Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα

Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα Facebook Twitter
Αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΛΙΓΟ ΚΑΙΡΟ διάβασα άρθρο με τίτλο «Γιατί ο Μαρξ είχε αδυναμία στους εγκληματίες». Εκεί ο συντάκτης του παρέθετε ένα γνωστό απόσπασμα από τον Μαρξ: «Ο φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα, ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα αλλά και το ποινικό δίκαιο, και τον καθηγητή που το διδάσκει, και το αναπόφευκτο σύγγραμμα που ρίχνει ο καθηγητής στην αγορά εν είδει εμπορεύματος. Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος. Πέραν τούτου, το εθνικό έγκλημα παράγει την αστυνομία και την ποινική δικονομία, δικαστές, δήμιους, ενόρκους… Και μόνο τα βασανιστήρια έγιναν αφορμή για τις ευφυέστερες μηχανικές εφευρέσεις».

Απ’ αυτό το απόσπασμα το νεοφιλελεύθερο «ξεφτέρι» μας συμπεραίνει πως ο Μαρξ ήταν υπέρ των εγκληματιών. Δεν φτάνει που είναι ο γεννήτορας του ολοκληρωτισμού, υποστηρίζει και τους εγκληματίες! Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ του κ. Τσίπρα, που δεν «πρόλαβε» να κάνει δικτατορία, πέρασε μια τόσο «χαλαρή» νομοθεσία κατά των «εγκληματιών». Όλα εδώ αποκαλύπτονται.

Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία;

Φυσικά, ακόμα και η πιο επιφανειακή ανάγνωση αυτού του κειμένου δείχνει πως εδώ ο Μαρξ δείχνει την εμπορευματοποίηση στις καπιταλιστικές κοινωνίες φαινομένων εκ πρώτης όψεως άσχετων μεταξύ τους. Ο Μαρξ, με το γνωστό, διαδεδομένο για την εποχή του χεγκελιανό ύφος, καταδεικνύει το πώς λειτουργεί ο μηχανισμός καταμερισμού της εργασίας στις καπιταλιστικές κοινωνίες.

Επί της ουσίας, όμως, και πέρα από το ύφος, ο Μαρξ εξηγεί γιατί οι νόμοι της αγοράς είναι ατελείς από γεννησιμιού τους και κατά κανέναν τρόπο δεν οδηγούν αυτόματα στην τελειότητα. Και πώς θα πείσουμε γι’ αυτή την αντίληψη περί τέλειου κόσμου, την οποία ακόμη από τον 18ο αιώνα περιγελούσε ο Βολταίρος στον Καντίντ του, αν δεν τοποθετήσουμε και τον Μαρξ με το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλά; Όλα θυσία στον βωμό της ιδεοληψίας πως αυτός ο κόσμος που ζούμε είναι τέλειος.

Βέβαια, η άγνοια του νεοφιλελεύθερου μάς αποκαλύπτεται και από το ότι αυτός υποστηρίζει πως αυτό είναι απόσπασμα από το Εγκώμιο του εγκλήματος, ξεχωριστό δήθεν έργο του Μαρξ. Τέτοιο έργο δεν υπάρχει. Αυτό το απόσπασμα υπήρχε όντως σε σημειώσεις του Μαρξ, ποτέ σε ξεχωριστό έργο. Απλώς, κάποια στιγμή αυτές οι σημειώσεις ενσωματώθηκαν, μετά τον θάνατό του, στις «Θεωρίες της υπεραξίας» ως ο τέταρτος τόμος του Κεφαλαίου.

Μήπως τελειώσαμε εδώ με τις ανοησίες που γράφονται για τον Μαρξ; Φυσικά και όχι. Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία; Ακούς, «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά»;

Ιδού τι πραγματικά είχε γράψει: «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα παρουσιάζονται σαν να λέμε δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μία φορά ως τραγωδία και την άλλη ως φάρσα» (18η Μπριμέρ). Καμία σχέση με επαναλήψεις της «πρώτης φοράς». Αμ’ το άλλο; Με τη βία που είναι μαμή της Ιστορίας; Να τος ο ένοχος για τους ολοκληρωτισμούς του 20ού αιώνα. Να ποιος πρώτη φορά είπε ότι «με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί». Μετά το επανέλαβε ως φάρσα ο Γκάτσος και το μελοποίησε ένας άλλος αριστερός οπαδός της βίας, όπως ο Χατζιδάκις.

Τι πραγματικά έγραψε ο Μαρξ όμως; Εξετάζοντας τις διαδικασίες της λεγόμενης πρωταρχικής συσσώρευσης του κεφαλαίου, έγραφε πως «η βία είναι η μαμή κάθε παλιάς κοινωνίας που κυοφορεί μια καινούργια. Η ίδια αποτελεί οικονομική δύναμη». Και λίγο παραπάνω τόνιζε πως είναι «οι μέθοδοι πρωταρχικής συσσώρευσης που χρησιμοποιούν την κρατική εξουσία, τη συγκεντρωμένη και οργανωμένη βία της κοινωνίας, για να επιταχύνουν σαν σε θερμοκήπιο τη διαδικασία μετατροπής του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής σε κεφαλαιοκρατικό» (24ο κεφάλαιο του Πρώτου Τόμου του «Κεφαλαίου»). Καμία σχέση με τη βία που δήθεν πρέπει να ασκήσει το προλεταριάτο για να καταλάβει την εξουσία.

Βεβαίως, είναι εύλογο να γράφονται τέτοιες ανοησίες από ανθρώπους που έμαθαν τον Μαρξ από δεύτερο χέρι, είτε από τα εγχειρίδια μαρξισμού-λενινισμού της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, είτε από τους πρώην κομμουνιστές και στη συνέχεια θεωρητικούς της χούντας, τον Θεοφύλακτο Παπακωνσταντίνου και τον Γεώργιο Γεωργαλά. Είναι τυχαίο που πολλοί απ’ αυτούς τους «ερμηνευτές» του είναι πρώην «σκέτοι σταλινικοί» και νυν «νεοφιλελεύθεροι σταλινικοί»;

Επίσης, πόση χολή δεν έχει χυθεί για τη θέση του Μαρξ πως «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού («Εισαγωγή» στο νεανικό του έργο Κριτική της φιλοσοφίας του κράτους και δικαίου του Χέγκελ). Φυσικά, κανείς τους δεν «παρατηρεί» πως λίγο πιο πάνω ο Μαρξ έγραφε πως «η θρησκευτική καχεξία είναι, κατά ένα μέρος, η έκφραση της πραγματικής καχεξίας και, κατά ένα άλλο, διαμαρτυρία ενάντια στην πραγματική καχεξία. Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου». Η θρησκεία είναι και αντίδραση στην καταπίεση; Τι λέμε τώρα; Τέτοια ανοίκεια πράγματα έχει γράψει αυτός ο άθεος;  

Τι να πει κανείς. Όσο πιο μεγάλος είναι ένας στοχαστής τόσο πιο μεγάλες «πατάτες» γράφονται γι’ αυτόν. Πάντως, αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