Το παλιότερο άστρο στο Σύμπαν: Πώς ένα σμήνος γαλαξιών βοήθησε το Hubble να κάνει μια ιστορική ανακάλυψη

Hubble Space Telescope Spots Most Distant Star Ever Seen Facebook Twitter
Φωτ.: NASA
0

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble τράβηξε μια εικόνα για τα βιβλία της ιστορίας, με το πιο απομακρυσμένο, μοναχικό αστέρι που έχει παρατηρηθεί ποτέ, όπως ανακοίνωσε επισήμως η NASA. 

Το αστέρι απέχει 12,9 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και σχηματίστηκε μέσα σε λιγότερο από ένα δισεκατομμύριο χρόνια από τη Μεγάλη Έκρηξη που δημιούργησε το Σύμπαν πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια.

Το άστρο εκτιμάται ότι έχει περίπου 50 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον ήλιο και είναι εκατομμύρια φορές φωτεινότερο. Ονομάστηκε Earendel, που θα πει «πρωινό αστέρι» στα παλαιά αγγλικά.

«Σίγουρα μπαίνει στο βιβλίο Γκίνες ως το πιο μακρινό αστέρι», δήλωσε η Μπρέντα Φράι, αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και συν-συγγραφέας μιας εργασίας που περιγράφει λεπτομερώς την ανακάλυψη και δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature. «Αλλά δεν ξέρουμε ακόμα αν ανήκει στην πρώτη γενιά των άστρων» που δημιουργήθηκαν ποτέ.

Προηγουμένως, το πιο μακρινό αστέρι που είχε παρατηρηθεί ποτέ ήταν ο Ίκαρος, σε απόσταση περίπου 9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Και αυτό είχε εντοπιστεί από το τροχιακό τηλεσκόπιο Hubble το 2016 στο πλαίσιο έρευνας μιας ομάδας αστρονόμων, όπου συμμετείχε και η Δρ Φράι.

Hubble Space Telescope Spots Most Distant Star Ever Seen Facebook Twitter
Φωτ.: NASA

Σύμφωνα με τους αστρονόμους, τα μεμονωμένα αστέρια που βρίσκονται μακριά από τη Γη είναι συχνά πολύ αμυδρά για να εντοπιστούν, ακόμα και από ισχυρά τηλεσκόπια. Όμως το Hubble κατάφερε να εντοπίσει το Earendel με τη βοήθεια ενός φαινομένου που είναι γνωστό ως βαρυτικός φακός, κατά το οποίο η βαρύτητα που κάμπτει το φως από τα ογκώδη ουράνια αντικείμενα, λειτουργεί ως ένας διαστρικός μεγεθυντικός φακός.

«Με τον βαρυτικό φακό, ουσιαστικά χρησιμοποιούμε ένα γιγαντιαίο κοσμικό τηλεσκόπιο για να εξερευνήσουμε το πρώιμο σύμπαν», εξηγεί ο Αλεξέι Φιλιπένκο, αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, ο οποίος συμμετείχε στην ανακάλυψη του Ίκαρου αλλά όχι του Earendel.

Ένα τεράστιο σμήνος γαλαξιών ενίσχυσε το αστρικό φως του Earendel κατά περίπου 1.000 φορές, δήλωσε ο αστροφυσικός Πάντι Μπόιντ, στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Μέριλαντ, όπου σχεδιάζονται όλα τα πρότζεκτ του Hubble.

Η μοναδική εικόνα έρχεται τρεις ολόκληρες δεκαετίες αφότου το Hubble εκτοξεύτηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η ανακάλυψη από την «παλιά φρουρά» έρχεται σε μία φάση που οι αστρονόμοι επενδύουν τις ελπίδες τους στο νέο, πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA, που βρίσκεται πλέον σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και θα ξεκινήσει τις παρατηρήσεις το καλοκαίρι. 

Το Earendel είναι ένας από τους στόχους για το πρώτο έτος παρατηρήσεων του Webb, δήλωσε ο Δρ Boyd.

 

Το Hubble, καρπός της συνεργασίας της Αμερικανικής NASA και της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, έχει κάνει περισσότερες από 1,5 εκατομμύρια παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της 32χρονης «ζωής» του.

Σε τροχιά περίπου 550 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια της Γης, το τηλεσκόπιο έχει εντοπίσει τιτάνιες μαύρες τρύπες, γαλαξίες που συγχωνεύονται και αλλόκοτα διαστρικά αντικείμενα, βοηθώντας και στην ανακάλυψη νέων φεγγαριών γύρω από τον Πλούτωνα.

«Δεν περιμέναμε να κάνει τέτοιου είδους τεράστια ανακάλυψη - να δει ένα μόνο αστέρι που χρονολογείται τόσο παλιά», είπε η Φράι. 

 

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αυξάνονται τα κρούσματα υπνικής άπνοιας στους καύσωνες

Τech & Science / Αυξάνονται τα κρούσματα υπνικής άπνοιας στους καύσωνες

Η υπνική άπνοια, κατά την οποία η αναπνοή του ατόμου διακόπτεται κατά τη διάρκεια της νύχτας, δεν προκαλεί απλώς υπερβολική υπνηλία, αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υπέρτασης, εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2
LIFO NEWSROOM
Παγκόσμια βλάβη στη Microsoft: Προβλήματα σε Outlook, Teams, Minecraft και μεγάλες εταιρείες

Τech & Science / Παγκόσμια βλάβη στη Microsoft: Προβλήματα σε Outlook, Teams, Minecraft και μεγάλες εταιρείες

Η εταιρεία αναφέρει ότι «ορισμένοι χρήστες του Microsoft 365 ενδέχεται να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις ή δυσκολίες σύνδεσης», ενώ οι μηχανικοί της εργάζονται για την πλήρη αποκατάσταση των υπηρεσιών
LIFO NEWSROOM
Τουρκία: Σπίτι στην Πισιδία χτίστηκε με λίθους που φέρουν στα ελληνικά επιστολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα

Τech & Science / Τουρκία: Σπίτι στην Πισιδία χτίστηκε με λίθους που φέρουν στα ελληνικά επιστολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα

Το σπίτι χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 από κατοίκους που, δίχως να το γνωρίζουν, χρησιμοποίησαν πέτρες από τα ερείπια της αρχαίας πόλης Τακίνα στο Πολυδώριο Πισιδίας
LIFO NEWSROOM
Ιταλία: Χωριό της Εποχής του Χαλκού, ηλικίας 3.000 ετών εντοπίστηκε στον βυθό της λίμνης Mezzano

Τech & Science / Ιταλία: Χωριό της Εποχής του Χαλκού, ηλικίας 3.000 ετών εντοπίστηκε στον βυθό της λίμνης Mezzano

Η υποβρύχια έρευνα στη λίμνη Mezzano της Ιταλίας αποκάλυψε προϊστορικό χωριό της Εποχής του Χαλκού, με άριστα διατηρημένα αντικείμενα και ξύλινους πασσάλους που μαρτυρούν τη ζωή και την τεχνολογία μιας χαμένης κοινότητας πριν από 3.000 χρόνια
LIFO NEWSROOM