Προδημοσίευση: Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ Facebook Twitter
Η Ντολόρες Παγιάς αναμένεται να παρευρεθεί στην εκδήλωση που διοργανώνει το Μουσείο Μπενάκη με αφορμή τα εγκαίνια της έκθεσης «Γκίκας - Craxton - Leigh Fermor» στο Μουσείο Μπενάκη, στο οποίο ανήκει και η οικία του Πάτρικ Λη Φέρμορ, στις 6 Ιουνίου. Φωτο: Dolores Payas

Προδημοσίευση: Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ

0

Το βιβλίο που έγραψε για τον Πάτρικ Λη Φέρμορ η Ισπανίδα μεταφράστρια και φίλη του Ντολόρες Παγιάς «δεν έχει την αξίωση να καλύψει εξαντλητικές λεπτομέρειες ή βιογραφικές αναφορές», όπως επισημαίνει και η ίδια στην εισαγωγή του βιβλίου Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ που πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Key Books. Ο μυθιστορηματικός βίος του Πάτρικ Λη Φέρμορ είναι, άλλωστε, λίγο-πολύ γνωστός, καθώς έφυγε από το σπίτι του στην Αγγλία, έχοντας μαζί του έναν υπνόσακο κι ένα βιβλίο του Οράτιου, για να φτάσει περπατώντας στην Κωνσταντινούπολη και να καταλήξει στη δική μας Καρδαμύλη.

Όπως μας επισημαίνει χαρακτηριστικά η φίλη του και μεταφράστριά του στην εισαγωγή της: «Στα είκοσί του χρόνια είχε μοιραστεί το φαγητό του με χωρικούς, βοσκούς, εμπόρους και αριστοκράτες: είχε κοιμηθεί σε καλύβες, μοναστήρια, παλάτια ή κάτω από τα δέντρα». Από την Κωνσταντινούπολη έφτασε στην Ελλάδα, ερωτεύτηκε μια Ρουμάνα βασίλισσα, έμαθε τέλεια ελληνικά και έλαβε μέρος στη θρυλική κρητική αντίσταση μεταμφιεσμένος σε βοσκό και διοργανώνοντας την περίφημη απαγωγή του στρατηγού Κράιπε, διοικητή των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων στην Κρήτη.

Άπειρα είναι αυτά που μπορεί να γράψει κανείς για τον Πάτρικ Λη Φέρμορ –έχει ήδη γραφτεί μια συναρπαστική βιογραφία από την Άρτεμις Κούπερ–, αλλά είναι πολύ ενδιαφέρουσα η ανθρώπινη πλευρά που φωτίζει η Παγιάς, αναφέροντας πως έγραψε το συγκεκριμένο βιβλίο ως μια «συνοπτική τρυφερή περιγραφή: ένα σκιαγράφημα που εμπνέεται από φιλικές κουβέντες, γεύματα, εσπερίδες και μια αξιοσημείωτη ποσότητα κρασιού που καταναλώσαμε μαζί». Η Ντολόρες Παγιάς αναμένεται να παρευρεθεί στην εκδήλωση που διοργανώνει το Μουσείο Μπενάκη με αφορμή τα εγκαίνια της έκθεσης «Γκίκας - Craxton - Leigh Fermor» στο Μουσείο Μπενάκη, στο οποίο ανήκει και η οικία του Πάτρικ Λη Φέρμορ, στις 6 Ιουνίου. Παραθέτουμε απόσπασμα από το βιβλίο:

Τα βιβλία

«Τι θα διαβάσεις σήμερα;»
Ήταν μία από τις αγαπημένες του φράσεις: και μάλιστα συχνή. Μια ερώτηση που έκανε βράδυ, στη διάρκεια του δείπνου.
Τα βιβλία πρωταγωνιστούσαν στο μεγαλύτερο μέρος των συζητήσεων και ήταν πανταχού παρόντα στο σπίτι. Κατά τη διάρκεια του φαγητού, μιλούσαμε για λογοτεχνία, Ιστορία, ετυμολογία και ξένες γλώσσες. Η σαλοτραπεζαρία ήταν γεμάτη βιβλία, και συχνά με έκανε να σηκωθώ από το τραπέζι για να πάω να αναζητήσω κάποιο στοιχείο, να βεβαιωθώ για την ακρίβεια κάποιων στίχων του ποιήματος που απήγγελλε ή να ψάξω ένα άλλο που δεν το θυμόταν. «Για να δω, αγαπητή μου. Στο βάθος αριστερά, στο ράφι της ισπανικής ποίησης, φέρε μου τον Γκαρθία Λόρκα... Λίγο πιο πάνω. Προσοχή, μην πέσεις...»


