Η αναβίωση της Ευγονικής: Από τον Χάξλεϊ στη σύγχρονη γενετική τεχνολογία

Η Αναβίωση της Ευγονικής: Από τον Χάξλεϊ στη Σύγχρονη Γενετική Τεχνολογία Facebook Twitter
φωτ.: Unsplash
0

Μιλώντας για την ευγοική, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο συνάδελφός μου, Τζον Άουθερς, υποστήριξε ότι το 1984 του Τζορτζ Όργουελ (1949) είναι το πιο προφητικό μυθιστόρημα για τη σύγχρονη εποχή μας, γράφει αρθρογράφος του Bloomberg και συνεχίζει: «Θα πρότεινα, ωστόσο, ότι ένα παλαιότερο βιβλίο, γραμμένο από έναν άλλο απόφοιτο του Ολντ Ίτον, αξίζει να μοιραστεί τον τίτλο: Το Θαυμαστό Νέο Κόσμο του Άλντους Χάξλεϊ (1932)».

Το βιβλίο αυτό φαντάζεται ένα μέλλον όπου η γενετική μηχανική έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που οι άνθρωποι σχεδιάζονται ως γρανάζια στη μεγάλη βιομηχανική μηχανή της μοντέρνας κοινωνίας: κυβερνήτες (Άλφα), μεσαία στελέχη (Βήτα), ημιαρκετά εργαζόμενοι (Γάμμα), χαμηλής ειδίκευσης εργαζόμενοι (Δέλτα) και επιστάτες (Έψιλον).

Στις μέρες μας, παντού υπάρχουν στοιχεία του κόσμου του Χάξλεϊ. Η τελευταία μόδα της Silicon Valley είναι η χρηματοδότηση start-up γονιμότητας όπως η Orchid Health, η οποία διακηρύσσει: «Το σεξ είναι για διασκέδαση, η εξέταση εμβρύων για παιδιά». Το νέο σύμβολο πλούτου για τους δισεκατομμυριούχους είναι οι πολλές γεννήσεις: ο Έλον Μασκ έχει πάνω από δώδεκα παιδιά, ενώ ο Πίτερ Τίελ, πιο αργοπορημένος, reportedly έχει τέσσερα. Σειρές επιστημονικής φαντασίας, όπως το Alien: Earth, απεικονίζουν τρισεκατομμυριούχους που ανταγωνίζονται για να δημιουργήσουν τους καλύτερους υπερανθρώπους.

Αν συνδέσουμε όλα αυτά με την ευγονική, μπορεί να φαίνεται υπερβολικό — όπως η διαμάχη γύρω από μια διαφήμιση για τζιν American Eagle που ισχυρίζεται ότι η Σίντι Σούινεϊ έχει εξαιρετικά «γονίδια». Οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν την ευγονική με το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας — το σχέδιο του Χίτλερ να δημιουργήσει μια άρια υπέρ-φυλή και να εξοντώσει τον εβραϊκό πληθυσμό. Ωστόσο, η εκδοχή του Χίτλερ ήταν μόνο μια ακραία μορφή μιας πεποίθησης που κυριαρχούσε στη Δύση από το 1880 έως το 1945, δημοφιλής τόσο στον αγγλοσαξονικό όσο και στον γερμανικό κόσμο.

Στη διάρκεια εκείνων των χρόνων, η ευγονική ήταν σχεδόν καθολικά αποδεκτή από τους αγγλοσαξονικούς διανοούμενους, αριστερούς, δεξιούς ή κεντρώους, με εξαίρεση τους Ρωμαιοκαθολικούς όπως ο Γ. Κ. Τσέστερτον. Οι εθνικιστές όπως ο Καρλ Πέρσον θεωρούσαν την ποιότητα του πληθυσμού κρίσιμο στοιχείο εθνικής ισχύος. Κεντρώοι όπως ο Τζ. Μ. Κέινς έβλεπαν τη βελτίωση του πληθυσμού ως αναγκαία για τη γενική κοινωνική πρόοδο. Οι σοσιαλιστές, όπως ο H. G. Wells και ο George Bernard Shaw, πίστευαν στην «κοινωνικοποίηση για τη στοχευμένη αναπαραγωγή του ανθρώπου». Ακόμη και φιλελεύθεροι όπως ο Bertrand Russell υποστήριζαν ότι το κράτος θα πρέπει να παρέχει «εισιτήρια αναπαραγωγής» και να τιμωρεί όσους συζούν με λάθος χρώμα-εισιτήριο.

