Αυτοκαταστροφικές δημοκρατίες;

Αυτοκαταστροφικές δημοκρατίες; Facebook Twitter
Αφήνοντας μέρος της κοινωνίας να αποσχιστεί ή να παρακμάσει, δοξάζοντας την επιτυχία αυτών που φεύγουν μπροστά και αποσιωπώντας την οδύνη των άλλων, οι δημοκρατίες χάνουν τη δυνατότητα να εισακουστούν και να πείσουν.
0

ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΠΟΛΛΑ ΜΙΚΡΑ βίντεο από τις μέρες των ταραχών στη Γαλλία, μετά τη δολοφονία του δεκαεφτάχρονου Ναέλ από αστυνομικό, πρόσεξα τις σκηνές του νυχτερινού «αντάρτικου». Οικεία, ως έναν βαθμό, η εικονογραφία. Δέκα-είκοσι σκιές, σμήνος φωτοβολίδων και κροτίδων κατά αστυνομικών τμημάτων, «μπούκα» σε ένα κατάστημα της Nike ή σε ένα μαγαζί με ακριβά ηλεκτρικά σκούτερ, προσπάθειες πυρπόλησης δημαρχείων. Τα λαμπαδιασμένα αυτοκίνητα και οι κάδοι, σχεδόν τυπικό συμπλήρωμα των καταδρομικών χορών απέναντι από τις δυνάμεις καταστολής.

Οι «ταραχές» (les emeutes, όπως τις γράφουν στη Γαλλία) στάθηκαν άλλο ένα επεισόδιο στη σύγκρουση ανάμεσα στον Πρόεδρο Μακρόν και σε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της γαλλικής κοινωνίας που νιώθει απέχθεια για την εξουσία του, τους συμβολισμούς και τις χειρονομίες του.

Σύμβολο ενός αστυνομικού κράτους για τη ριζοσπαστική αριστερά, παράγοντας κοινωνικού χάους για την άκρα δεξιά, η μακρονική εξουσία συναντά πλέον μια κάθετη άρνηση. Είναι μια εξουσία που εξαντλείται στην προσπάθειά της να δείξει ότι μπορεί να συνθέσει τα αντίθετα: τη Δημοκρατική Πολιτεία και τις αναδιαρθρώσεις στην αγορά, τη θεσμική ισορροπία με τον δυναμισμό της πολιτικής βούλησης, τη Γαλλία των εύπορων με αυτή των «ευαίσθητων» προαστίων.

Οι «ταραχές» (les emeutes, όπως τις γράφουν στη Γαλλία) στάθηκαν άλλο ένα επεισόδιο στη σύγκρουση ανάμεσα στον Πρόεδρο Μακρόν και σε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της γαλλικής κοινωνίας που νιώθει απέχθεια για την εξουσία του, τους συμβολισμούς και τις χειρονομίες του.

Αν όμως ο Μακρόν δυσκολεύεται να ελέγξει τα πράγματα και προσπαθεί να επιβάλει κάποια ηρεμία και να κυβερνήσει (όπως κυβερνά), οι νέοι που πρωταγωνίστησαν στις ταραχές έπεσαν σε μια αυτοκαταστροφική μέθη. Πιο πολύ κι από τις επιθέσεις σε σύμβολα ή τόπους της εξουσίας, το εντυπωσιακό αυτών των ημερών ήταν η καταστροφή σημαντικών υποδομών της καθημερινής ζωής. Νηπιαγωγεία, σχολικές αίθουσες, βιβλιοθήκες, πολιτιστικά κέντρα της γειτονιάς βρέθηκαν στο στόχαστρο. Θα έλεγε κανείς ότι οι συγκεκριμένοι νέοι επιτέθηκαν και σε ό,τι ομορφαίνει ή βελτιώνει τη ζωή, όχι μόνο σε ό,τι την καταπιέζει.

Ο Νίτσε έγραφε πως αναδύονται δύο μορφές μηδενισμού, ο παθητικός και ο ενεργητικός. Ο πρώτος είναι περισσότερο αυτοκαταστροφικός, αντιδρώντας τυφλά σε κάποιες αξίες και αρχές, σπαταλώντας την οργή του σε μια λογική εκδίκησης. Είναι μια αντιδραστική και καθόλου απελευθερωτική αποφόρτιση ενέργειας, το δείγμα μιας σπαραχτικής αδυναμίας, μιας ψυχικής και πολιτικής ένδειας. Ο ενεργητικός μηδενισμός, αντιθέτως, θα σήμαινε μια ικανότητα κατάφασης και δημιουργίας. Θα ήταν διεκδίκηση μιας νέας κοινωνικής συλλογικότητας και όχι φθόνος για πολυτελή εμπορεύματα ή μίσος για τα δημόσια κτίρια.

