Ήσυχες ημέρες μιας προεκλογικής περιόδου

Ήσυχες ημέρες μιας προεκλογικής περιόδου… Facebook Twitter
Μια κοινωνία που ψηφίζει με κριτήριο «το μικρότερο κακό» δεν έχει πολλές πιθανότητες να ξεπεράσει τις πολυεπίπεδες κρίσεις που αντιμετωπίζει και παραπέμπουν σε μια συνολική παρακμή. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

«Το μέλλον δε θα ’ρθει
από μοναχό του έτσι νέτο σκέτο
αν δεν πάρουμε μέτρα
και εμείς»
.

— Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΟΛΥΣ ΚΟΣΜΟΣ έχει συνηθίσει, σχεδόν έχει εθιστεί στο να ψηφίζει το μικρότερο κακό· κάθε φορά, με μικρή ή μεγάλη απογοήτευση, σχεδόν σέρνονται ως τις κάλπες για να ρίξουν ένα ψηφοδέλτιο που σηματοδοτεί όχι μια επιλογή ελπίδας και προοπτικής για κάτι, ό,τι και αν είναι αυτό, αλλά μια άρνηση να βρεθούν στην εξουσία και να αποφασίσουν για τις τύχες τους κάποιοι τους οποίους μισούν πολιτικά περισσότερο απ’ οποιουσδήποτε άλλους.

Οι πολιτικοί επιστήμονες ορίζουν αυτή την πολιτική στάση ως «αρνητική ψήφο» και αν αναλογιστούμε πόσους τέτοιους ανθρώπους συναντάμε γύρω μας στις καθημερινές κουβέντες μας, θα διαπιστώσουμε ότι είναι εντυπωσιακά πολλοί αριθμητικά, τόσοι ώστε σε κάθε εκλογική αναμέτρηση να μετατρέπονται σε εκείνη την κρίσιμη μάζα που με την επιλογή της κάνει την πλάστιγγα να γέρνει και αναδεικνύει τον νικητή.

Δεν ήταν πάντα έτσι· υπήρξαν στη νεότερη μεταπολιτευτική ιστορία περίοδοι που συντριπτικά μεγάλες ομάδες πολιτών είχαν ελπίδες και προσδοκίες που γίνονταν προφανείς με τις επιλογές τους.

Όσοι έχουν τη διάθεση και το κουράγιο να παρακολουθούν είτε από επαγγελματική διαστροφή είτε από προσωπικό ενδιαφέρον όσα συμβαίνουν μέχρι τώρα στην προεκλογική περίοδο, θα είδαν πολλές εικόνες που αναδεικνύουν μια γενικευμένη αδιαφορία για όσα μηνύματα εκπέμπουν κόμματα και πολιτικό προσωπικό. Στις συγκεντρώσεις όπου αρχηγοί υπόσχονται νέα θαύματα αν εκλεγούν συμμετέχουν λίγοι. Και αν δεν βοηθούσαν οι σκηνοθέτες με ικανότητες σαν του Μπιρσίμ (όσοι δεν γνωρίζουν, ας αναζητήσουν τον ρόλο του σε παλιές εποχές), θα αποκαλυπτόταν ότι οι πολιτικοί απευθύνονται σε ελάχιστους πιστούς του κόμματος με ιδιαίτερο φανατισμό που συνήθως βασίζεται σε «ίδιον όφελος». Πηγαίνουν εκεί για να τους δουν εκείνοι που πρέπει να τους δουν όταν έρθει η κρίσιμη ώρα.

