Το τέλος της (μουσικο)κριτικής;

Το τέλος της (μουσικο)κριτικής; Facebook Twitter
Oι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες άρχισαν να επενδύουν τεράστια ποσά στην απόκτηση των δικαιωμάτων παλιών τραγουδιών και ολόκληρων καταλόγων του έργου γνωστών καλλιτεχνών.
0


ΤΑ ΜΑΝΤΑΤΑ ΗΤΑΝ ΔΥΣΟΙΩΝΑ
για τις προοπτικές της μουσικοκριτικής (αλλά και της κριτικής γενικότερα) στο σύγχρονο σύμπαν των αλγόριθμων, των πλατφορμών, της αέναης ανακύκλωσης και της αδιάκριτης κατανάλωσης της μουσικής, πολύ πριν σκάσει η είδηση του «τελειώματος» του Pitchfork, του πιο γνωστού μέσου παρουσίασης και κριτικής νέων κυκλοφοριών στο σύμπαν της σύγχρονης μουσικής.

Πολλά γράφτηκαν με αφορμή την είδηση, σχετικά με το εξαιρετικά αβέβαιο μέλλον της μουσικοκριτικής, αλλά μπορεί να ξεχωρίσει κανείς τα πρόσφατα κείμενα δύο εκ των πιο επιφανών μουσικοκριτικών – και συγγραφέων πολλών και σημαντικών βιβλίων– όλων των εποχών. Το πρώτο δημοσιεύτηκε στο «Yale Review», το υπογράφει ο Greil Marcus και έχει τίτλο «Γιατί γράφω» («Why I write»). Εκεί θυμάται μια από τις πρώτες κριτικές του, το 1969 για το άλμπουμ «Let It Bleed» των Rolling Stones

«Έπρεπε να διευρύνω το συν-κείμενο της μουσικής όσο περισσότερο μπορούσα. Έπρεπε να γράψω για τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο, τη μυθοπλασία και κάθε μορφή πολιτιστικού λόγου που τροφοδοτούσε το άλμπουμ και ξεχείλιζε από μέσα του. Γράφοντας εκείνο το κομμάτι, πήρα μια ιδέα για το τι είναι και τι θα μπορούσε να είναι η κριτική. Ήταν μια ανάλυση της αντίδρασης σε κάτι που υπήρχε στον κόσμο, στην προκειμένη περίπτωση ένα LP που κόστιζε τότε 3,98 δολάρια. Γιατί αντιδρώ σ’ αυτό τόσο έντονα; Γιατί με κάνει να χαμογελάω και να τρομάζω ταυτόχρονα;… Αν μπορώ να συγκινήσω κάποιον, αν μπορώ να του μεταδώσω έστω και ένα κλάσμα αυτού που ένιωσα, αν μπορώ να πυροδοτήσω την ίδια αίσθηση μυστηρίου, δέους και έκπληξης, τότε δεν χάνω τον χρόνο μου».

Οι οπαδοί του streaming δεν φαίνεται να δίνουν πια μεγάλη σημασία στη νέα μουσική. Και αν οι άνθρωποι δεν ακούνε νέα μουσική, δεν χρειάζονται μουσικοκριτικές. Και τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.

Θυμάται πολύ έντονα επίσης μια άλλη σκηνή, είκοσι χρόνια αργότερα, όταν μπήκε στο ραδιόφωνο ένα κομμάτι από εκείνο τον δίσκο, το «Gimme Shelter», την ώρα που οδηγούσε σ' έναν αυτοκινητόδρομο με κατεύθυνση το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ.

«Αναρωτιόμουν τι ήταν αυτό που το κρατούσε στον αέρα επί είκοσι χρόνια, τι ήταν αυτό που το έκανε να μοιάζει απολύτως καινούργιο, να μοιάζει ανήκουστο με την πιο ισχυρή έννοια της λέξης, αποφασίζοντας ότι, όταν θα πήγαινα σπίτι, θα έπρεπε να προσπαθήσω να γράψω κάτι γι' αυτό, όταν ένα αυτοκίνητο έκοψε ξαφνικά μπροστά μου και για να μην το χτυπήσω έπρεπε να αλλάξω λωρίδα χωρίς να κοιτάξω, και καθώς η καρδιά μου επέστρεψε στο στήθος μου όταν συνειδητοποίησα ότι η λωρίδα ήταν ελεύθερη, σκέφτηκα ότι αν έπρεπε να φύγω ξαφνικά από τη ζωή, υπήρχαν και χειρότεροι τρόποι».

