Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα

Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα Facebook Twitter
Αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΛΙΓΟ ΚΑΙΡΟ διάβασα άρθρο με τίτλο «Γιατί ο Μαρξ είχε αδυναμία στους εγκληματίες». Εκεί ο συντάκτης του παρέθετε ένα γνωστό απόσπασμα από τον Μαρξ: «Ο φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα, ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα αλλά και το ποινικό δίκαιο, και τον καθηγητή που το διδάσκει, και το αναπόφευκτο σύγγραμμα που ρίχνει ο καθηγητής στην αγορά εν είδει εμπορεύματος. Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος. Πέραν τούτου, το εθνικό έγκλημα παράγει την αστυνομία και την ποινική δικονομία, δικαστές, δήμιους, ενόρκους… Και μόνο τα βασανιστήρια έγιναν αφορμή για τις ευφυέστερες μηχανικές εφευρέσεις».

Απ’ αυτό το απόσπασμα το νεοφιλελεύθερο «ξεφτέρι» μας συμπεραίνει πως ο Μαρξ ήταν υπέρ των εγκληματιών. Δεν φτάνει που είναι ο γεννήτορας του ολοκληρωτισμού, υποστηρίζει και τους εγκληματίες! Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ του κ. Τσίπρα, που δεν «πρόλαβε» να κάνει δικτατορία, πέρασε μια τόσο «χαλαρή» νομοθεσία κατά των «εγκληματιών». Όλα εδώ αποκαλύπτονται.

Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία;

Φυσικά, ακόμα και η πιο επιφανειακή ανάγνωση αυτού του κειμένου δείχνει πως εδώ ο Μαρξ δείχνει την εμπορευματοποίηση στις καπιταλιστικές κοινωνίες φαινομένων εκ πρώτης όψεως άσχετων μεταξύ τους. Ο Μαρξ, με το γνωστό, διαδεδομένο για την εποχή του χεγκελιανό ύφος, καταδεικνύει το πώς λειτουργεί ο μηχανισμός καταμερισμού της εργασίας στις καπιταλιστικές κοινωνίες.

Επί της ουσίας, όμως, και πέρα από το ύφος, ο Μαρξ εξηγεί γιατί οι νόμοι της αγοράς είναι ατελείς από γεννησιμιού τους και κατά κανέναν τρόπο δεν οδηγούν αυτόματα στην τελειότητα. Και πώς θα πείσουμε γι’ αυτή την αντίληψη περί τέλειου κόσμου, την οποία ακόμη από τον 18ο αιώνα περιγελούσε ο Βολταίρος στον Καντίντ του, αν δεν τοποθετήσουμε και τον Μαρξ με το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλά; Όλα θυσία στον βωμό της ιδεοληψίας πως αυτός ο κόσμος που ζούμε είναι τέλειος.

Βέβαια, η άγνοια του νεοφιλελεύθερου μάς αποκαλύπτεται και από το ότι αυτός υποστηρίζει πως αυτό είναι απόσπασμα από το Εγκώμιο του εγκλήματος, ξεχωριστό δήθεν έργο του Μαρξ. Τέτοιο έργο δεν υπάρχει. Αυτό το απόσπασμα υπήρχε όντως σε σημειώσεις του Μαρξ, ποτέ σε ξεχωριστό έργο. Απλώς, κάποια στιγμή αυτές οι σημειώσεις ενσωματώθηκαν, μετά τον θάνατό του, στις «Θεωρίες της υπεραξίας» ως ο τέταρτος τόμος του Κεφαλαίου.

Μήπως τελειώσαμε εδώ με τις ανοησίες που γράφονται για τον Μαρξ; Φυσικά και όχι. Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία; Ακούς, «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά»;

Ιδού τι πραγματικά είχε γράψει: «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα παρουσιάζονται σαν να λέμε δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μία φορά ως τραγωδία και την άλλη ως φάρσα» (18η Μπριμέρ). Καμία σχέση με επαναλήψεις της «πρώτης φοράς». Αμ’ το άλλο; Με τη βία που είναι μαμή της Ιστορίας; Να τος ο ένοχος για τους ολοκληρωτισμούς του 20ού αιώνα. Να ποιος πρώτη φορά είπε ότι «με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί». Μετά το επανέλαβε ως φάρσα ο Γκάτσος και το μελοποίησε ένας άλλος αριστερός οπαδός της βίας, όπως ο Χατζιδάκις.

Τι πραγματικά έγραψε ο Μαρξ όμως; Εξετάζοντας τις διαδικασίες της λεγόμενης πρωταρχικής συσσώρευσης του κεφαλαίου, έγραφε πως «η βία είναι η μαμή κάθε παλιάς κοινωνίας που κυοφορεί μια καινούργια. Η ίδια αποτελεί οικονομική δύναμη». Και λίγο παραπάνω τόνιζε πως είναι «οι μέθοδοι πρωταρχικής συσσώρευσης που χρησιμοποιούν την κρατική εξουσία, τη συγκεντρωμένη και οργανωμένη βία της κοινωνίας, για να επιταχύνουν σαν σε θερμοκήπιο τη διαδικασία μετατροπής του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής σε κεφαλαιοκρατικό» (24ο κεφάλαιο του Πρώτου Τόμου του «Κεφαλαίου»). Καμία σχέση με τη βία που δήθεν πρέπει να ασκήσει το προλεταριάτο για να καταλάβει την εξουσία.

Βεβαίως, είναι εύλογο να γράφονται τέτοιες ανοησίες από ανθρώπους που έμαθαν τον Μαρξ από δεύτερο χέρι, είτε από τα εγχειρίδια μαρξισμού-λενινισμού της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, είτε από τους πρώην κομμουνιστές και στη συνέχεια θεωρητικούς της χούντας, τον Θεοφύλακτο Παπακωνσταντίνου και τον Γεώργιο Γεωργαλά. Είναι τυχαίο που πολλοί απ’ αυτούς τους «ερμηνευτές» του είναι πρώην «σκέτοι σταλινικοί» και νυν «νεοφιλελεύθεροι σταλινικοί»;

Επίσης, πόση χολή δεν έχει χυθεί για τη θέση του Μαρξ πως «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού («Εισαγωγή» στο νεανικό του έργο Κριτική της φιλοσοφίας του κράτους και δικαίου του Χέγκελ). Φυσικά, κανείς τους δεν «παρατηρεί» πως λίγο πιο πάνω ο Μαρξ έγραφε πως «η θρησκευτική καχεξία είναι, κατά ένα μέρος, η έκφραση της πραγματικής καχεξίας και, κατά ένα άλλο, διαμαρτυρία ενάντια στην πραγματική καχεξία. Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου». Η θρησκεία είναι και αντίδραση στην καταπίεση; Τι λέμε τώρα; Τέτοια ανοίκεια πράγματα έχει γράψει αυτός ο άθεος;  

Τι να πει κανείς. Όσο πιο μεγάλος είναι ένας στοχαστής τόσο πιο μεγάλες «πατάτες» γράφονται γι’ αυτόν. Πάντως, αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