Στην Επίδαυρο ο "Αμιφιτρύων" του Βογιατζή

Στην Επίδαυρο ο "Αμιφιτρύων" του Βογιατζή Facebook Twitter
0

Είναι εντυπωσιακό πόσο πολύ έχει εμπνεύσει και έχει αναπαραχθεί ο μύθος του Αμφιτρύωνα στη σκηνή από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Από τη χαμένη τραγωδία του Σοφοκλή και τη διάσημη κωμωδία του Πλαύτου μέχρι τον Γκοντάρ και το κινηματογραφικό Hélas pour moi του 1991, ο συγκεκριμένος μύθος μοιάζει να έχει στοιχειώσει σχεδόν το ευρωπαϊκό θέατρο όσο λίγοι! Ήδη, το 1929 ο Ζιροντού παρουσιάζει τη δική του εκδοχή που ονομάζει Amphitryon 38, υπονοώντας πόσες εκδοχές του ίδιου έργου έχουν παιχτεί πριν από το δικό του. Εκείνη του Μολιέρου, πάντως -ίσως και εκείνη του Χάινριχ φον Κλάιστ του 1807, η οποία ουσιαστικά είναι διασκευή του Μολιέρου-, όχι μόνο έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα αλλά θεωρείται από τα αριστουργήματα του μεγάλου Γάλλου δραματουργού. Πρόκειται για ένα έργο που γράφτηκε και πρωτοπαρουσιάστηκε το 1668 στην αυλή του Λουδοβίκου 14ου, του οποίου ο Μολιέρος ήταν προστατευόμενος, σατιρίζοντας τον ίδιο τον βασιλιά και τις ερωτικές του αυθαιρεσίες εις βάρος γυναικών της αυλής. Ο Μολιέρος, μάλιστα, χρησιμοποίησε τον αρχαίο μύθο κατά τον οποίο ο Δίας υποδύεται τον Αμφιτρύωνα για να πλαγιάσει με τη γυναίκα του, την Αλκμήνη, με αφορμή ένα πραγματικό, όπως λέγεται, περιστατικό, κατά το οποίο ο Λουδοβίκος εφάρμοσε ένα ανάλογο τέχνασμα. Στην πρεμιέρα γέλασε με την ψυχή του κι ένιωσε ιδιαίτερα κολακευμένος από την ταύτισή του μ’ έναν θεό. Άλλωστε, το κυνήγι της ηδονής στην αυλή έδινε κι έπαιρνε και θεωρούνταν τιμή για μια κυρία να γίνει ερωμένη του βασιλιά. Απόδειξη η φράση «και με τον Δία μια μοιρασιά δεν είναι κάτι που ατιμάζει», που ακούγεται μέσα στον Αμφιτρύωνα. Ο Μολιέρος στα έργα του συχνά στηλίτευε τη φινέτσα και την υποκρισία της αριστοκρατίας που κάλυπταν την απάτη και την ίντριγκα. Στον Αμφιτρύωνα δανείζεται στοιχεία τόσο από την κωμωδία του Πλαύτου όσο και από το προγενέστερο έργο (1636) του Ροτρού Οι δύο Σωσίες αλλά και από δικό του παλιότερο, το Dom Garcie de Navarre, δημιουργώντας ένα έργο που έχει καταγραφεί ως το πλέον αληθινό του με πραγματικούς ανθρώπινους χαρακτήρες. Για πάρα πολλά χρόνια ήταν από τα πλέον δημοφιλή του, μέχρι που ξεχάστηκε και παραμελήθηκε. Η Χρύσα Προκοπάκη, η οποία μετέφρασε τον Αμφιτρύωνα για το Εθνικό Θέατρο και τη νέα παράσταση που σκηνοθετεί ο Λευτέρης Βογιατζής και θα παιχτεί στην Επίδαυρο, εξηγεί: «… Για πολλά χρόνια ούτε καν αναφερόταν στα μεγάλα του έργα». Ο Μολιέρος έχει προσθέσει στους χαρακτήρες του Πλαύτου και μια γυναίκα, τη σύζυγο του Σωσία, για να τη διεκδικήσει ο Ερμής, ο υπηρέτης του Δία, κι έτσι να υπάρχει ένα αντίστοιχο ζευγάρι με εκείνο των αρχόντων. Η μετάφραση είναι έμμετρη και είχε ειδικές δυσκολίες. Η μεταφράστρια, παλιά συνεργάτις του σκηνοθέτη στη Νέα Σκηνή στον Μισάνθρωπο, προσθέτει: «Εδώ ο Μολιέρος σπάει τον δωδεκασύλλαβο, τον εναλλάσσει με σύντομους στίχους και χρησιμοποιεί διαφόρων ειδών ομοιοκαταληξίες. Αυτή είναι η καινοτομία του και γι’ αυτό παινεύτηκε από κριτικούς και άρεσε στο κοινό τόσο πολύ. Ο λόγος είναι πιο επίσημος κι ερωτικός όταν μιλούν εκπρόσωποι της αριστοκρατίας και γίνεται πιο λαϊκός στις φαρσικές σκηνές». Μια κωμωδία που παντρεύει την ποίηση και το κωμικό στοιχείο και παράλληλα βρίθει χαριτωμένων ευτράπελων κι εξωφρενικών παρεξηγήσεων, αναδεικνύοντας συμπεριφορές που επιβιώνουν ανά τους αιώνες, όσο ο έρωτας δεν παύει να κινεί την ανθρώπινη φύση και οι άνθρωποι συνεχίζουν να κινούνται από την άσβεστη επιθυμία για το επόμενο ερωτικό τους θήραμα.

