηξη δημιουργίας καλλιτεχνικών χώρων τα τελευταία χρόνια βάζει την Αθήνα πολύ ψηλά στον παγκόσμιο καλλιτεχνικό χάρτη.
M. HULOT
Ονάσις αιρ

Εικαστικά / Οι καλλιτέχνες του Onassis AiR παρουσιάζουν την έρευνά τους στο πρώτο Open Day

Η μετακίνηση του Onassis AiR στις νέες εγκαταστάσεις φέρνει κοντά καλλιτέχνες κάθε γενιάς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη, που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια δημιουργικών διαδικασιών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπρους Κλαρκ: «Οι μικρογειτονιές της Αθήνας και οι μικροκοινωνίες τους είναι από τα γοητευτικότερα στοιχεία αυτής της πόλης»

Βιβλίο / Μπρους Κλαρκ: «Τα μικρά χωριά της Αθήνας είναι το γοητευτικότερο στοιχείο της»

Οι αέναες αλλαγές της Αθήνας, η βρετανική μοναρχία αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία σε μια απολαυστική συζήτηση με έναν εκλεκτό δημοσιογράφο, συγγραφέα και διάπυρο φιλέλληνα με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου του βιβλίου «Athens, City of Wisdom» (εκδ. Head of Zeus) και τη βράβευσή του από την ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