Τα ράφια έφταναν μέχρι το ταβάνι: για να φτάσεις τα βιβλία που ήταν στα ψηλότερα ράφια, ήταν φυσικό να ποδοπατήσεις τους καναπέδες και να ανέβεις στις ράχες τους. Και εκεί όπου δεν είχε έπιπλα, για να σκαρφαλώσουμε χρησιμοποιούσαμε μια παλιά ξύλινη σκάλα από την Ινδία. Ήταν ένα πολύ πρωτότυπο αντικείμενο, πολύ όμορφο, που στην αρχή το χρησιμοποιούσαν για να ανέβουν στη ράχη ενός ελέφαντα. Κλειστό δεν καταλάμβανε περισσότερο χώρο από μια μικρή, στενόμακρη σανίδα, ενώ μπορούσες να το ανοίξεις σχεδόν με το ένα χέρι. Στον Πάντι άρεσε πολύ: συνήθιζε να το δείχνει με υπερηφάνεια και τα «Ω!» και τα «Α!» των επισκεπτών τον ευχαριστούσαν, σαν να το είχε επινοήσει ο ίδιος. Δεν είχε και πολλούς σύγχρονους συγγραφείς στη βιβλιοθήκη του. Δεν τον ενδιέφεραν οι σημερινές τάσεις: ούτε οι μελλοντικές, επιβεβαίωνε χωρίς κόμπλεξ. Εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις, πιστεύω ότι είχε σταματήσει κάπου στη δεκαετία του '70 ή, το πολύ, του '80 (μιλάμε για τον 20ό αιώνα, ο 21ος τού φαινόταν σαν ένα εντελώς μακρινό γαλαξιακό μέλλον). Αντίθετα, αποθησαύριζε κλασικούς και εγκυκλοπαίδειες. Και είχε μια καταπληκτική μνήμη σχετικά με το πού βρισκόταν καθένας από αυτούς.


Περιεργαζόταν πάντα τι διάβαζαν οι άλλοι, ψάχνοντας για συγγραφείς που θα τον ενδιέφεραν. Ήταν μεγάλος λάτρης της ποίησης. Μου ζητούσε να απαγγέλλω ποιήματα στα ισπανικά και του πρότεινα ονόματα ποιητών πέρα από τους κλασικούς που ήδη γνώριζε. Ένα βράδυ του μίλησα για τον Μιγκέλ Χερνάντεθ, πιστεύοντας ότι η εκφραστική δύναμη και ο πομπώδης, ηχηρός λόγος του θα ταίριαζαν με τις θεατρικές του προτιμήσεις. Πράγματι! Οι επόμενες βραδιές μας αντηχούσαν από τις στροφές του ποιητή από την «Οριχουέλα» (η προφορά του ισπανικού «ρ» του άρεσε ιδιαίτερα).

Προδημοσίευση: Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ Facebook Twitter
Μερικές φορές συγκέντρωνε λέξεις, τις έβαζε σε ένα σέικερ και τις ανακινούσε. Αυτοσχεδίαζε: έπαιζε μ' αυτές. Οι αυθόρμητες και εκκεντρικές μεταφράσεις του ήταν πασίγνωστες στους φίλους και στους γνωστούς του. Φωτο: Dolores Payas


