Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα

Διαβάζοντας(;) τον Μαρξ να υπερασπίζεται το έγκλημα Facebook Twitter
Αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΛΙΓΟ ΚΑΙΡΟ διάβασα άρθρο με τίτλο «Γιατί ο Μαρξ είχε αδυναμία στους εγκληματίες». Εκεί ο συντάκτης του παρέθετε ένα γνωστό απόσπασμα από τον Μαρξ: «Ο φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα, ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα αλλά και το ποινικό δίκαιο, και τον καθηγητή που το διδάσκει, και το αναπόφευκτο σύγγραμμα που ρίχνει ο καθηγητής στην αγορά εν είδει εμπορεύματος. Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος. Πέραν τούτου, το εθνικό έγκλημα παράγει την αστυνομία και την ποινική δικονομία, δικαστές, δήμιους, ενόρκους… Και μόνο τα βασανιστήρια έγιναν αφορμή για τις ευφυέστερες μηχανικές εφευρέσεις».

Απ’ αυτό το απόσπασμα το νεοφιλελεύθερο «ξεφτέρι» μας συμπεραίνει πως ο Μαρξ ήταν υπέρ των εγκληματιών. Δεν φτάνει που είναι ο γεννήτορας του ολοκληρωτισμού, υποστηρίζει και τους εγκληματίες! Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ του κ. Τσίπρα, που δεν «πρόλαβε» να κάνει δικτατορία, πέρασε μια τόσο «χαλαρή» νομοθεσία κατά των «εγκληματιών». Όλα εδώ αποκαλύπτονται.

Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία;

Φυσικά, ακόμα και η πιο επιφανειακή ανάγνωση αυτού του κειμένου δείχνει πως εδώ ο Μαρξ δείχνει την εμπορευματοποίηση στις καπιταλιστικές κοινωνίες φαινομένων εκ πρώτης όψεως άσχετων μεταξύ τους. Ο Μαρξ, με το γνωστό, διαδεδομένο για την εποχή του χεγκελιανό ύφος, καταδεικνύει το πώς λειτουργεί ο μηχανισμός καταμερισμού της εργασίας στις καπιταλιστικές κοινωνίες.

Επί της ουσίας, όμως, και πέρα από το ύφος, ο Μαρξ εξηγεί γιατί οι νόμοι της αγοράς είναι ατελείς από γεννησιμιού τους και κατά κανέναν τρόπο δεν οδηγούν αυτόματα στην τελειότητα. Και πώς θα πείσουμε γι’ αυτή την αντίληψη περί τέλειου κόσμου, την οποία ακόμη από τον 18ο αιώνα περιγελούσε ο Βολταίρος στον Καντίντ του, αν δεν τοποθετήσουμε και τον Μαρξ με το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλά; Όλα θυσία στον βωμό της ιδεοληψίας πως αυτός ο κόσμος που ζούμε είναι τέλειος.

Βέβαια, η άγνοια του νεοφιλελεύθερου μάς αποκαλύπτεται και από το ότι αυτός υποστηρίζει πως αυτό είναι απόσπασμα από το Εγκώμιο του εγκλήματος, ξεχωριστό δήθεν έργο του Μαρξ. Τέτοιο έργο δεν υπάρχει. Αυτό το απόσπασμα υπήρχε όντως σε σημειώσεις του Μαρξ, ποτέ σε ξεχωριστό έργο. Απλώς, κάποια στιγμή αυτές οι σημειώσεις ενσωματώθηκαν, μετά τον θάνατό του, στις «Θεωρίες της υπεραξίας» ως ο τέταρτος τόμος του Κεφαλαίου.

Μήπως τελειώσαμε εδώ με τις ανοησίες που γράφονται για τον Μαρξ; Φυσικά και όχι. Διαβάζουμε συχνά πως ο Μαρξ έγραφε πως «η ιστορία την πρώτη φορά επαναλαμβάνεται ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα». Ποιος άλλος εκτός από τον Μαρξ, κατά τις αναφορές ανθρώπων που δεν τον έχουν διαβάσει ποτέ, μπορούσε να πει μια τόσο μεγάλη ανοησία; Ακούς, «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά»;

Ιδού τι πραγματικά είχε γράψει: «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα παρουσιάζονται σαν να λέμε δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μία φορά ως τραγωδία και την άλλη ως φάρσα» (18η Μπριμέρ). Καμία σχέση με επαναλήψεις της «πρώτης φοράς». Αμ’ το άλλο; Με τη βία που είναι μαμή της Ιστορίας; Να τος ο ένοχος για τους ολοκληρωτισμούς του 20ού αιώνα. Να ποιος πρώτη φορά είπε ότι «με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί». Μετά το επανέλαβε ως φάρσα ο Γκάτσος και το μελοποίησε ένας άλλος αριστερός οπαδός της βίας, όπως ο Χατζιδάκις.

Τι πραγματικά έγραψε ο Μαρξ όμως; Εξετάζοντας τις διαδικασίες της λεγόμενης πρωταρχικής συσσώρευσης του κεφαλαίου, έγραφε πως «η βία είναι η μαμή κάθε παλιάς κοινωνίας που κυοφορεί μια καινούργια. Η ίδια αποτελεί οικονομική δύναμη». Και λίγο παραπάνω τόνιζε πως είναι «οι μέθοδοι πρωταρχικής συσσώρευσης που χρησιμοποιούν την κρατική εξουσία, τη συγκεντρωμένη και οργανωμένη βία της κοινωνίας, για να επιταχύνουν σαν σε θερμοκήπιο τη διαδικασία μετατροπής του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής σε κεφαλαιοκρατικό» (24ο κεφάλαιο του Πρώτου Τόμου του «Κεφαλαίου»). Καμία σχέση με τη βία που δήθεν πρέπει να ασκήσει το προλεταριάτο για να καταλάβει την εξουσία.

