Η δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, εξέχουσα φεμινίστρια και ανυποχώρητη υπερασπίστρια των φιλελεύθερων αξιών στις ΗΠΑ, πέθανε από καρκίνο σε ηλικία 87 ετών.
Πρωταγωνίστρια στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών, η Γκίνσμπεργκ πέθανε την Παρασκευή από μεταστατικό καρκίνο του παγκρέατος στο σπίτι της στην Ουάσιγκτον, δίπλα στην οικογένειά της, όπως ανέφερε σχετική ανακοίνωση. Νωρίτερα φέτος, είχε υποβλήθεί σε χημειοθεραπεία μετά από υποτροπή του καρκίνου.
Η Γκίνσμπεργκ ήταν η μακροβιότερη δικαστής και η δεύτερη γυναίκα, στην ιστορία του Ανώτατου Δικαστηρίου, όπου υπηρέτησε για 27 χρόνια στον θεσμό. «Το Έθνος μας έχασε έναν νομικό ιστορικού επιπέδου», δήλωσε ο Αρχηγός Τζον Ρόμπερτς την Παρασκευή.
«Εμείς στο Ανώτατο Δικαστήριο έχουμε χάσει έναν αγαπητό συνάδελφο. Σήμερα θρηνούμε, αλλά έχουμε τη βεβαιότητα ότι οι μελλοντικές γενιές θα θυμούνται τη Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ όπως την γνωρίζαμε κι εμείς. Μία ακούραστη και αποφασιστική, ηγετική φιγούρα της δικαιοσύνης.»
Σε πολιτικό επίπεδο, ο θάνατος της Γκίνσμπεργκ ίσως επιτρέψει στον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο των ΗΠΑ να προσπαθήσει να επεκτείνει τη οριακή συντηρητική πλειοψηφία των συντηρητικών στο Ανώτατο Δικαστήριο πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ο Τραμπ σκοπεύει να διορίσει το τρίτο κατά σειρά μέλος του κατά τη διάρκεια της θητείας του, σε μια συγκυρία βαθιάς διαίρεσης στη χώρα κι ενώ απομένει πλέον λιγοστός χρόνος ωσότου να διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές.
Τις ημέρες πριν από το θάνατό της, η δικαστής είχε αποδοκιμάσει μία τέτοια προοπτική. «Η πιο ένθερμη επιθυμία μου είναι να μην αντικατασταθώ έως ότου τεθεί νέος πρόεδρος», έγραφε σε δήλωση προς την εγγονή της, σύμφωνα με το Εθνικό Δημόσιο Ραδιόφωνο.
Ο θάνατος της Γκίνσμπεργκ ενδέχεται να οδηγήσει σε δραματική μεταβολή της ιδεολογικής ισορροπίας στο σώμα, όπου οι συντηρητικοί δικαστικοί είχαν ως εδώ πλειοψηφία 5 έναντι 4, μετακινώντας το Ανώτατο Δικαστήριο ακόμη πιο δεξιά.
Το ζήτημα της αντικατάστασης της «RBG» που είχε διορίσει ο Μπιλ Κλίντον, προεξοφλείται πως θα μετατραπεί σε φλέγον ζήτημα της προεκλογικής εκστρατείας.
Η Γκίνσμπεργκ, παιδί φτωχής οικογένειας από το Μπρούκλιν, ήταν εκπληκτικά δημοφιλής στις ΗΠΑ, κάτι ιδιαίτερα σπάνιο για οποιοδήποτε μέλος του εννεαμελούς Ανώτατου Δικαστηρίου.
Αυτό οφείλεται στο ότι η δικαστικός υπήρξε πρωτοπόρος στον αγώνα για τη χειραφέτηση των γυναικών τη δεκαετία του 1970, αλλά και τη στράτευσή της σε άλλα ζητήματα κοινωνικής προόδου, όπως για παράδειγμα οι αμβλώσεις, ή οι γάμοι μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου.
Οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ υπηρετούν ισόβια ή μέχρι να επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν. Το ανώτατο δικαστήριο στις ΗΠΑ είναι συχνά αυτό που θα αποφανθεί για εξαιρετικά αμφισβητούμενους νόμους, διαφορές μεταξύ πολιτειών και ομοσπονδιακής κυβέρνησης και τελικές εκκλήσεις για αναστολή εκτελέσεων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ διαδραματίζει ρόλο καίριας σημασίας στη χάραξη της πολιτικής στη χώρα για κοινωνικά ζητήματα, από τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ως το ζήτημα της οπλοκατοχής, από τις θρησκευτικές ελευθερίες ως τη θανατική ποινή και τις προεδρικές εξουσίες.