Τι βλέπουμε στ' αλήθεια τώρα; Ο καταστροφικός οίστρος των ταραξιών φοβίζει και εξοργίζει ένα άλλο μέρος της κοινωνίας που ονειρεύεται ή νοσταλγεί την ήσυχη Γαλλία του χτες. Η εξαγρίωση της «αταξίας» φέρνει μαζί της την αποθηρίωση της τάξης, η ψευτοαναρχία των καμένων κάδων γεννάει την επιθυμία για δικτατορία και διαρκή αστυνομία. Το χάος είναι σύμμαχος της άκρας δεξιάς, όχι προπομπός μιας καλύτερης και πιο δίκαιης ζωής. Ένα ασφυκτικό δίδυμο αρνητικών δυνάμεων απειλεί τη στοιχειώδη δημοκρατική ζωή.

Και αυτό το θέμα δεν αφορά μόνο τη γαλλική σκηνή και τους εκεί μύθους της εξέγερσης και της επανάστασης. Ακόμα και αν τα φαινόμενα δεν εκφράζονται με τα ίδια συμπτώματα, το πρόβλημα της κρατικής και της ιδιωτικής βαναυσότητας, του ρατσισμού αλλά και του μηδενισμού είναι πρόβλημα όλων των σύγχρονων κοινωνιών που θέλουν να λέγονται δημοκρατικές.

Αφήνοντας μέρος της κοινωνίας να αποσχιστεί ή να παρακμάσει, δοξάζοντας την επιτυχία αυτών που φεύγουν μπροστά και αποσιωπώντας την οδύνη των άλλων, οι δημοκρατίες χάνουν τη δυνατότητα να εισακουστούν και να πείσουν. Έχουν γίνει άριστες επικοινωνιακές μηχανές που υπολειτουργούν ηθικά και πολιτικά. Αυτό όμως δεν απομακρύνει τις κρίσεις, ούτε φέρνει κάποια άξια λόγου κοινωνική γαλήνη. Το έργο θα ξαναπαιχτεί με την πρώτη ευκαιρία, με τον επόμενο νεκρό και τον κύκλο των οργισμένων αντιδράσεων.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
ΕΠΕΞ Ιλιρίντα Μουσαράι: «Ο πατέρας μου κατάφερε φέτος για πρώτη φορά να ψηφίσει και να αισθανθεί πολίτης όχι στην Ελλάδα, όπου ζει εδώ και τριάντα χρόνια, αλλά στην Αλβανία»

Πολιτική /  Ιλιρίντα Μουσαράι: «Η Αλβανία δεν είναι η “Κολομβία της Ευρώπης”»

Με αφορμή τις αλβανικές κοινοβουλευτικές εκλογές της 11ης Μαΐου, μία επίκαιρη συζήτηση με την Ιλιρίντα Μουσαράι, την αλβανικής καταγωγής πολιτική επιστήμονα και υποψήφια διδάκτορα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Πόσο κοστίζει σήμερα το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Είσαι γονιός στην Ελλάδα; Θα γονατίσεις οικονομικά

Πόσο κοστίζει το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα και πώς σχετίζεται με το δημογραφικό προβλημα; Τα έξοδα ξεκινούν από τη βρεφική ηλικία και αυξάνονται σταδιακά. Τι αναφέρουν οι ίδιοι οι γονείς, τι συμβουλεύουν οι ειδικοί επιστήμονες και τι μέτρα έχει λάβει η κυβέρνηση;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Φυλακές Κορυδαλλού: Πότε θα πάνε στον Ασπρόπυργο και ποιο είναι το σχέδιο για την τύχη των παλιών κτιρίων

Ρεπορτάζ / Πότε θα φύγουν τελικά οι φυλακές από τον Κορυδαλλό;

Η απομάκρυνση των φυλακών Κορυδαλλού και η μεταφορά τους στον Ασπρόπυργο αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και είναι ένα έργο βαρύνουσας σημασίας. Πότε θα γίνει η μετεγκατάστασή τους και πώς θα αξιοποιηθούν τα παλιά κτίρια;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