Βεβαίως, είναι εύλογο να γράφονται τέτοιες ανοησίες από ανθρώπους που έμαθαν τον Μαρξ από δεύτερο χέρι, είτε από τα εγχειρίδια μαρξισμού-λενινισμού της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, είτε από τους πρώην κομμουνιστές και στη συνέχεια θεωρητικούς της χούντας, τον Θεοφύλακτο Παπακωνσταντίνου και τον Γεώργιο Γεωργαλά. Είναι τυχαίο που πολλοί απ’ αυτούς τους «ερμηνευτές» του είναι πρώην «σκέτοι σταλινικοί» και νυν «νεοφιλελεύθεροι σταλινικοί»;

Επίσης, πόση χολή δεν έχει χυθεί για τη θέση του Μαρξ πως «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού («Εισαγωγή» στο νεανικό του έργο Κριτική της φιλοσοφίας του κράτους και δικαίου του Χέγκελ). Φυσικά, κανείς τους δεν «παρατηρεί» πως λίγο πιο πάνω ο Μαρξ έγραφε πως «η θρησκευτική καχεξία είναι, κατά ένα μέρος, η έκφραση της πραγματικής καχεξίας και, κατά ένα άλλο, διαμαρτυρία ενάντια στην πραγματική καχεξία. Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου». Η θρησκεία είναι και αντίδραση στην καταπίεση; Τι λέμε τώρα; Τέτοια ανοίκεια πράγματα έχει γράψει αυτός ο άθεος;  

Τι να πει κανείς. Όσο πιο μεγάλος είναι ένας στοχαστής τόσο πιο μεγάλες «πατάτες» γράφονται γι’ αυτόν. Πάντως, αν ζούσε ακόμη ο Μαρξ, θα συμπλήρωνε την Αθλιότητα της φιλοσοφίας με την Αθλιότητα της νεοφιλελεύθερης δημοσιογραφίας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δύσκολο να είσαι δημοσιογράφος στις ΗΠΑ

Ακροβατώντας / Δύσκολο πια να είσαι δημοσιογράφος στις ΗΠΑ

Η διακυβέρνηση Τραμπ αποκτά όλο και περισσότερο χαρακτηριστικά ολοκληρωτικού καθεστώτος, κι αυτό δεν αφορά μόνο τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους, αλλά επεκτείνεται στη δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα πανεπιστήμια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Τι περιμένει ο Μητσοτάκης από τη Μελόνι και τι φοβάται από τον Μερτς;

Οπτική Γωνία / Τι περιμένει ο Μητσοτάκης από τη Μελόνι και τι φοβάται από τον Μερτς;

Ενώ η παραπομπή ή μη του Κώστα Αχ. Καραμανλή παραμένει αγκάθι για την κυβέρνηση, η σχέση του ελληνικού δημοσίου με την Hellenic Train επανεξετάζεται, και ο πρωθυπουργός προβληματίζεται για τις συνέπειες από την αυστηροποίηση της γερμανικής μεταναστευτικής πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Παρά τα σκαμπανεβάσματα, η Ελλάδα βοήθησε την Αλβανία»

Σαλί Μπερίσα / «Παρά τα σκαμπανεβάσματα, η Ελλάδα βοήθησε την Αλβανία»

Ο πρώην Πρόεδρος της Αλβανίας και νυν ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης μιλά στη LiFO για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, τη συμφωνία για την ΑΟΖ που δεν ευοδώθηκε και ασκεί δριμεία κριτική στον Έντι Ράμα.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί οι Έλληνες δεν κάνουν παιδιά;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν κάνουν παιδιά οι Έλληνες;

Υπάρχουν λύσεις για το δημογραφικό μας πρόβλημα; Μετατρεπόμαστε σταδιακά σε μία χώρα γερόντων; Ποιες πολιτικές απαιτούνται στο ασφαλιστικό; Μιλά στη LiFO o ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά, Πλάτων Τήνιος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ειδήσεις που περνούν στα ψιλά και είναι πιο σημαντικές από το μαλλί ενός υπουργού

Οπτική Γωνία / Ειδήσεις που περνούν στα ψιλά και είναι πιο σημαντικές από το μαλλί ενός υπουργού

Η σύγχρονη ακροδεξιά από τη μία κλείνει το μάτι στην πιο παραδοσιακή, αδιάφορη για θέματα υγείας και περιβάλλοντος, κουλτούρα, ενώ από την άλλη, ορισμένοι εκπρόσωποί της, όπως ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, δείχνουν ευαισθησία απέναντι στους κινδύνους του τεχνολογικού καπιταλισμού.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το δικαίωμα στην απομόνωση

Ιλεκτρίσιτυ / Ας αφήσουμε τους ιθαγενείς στην ησυχία τους

Οι φυλές ιθαγενών που ζουν αποκομμένες από τον ανθρώπινο πολιτισμό χαίρουν νομικής προστασίας, καθώς η επαφή τους με τα οργανωμένη κράτη ενέχει καταστροφικές συνέπειες για τις κοινότητές τους.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