Διάβαζε: πάντα διάβαζε. Αλλά αργά και κουραστικά, γιατί είχε σοβαρά προβλήματα όρασης. «Σε βλέπω σαν σε πίνακα του Πικάσο: ένα μάτι προς την Ανατολή και το στόμα προς τη Δύση», μου είπε μια μέρα. Ακόμα κι έτσι, όμως, ήταν πειθαρχημένος και περνούσε πολλές ώρες με το βιβλίο στο χέρι. Αναζητούσε βοήθεια σε οπτικά όργανα και διάφορα σύνεργα: μεγεθυντικούς φακούς, γυαλιά διαφορετικού βαθμού και καλύπτρα στο αριστερό του μάτι. Το γεγονός ότι ήταν μαύρη και είχε τη νεκροκεφαλή και τα δυο οστά σε σχήμα χιαστί των πειρατών ήταν μια εντελώς δική του επινόηση (υποψιάζομαι ότι κέρδισα την εκτίμησή του τη μέρα που ανακάλυψε τον ανεπιφύλακτο θαυμασμό μου για τον Ουίλιαμ Μπράουν).


Υπήρχαν, επομένως, τα βιβλία, αντικείμενα λατρείας και αγάπης: αλλά και τι περιείχαν τα βιβλία...


Ο Πάντι μεθούσε περισσότερο με τα λόγια παρά με το κρασί. Πράγματι, τα λόγια τον μεθούσαν, και με τι τρόπο! Όταν άρχιζε να μιλάει, ήταν ασταμάτητος. Είχε μια τάση προς τα λεκτικά πυροτεχνήματα, τον βερμπαλισμό και τη φλυαρία. Έπιανε ένα θέμα και το συνέχιζε. Αν κουραζόταν, τότε αναζητούσε –ή επινοούσε– μονοπάτια που θα τον οδηγούσαν αλλού κι έτσι μπορούσε να πηδάει από θέμα σε θέμα, συνδέοντάς τα μεταξύ τους χωρίς σταματημό. Μιλούσε τόσο καλά, όσο σχεδόν έγραφε: και όταν είχε διάθεση, ήταν από τους πιο ευχάριστους και εμπνευσμένους περφόρμερ.

Δεν τον ενδιέφεραν οι σημερινές τάσεις: ούτε οι μελλοντικές, επιβεβαίωνε χωρίς κόμπλεξ. Εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις, πιστεύω ότι είχε σταματήσει κάπου στη δεκαετία του '70 ή, το πολύ, του '80.

Η γόνιμη πολυλογία του ήταν, δίχως αμφιβολία, αποτέλεσμα ενός ανήσυχου χαρακτήρα αλλά και της ίδιας της ζωής του. Ο Πάντι ανήκε σε μια γενιά που ήταν ερωτευμένη με τις λέξεις. Οι συγγραφείς, καλλιτέχνες και διανοούμενοι χρησιμοποιούσαν τις λέξεις χωρίς μέτρο: αρκεί να θυμηθούμε τον Κατσίμπαλη, τον Σεφέρη, τον Ντάρελ και τον Μίλερ. Ήταν καλλιεργημένοι, λογοτέχνες και... φιλέλληνες. Αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό, μαζί με τη γνώση του εδάφους, ενίοτε δε και της γλώσσας, συνέβαλε ώστε κάποιοι από αυτούς να εργαστούν στη Διεύθυνση Ειδικών Επιχειρήσεων –ήτοι στις Βρετανικές Μυστικές Υπηρεσίες– κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δούλευαν πίσω από τις εχθρικές γραμμές και είχαν τη βάση τους στο Κάιρο, όπου συναντιόντουσαν ανάμεσα στις αποστολές. Αντί να επιλέξουν να μείνουν σε στρατιωτικά καταλύματα, κάποιοι από αυτούς νοίκιασαν μια παλιά βίλα της κακιάς ώρας που την ονόμασαν Τάρα από το φρούριο των βασιλιάδων της Ιρλανδίας. Ο πυρήνας των ενοίκων του σπιτιού –είναι περιττό να πούμε πως ο Πάντι συμπεριλήφθηκε κατευθείαν σε αυτόν– αποτελούνταν από μια ομάδα παράτολμων νεαρών που ζούσαν τους ανέμους του πολέμου με άγρια χαρά. Καλλιτέχνες, νυχτόβιοι, διπλωμάτες που βρίσκονταν εκεί για υπηρεσιακούς λόγους και κάθε είδους όντα σύχναζαν στη βίλα, η οποία ήταν γνωστή και ως τόπος συγκεντρώσεων και βραδινών συναθροίσεων που κατέληγαν με τρελό τρόπο. Ήταν όμως γλέντια που εξελίσσονταν ανάμεσα σε λεκτικές ακροβασίες και σταθερές αναφορές στη λογοτεχνία.

