ΔΟΜ: Ραγδαία αύξηση των θανάτων μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν διά θαλάσσης στην Ευρώπη

Ο αριθμός των μεταναστών που πέθαναν στη θάλασσα προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη υπερδιπλασιάστηκε φέτος, ανακοίνωσε σήμερα ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), καλώντας τα κράτη να λάβουν κατεπείγουσα δράση.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΔΟΜ σε νέα του έκθεση, τουλάχιστον 1.146 άνθρωποι πέθαναν στη θάλασσα προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη το πρώτο εξάμηνο του 2021. Την ίδια χρονική περίοδο του 2020, 513 είχαν χάσει την ζωή τους και 674 το 2019.

«Οι μη στρατιωτικοί οργανισμοί έρευνας και διάσωσης εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια, με την πλειονότητα των πλοίων τους να μένουν αγκυροβολημένα σε ευρωπαϊκούς λιμένες λόγω κατασχέσεων από διοικητικές αρχές και εκκρεμών ποινικών και διοικητικών διαδικασιών κατά μελών του πληρώματος», σημειώνεται στην έκθεση.

Ο ΔΟΜ υπογραμμίζει επίσης ότι η αύξηση του αριθμού των θανάτων έρχεται σε μια περίοδο που οι αναχαιτίσεις σκαφών που μεταφέρουν μετανάστες από τις ακτές της Βόρειας Αφρικής αυξάνονται.

Επί χρόνια, η Ιταλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτούν, εκπαιδεύουν και εξοπλίζουν την ακτοφυλακή της Λιβύης για να αποτρέπει παράνομους διακινητές να μεταφέρουν μετανάστες και πρόσφυγες στην Ευρώπη με αυτοσχέδιους λέμβους. Επιπλέον, ένα ιταλικό ναυτικό πλοίο αγκυροβολημένο στην Τρίπολη τους παρέχει τεχνική βοήθεια.

Η λιβυκή ακτοφυλακή, ωστόσο, δέχεται πολλές κατηγορίες για κακομεταχείριση αιτούντων άσυλο, με πολλές ΜΚΟ να καταγγέλλουν αυτήν την πολιτική. Σύμφωνα με το διεθνές ναυτικό δίκαιο, οι άνθρωποι που διασώζονται στη θάλασσα πρέπει να αποβιβάζονται σε κάποιο ασφαλές λιμάνι. Και ο ΟΗΕ δεν θεωρεί τους λιμένες της Λιβύης ασφαλείς.

«Ο ΔΟΜ επαναλαμβάνει την έκκληση τα κράτη να λάβουν επείγοντα και προληπτικά μέτρα για τη μείωση των απωλειών ανθρώπινων ζωών σε θαλάσσιες μεταναστευτικές οδούς προς την Ευρώπη και να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου», υπογράμμισε σε ανακοίνωσή του ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΜ Αντόνιο Βιτορίνο.

«Η εντατικοποίηση των προσπαθειών έρευνας και διάσωσης, η θέσπιση μηχανισμών προβλέψιμης αποβίβασης και η διασφάλιση της πρόσβασης σε ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές μετανάστευσης είναι βασικά βήματα για την επίτευξη αυτού του στόχου», είπε. Τους πρώτους έξι μήνες του 2021, η πλειονότητα των θανάτων καταγράφηκε στη Μεσόγειο Θάλασσα (896), σε μια αύξηση 130% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2020.

Οι περισσότεροι πέθαναν στην Κεντρική Μεσόγειο (741), που χαρακτήριζεται από ανθρωπιστικές οργανώσεις ως η πιο επικίνδυνη διαδρομή μετανάστευσης στον κόσμο, ενώ στην Ανατολική Μεσόγειο 149 έχασαν τη ζωή τους. Έξι άνθρωποι πέθαναν προσπαθώντας να φτάσουν δια θαλάσσης στην Ελλάδα από την Τουρκία. Κατά την ίδια περίοδο, τουλάχιστον 250 μετανάστες πνίγηκαν στη θάλασσα επιχειρώντας να διασχίσουν τις Κανάριες Νήσοι, στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Ωστόσο, αυτοί οι απολογισμοί είναι σίγουρα πολύ μικρότεροι από την πραγματικότητα, υπογραμμίζει ο ΔΟΜ, σημειώνοντας ότι «εκατοντάδες περιπτώσεις αόρατων ναυαγίων» αναφέρονται από ΜΚΟ που βρίσκονται σε άμεση επαφή με επιβαίνοντες μετανάστες σε σκάφη ή με τις οικογένειές τους.

«Αυτές οι περιπτώσεις, οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να επαληθευτούν, δείχνουν ότι ο αριθμός των θανάτων σε θαλάσσιες διαδρομές προς την Ευρώπη είναι πολύ υψηλότερος από αυτόν που δείχνουν τα διαθέσιμα στοιχεία», προσθέτει ο Διεθνής Οργανισμός που εδρεύει στη Γενεύη.

Η έκθεση καταγράφει επίσης μια αύξηση για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στις θαλάσσιες επιχειρήσεις από κράτη της Βόρειας Αφρικής κατά μήκος της θαλάσσιας οδού της Κεντρικής Μεσογείου. Σύμφωνα με τον ΔΟΜ, περισσότεροι από 31.500 άνθρωποι αναχαιτίστηκαν ή διασώθηκαν από τις αρχές κρατών της Βόρειας Αφρικής κατά το πρώτο εξάμηνο του φετινού έτους, σε σύγκριση με 23.117 τους πρώτους έξι μήνες του 2020.

Αυτός ο τύπος επιχειρήσεων που πραγματοποιήθηκε στα ανοικτά των ακτών της Τυνησίας αυξήθηκε κατά 90% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Επιπλέον, περισσότερα από 15.300 άτομα επαναπροωθήθηκαν στη Λιβύη τους πρώτους έξι μήνες του 2021, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από ό,τι την ίδια περίοδο του 2020 (5.476).

Για τον ΔΟΜ, αυτή η κατάσταση είναι «ανησυχητική δεδομένου ότι οι μετανάστες που επιστρέφουν στη Λιβύη βρίσκονται αντιμέτωποι με αυθαίρετη κράτηση, εκβιασμό, εξαφάνιση και βασανιστήρια».