Πιο ευθύς ο Ted Gioia, στο κομμάτι με τίτλο «Why Is Music Journalism Collapsing?» («Γιατί καταρρέει η μουσική δημοσιογραφία;») που ανέβασε στο προσωπικό του ιστολόγιο (The Honest Broker) απαριθμεί μερικά από τα δεινά της σύγχρονης μουσικής βιομηχανίας, ή αυτού που έχει απομείνει από αυτή, η οποία «αποφάσισε ότι μπορεί να ζήσει μια χαρά σερβίροντας ξαναζεσταμένη μουσική σε παθητικούς ακροατές»…

Έτσι, οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες (και οι επενδυτικοί όμιλοι) άρχισαν να επενδύουν τεράστια ποσά στην απόκτηση των δικαιωμάτων παλιών τραγουδιών και ολόκληρων καταλόγων του έργου γνωστών καλλιτεχνών. Οι οπαδοί του streaming δεν φαίνεται να δίνουν πια μεγάλη σημασία στη νέα μουσική. Και αν οι άνθρωποι δεν ακούνε νέα μουσική, δεν χρειάζονται μουσικοκριτικές. Και τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Ακόμη και οι άνθρωποι που έλαβαν αυτές τις αποφάσεις θα την πληρώσουν εν τέλει – επειδή το να ζει κανείς στο παρελθόν δεν αποτελεί ποτέ μια έξυπνη επιχειρηματική στρατηγική.

«Η μόνη ελπίδα αυτού που γράφει για μουσική», καταλήγει ο Gioia, «είναι η απευθείας σύνδεση με τους ακροατές και τους αναγνώστες – αλλά και τους μουσικούς τους ίδιους. Όλα τα άλλα είναι σκέτος θόρυβος».

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Pitchfork: Πώς η Condé Nast αγόρασε και κατέστρεψε το εμβληματικό μουσικό site μιας ολόκληρης γενιάς

Μουσική / Pitchfork: Πώς η Condé Nast αγόρασε και κατέστρεψε το εμβληματικό μουσικό site μιας ολόκληρης γενιάς

Οι άγριες περικοπές, οι σχεδόν συνεχείς εταιρικές αναδιαρθρώσεις και αποχωρήσεις και κυρίως οι δραματικές αλλαγές στα ψηφιακά μέσα είχαν αρχίσει να διαβρώνουν το Pitchfork από την αρχή της ένταξής του στον εκδοτικό κολοσσό.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ήταν «αλλιώς να είσαι ΑΕΚ» επειδή ήταν αλλιώς ο Δημήτρης Χατζηχρήστος 

Daily / Ήταν «αλλιώς να είσαι ΑΕΚ» επειδή ήταν αλλιώς ο Δημήτρης Χατζηχρήστος 

Ως προσωπικότητα, ως χαρακτήρας και ως φυσιογνωμία, ο «μεσσίας της Σκεπαστής» - κάπως έτσι τον θυμάμαι – ήταν κατά κοινή ομολογία μια ξεχωριστή και ρομαντική περίπτωση μέσα στον άγριο κόσμο του «οπαδικού κινήματος».  
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Περιμένοντας τον «τυφώνα» Κίμπερλι

Daily / Περιμένοντας τον «τυφώνα» Κίμπερλι

Μέχρι να επικυρωθεί και τυπικά ο διορισμός της και σε αναμονή του ερχομού της τον επόμενο μήνα, κυκλοφόρησε στα ελληνικά το βιβλίο της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ «Κέρδισε κάθε μάχη» του 2015, ένα υβρίδιο απομνημονευμάτων και εγχειριδίου αυτοβοήθειας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Daily / Murderbot: Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Η σειρά του Apple TV+ με πρωταγωνιστή έναν απολαυστικό Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ λειτουργεί συγχρόνως ως περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, ως κωμωδία καταστάσεων και ως μια σαρκαστική εξερεύνηση του τι ακριβώς σημαίνει ελεύθερη βούληση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είδα τον Διονύση κάποτε

Daily / Είδα τον Διονύση κάποτε

Το εξαιρετικά εμπνευσμένο φιλμ που είχε γυρίσει πριν από μισό αιώνα ο Λάκης Παπαστάθης για να συστήσει ή να υπενθυμίσει στο τηλεοπτικό κοινό τον Διονύση Σαββόπουλο, βρίσκεται πλέον διαθέσιμο στο Ertflix ως πολύτιμο κειμήλιο μιας μοναδικής και ανεπανάληπτης στιγμής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Τρολάροντας προς τον Ναζισμό 

Daily / Τρολάροντας προς τον ναζισμό 

Πριν από λίγες μέρες ο Kanye West κυκλοφόρησε ένα αγρίως προβοκατόρικο, ακόμα και για τα δικά του στάνταρ, τραγούδι που λέγεται «Heil Hitler» και καταλήγει με έναν προεκλογικό λόγο του Φίρερ από το –προφανώς όχι και τόσο μακρινό– 1936. 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Daily / You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Μάλλον άδοξα έληξε μετά από πέντε κύκλους και πενήντα επεισόδια μια από τις πιο ψυχαγωγικές σειρές των τελευταίων χρόνων, παρότι είχε να κάνει με τις αιμοσταγείς περιπλανήσεις ενός νοσηρά ρομαντικού κατά συρροή δολοφόνου — SPOILER ALERT.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

Daily / El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

«Ο κοσμοναύτης του απείρου» έκανε πρεμιέρα πριν από μερικές μέρες, σε μια μεταφορά αντάξια του θρύλου που συνοδεύει τόσο το έργο όσο και τον δημιουργό του, ο οποίος βρήκε τραγικό τέλος στα χέρια της αργεντινής χούντας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