Ήταν αυτό που νομιμοποίησε εν έτει 1973 τις αμβλώσεις σε όλη τη χώρα, απόφαση που ορισμένοι συντηρητικοί δεν κρύβουν την ανυπομονησία τους να ανατρέψουν. Το ίδιο επέτρεψε το 2015 τους γάμους των ομοφυλοφίλων σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ.
Το πρόσωπο που θα την αντικαταστήσει θα πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση της Γερουσίας, όπου οι Ρεπουμπλικάνοι διατήρησαν την πλειοψηφία τους στις ενδιάμεσες εκλογές του 2018.
Ο Τραμπ, ο οποίος θα διεκδικήσει την επανεκλογή του στο κορυφαίο αξίωμα των ΗΠΑ την 3η Νοεμβρίου, έχει προχωρήσει ήδη σε δύο ισόβιους διορισμούς συντηρητικών δικαστικών στο σώμα: αυτόν του Νιλ Γκόρσατς (2017) και αυτόν του Μπρετ Κάβανο (2018).
Ο Αμερικανός Πρόεδρος, ο οποίος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2016 είχε απαιτήσει η Γκίνσμπεργκ να παραιτηθεί και την είχε επικρίνει επανειλημμένα, αποκτά πλέον τη δυνατότητα να μεταμορφώσει το Ανώτατο Δικαστήριο περισσότερο από οποιονδήποτε πρόεδρο μετά τον Ρόναλντ Ρέιγκαν, που είχε κάνει επίσης τρεις διορισμούς σε αυτό στα οκτώ χρόνια που έμεινε στην εξουσία , μετακινώντας το σώμα και τότε προς τα δεξιά.
Τόσο ο πρόεδρος, όσο και ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Γερουσίας Μιτς Μακόνελ θεωρούν την αλλαγή ισορροπίας στο Ανώτατο Δικαστήριο προτεραιότητα. Παρατηρητές εκτιμούν πως ο Τραμπ θα επιλέξει γυναίκα και θα αδράξει την ευκαιρία να συσπειρώσει το συντηρητικό ακροατήριό του.
Η κηδεία της Γκίνσμπεργκ θα γίνει σε στενό οικογενειακό κύκλο στο Εθνικό Νεκροταφείο Άρλινγκτον, σύμφωνα με την ανακοίνωση του δικαστηρίου, στην οποία δεν διευκρινίζεται η ημερομηνία.
Οι αντιδράσεις Τραμπ και Μπάιντεν
«Πέθανε; Δεν ήμουν ενήμερος. Έζησε εξαιρετική ζωή», ήταν «μια καταπληκτική γυναίκα», ήταν η αντίδραση του ντόναλντ Τραμπ, που έμαθε την είδηση από δημοσιογράφους, καθώς αποχωρούσε από προεκλογική εκδήλωση στην πόλη Μπεμίτζι, στην πολιτεία Μινεσότα, μερικά λεπτά προτού επιβιβαστεί στο προεδρικό αεροσκάφος.
Ο Τραμπ δεν έκανε την παραμικρή νύξη για το εάν σχεδιάζει να ανακοινώσει κάποια υποψηφιότητα για την αντικατάσταση της Γκίνσμπεργκ, γνωστής με το προσωνύμιο Notorious RBG, η οποία πέθανε εξαιτίας επιπλοκών του μεταστατικού καρκίνου στο πάγκρεας από τον οποίο έπασχε.
Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες Παρασκευή πως «δεν χωράει καμία αμφιβολία» ότι το πρόσωπο που θα καταλάβει την έδρα που έμεινε κενή στο Ανώτατο Δικαστήριο, θα πρέπει να το επιλέξει ο νικητής των προεδρικών εκλογών της 3ης Νοεμβρίου.
«Δεν χωράει καμία αμφιβολία – επιτρέψτε μου να γίνω σαφής – ότι οι ψηφοφόροι θα πρέπει να επιλέξουν τον πρόεδρο και ο (σ.σ. επόμενος) πρόεδρος θα πρέπει να επιλέξει τον δικαστικό που η Γερουσία θα κληθεί να εγκρίνει» ώστε να αντικαταστήσει την Γκίνσμπεργκ, έκρινε ο Μπάιντεν όταν ενημερώθηκε στο Νιου Κασλ για την «πολύ λυπηρή» είδηση του θανάτου της δικάστριας, σε ηλικία 87 ετών.
Με πληροφορίες του BBC/AFP/Reuters
σχόλια