Στα δύσβατα βουνά του Πακιστάν, οι αναζωπυρούμενοι Ταλιμπάν του Πακιστάν (T.T.P.) διεξάγουν έναν αδυσώπητο και φονικό αντάρτικο πόλεμο κατά των πακιστανικών δυνάμεων ασφαλείας, δημιουργώντας την πιο σοβαρή τρομοκρατική απειλή που έχει αντιμετωπίσει η χώρα τα τελευταία δώδεκα χρόνια.
Το Πακιστάν έχει απαντήσει με επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drone strikes) και στοχευμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, οι συγκρούσεις έχουν κοστίσει τη ζωή εκατοντάδων στρατιωτών, έχουν εκτοπίσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και έχουν προκαλέσει θυμό στις τοπικές κοινότητες.
Η αστάθεια στις ορεινές περιοχές της δυτικής χώρας, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν, επιδεινώνεται από την παρουσία μαχητών του Ισλαμικού Κράτους στην ίδια περιοχή. Η αυξανόμενη δραστηριότητα των μαχητών απειλεί τη θέση του Πακιστάν ως στρατιωτική δύναμη στη Νότια Ασία, μία θέση που η χώρα προσπαθεί να εδραιώσει εντός του έτους.
Ο ισχυρός αρχηγός του στρατού του Πακιστάν, Στρατηγός Syed Asim Munir, συναντήθηκε πρόσφατα με τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγο πάνω από τρεις μήνες. Νωρίτερα φέτος, ο πακιστανικός στρατός κατέρριψε ινδικά μαχητικά με κινεζική τεχνολογία, ενώ η κυβέρνηση υπέγραψε αμυντική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία.
Οι Ταλιμπάν του Πακιστάν και η ανανεωμένη απειλή
Από την ανάληψη της εξουσίας των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν το 2021, οι T.T.P. έχουν εξελιχθεί σε ισχυρό και καλά οργανωμένο σώμα. Η ηγεσία τους έλαβε οικονομική υποστήριξη από την κυβέρνηση των Ταλιμπάν και οι μαχητές εκπαιδεύτηκαν και κινούνταν ελεύθερα πέρα από τα σύνορα, σύμφωνα με αξιωματούχους του πακιστανικού στρατού και ειδικούς των Ηνωμένων Εθνών. Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν αρνούνται κάθε στήριξη προς την πακιστανική ομάδα.
«Οι Ταλιμπάν του Πακιστάν έχουν κατορθώσει να επιβληθούν, και η ισορροπία δυνάμεων αρχίζει να γέρνει εις βάρος των πακιστανικών δυνάμεων ασφαλείας», δηλώνει ο Asfandyar Mir, ανώτερος ερευνητής του Stimson Center στην Ουάσινγκτον.
Καθώς οι επιχειρήσεις των T.T.P. γίνονται πιο σύνθετες, στοχεύουν συχνότερα αστυνομικούς και στρατιώτες παρά αμάχους, αν και οι απλοί πολίτες συνεχίζουν να εγκλωβίζονται στη διασταύρωση πυρών. Πρόσφατα, η ομάδα ανέλαβε την ευθύνη για μια έκρηξη αυτοκινήτου που σκότωσε τουλάχιστον 10 άτομα, κυρίως αμάχους, έξω από περιφερειακή έδρα παραστρατιωτικής δύναμης.
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Πακιστάν σημείωσαν αύξηση το προηγούμενο έτος στο υψηλότερο επίπεδο από το 2015, κυρίως λόγω των επιχειρήσεων των T.T.P., σύμφωνα με το Pak Institute for Peace Studies. Αυτό καθιστά το Πακιστάν τη δεύτερη πιο πληγείσα χώρα από την τρομοκρατία σύμφωνα με παγκόσμιο δείκτη.
Η απάντηση του στρατού περιλάμβανε μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση στην επαρχία Khyber-Pakhtunkhwa, που συνορεύει με το Αφγανιστάν και αποτελεί κύριο πεδίο δράσης των Ταλιμπάν. Παρά τους ισχυρισμούς για εξουδετέρωση μαχητών κάθε λίγες ημέρες, οι τοπικές κοινότητες, ήδη τραυματισμένες από τις επιδρομές αμερικανικών drones και παλαιότερες στρατιωτικές εκστρατείες, ξαναβρέθηκαν εγκλωβισμένες στον πόλεμο.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από την αρχή της χρονιάς. Ο στρατός περιορίζει προς το παρόν τις επιχειρήσεις σε λίγες περιοχές, αλλά οι ειδικοί φοβούνται ότι η σύγκρουση θα εξαπλωθεί, όπως συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Η περιοχή Bajaur, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, αποτελεί το επίκεντρο της σύγκρουσης. Σχολεία έχουν μετατραπεί σε καταφύγια, και οι οικογένειες ζουν σε πρώην αίθουσες διδασκαλίας. «Κάθε φορά που η κυβέρνηση ξεκινά επιχείρηση και μας εκτοπίζει, οι μαχητές επιστρέφουν από το Αφγανιστάν», λέει ο Abdul Rahim, πωλητής δρόμου.
Οι T.T.P., που δημιουργήθηκαν το 2007 ως αντίδραση στην υποστήριξη του Πακιστάν στην εισβολή των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, έχουν πλέον ενοποιήσει σπασμένα μέτωπα, απορροφήσει τοπικούς κλάδους της Αλ Κάιντα και χρησιμοποιούν drones και όπλα που εγκαταλείφθηκαν στο Αφγανιστάν. Στόχος τους είναι να επεκτείνουν την επιρροή τους στην Punjab, την πιο πυκνοκατοικημένη και πολιτικά ισχυρή επαρχία του Πακιστάν.
Η συνεχιζόμενη αστάθεια έχει προκαλέσει εκτεταμένο εκτοπισμό και αναβίωση σκηνών πολέμου γνωστών στην περιοχή, με οικογένειες να μετακινούνται γρήγορα με φορτηγά γεμάτα οικοσυσκευές, τρόφιμα και προσωπικά αντικείμενα. Ο Abdul Rahim ανησυχεί ότι τα σπίτια τους θα υποστούν ξανά ζημιές και δεν γνωρίζει πότε θα επιστρέψουν ασφαλείς.