Βρετανία: Νέος νόμος για το ξέπλυμα χρήματος «αγχώνει» τους εμπόρους έργων τέχνης

Οι έμποροι έργων τέχνης στη Μεγάλη Βρετανία προβληματίζονται από έναν νέο αυστηρό νόμο που πέρασε η κυβέρνηση για το ξέπλυμα χρήματος. 

Μια νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκάζει την βιομηχανία της τέχνης να αλλάξει τις πρακτικές πωλήσεων σε όλη την ήπειρο, δημιουργώντας ανησυχία σε οίκους πλειστηριασμών για το κατά πόσο θα επηρεαστούν αρνητικά οι συναλλαγές τους από τους νέους κανονισμούς. 

Τα κράτη μέλη της ΕΕ όφειλαν έως τις 10 Ιανουαρίου να έχουν υιοθετήσει την 5η οδηγία αντιμετώπισης των πρακτικών ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Όμως το Ηνωμένο Βασίλειο, με το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς στην Ευρώπη, πέρασε έναν ακόμα πιο αυστηρό νόμο από τις ευρωπαϊκές οδηγίες στις 24 Δεκεμβρίου, αφήνοντας μικρό περιθώριο και ελάχιστο χρόνο σε γκαλερί και οίκους για να αντιδράσουν. 

Βάσει του νέου νόμου, οι οίκοι δημοπρασιών και οι γκαλερίστες σε βρετανικό έδαφος θα πρέπει να καταγράφουν και, σε περίπτωση που τους ζητηθεί, να αναφέρουν τις ταυτότητες των πελατών τους στις αρχές. Με αυτό τον τρόπο αποσκοπούν στην εξάλειψη της κλασικής μεθόδου των μεσαζόντων, που συχνά εφαρμόζεται από αγοραστές και γκαλερί, για να αποκρύβονται οι ταυτότητες των πραγματικών αγοραστών πανάκριβων έργων τέχνης.

Οι έμποροι θα πρέπει πλέον να τηρούν λεπτομερή και πλήρως ενημερωμένα αρχεία των τελικών αποδεκτών, σε μία αγορά που με βάση τα τελευταία στοιχεία (2018) ξεπερνά τα 67 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Σύμφωνα με έκθεση της Art Basel και της UBS, το 21% του τζίρου αφορά συναλλαγές και αγοραπωλησίες στην Μεγάλη Βρετανία. 

«Ανησυχώ πως δεν θα κατανοήσουν όλοι τι πρέπει να κάνουν», λέει στο Art News ο Κρίστοφερ Μπάτισκομπ, γενικός διευθυντής της Κοινότητας Εμπόρων Έργων Τέχνης στο Λονδίνο. «Οι οδηγίες είναι πάνω από 100 σελίδες και είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν κατανοητά. Πολλές υποχρεώσεις προς μέλη, η αίτηση που πρέπει να σχεδιαστεί, αναφορές για ύποπτες συναλλαγές - και πρέπει να τα καταγράψεις όλες τις λεπτομέρειες σωστά. Το πράγμα έγινε κάπως βιαστικά».

Ο Κένεθ Μιούλεν, δικηγόρος που ειδικεύεται στο δίκαιο για τα πνευματικά δικαιώματα προειδοποιεί ότι πολλοί από τους πωλητές μπορεί να μην είναι ενήμεροι για τις νέες αλλαγές. «Όλοι περίμεναν μία καθοδήγηση αλλά αυτό δεν συνέβη».

«Δεδομένου του μεγέθους της απάτης στον χώρο της τέχνης, αυτός ο κανονισμός θα εξυπηρετήσει την κοινότητα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο», δηλώνει ο Κρίστοφερ Μαρινέλο, ειδικός στην ανάκτηση έργων τέχνης την ίδια ώρα που πολλοί φοβούνται ότι με τους νέους αυστηρότερους κανονισμούς, η κίνηση έργων τέχνης στο Ηνωμένο Βασίλειο ίσως μειωθεί.

Η βρετανική κυβέρνηση προσπαθεί από την πλευρά της να υποβαθμίσει τον αντίκτυπο των αλλαγών. «Οργανισμοί που υπόκεινται σε κανονισμούς για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος είναι ήδη εξοικειωμένοι με τα βήματα που πρέπει να λάβουν για να συμμορφωθούν», υποστηρίζει ο Λι Ρόμπινς, από την αρμόδια υπηρεσία ενώ έχει δοθεί περίοδος χάριτος στους εμπόρους έργων τέχνης για να προσαρμοστούν. 

Ωστόσο αρκετοί αμφιβάλουν για το κατά πόσο τα νέα μέτρα θα έχουν αποτέλεσμα. «Οι έμποροι έργων τέχνης θα εποπτεύονται από το τμήμα εσόδων και τελωνειακών δασμών που έχει πολύ κακό ιστορικό επιτυχιών στο παρελθόν», σχολιάζει ο Μπεν Κάουντοκ, επικεφαλής επιθεωρητής της Transparency International με έδρα την Βρετανία. Άλλωστε ακόμα και αν πιαστούν να παρανομούν, το μέσο πρόστιμο είναι μερικές χιλιάδες λίρες ακόμα και για συναλλαγές πολλών εκατομμυρίων. 

Με πληροφορίες από ARTnews