Για μήνες, η κυβέρνηση της Τουρκίας κινείται σε τρεις άξονες, επιχειρώντας να παγιώσει την κυριαρχία της στο εσωτερικό και να ενισχύσει την επιρροή της στην ευρύτερη περιοχή.
Το στρατηγικό σχέδιο του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιλαμβάνει:
- Τη διάλυση της εγχώριας αντιπολίτευσης, με τη φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, κορυφαίου στελέχους του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP),
- Την ένταξη του φιλοκουρδικού Κόμματος Ισότητας και Δημοκρατίας (DEM) σε κυβερνητικό συνασπισμό ώστε να διασφαλίσει την επανεκλογή του,
- Την αξιοποίηση της επιρροής του στη Συρία για να περιορίσει την κουρδική αυτονομία και να ενισχύσει την κυβέρνηση της Δαμασκού.
Ο Ιμάμογλου στη φυλακή – Οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις μετά το Γκεζί
Η σύλληψη του Ιμάμογλου για "υποθέσεις διαφθοράς" προκάλεσε μαζικές κινητοποιήσεις σε όλη την Τουρκία – οι μεγαλύτερες από το 2013. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το CHP προηγείται σε όλες μετά τη σύλληψη, ανατρέποντας τους πολιτικούς σχεδιασμούς του Ερντογάν. Ο πρόεδρος, ωστόσο, δεν έχει κάνει καμία παραχώρηση στην αντιπολίτευση και εντείνει την καταστολή.
Συμμαχία με τους Κούρδους: Ρίσκο ή στρατηγική κίνηση;
Ο Ερντογάν, μέσω του εταίρου του ΜΗΡ, προσέγγισε το DEM Party, προσφέροντας ουσιαστικά πολιτική αναγνώριση στους Κούρδους με αντάλλαγμα τη στήριξή τους στην αναθεώρηση του συντάγματος ή την πρόκληση πρόωρων εκλογών. Ο στόχος; Να παραμείνει στην εξουσία πέραν των ορίων της τρέχουσας θητείας του, εκμεταλλευόμενος θεσμικά "παραθυράκια".
Στις 25 Φεβρουαρίου, ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν κάλεσε το κόμμα σε διάλυση και κατάπαυση πυρός. Το PKK συμμορφώθηκε την 1η Μαρτίου. Ωστόσο, η SDF στη Συρία – με επικεφαλής τον Μαζλούμ Άμπντι – δεν αποδέχεται την εντολή, τονίζοντας ότι αφορά μόνο την Τουρκία.
Στις 10 Μαρτίου, η SDF υπέγραψε συμφωνία με τη νέα κυβέρνηση της Συρίας, δεχόμενη να ενταχθεί στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας και να τερματίσει την κουρδική αυτονομία. Αυτό αποτελεί σημαντική διπλωματική νίκη για την Άγκυρα, αν και η εφαρμογή της συμφωνίας παραμένει αβέβαιη.
Η Δαμασκός, η εσωτερική κρίση και οι προτεραιότητες
Η συριακή κυβέρνηση βλέπει τη συμφωνία ως εργαλείο σταθεροποίησης. Ωστόσο, με αυξημένη ένταση στις Αλαουιτικές περιοχές και πρόσφατες επιθέσεις κατά κυβερνητικών δυνάμεων, η κατάσταση παραμένει εύθραυστη.
Η Τουρκία δεν θέλει να επιστρέψουν πάνω από 3 εκατ. Σύροι πρόσφυγες πίσω σε μια ασταθή χώρα, γι’ αυτό και προσπαθεί να ελέγξει τον ρυθμό των εξελίξεων.
Σχέσεις με Ισραήλ και ΗΠΑ: Συγκρούσεις και ελπίδες
Η Τουρκία είναι σε σύγκρουση με το Ισραήλ, μετά τη στήριξη του Ερντογάν στη Χαμάς και την ενίσχυση των Ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Συρία. Ορισμένες από τις περιοχές που έπληξε το Ισραήλ εξετάζονταν από την Τουρκία ως μελλοντικές στρατιωτικές βάσεις.
ΗΠΑ και Τουρκία προσπαθούν να γεφυρώσουν τις διαφορές. Ο Ερντογάν αναμένεται να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον, ζητώντας:
- Πλήρη απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία
- Τερματισμό της στήριξης των ΗΠΑ στην SDF
- Άρση των κυρώσεων στη Συρία
- Και την πώληση των F-35, χωρίς να αποσύρει τα ρωσικά S-400, αντίθετα με τις δεσμεύσεις του 2022.
Η Τουρκία παρακάμπτει το ΝΑΤΟ, συνεργάζεται με τη Ρωσία, επεκτείνει την επιρροή της στον Καύκασο και στη Συρία, στηρίζει τη Χαμάς, και διεκδικεί περιφερειακή ηγεμονία χωρίς εξαρτήσεις από Δύση και ΗΠΑ. Η πολιτική αυτή προκαλεί ανησυχία σε Ουάσιγκτον και Ιερουσαλήμ, καθώς ο Ερντογάν επιδιώκει ηγεμονικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
