Σε μια εποχή που τα smartphones και τα τάμπλετ είναι περισσότερα από τους ανθρώπους του πλανήτη, σχεδόν όλοι έχουν σκρολάρει σε μια τουλάχιστον οθόνη αφής στη ζωή τους.
Παρότι φαντάζει αμελητέα, η ενέργεια που απαιτείται για να «χαζέψει» κανείς στην οθόνη του κινητού του είναι σημαντική, αν αναλογιστεί πως εκτός από το smartphone του, απαιτείται μια τεράστια υποδομή από κεραίες και σέρβερ για να του εξασφαλίσει πρόσβαση και ταχύτητα στις υπηρεσίες.
Αν πολλαπλασιάσουμε «επί δισεκατομμύρια» το αθώο, ατομικό μας σερφάρισμα στα κοινωνικά δίκτυα και τις λοιπές εφαρμογές, ίσως αρχίσουμε να υποψιαζόμαστε πως ο χρόνος που περνάμε στα κινητά μας, επιβαρύνει κανονικότατα την κλιματική αλλαγή.
Πρόσφατη ανάλυση βιωσιμότητας της εταιρείας Greenspector, μέτρησε την αύξηση στις εκπομπές ρύπων προς την ατμόσφαιρα που οφείλονται στις δημοφιλείς εφαρμογές TikTok, Facebook και Snapchat, με αθροιστικά δισεκατομμύρια χρήστες. Σύμφωνα με την έρευνα, η καθημερινή χρήση των 10 πιο δημοφιλών εφαρμογών social media από ένα και μόνο άτομο, ισοδυναμεί με τη μετακίνηση ενός μικρού αυτοκινήτου κατά 1,4 χιλιόμετρα την ημέρα, δηλαδή 511 χιλιόμετρα τον χρόνο.
Ο καθηγητής Μηχανικής του πανεπιστημίου McMaster, Δρ. Lotfi Belkhir, σχολιάζει πως η «όρεξή» μας για κινητά τηλέφωνα και τις εφαρμογές τους, είναι επιβαρυντικός παράγοντας για την κλιματική αλλαγή. «Νομίζω ότι από άποψη βιωσιμότητας, οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζούν σε πόση ρύπανση και ψηφιακά απορρίμματα αντιστοιχεί ο χρόνος που περνούν στην οθόνη ενός smartphone. Η υπερβολική και αχρείαστη χρήση smartphone μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβής με το να πετάτε τα πλαστικά σας στον δρόμο.»
Αν και είναι δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια πόσα smartphones κυκλοφορούν «εκεί έξω», η εταιρεία καταναλωτικών δεδομένων Statista εκτιμά πως αυτή την στιγμή περίπου 15 δισεκατομμύρια φορητές συσκευές βρίσκονται σε καθημερινή λειτουργία - είτε κινητά είτε τάμπλετ.
Και παρά την αριθμητική υπερκάλυψη του πληθυσμού της γης, οι καταναλωτές συνεχίζουν και αγοράζουν με φρενήρεις ρυθμούς τα «τελευταία και καλύτερα μοντέλα» των κορυφαίων εταιρειών όπως οι Apple, Samsung και Huawei, πουλώντας ή αφήνοντας στο συρτάρι συσκευές ακόμα και της προηγούμενης χρονιάς. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: στην έκθεση τελευταίου τριμήνου η Apple κατέγραψε 38,87 δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις iphone ενώ και η Samsung είδε κατακόρυφη αύξηση στις πωλήσεις της.
Το 2018, ο Belkhir και συνάδελφοί του δημοσίευσαν μία μελέτη που εξέταζε τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που οφείλονται σε τεχνολογίες επικοινωνιών και πληροφορίας. Όπως εξηγεί ο καθηγητής, η μαζική χρήση εκατομμυρίων smartphones κάθε ημέρα, πιέζει για ολοένα και μεγαλύτερες υποδομές διαχείρισης και παροχής υπηρεσιών.
Γιατί, όσο τα κινητά μας γίνονται όλο και πιο ελαφριά και λεπτά κάθε χρόνο, άλλο τόσο τα κέντρα υποστήριξης δεδομένων αυξάνονται και εξαπλώνονται. Στις αχανείς αίθουσες των Data Centers, όλο και περισσότεροι σέρβερ «αναβοσβήνουν» καθημερινά για τα email μας, τα tweet και τα βίντεο στο TikTok.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτές οι τεράστιες δομές καταναλώνουν αθροιστικά 200 τεραβατώρες ηλεκτρισμού ετησίως, δηλαδή το 1% της συνολικής κατανάλωσης. Για να καταλάβει κανείς τα μεγέθη, αρκεί να σκεφτεί πως η πολιτεία της Νέας Υόρκης «καίει» 226 τεραβατώρες ρεύματος κάθε χρόνο.
«Αν δεν διαθέταμε smartphones, δεν θα είχαμε όλα αυτά τα κέντρα πληροφοριών και τον έμμεσο αντίκτυπο από την ραγδαία αύξηση και υπερ-λειτουργία των υποδομών που δημιουργεί εκρηκτική αύξηση στο αποτύπωμα άνθρακα» σημειώνει, ενώ τα δεδομένα αλλάζουν και πάλι με την έλευση των ταχύτατων δικτύων 5G.
Σύμφωνα με την Ericsson, η αύξηση των συνδρομητών 5G είναι πολύ πιο ταχεία από την αντίστοιχη που είχε παρατηρηθεί με τις προηγούμενες τεχνολογίες σύνδεσης. Μέχρι το τέλος της χρονιάς, θα είναι πάνω από 580 εκατομμύρια συμβόλαια και, ως το 2026, τα δίκτυα 5G θα καλύπτουν το 50% της κίνησης δεδομένων.
Αρκετές τεχνολογικές εταιρείες τώρα δεσμεύονται να γίνουν πιο «πράσινες» στις επόμενες δεκαετίες. Η Apple έχει δεσμευτεί για ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα ως το 2030 ενώ και η Huawei ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα κυκλοφορήσει πιο βιώσιμες ενεργειακά κεραίες ώστε να κάνει πιο «πράσινα» τα δίκτυα 5G.
