Θέμα άρθρου του BBC έγινε η περιοχή όπου βρίσκεται η Μονή Σινά στην Αίγυπτο και η προσπάθειες αναδιαμόρφωσης για τουριστικούς λόγους με τις ευλογίες της κυβέρνησης της Αιγύπτου.
«Για αιώνες, προσκυνητές και ταξιδιώτες ανέβαιναν το Όρος Σινά με τη βοήθεια Βεδουίνων οδηγών, για να θαυμάσουν την ανατολή του ήλιου πάνω από το γυμνό, βραχώδες τοπίο ή για να ακολουθήσουν μονοπάτια με ιστορική και πνευματική σημασία.
Σήμερα, ένας από τους πιο ιερούς τόπους του κόσμου – σεβαστός από Ιουδαίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους – βρίσκεται στο επίκεντρο μιας «ανίερης» διαμάχης. Οι αιγυπτιακές αρχές προωθούν σχέδιο που φιλοδοξεί να μετατρέψει την περιοχή σε τουριστικό mega-project με πολυτελή ξενοδοχεία, βίλες και εμπορικά κέντρα», αναφέρει το BBC.
Το Όρος Μωυσή και η Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά
Το Όρος Σινά, γνωστό τοπικά ως Τζαμπάλ Μούσα, θεωρείται από πολλούς το σημείο όπου ο Μωυσής έλαβε τις Δέκα Εντολές και όπου ο Θεός μίλησε μέσα από τη φλεγόμενη βάτο. Εκεί βρίσκεται και η περίφημη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, που ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα και λειτουργεί αδιάλειπτα μέχρι σήμερα υπό τη δικαιοδοσία του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Η Μονή, μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελεί φάρο πνευματικότητας και σπάνιο παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης, καθώς φιλοξενεί και μικρό τέμενος από την εποχή των Φατιμιδών. Ωστόσο, πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις στην Αίγυπτο αναγνώρισαν ότι η γη ανήκει στο κράτος, γεγονός που προκάλεσε σφοδρή αντίδραση από την Εκκλησία της Ελλάδας.
Σινά: Οι Βεδουίνοι στο περιθώριο
Η περιοχή κατοικείται εδώ και αιώνες από τη φυλή των Τζεμπελέγια, γνωστή ως οι «Φύλακες της Αγίας Αικατερίνης». Όμως, σύμφωνα με μαρτυρίες, τα σπίτια και τα οικολογικά καταλύματά τους έχουν κατεδαφιστεί χωρίς ουσιαστική αποζημίωση. Υπάρχουν μάλιστα καταγγελίες ότι εκταφές έγιναν στο τοπικό νεκροταφείο για να δημιουργηθεί χώρος για… πάρκινγκ.
Όπως δηλώνει ο Βρετανός συγγραφέας ταξιδιωτικών οδηγών Μπεν Χόφλερ:
«Αυτό δεν είναι ανάπτυξη όπως τη φαντάζονται οι Βεδουίνοι. Πρόκειται για ένα σχέδιο που επιβάλλεται από τα πάνω, εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα εις βάρος της τοπικής κοινότητας».
Το σχέδιο «Μεγάλη Μεταμόρφωση» για το Σινά
Το 2021 η αιγυπτιακή κυβέρνηση ανακοίνωσε το φιλόδοξο σχέδιο “Great Transfiguration Project”, το οποίο περιλαμβάνει:
- Κατασκευή ξενοδοχείων και πολυτελών καταλυμάτων
- Νέο αεροδρόμιο και καλωδιακό τελεφερίκ προς το Όρος Σινά
- Κέντρο επισκεπτών και νέους δρόμους
Το έργο παρουσιάζεται ως «δώρο της Αιγύπτου στον κόσμο και σε όλες τις θρησκείες», με στόχο να ενισχύσει τον τουρισμό και την τοπική οικονομία. Ωστόσο, διεθνείς οργανισμοί, όπως η UNESCO, έχουν εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για τις καταστροφικές επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά και το περιβάλλον.
Η Μονή Σινά και ο διεθνής διπλωματικός «πονοκέφαλος»
Η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που αντέδρασε σθεναρά, λόγω της σχέσης της με τη Μονή. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Β΄ έκανε λόγο για «υφαρπαγή περιουσίας» και «υπαρξιακή απειλή» για το μοναστήρι. Παράλληλα, ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός υπέβαλε παραίτηση μετά από εσωτερικές διενέξεις που προκάλεσε η υπόθεση.
Η πίεση οδήγησε σε κοινή διακήρυξη Ελλάδας – Αιγύπτου, που υπόσχεται προστασία της ελληνικής ορθόδοξης ταυτότητας του μοναστηριού. Όμως, τα έργα συνεχίζονται.
Μονή Σινά: Ο κίνδυνος για την παγκόσμια κληρονομιά
Η UNESCO έχει προειδοποιήσει ότι η περιοχή κινδυνεύει να καταστραφεί ανεπανόρθωτα και έχει ζητήσει να καταρτιστεί σχέδιο διατήρησης. Οργανώσεις, όπως η World Heritage Watch, ζητούν να μπει η Αγία Αικατερίνη στη λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο.
Ακόμη και ο Βασιλιάς Κάρολος Γ΄ έχει παρέμβει, ως προστάτης του St Catherine Foundation, τονίζοντας ότι ο τόπος είναι «πνευματικός θησαυρός που πρέπει να διαφυλαχθεί για τις επόμενες γενιές».
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Βεδουίνοι παραγκωνίζονται από την τουριστική ανάπτυξη. Κάτι ανάλογο συνέβη με την κατασκευή των θερέτρων της Ερυθράς Θάλασσας (όπως το Σαρμ Ελ Σέιχ) τη δεκαετία του ’80, όπου οι τοπικοί πληθυσμοί εκτοπίστηκαν. Όπως λέει ο Αιγύπτιος δημοσιογράφος Μοχάναντ Σάμπρι: «Οι Βεδουίνοι ήταν οι οδηγοί, οι εργάτες, οι οικοδεσπότες. Μετά ήρθε ο μαζικός τουρισμός και τους έσπρωξε στο περιθώριο».
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης άντεξε χίλια και πλέον χρόνια, πολέμους και αυτοκρατορίες. Σήμερα, όμως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος ίσως δεν είναι οι εχθροί αλλά η ίδια η «ανάπτυξη». Το ερώτημα είναι αν το Σινά θα παραμείνει τόπος προσευχής και πνευματικής περισυλλογής ή θα μετατραπεί σε ακόμα ένα τουριστικό θέρετρο χωρίς ψυχή.
Με πληροφορίες από BBC
