Φωτιά τώρα στου Ρέντη

Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ

Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ Facebook Twitter
0

Ένας εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ. Μια μοναδική ιστορία «διαστημικής οφθαλμαπάτης». 

Το άστρο Fomalhaut, το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος, απέχει μόλις 25 έτη φωτός από την Γη και αποτελεί μέρος ενός τριπλού αστρικού συστήματος.

Με επιφανειακή θερμοκρασία 8.000 °C, το άστρο αυτό έχει σχεδόν διπλάσια μάζα από αυτήν του Ήλιου και από το 2008 ήταν το πρώτο άστρο του οποίου ο εξωπλανήτης παρατηρήθηκε στο ορατό φως. Το άστρο Fomalhaut περιβάλλεται από δακτυλίους σκόνης, αερίων και πάγου, καθώς και μεγαλύτερων συσσωματώσεων ύλης, που θυμίζουν κάπως την Ζώνη Kuiper, η οποία περιβάλλει τους πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος.

Η φωτογραφία αυτή του άστρου και του δακτυλίου υλικών που το περιβάλλει, ελήφθη από τον στεμματογράφο του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, ένα επιστημονικό όργανο που μπλοκάρει το φως από τον δίσκο του άστρου, αναδεικνύοντας έτσι τα αμυδρότερα χαρακτηριστικά του δακτυλίου. Το αποτέλεσμα είναι η εικόνα που μοιάζει εκπληκτικά με το «μάτι του Σάουρον» της ταινίας «Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών».

Ο εξωπλανήτης αυτός, που ονομάστηκε Fomalhaut b, ήταν ορατός για αρκετά χρόνια σαν μια κινούμενη κουκκίδα. Ωστόσο, μετέπειτα παρατηρήσεις άρχισαν να αμφισβητούν την φύση του. Για παράδειγμα, σε αντίθεση με άλλους εξωπλανήτες, ο Fomalhaut b ήταν φωτεινός στο ορατό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, αλλά δεν μπορούσε να ανιχνευθεί στο υπέρυθρο.

Διαστημικές οφθαλμαπάτες: Το «μάτι του Σάουρον» και ο εξωπλανήτης που δεν υπήρξε ποτέ Facebook Twitter

Εκτός αυτού, η τροχιά του έμοιαζε να περνά από τον δακτύλιο σκόνης, χωρίς όμως να τον επηρεάζει βαρυτικά, παρόλο που η μάζα του υπολογίστηκε ότι μπορεί να είναι ακόμη και τριπλάσια από αυτήν του Δία, σίγουρα όμως όχι μικρότερη από αυτήν του Ποσειδώνα.

Κάτι όμως πήγαινε «στραβά»: εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble από το 2008 και μετά έδειχναν ότι η φωτεινότητα του «εξωπλανήτη» μειωνόταν συνεχώς, ενώ από το 2014 και μετά ο Fomalhaut b είχε εξαφανιστεί. «Είναι σαφές ότι ο Fomalhaut b κάνει πράγματα που ένας πραγματικός πλανήτης δεν θα έκανε ποτέ» παρατηρούσε σχετικά ο András Gáspár από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.

Σε συνεργασία με τον George Rieke από το Αστεροσκοπείο Steward του ίδιου πανεπιστημίου, οι δύο αυτοί αστρονόμοι επανεξέτασαν όλα τα σχετικά δεδομένα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο εξωπλανήτης Fomalhaut b δεν υπήρξε ποτέ και ότι αυτό που έμοιαζε με εξωπλανήτη στις εικόνες του Hubble ήταν στην πραγματικότητα το αργά διαστελλόμενο νέφος υλικών από τα συντρίμμια της καταστροφικής σύγκρουσης μεταξύ δύο πλανητοειδών, διαμέτρου 200 km το καθένα.

Πηγή: Ευγενίδειο Πλανητάριο, Αλέξης Δεληβοριάς, Διδάκτορας Φυσικής

Τech & Science
0

Φωτιά τώρα στου Ρέντη

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

Τech & Science / Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

H λειτουργία «Live Translation with AirPods», που αποτελεί μέρος του Apple Intelligence, δεν θα ενεργοποιείται εάν ο χρήστης βρίσκεται εντός ΕΕ και ο λογαριασμός Apple ανήκει σε περιοχή της ΕΕ
LIFO NEWSROOM
Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Τech & Science / Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, περίπου 115.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα κυκλοφορούν ήδη στην Αιθιοπία, από τα 1,5 εκατομμύρια συνολικά οχήματα στη χώρα, με στόχο να φτάσουν τα 500.000 μέχρι το 2030
LIFO NEWSROOM
Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Τech & Science / Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Η σύγχρονη πρόκληση είναι να διασφαλίσουμε ότι όπου αλληλεπιδρούμε με την ΤΝ, θα γνωρίζουμε ότι «μιλάμε με ένα bot» — και ότι το bot αυτό είναι ειλικρινές και αυθεντικό όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος
LIFO NEWSROOM
Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Τech & Science / Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Συγκλονιστική ανακάλυψη στην Καισάρεια: τρία κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών βρέθηκαν άθικτα, μαζί με απολιθώματα ρινόκερων, σμιλόδοντα και τριδάκτυλων αλόγων - Η «ζώνη των ελεφάντων» αλλάζει την παλαιοντολογική ιστορία της περιοχής
LIFO NEWSROOM
Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου ενώ λαμβάνεται μια απόφαση

Τech & Science / Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια λήψης μιας απόφασης

Νευροεπιστήμονες έφτιαξαν τον πρώτο «χάρτη» στην ιστορία του κλάδου τους που παρέχει μια πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει σε όλο τον εγκέφαλο τη στιγμή που λαμβάνεται μια απόφαση
LIFO NEWSROOM
H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Τech & Science / H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Το ρομπότ Perseverance της NASA εντόπισε βράχους στον Άρη με ασυνήθιστα χαρακτηριστικά που μπορεί να προέρχονται από αρχαία μικροβιακή ζωή. Οι επιστήμονες εξετάζουν αν αυτά τα ορυκτά αποτελούν τα πρώτα ίχνη ζωής στον κόκκινο πλανήτη
LIFO NEWSROOM