Προδημοσίευση: Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ Facebook Twitter
Το σπίτι του Φέρμορ στην Καρδαμύλη της Μάνης

Το ίδιο συνέβαινε και στις επικίνδυνες πολεμικές αποστολές, γιατί αυτοί οι ειδικοί πράκτορες είχαν τα σακίδιά τους γεμάτα βιβλία και ποιητικές ανθολογίες. Διάβαζαν στο φως της λάμπας, δάνειζαν τα βιβλία τους ο ένας στον άλλο, σχολίαζαν και συζητούσαν με πάθος. Η εικόνα του καλλιεργημένου και εκλεπτυσμένου πολεμιστή: μια ιδέα που χάθηκε στην πορεία. Ποιος ξέρει αν, διαβάζοντας κανείς σήμερα κάποια κείμενα, τα ημερολόγια και την αλληλογραφία εκείνων των νέων, θα υπέκυπτε στον πειρασμό να τους χαρακτηρίσει αλαζόνες. Για να είναι, όμως, κανείς αλαζονικός, πρέπει να είναι και υπεροπτικός: δεν ήταν όμως ούτε ο Πάντι ούτε οι φίλοι του υπεροπτικοί. Ήταν πολύ γήινοι, ανθρώπινοι. Και όσο κουβαλούσαν τον Οράτιο στα σακίδιά τους, δεν υπολόγιζαν τον εαυτό τους.
Λάτρευαν τις λέξεις και τα λόγια, καθώς και το κρασί που λύνει τη γλώσσα. Αλλά και τις γυναίκες, που τις κατακτούσαν με τα λόγια: μια άλλη ωραία ιδέα αυτή, που χάθηκε στην πορεία. Οι λέξεις ήταν για να τις γράφουν: αυτές φανέρωναν τις μύχιες σκέψεις τους, και κατηύθυναν τις ερωτικές και συναισθηματικές σχέσεις τους, καθώς και τη ζωή που κυλούσε.

 
Ο Πάντι αγαπούσε, επίσης, τη μελωδικότητα των γλωσσών: ήταν μουσικός από τα μύχια της ύπαρξής του. Μιλούσε άπταιστα γαλλικά, τέλεια ελληνικά και πολύ καλά γερμανικά, παρ' όλα αυτά ήταν σεμνός. Ένα πρωί έφτασε με το ταχυδρομείο μια επιστολή με ένα άρθρο της «Frankfurter Allgemeine Zeitung», μια βιβλιοκρισία ενός βιβλίου του που είχε εκδοθεί πρόσφατα στα γερμανικά. Διαβάζοντάς το, έγινε δύστροπος. Η κριτική ήταν πολύ επαινετική βέβαια. Ωστόσο, καθώς πίστευε ότι μιλούσε σωστά γερμανικά τώρα, αφού διάβασε το κείμενο, ανακάλυπτε ότι δεν τα μιλούσε καλά και ότι αυτό που έκανε ήταν απλώς να βγάζει θορύβους (making noises). Τα έβγαζε επίσης πέρα με τα ιταλικά και με τα ρουμάνικα και, μολονότι δεν είχε μελετήσει ποτέ ισπανικά, όταν άρχιζε να τα μιλάει –και το έκανε χωρίς ενδοιασμούς– η προφορά ήταν υπέροχη. Είχε μουσικό αυτί και τραγουδούσε αυθόρμητα. Γνώριζε ένα σωρό τραγούδια και ποιήματα από μνήμης και τα απήγγελλε πρόθυμα και με εξαιρετική εκφραστικότητα. Για τα ισπανικά συνήθιζε να λέει ότι του φαινόταν η πιο ευγενής γλώσσα ανάμεσα σε όλες τις λατινογενείς.

