Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ

Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ Facebook Twitter
0

Ένας εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ. Μια μοναδική ιστορία «διαστημικής οφθαλμαπάτης». 

Το άστρο Fomalhaut, το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος, απέχει μόλις 25 έτη φωτός από την Γη και αποτελεί μέρος ενός τριπλού αστρικού συστήματος.

Με επιφανειακή θερμοκρασία 8.000 °C, το άστρο αυτό έχει σχεδόν διπλάσια μάζα από αυτήν του Ήλιου και από το 2008 ήταν το πρώτο άστρο του οποίου ο εξωπλανήτης παρατηρήθηκε στο ορατό φως. Το άστρο Fomalhaut περιβάλλεται από δακτυλίους σκόνης, αερίων και πάγου, καθώς και μεγαλύτερων συσσωματώσεων ύλης, που θυμίζουν κάπως την Ζώνη Kuiper, η οποία περιβάλλει τους πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος.

Η φωτογραφία αυτή του άστρου και του δακτυλίου υλικών που το περιβάλλει, ελήφθη από τον στεμματογράφο του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, ένα επιστημονικό όργανο που μπλοκάρει το φως από τον δίσκο του άστρου, αναδεικνύοντας έτσι τα αμυδρότερα χαρακτηριστικά του δακτυλίου. Το αποτέλεσμα είναι η εικόνα που μοιάζει εκπληκτικά με το «μάτι του Σάουρον» της ταινίας «Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών».

Ο εξωπλανήτης αυτός, που ονομάστηκε Fomalhaut b, ήταν ορατός για αρκετά χρόνια σαν μια κινούμενη κουκκίδα. Ωστόσο, μετέπειτα παρατηρήσεις άρχισαν να αμφισβητούν την φύση του. Για παράδειγμα, σε αντίθεση με άλλους εξωπλανήτες, ο Fomalhaut b ήταν φωτεινός στο ορατό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, αλλά δεν μπορούσε να ανιχνευθεί στο υπέρυθρο.

Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ Facebook Twitter

Εκτός αυτού, η τροχιά του έμοιαζε να περνά από τον δακτύλιο σκόνης, χωρίς όμως να τον επηρεάζει βαρυτικά, παρόλο που η μάζα του υπολογίστηκε ότι μπορεί να είναι ακόμη και τριπλάσια από αυτήν του Δία, σίγουρα όμως όχι μικρότερη από αυτήν του Ποσειδώνα.

Κάτι όμως πήγαινε «στραβά»: εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble από το 2008 και μετά έδειχναν ότι η φωτεινότητα του «εξωπλανήτη» μειωνόταν συνεχώς, ενώ από το 2014 και μετά ο Fomalhaut b είχε εξαφανιστεί. «Είναι σαφές ότι ο Fomalhaut b κάνει πράγματα που ένας πραγματικός πλανήτης δεν θα έκανε ποτέ» παρατηρούσε σχετικά ο András Gáspár από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Σε συνεργασία με τον George Rieke από το Αστεροσκοπείο Steward του ίδιου πανεπιστημίου, οι δύο αυτοί αστρονόμοι επανεξέτασαν όλα τα σχετικά δεδομένα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο εξωπλανήτης Fomalhaut b δεν υπήρξε ποτέ και ότι αυτό που έμοιαζε με εξωπλανήτη στις εικόνες του Hubble ήταν στην πραγματικότητα το αργά διαστελλόμενο νέφος υλικών από τα συντρίμμια της καταστροφικής σύγκρουσης μεταξύ δύο πλανητοειδών, διαμέτρου 200 km το καθένα.

Πηγή: Ευγενίδειο Πλανητάριο, Αλέξης Δεληβοριάς, Διδάκτορας Φυσικής

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Εγκληματολόγος του Cambridge εξηγεί πώς οι άνδρες κακοποιητές χρησιμοποιούν την αγάπη ως όπλο ελέγχου

Τech & Science / Εγκληματολόγος του Cambridge εξηγεί πώς οι άνδρες κακοποιητές χρησιμοποιούν την αγάπη ως όπλο ελέγχου

Πριν εμφανιστεί το πρώτο σημάδι βίας, έχει ήδη στηθεί η ψυχολογική «παγίδα» - Η έρευνα που δείχνει την «προετοιμασία» των κακοποιητών για να δημιουργήσουν «δεσμούς τραύματος»
LIFO NEWSROOM
Βρετανοί ψυχολόγοι: Οι γονείς είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στον αθλητισμό

Τech & Science / Βρετανοί ψυχολόγοι: Οι γονείς είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στον αθλητισμό

Αθλητικοί ψυχολόγοι στη Βρετανία προειδοποιούν: οι φωνακλάδες και πιεστικοί γονείς είναι η μεγαλύτερη απειλή για τα παιδιά που αθλούνται - Όταν η στήριξη γίνεται πίεση, το παιχνίδι χάνει το νόημά του
LIFO NEWSROOM
Βόρειος Λευκός Ρινόκερος: Το πρότζεκτ για να μην εξαφανιστεί το πιο απειλούμενο ζώο στον πλανήτη

Τech & Science / Βόρειος Λευκός Ρινόκερος: Το πρότζεκτ για να μην εξαφανιστεί το πιο απειλούμενο ζώο στον πλανήτη

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων και η Colossal Biosciences στοχεύουν να φέρουν ξανά στη ζωή τον βόρειο λευκό ρινόκερο μέσα σε τέσσερα χρόνια, χρησιμοποιώντας γονιδιακή επεξεργασία και παρένθετες μητέρες
LIFO NEWSROOM
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΥΑΛΟ

Τech & Science / Παιχνίδια εγκεφάλου: Νέα μελέτη δείχνει πώς «ξυπνούν» τον νου και καθυστερούν τη γήρανση

Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι συγκεκριμένα brain games, όπως αυτά του BrainHQ, μπορούν να αυξήσουν τη δραστηριότητα της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο, επιβραδύνοντας τη γνωστική εξασθένηση και ενισχύοντας τη μνήμη και την προσοχή
LIFO NEWSROOM
Νέα μελέτη: Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο άνοιας

Τech & Science / Νέα μελέτη: Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο άνοιας

Νέα διεθνής μελέτη δείχνει ότι όσοι σταματούν το κάπνισμα στη μέση ηλικία μειώνουν στο μισό τη φθορά του εγκεφάλου και μέσα σε 10 χρόνια έχουν ίδιες πιθανότητες για άνοια με όσους δεν κάπνισαν ποτέ
LIFO NEWSROOM