Γιατί τόσοι νέοι ψήφισαν ακροδεξιά κόμματα;

Γιατί οι νέοι ψήφισαν ακροδεξιά κόμματα; Facebook Twitter
O ψηφοφόρος δεν ευθύνεται για τις επιλογές του, καθώς η παρούσα κατάσταση βαραίνει κυρίως το πολιτικό σύστημα. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


— Πώς μπορεί το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την ακροδεξιά απειλή;
Η ακροδεξιά απειλή μπορεί να φαίνεται ως πιθανή πολιτική λύση ή αντίδραση στα μάτια πολλών ψηφοφόρων, αλλά στην πραγματικότητα τόσο η ατζέντα της όσο και οι ιδεολογικές της θέσεις αποδεικνύουν το αντίθετο. Το υπάρχον πολιτικό σύστημα, αντί να αντιστέκεται ιδεολογικά στην απειλή, κανονικοποιεί αυτές τις θέσεις με την ελπίδα να αποτρέψει διαρροές προς τη δεξιά. Αυτό παρατηρείται στον κεντροδεξιό χώρο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η πιο αποτελεσματική λύση είναι η επιστροφή σε μη λαϊκιστικά μονοπάτια που θα αναδείξουν τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες: πράσινη πολιτική, έμφαση στο κράτος δικαίου, ενότητα και προστασία των κοινωνικά αδύναμων ομάδων. Η ελπίδα είναι να υπάρξει κοινό μέτωπο της αριστεράς, όπως συμβαίνει και στη Γαλλία, απέναντι στην απειλή, καθώς υπό τις υπάρχουσες συνθήκες μόνο αυθεντικά αριστερά κινήματα μπορούν να προασπίσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς.

H απουσία αριστερής ιδεολογίας στο πολιτικό τοπίο και ο πόλεμος στην Παλαιστίνη έχουν απομακρύνει πολλούς νέους από τα πολιτικά κόμματα. 

— Τι εξήγηση δίνετε στο γεγονός ότι οι νέοι ψήφισαν σε ένα μεγάλο ποσοστό ακροδεξιά κόμματα;
Η βασική αρχή είναι ότι ο ψηφοφόρος δεν ευθύνεται για τις επιλογές του, καθώς η παρούσα κατάσταση βαραίνει κυρίως το πολιτικό σύστημα. Παρατηρούμε υψηλά επίπεδα κοινωνικής αγανάκτησης, που η κυβέρνηση μέχρι το 2023 είχε περιορίσει χρησιμοποιώντας τον διπολισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, οι δημοτικές εκλογές και οι ευρωεκλογές απέδειξαν το αντίθετο: η κοινωνική οργή μετατοπίστηκε, επιβεβαιώνοντας το αναμενόμενο ευρωπαϊκό φαινόμενο λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα.

cover
Γιώργος Σαμαράς, 
επίκουρος καθηγητής Δημόσιας Πολιτικής στο King’s College

Ένας δεύτερος παράγοντας είναι η δημιουργία ηθικού πανικού, επικεντρωμένου σε θέματα σεξουαλικότητας, παιδείας και μετανάστευσης. Αυτά τα ζητήματα μεγεθύνονται για να τροφοδοτούν την οργή μέσω της αναγνώρισης πιθανών εχθρών. Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ο εβραϊκός πληθυσμός, ενώ το 2024 είναι ο μουσουλμανικός – εξιλαστήρια θύματα, των οποίων η κοινωνική διάσταση απλοποιείται.

— Ποια είναι η ακτινογραφία του ακροδεξιού ψηφοφόρου;
Στην Ελλάδα παρατηρούνται έντονα θρησκευτικά κριτήρια στην ακροδεξιά ψήφο, που συνδέονται συχνά με την Εκκλησία. Το κόμμα Νίκη διατηρεί στενές σχέσεις με εκκλησιαστικούς κύκλους, ενώ η Ελληνική Λύση επικαλείται τη θρησκεία με έμφαση σε εθνικιστικά ζητήματα. Η ανάδειξη της Φωνής Λογικής σε τρίτο ακροδεξιό κόμμα σηματοδοτεί την έναρξη του ηθικού πανικού στη χώρα, στρεφόμενη κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, προσφύγων, μουσουλμάνων, αμβλώσεων και εθνικών θεμάτων.

