Περισσότερα από τα μισά είδη πτηνών στον κόσμο καταγράφουν μείωση στους πληθυσμούς τους, σύμφωνα με νέα διεθνή αξιολόγηση, με την αποψίλωση των δασών να αποτελεί τον βασικό παράγοντα πίσω από την πτώση.
Λίγο πριν από μια κρίσιμη σύνοδο για τη βιοποικιλότητα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι το 61% των ειδών που εξετάστηκαν παρουσιάζουν καθοδική πορεία. Πριν από μόλις εννέα χρόνια, το αντίστοιχο ποσοστό ανερχόταν στο 44%, σύμφωνα με τον «Κόκκινο Κατάλογο» της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).
Από το σπάνιο Schlegel’s asity στη Μαδαγασκάρη έως τον βόρειο nightingale-wren της Κεντρικής Αμερικής, πολλά είδη πτηνών έχουν χάσει κρίσιμους βιοτόπους λόγω της γεωργικής επέκτασης και της ανθρώπινης δραστηριότητας.

«Το γεγονός ότι τρία στα πέντε είδη πτηνών παρουσιάζουν μείωση δείχνει πόσο βαθιά έχει ριζώσει η κρίση της βιοποικιλότητας και πόσο επείγουσα είναι η ανάγκη οι κυβερνήσεις να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους», δήλωσε ο δρ Ίαν Μπέρφιλντ, επιστημονικός συντονιστής της BirdLife International.
Η σύνοδος του IUCN στο Άμπου Ντάμπι
Την Παρασκευή, εκατοντάδες επιστήμονες και περιβαλλοντικοί φορείς συγκεντρώνονται στο Άμπου Ντάμπι για το συνέδριο της IUCN, όπου θα συζητηθεί η τύχη πολλών ειδών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Οι ειδικοί ζητούν από τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν πέρα από τις υποσχέσεις και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία της φύσης.
Τα πτηνά διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στα οικοσυστήματα, συμβάλλοντας στην επικονίαση, στη διασπορά σπόρων και στον περιορισμό των πληθυσμών εντόμων που πλήττουν τα φυτά. Οι βούκεροι (hornbills), που ζουν στους τροπικούς, μπορούν να διασπείρουν έως και 12.700 μεγάλους σπόρους την ημέρα σε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο.
«Η μοίρα των πτηνών και των δέντρων είναι αλληλένδετη – τα δέντρα εξαρτώνται από τα πτηνά για την αναγέννησή τους και τα πτηνά από τα δέντρα για την επιβίωση τους», δήλωσε η δρ Μάλιν Ρίβερς, επικεφαλής του προγράμματος διατήρησης στο Botanic Gardens Conservation International.
Παρά τις ανησυχητικές τάσεις, υπάρχουν και παραδείγματα επιτυχίας. Η πράσινη θαλάσσια χελώνα, άλλοτε απειλούμενο είδος, έχει πλέον χαρακτηριστεί «ελάχιστης ανησυχίας», χάρη σε δεκαετίες συντονισμένων προσπαθειών διατήρησης. Οι πληθυσμοί της έχουν αυξηθεί κατά 28% από τη δεκαετία του 1970, κυρίως λόγω προστασίας των περιοχών ωοτοκίας σε νησίδες όπως η Ascension, στο Μεξικό, τη Βραζιλία και τη Χαβάη.
«Η ανάκαμψη της πράσινης χελώνας είναι ένα ισχυρό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτύχει η μακροχρόνια διεθνής συνεργασία», δήλωσε ο Ρόντερικ Μαστ, συμπρόεδρος της επιτροπής θαλάσσιων χελωνών της IUCN.
Οι φώκιες της Αρκτικής στο χείλος της εξαφάνισης
Ωστόσο, η εικόνα είναι δυσοίωνη για τις φώκιες της Αρκτικής. Η απώλεια πάγου λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη μειώνει δραματικά τους χώρους ανάπαυσης και αναπαραγωγής τους. Οι πληθυσμοί των γενειοφόρων και των harp seals έχουν υποχωρήσει σημαντικά, απειλώντας παράλληλα και τις πολικές αρκούδες που εξαρτώνται από αυτές για τροφή.
«Κάθε χρόνο, η υποχώρηση των πάγων στο Σβάλμπαρντ αποκαλύπτει πόσο ευάλωτες έχουν γίνει οι φώκιες της Αρκτικής. Ο αγώνας τους να επιβιώσουν υπενθυμίζει ότι η κλιματική κρίση δεν είναι ένα μελλοντικό πρόβλημα – συμβαίνει εδώ και τώρα», τόνισε η δρ Κιτ Κόβακς του Νορβηγικού Πολικού Ινστιτούτου.
Με πληροφορίες από Guardian