200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

200 χρόνια «κρυφό σχολειό» Facebook Twitter
0



ΟΥΔΕΙΣ, ΦΥΣΙΚΑ, ΥΠΟΘΕΤΩ, είχε την απαίτηση να εξοικειωθούμε και να συμφιλιωθούμε ξαφνικά με όσα συνταρακτικά, περίεργα και αμφιλεγόμενα συνέβησαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21 με αφορμή αυτό το τελετουργικό rebranding που στήθηκε για τα 200 χρόνια από την απαρχή του νεοελληνικού εθνικού κράτους. Και μάλιστα υπό τις κλινικές συνθήκες τις οποίες βιώνουμε.

Κρίμα από μία άποψη, επειδή θα ήταν ίσως μια χρυσή ευκαιρία να αποκτήσουμε μια βαθύτερη αντίληψη για τα γεγονότα εκείνης της εποχής από εκείνη που μας χάρισε το σχολείο και περιοριζόταν κυρίως στις περιοχές του μύθου, των συμβόλων και του εξωτισμού, καθώς παρουσιαζόταν συνήθως με όρους επετειακού σκετς.

Για 400 χρόνια εμείς, οι Έλληνες, ήμασταν υποδουλωμένοι στους βαρβάρους, σαν να έχουμε μείνει μαρμαρωμένοι ή σε υπολειπόμενη ανάπτυξη, περιμένοντας να αναλάβουμε ξανά τον αρχέγονο ρόλο μας στην Ιστορία. Και όταν δόθηκε το ιερό σύνθημα, επαναστατήσαμε και κερδίσαμε ηρωικά την εθνική μας ανεξαρτησία (με κάποια βοήθεια, είναι αλήθεια, από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, που αυτομάτως κατακυριεύτηκαν από φιλελληνικά αισθήματα, αδυνατώντας να αντισταθούν στις δυνάμεις του πεπρωμένου). The End. Α, ναι, κάποιοι έφαγαν και τον «πρωτοφιλελέ» Καποδίστρια, και κάπου εκεί τελείωνε η «συλλογική» αφήγηση σε πρώτο πληθυντικό.

Θυμάμαι μια κάποια απογοήτευση να πλανάται στην αίθουσα όταν μας είχε πει η δασκάλα ότι το πραγματικό όνομα του Νικηταρά του Τουρκοφάγου ήταν το αβάσταχτα πεζό (υπαλληλικό σχεδόν) Νικήτας Σταματελόπουλος.

Αν μη τι άλλο, μάθαμε τουλάχιστον σε τρυφερή ηλικία τη σημασία που μπορεί να έχει ένα ισχυρό nom de guerre. Θυμάμαι μια κάποια απογοήτευση να πλανάται στην αίθουσα όταν μας είχε πει η δασκάλα ότι το πραγματικό όνομα του Νικηταρά του Τουρκοφάγου ήταν το αβάσταχτα πεζό (υπαλληλικό σχεδόν) Νικήτας Σταματελόπουλος. Από την έναρξη του Αγώνα, όμως, μέχρι και το 1830, οπότε και αναγνωρίστηκε επίσημα το νέο ελληνικό κράτος, συνέβη ο κακός χαμός και το ματς ήταν διαρκώς αμφίρροπο και γεμάτο ανατροπές, ίντριγκες, δολοπλοκίες, συνωμοσίες, γάμους πολιτικού συμφέροντος και ατέλειωτες ζυμώσεις. Και μόνο οι δύο εμφύλιες συρράξεις που έγιναν (επιβεβαιώνοντας με το καλημέρα τις «παθογένειες της φυλής», για όσους θέλουν να το πάνε εκεί) με εμπλεκόμενους Φιλικούς, κοτζαμπάσηδες, καπεταναίους, προύχοντες, «Αγγλόφρονες» και μη, ή, ακόμα ειδικότερα, οι πολιτικοί «ελιγμοί» του Κολοκοτρώνη (τον οποίον παραδοσιακά δεν «αγγίζουμε») όλη αυτή την περίοδο αρκούν για σειρά-υπερπαραγωγή του Netflix με προοπτική πολλών κύκλων.

Έχει επισημανθεί και από άλλους, μου έχει φανεί κι εμένα όμως σημαντική παράλειψη (όπως κι αν το δει κανείς, συμβολικά, επικοινωνιακά, ανθρωπιστικά), το γεγονός ότι στις εκδηλώσεις εορτασμού για τα 200 χρόνια αγνοήθηκε η περίπτωση της μακρινής και μαρτυρικής Αϊτής, του πρώτου κράτους που αναγνώρισε την Επανάσταση του ’21, μερικά χρόνια μετά την ανακήρυξη της δικής της εθνικής ανεξαρτησίας. Έγραφε χαρακτηριστικά σε επιστολή του προς τον Αδαμάντιο Κοραή ο ηγέτης του «Χαϊτίου» Ζαν-Πιερ Μπουαγιέ, κάνοντας λόγο για μια «τόσο ωραία και τόσο νόμιμη υπόθεση»:

«Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίας αυτής και την θέσιν, ην μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε. Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Έλληνες, επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και διά των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