Κοσμική έκρηξη έσπασε το ρεκόρ της πηγής φωτός με την υψηλότερη ενέργεια στο σύμπαν

Κοσμική έκρηξη έσπασε το ρεκόρ της πηγής φωτός με την υψηλότερη ενέργεια στο σύμπαν Facebook Twitter
Έκρηξη ακτίνων-γ. Πηγή: DESY
0

Όταν γιγαντιαία άστρα «ξεμένουν» από καύσιμα, καταρρέουν στέλνοντας μια ριπή φωτός και ύλης σε μια από τις πιο βίαιες εκρήξεις του σύμπαντος. Τώρα αστρονόμοι ανακάλυψαν πως αυτά τα κατακλυσμικά γεγονότα, γνωστά ως εκρήξεις ακτίνων-γ, απελευθερώνουν σχεδόν διπλάσια ενέργεια από ό,τι πίστευαν προηγουμένως.

Μια σύντομη αλλά κατακλυσμική -άγνωστης προέλευσης- έκρηξη ακτίνων-γ σε ένα μακρινό γαλαξία, σε απόσταση 4,5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, είχε την πιο υψηλή ενέργεια που έχει ποτέ γίνει αντιληπτή από τους αστρονόμους, περίπου 100 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή του ορατού φωτός. Η κοσμική αυτή έκρηξη έσπασε το ρεκόρ της πηγής φωτός με την υψηλότερη ενέργεια στο σύμπαν.

Οι περισσότεροι από 300 επιστήμονες από όλο τον κόσμο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature, ανίχνευσαν την έκρηξη (GRB 190114C) αρχικά στις 14 Ιανουαρίου φέτος με τα διαστημικά τηλεσκόπια Neil Gehrels Swift Observatory και Fermi Gamma-ray Space Telescope, ενώ στη συνέχεια και πολλά άλλα επίγεια τηλεσκόπια στράφηκαν πάνω της.

Οι μυστηριώδεις εκρήξεις ακτίνων-γ (Gamma-ray Bursts ή GRBs) είναι οι πιο ισχυρές στο σύμπαν μετά την αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Big Bang). Πιθανώς παράγονται από τεράστια άστρα που εκρήγνυνται με τη μορφή σούπερ-νόβα αφήνοντας πίσω τους μια μαύρη τρύπα ή από τη συγχώνευση άστρων νετρονίων ή μαύρων οπών. Μια τέτοια έκρηξη απελευθερώνει σε λίγα δευτερόλεπτα τόση ενέργεια όση ο Ήλιος μας σε όλη τη διάρκειας δέκα δισεκατομμυρίων ετών ζωή του.

Οι εκρήξεις αυτού του είδους, που εκτοξεύουν στο διάστημα σωματίδια πολύ υψηλής ενέργειας και ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά τυχαία στο τέλος της δεκαετίας του 1960 από δορυφόρους που παρακολουθούσαν τις πυρηνικές δοκιμές στη Γη, εμφανίζονται ξαφνικά στον ουρανό χωρίς προειδοποίηση, με ρυθμό περίπου μία τη μέρα. Διαρκούν μόνο από κλάσματα δευτερολέπτου έως μερικές εκατοντάδες δευτερόλεπτα, αλλά αφήνουν πίσω τους μια λιγότερη φωτεινή εκπομπή ακτινοβολίας σε ένα ευρύ φάσμα ενεργειών (ραδιοκύματα, οπτική, υπέρυθρη, υπεριώδης, ακτίνες-Χ), που μπορεί να παρατηρηθεί από μερικά τηλεσκόπια για λίγα λεπτά ή από τα ραδιοτηλεσκόπια για μήνες ή και χρόνια.

Κατά την έκρηξη-ρεκόρ ανιχνεύθηκαν φωτόνια των 0,2 έως 1 TeV (τεραηλεκτρονιοβόλτ), ισοδύναμα με την ενέργεια που απελευθερώνουν οι συγκρούσεις πρωτονίων στον μεγάλο επιταχυντή του CERN (συγκριτικά το ορατό φως έχει ενέργεια ενός τριών ηλεκτρονιοβόλτ). Είναι η πρώτη φορά που γίνεται αντιληπτή μια ακτινοβολία τόσο ισχυρής ενέργειας από μια έκρηξη ακτίνων-γ. Η έκρηξη GRB 190114C ήταν τουλάχιστον 100 φορές πιο φωτεινή από την έως τώρα φωτεινότερη γνωστή σταθερή πηγή ενεργειών επιπέδου ΤeV στο Νεφέλωμα του Καρκίνου.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Guardian

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου ενώ λαμβάνεται μια απόφαση

Τech & Science / Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια λήψης μιας απόφασης

Νευροεπιστήμονες έφτιαξαν τον πρώτο «χάρτη» στην ιστορία του κλάδου τους που παρέχει μια πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει σε όλο τον εγκέφαλο τη στιγμή που λαμβάνεται μια απόφαση
LIFO NEWSROOM
H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Τech & Science / H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Το ρομπότ Perseverance της NASA εντόπισε βράχους στον Άρη με ασυνήθιστα χαρακτηριστικά που μπορεί να προέρχονται από αρχαία μικροβιακή ζωή. Οι επιστήμονες εξετάζουν αν αυτά τα ορυκτά αποτελούν τα πρώτα ίχνη ζωής στον κόκκινο πλανήτη
LIFO NEWSROOM
Ηνωμένο Βασίλειο: Ασθενείς θα υποβληθούν δοκιμαστικά σε εξέταση αίματος που θα μπορούσε να «αλλάξει ριζικά» τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ

Τech & Science / Νέα εξέταση αίματος θα μπορούσε να «αλλάξει ριζικά» τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ

Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν η εξέταση αίματος, η οποία είναι ακριβής στον εντοπισμό πρωτεϊνών που συνδέονται με το Αλτσχάιμερ, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διάγνωσης για ασθενείς που εμφανίζουν πρώιμα σημάδια της ασθένειας, που αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία άνοιας
LIFO NEWSROOM
Το κλάμα των μωρών μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος των ανθρώπων σύμφωνα με έρευνα

Τech & Science / Το κλάμα των μωρών μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος των ανθρώπων, σύμφωνα με έρευνα

Με τη χρήση θερμικής κάμερας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όταν εθελοντές άκουγαν ηχογραφήσεις μωρών να κλαίνε ανέβηκε αισθητά η θερμοκρασία του σώματος τους
LIFO NEWSROOM
Από το Πάρκινσον μέχρι την κατάθλιψη: Νέα συσκευή υπερήχων υπόσχεται θεραπείες χωρίς χειρουργείο

Τech & Science / Από το Πάρκινσον μέχρι την κατάθλιψη: Νέα συσκευή υπερήχων υπόσχεται θεραπείες χωρίς χειρουργείο

Xρησιμοποιεί υπερηχητικούς παλμούς που κατευθύνονται με ακρίβεια σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, προσφέροντας εναλλακτική λύση στη χειρουργική εμφύτευση ηλεκτροδίων
LIFO NEWSROOM