Στους δρόμους που άλλοτε γέμιζαν από αφίσες, στα καφενεία όπου άναβαν τα αίματα, συχνά και κυριολεκτικά, στις τηλεοράσεις όπου άλλοτε παρακολουθούσαν πολλοί με περίσσιο ενδιαφέρον τις συζητήσεις που γίνονταν, ακόμα και στο διαδίκτυο που κυριαρχούσαν οι πολιτικές αναφορές, σχεδόν παντού υπάρχει μια εντυπωσιακή απουσία ενδιαφέροντος για ένα σημαίνον γεγονός που σε μικρό ή μεγάλο βαθμό θα καθορίσει τις τύχες όλων μας τα επόμενα χρόνια. Η κοινωνία, σχεδόν στο σύνολό της, βιώνει εξαιρετικά ήσυχες ημέρες κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Κι αυτές δεν σχετίζονται με μια πολιτική κουλτούρα που παρατηρούμε σε άλλες χώρες, με μια αλλαγή συμπεριφοράς που με έναν αιφνιδιαστικό τρόπο υιοθετήθηκε από τις μάζες οι οποίες μερικά χρόνια πριν έδειχναν ικανές για έκφραση οποιουδήποτε είδους φανατισμού ώστε να υποστηρίξουν όσα πολιτικά πιστεύουν. Δεν γίναμε Ευρώπη ούτε σε αυτό, άλλοι είναι οι λόγοι.

Δεν ήταν πάντα έτσι· υπήρξαν στη νεότερη μεταπολιτευτική ιστορία περίοδοι που συντριπτικά μεγάλες ομάδες πολιτών είχαν ελπίδες και προσδοκίες που γίνονταν προφανείς με τις επιλογές τους. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ήταν το 1981 με τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά, αν περιοριστούμε στα τελευταία χρόνια, η τελευταία φορά που συνέβη κάτι τέτοιο ήταν τον Ιανουάριο του 2015, ανεξάρτητα από τις υποκειμενικές εκτιμήσεις για το περιεχόμενο της μεγάλης αλλαγής που συντελέστηκε τότε κατά τη διακυβέρνηση της χώρας και τις κάθε είδους ματαιώσεις. Τότε εξαιρετικά πολλοί πίστεψαν σε αυτό που σηματοδοτούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο ρεύμα ανθρώπων που από επιλογή πίστεψαν και υιοθέτησαν όσα ευαγγελιζόταν· τον ακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον και ελπίδες, αυτοί οι πολλοί άνθρωποι έδιναν μια θετική ψήφο.

Στις εκλογές του 2019 παρατηρήθηκε ένα ενδιαφέρον φαινόμενο που ήταν εξαιρετικά έντονο ως προς τις διαστάσεις του. Η κρίσιμη ομάδα των πολιτών που έδωσαν την αυτοδυναμία στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν προερχόταν από το παραδοσιακά συντηρητικό ακροατήριο της παράταξης αλλά από αγανακτισμένους με τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ανθρώπους, οι οποίοι στο πρόσφατο παρελθόν επέλεγαν οτιδήποτε άλλο εκτός από τη δεξιά. Αυτοί έδωσαν την εξουσία στον Μητσοτάκη, ψηφίζοντας αρνητικά με σχεδόν αποκλειστικό κριτήριο «να μην ξανάρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία». Aυτή η μάζα δείχνει να είναι παρούσα και σε αυτή την περίοδο· πόσο κρίσιμη είναι ακόμα, θα αποδειχτεί την Κυριακή της κάλπης.

Όμως, μια κοινωνία που ψηφίζει με κριτήριο «το μικρότερο κακό» δεν έχει πολλές πιθανότητες να ξεπεράσει τις πολυεπίπεδες κρίσεις που αντιμετωπίζει και παραπέμπουν σε μια συνολική παρακμή. Χρειάζεται μια θετική πρόταση που δεν θα έρχεται απαραίτητα από κάποιους «φωτισμένους» ηγέτες που θα την παρασύρουν σε αυτή και, όπως λέει και ο σπουδαίος ποιητής, «το μέλλον δε θα ’ρθει από μοναχό του έτσι νέτο σκέτο αν δεν πάρουμε μέτρα και εμείς». Δικό μας θέμα είναι…

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