Η ευγονική στηριζόταν σε δύο ισχυρά συναισθήματα της εποχής: την αισιοδοξία για τη δύναμη της επιστήμης να λύνει προβλήματα και την απαισιοδοξία για την επιδείνωση του πληθυσμού. Οι ευγονιστές ονειρεύονταν την εξάλειψη γενετικών προβλημάτων, όπως η «νοητική ανεπάρκεια», μειώνοντας εγκληματικότητα και φτώχεια, ενώ ανησυχούσαν ότι η φυσική επιλογή του Δαρβίνου είχε αντιστραφεί λόγω της χρήσης αντισύλληψης από τους «καλύτερους» ανθρώπους.

Η σημερινή αναβίωση της ευγονικής μιμείται σχεδόν κάθε χαρακτηριστικό του προπολεμικού κινήματος: εκτείνεται σε όλο το πολιτικό φάσμα, αντλεί φόβους για πτώση των γεννήσεων και ελπίδες για εξάλειψη σοβαρών ασθενειών, και προωθείται μέσω σταδιακής επιστημονικής προόδου.

Σήμερα, η γενετική ανάλυση και η βελτιστοποίηση των εμβρύων επιτρέπουν στους γονείς να ανιχνεύσουν διάφορες γενετικές προδιαθέσεις. Η Orchid προσφέρει polygenic risk score με κόστος $2.200 ανά έμβρυο. Η τάση αυτή εγείρει αναπόφευκτα ερωτήματα: θα εξελιχθεί η σημερινή μόδα σε εφιάλτη όπως η προηγούμενη;

Η σύγχρονη ευγονική βασίζεται στον ίδιο συνδυασμό αισιοδοξίας και απαισιοδοξίας όπως και πριν τον πόλεμο. Αισιοδοξία για τη δύναμη της γενετικής να «βελτιώσει» το είδος και απαισιοδοξία για τη μείωση των γεννήσεων στον αναπτυγμένο κόσμο. Παράλληλα, η επιστημονική πρόοδος προωθεί τη διαδικασία, ενώ ο πλούτος και η πολιτική δύναμη πολλών δρώντων αυξάνει τις ηθικές και κοινωνικές προκλήσεις.

Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι ποιο από τα δύο δυστοπικά οράματα — Χάξλεϊ ή Όργουελ — είναι πιο αληθοφανές, αλλά ποιο συνδυασμό αυτών των εφιαλτικών μελλοντικών σεναρίων θα κληθούμε να ζήσουμε.

Με πληροφορίες από Bloomberg

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο πατέρας του Έλον Μασκ λέει ότι το να κάνεις παιδιά πρέπει να μοιάζει περισσότερο με την εκτροφή αλόγων

Διεθνή / Ο πατέρας του Έλον Μασκ λέει ότι το να κάνεις παιδιά πρέπει να μοιάζει περισσότερο με την εκτροφή αλόγων

Η θεωρία του προναταλισμού και η ανησυχία για ροπή προς την ευγονική - Τι λέει ο πατέρας του Έλον Μασκ για τα καθαρόαιμα άλογα που εκτρέφονται στο Τσέλτενχαμ και η εξαγγελία Τραμπ για δωρεάν εξωσωματική γονιμοποίηση σε όποιον τη χρειάζεται
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ιταλία: Χωριό της Εποχής του Χαλκού, ηλικίας 3.000 ετών εντοπίστηκε στον βυθό της λίμνης Mezzano

Τech & Science / Ιταλία: Χωριό της Εποχής του Χαλκού, ηλικίας 3.000 ετών εντοπίστηκε στον βυθό της λίμνης Mezzano

Η υποβρύχια έρευνα στη λίμνη Mezzano της Ιταλίας αποκάλυψε προϊστορικό χωριό της Εποχής του Χαλκού, με άριστα διατηρημένα αντικείμενα και ξύλινους πασσάλους που μαρτυρούν τη ζωή και την τεχνολογία μιας χαμένης κοινότητας πριν από 3.000 χρόνια
LIFO NEWSROOM
Κορινθιακός Κόλπος: Εντοπίστηκε υπόγειο σύστημα γλυκού νερού 800.000 ετών

Τech & Science / Κορινθιακός Κόλπος: Εντοπίστηκε υπόγειο σύστημα γλυκού νερού 800.000 ετών

Ένα υπόγειο σύστημα χαμηλής αλατότητας ηλικίας 800.000 ετών εντοπίστηκε στον Κορινθιακό Κόλπο, αποκαλύπτοντας πολύτιμες πληροφορίες για τα αποθέματα γλυκού νερού και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
LIFO NEWSROOM