Η επικινδυνότητα αυτών των φαινομένων, αν και παραμένει σε χαμηλά επίπεδα διάδοσης, υποδεικνύει ότι ο ακροδεξιός ψηφοφόρος επηρεάζεται από εισαγόμενο ηθικό πανικό που βασίζεται σε αστήρικτες θεωρίες συνωμοσίας. Αυτές οι θεωρίες βρίσκουν απήχηση σε κοινό που τρέφεται από αυτές, επιδιώκοντας να κανονικοποιήσει την κοινωνική του οργή και αναζητώντας εύκολους και ανύπαρκτους εχθρούς.

— Συμφωνείτε ή διαφωνείτε ότι το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο έπληξε την κυβέρνηση, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα;
Πιθανόν, όμως αυτό που αγνοεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι σύμβουλοί του είναι ότι ένα κόμμα που έχει επιτεθεί στο κράτος δικαίου, κανονικοποιώντας αυταρχικές πολιτικές ή ακραία ρητορική, δεν μπορεί παράλληλα να προσελκύσει φιλελεύθερους ψηφοφόρους και να κερδίσει το κέντρο. Δεν είναι μόνο το νομοσχέδιο καθαυτό αλλά και ο ιδεολογικός διπολισμός που έφερε τη ΝΔ στο -14%, και η πτώση προβλέπεται να συνεχιστεί.

Η στροφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που περιγράφαμε εδώ και χρόνια, επιβεβαιώνεται από το ότι 20% των ψηφοφόρων κινείται δεξιότερα, αναζητούν κάτι ακόμα πιο έντονο ιδεολογικά. Οι ψηφοφόροι μετατοπίστηκαν λόγω της κυβερνητικής ατζέντας, αλλά τώρα φαίνεται να προτιμούν το αυθεντικό δεξιότερα της δεξιάς και όχι αυτό που προσπαθεί να λειτουργήσει σε διπλό ταμπλό με φιλελεύθερες εκφάνσεις.

— Ποια είναι η εικόνα που επικρατεί στη Μεγάλη Βρετανία λίγο πριν από τις εκλογές;
Αυτή η εκλογή φαίνεται αδιάφορη, καθώς η απουσία αριστερής ιδεολογίας στο πολιτικό τοπίο και ο πόλεμος στην Παλαιστίνη έχουν απομακρύνει πολλούς νέους από τα πολιτικά κόμματα. Η νίκη θα είναι θριαμβευτική για τους Εργατικούς, αλλά το οικονομικό τους πλάνο είναι αμιγώς νεοφιλελεύθερο, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και η κεντροαριστερά κανονικοποιεί δεξιές πολιτικές για εκλογικά οφέλη. Συνεπώς, η απόρροια των εν λόγω φαινομένων θα αναλυθεί μετά τις εκλογές, ιδιαίτερα με την απρόσμενη και ταχύτατη άνοδο του Νάιτζελ Φάρατζ, που πιθανώς να αντικαταστήσει το Συντηρητικό Κόμμα στην αξιωματική αντιπολίτευση, προκαλώντας σοκ στη βρετανική πολιτική σκηνή.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM
Όταν οι αστυνομικοί γίνονται τηλεσχολιαστές, κάτι πάει στραβά στη χώρα

Οπτική Γωνία / Όταν οι αστυνομικοί γίνονται τηλεσχολιαστές, κάτι πάει στραβά στη χώρα

Δεν μιλάμε πια για ειδικούς αναλυτές θεμάτων ασφάλειας, αλλά για έναν νέο τύπο τηλεοπτικού ιεροκήρυκα: ο αστυνομικός που εξηγεί, καθοδηγεί και κρίνει τα πάντα «με τάξη και ασφάλεια».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