Προδημοσίευση: Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ Facebook Twitter
Διάβαζε: πάντα διάβαζε. Αλλά αργά και κουραστικά, γιατί είχε σοβαρά προβλήματα όρασης. «Σε βλέπω σαν σε πίνακα του Πικάσο: ένα μάτι προς την Ανατολή και το στόμα προς τη Δύση», μου είπε μια μέρα. Φωτο: Dolores Payas


Δεν υπήρχε εσπερίδα στην οποία να μην ανέφερε –σχεδόν πάντα τις μικρές ώρες και έπειτα από πολύ κρασί– τον Γκαρθία Λόρκα, και μετά άπλωνε σαν φτερούγες τα χέρια του και μας χάριζε μια τέλεια απαγγελία του «La guitarra». Σταματούσε πάντοτε συγκινημένος όταν έφτανε στη στιγμή του «se rompen las copas/de la madrugada...» (σπάνε οι κούπες/ της αυγής...). Επαναλάμβανε τη φράση αρκετές φορές, γιατί ήταν από τις αγαπημένες του. Απολάμβανε τη μουσικότητά της και την ιδέα της τραγικής γιορτής που υπαινισσόταν.


Μερικές φορές συγκέντρωνε λέξεις, τις έβαζε σε ένα σέικερ και τις ανακινούσε. Αυτοσχεδίαζε: έπαιζε μ' αυτές. Οι αυθόρμητες και εκκεντρικές μεταφράσεις του ήταν πασίγνωστες στους φίλους και στους γνωστούς του. Στο μνημόσυνο στο Λονδίνο (Δεκέμβριος του 2011) έγινε η παράκληση σε όλους εμάς τους παρευρισκόμενους να τραγουδήσουμε δύο από αυτά τα κομμάτια που εμπνεύστηκε κάποιες βραδιές γεμάτες κρασί και υπερβολές. Διηύθυναν τη χορωδία, με μεγάλη δεξιοτεχνία, ο Τζον Τζούλιους Νόριτς και η Άρτεμις Κούπερ. Η περφόρμανς ήταν το αποκορύφωμα μιας καλά οργανωμένης και συγκινητικής τελετής, καθώς και ένα πολύ ιλαρό φινάλε που άρμοζε στην προσωπικότητα που τιμούσαμε. Επρόκειτο για παραδοσιακά αγγλικά τραγούδια, τα οποία τραγουδούσε σε συναρπαστικά ιταλικά. Μεταφέρω εδώ τους πρώτους στίχους ενός από αυτά, του «Widdecombe Fair».

Το αγγλικό πρωτότυπο:

Tom Pearce, Tom Pearce, lend me your grey mare.
Sing all along out a long down a long lee,
For I 'm going to Widdecombe Fair
We 'Bill Brewer, Ian Stewer,
Peter Gurney, Peter Davey,
Daniel Whitton, Harry Hawke,
And old Uncle Tom Cobbey and all,
Old Uncle Tom Cobbley and alla.

Και τώρα η απερίγραπτη εκδοχή του Πάντι:

Θωμά Πίαρς, Θωμά Πίαρς, δάνεισέ μου τη γκρίζα σου φοράδα
Μακριά όλοι, έξω μακριά, μακριά μέχρι κάτω στο λιβάδι
γιατί θέλω να πάω στην πανήγυρη του Γουάντικομπ
με τον Γουιλιέλμπο Μπρούερ, τον Ιάκωβο Στίγουερ
Τον Πέτρο Γκάρνεϊ, τον Πέτρο Ντέιβ
τον Δανιήλ Γουίτον, τον Ερρίκο Χοκ
με τον μπαρμπα-Θωμά Γκόμπλεϊ
τον μπαρμπα-Θωμά Γκόμπλεϊ και όλους εσάς (ΣτΜ)

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Mέρες και νύχτες δίπλα στον Πάτρικ Λη Φέρμορ

Βιβλίο / Mέρες και νύχτες δίπλα στον Πάτρικ Λη Φέρμορ

Η Άρτεμις Κούπερ, βιογράφος του ταξιδιώτη που, εγκαταλείποντας σχολεία και σπουδές, διέσχισε στα 18 του με τα πόδια όλη την Ευρώπη για να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη και κατόπιν στην Ελλάδα, μιλά στη LifO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