Ερμηνεύουν οι Αμαλία Μουτούση, Γιώργος Γάλλος, Νίκος Κουρής, Δημήτρης  Ήμελλος, Χρήστος Λούλης, Εύη Σαουλίδου, Στεφανία Γουλιώτη, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Χάρης Φραγκούλης και Νικόλας Χανακούλας.

_________

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ: ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ

Ισως η πιο εξομολογητική και προσωπική αφήγηση του μεγάλου θεατρικού σκηνοθέτη και ηθοποιού

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ Νίκος Χατζόπουλος

Νίκος Χατζόπουλος / «Αν σκέφτεσαι μόνο το ταμείο, κάποια στιγμή το ταμείο θα πάψει να σκέφτεται εσένα»

Ο Νίκος Χατζόπουλος έχει διανύσει μια μακρά πορεία ως ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφραστής και δάσκαλος υποκριτικής. Μιλά στη LIFO για το πόσο έχει αλλάξει το θεατρικό τοπίο σήμερα, για τα πρόσφατα περιστατικά λογοκρισίας στην τέχνη, καθώς και για τις προσεχείς συνεργασίες του με τον Γιάννη Χουβαρδά και τον Ακύλλα Καραζήση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι θα δούμε φέτος στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας;

Χορός / Τι θα δούμε φέτος στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας;

Maguy Marin, Χρήστος Παπαδόπουλος, Damien Jalet, Omar Rajeh και άλλα εμβληματικά ονόματα του χορού πρωταγωνιστούν στις 20 παραστάσεις του φετινού προγράμματος του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, που θα πραγματοποιηθεί από τις 18-27 Ιουλίου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Μια άλλη Θήβα»: Η πιο αθόρυβη επιτυχία της θεατρικής Αθήνας

The Review / «Μια άλλη Θήβα»: Η παράσταση-φαινόμενο που ξεπέρασε τους 100.000 θεατές

O Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την θεατρική παράσταση στο Θεάτρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, που διανύει πλέον την τρίτη της σεζόν σε γεμάτες αίθουσες. Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας της; Το ίδιο το έργο ή οι δύο πρωταγωνιστές, ο Θάνος Λέκκας και ο Δημήτρης Καπουράνης, που καθήλωσαν το κοινό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Θέατρο / «Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Η Μαρία Πρωτόπαππα σκηνοθετεί την «Ανδρομάχη» στην Επίδαυρο, με άντρες ηθοποιούς στους γυναικείους ρόλους, εξερευνώντας τις πολιτικές και ηθικές διαστάσεις του έργου του Ευριπίδη. Η δημοκρατία, η ελευθερία, η ηθική και η ευθύνη ηγετών και πολιτών έρχονται σε πρώτο πλάνο σε μια πολιτική και κοινωνική τραγωδία με πολυδιάστατη δομή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Χρυσή Εποχή»

Αποστολή στο Νόβι Σαντ / Κωνσταντίνος Ρήγος: «Ήθελα ένα υπέροχο πάρτι όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι»

Στη νέα παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου «Χρυσή Εποχή», μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου, εικόνες από μια καριέρα 35 ετών μεταμορφώνονται ‒μεταδίδοντας τον ηλεκτρισμό και την ενέργειά τους‒ σε ένα ολόχρυσο ξέφρενο πάρτι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Απόπειρες για τη ζωή της: Ψάχνοντας την αλήθεια για τις υπέροχες, βασανισμένες γυναίκες και τις τραγικές εμπειρίες τους

Θέατρο / Η βάρβαρη εποχή που ζούμε σε μια παράσταση

Ο Μάρτιν Κριμπ στο «Απόπειρες για της ζωή της» που ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον σκιαγραφεί έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο πόλεμος, ο θάνατος, η καταπίεση, η τρομοκρατία, η φτώχεια, ο φασισμός, αλλά και ο έρωτας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
To νόημα τού να ανεβάζεις Πλάτωνα στην εποχή του ΤikTok

Άννα Κοκκίνου / To νόημα τού να ανεβάζεις το Συμπόσιο του Πλάτωνα στην εποχή του tinder

Η Άννα Κοκκίνου στη νέα της παράσταση αναμετριέται με το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα και τις πολλαπλές όψεις του Έρωτα. Εξηγεί στη LiFO για ποιον λόγο επέλεξε να ανεβάσει το αρχαίο φιλοσοφικό κείμενο, πώς το προσέγγισε δραματουργικά και κατά πόσο παραμένουν διαχρονικά τα νοήματά του.
M. HULOT
«Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Θέατρο / «Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Η παράσταση TERAΣ διερευνά τις queer ταυτότητες και τα οικογενειακά τραύματα, μέσω της εμπειρίας της αναγκαστικής μετανάστευσης. Μπορεί τελικά ένα μέλος της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας να ζήσει ελεύθερα σε ένα μικρό νησί;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Αντώνης Αντωνόπουλος από μικρός είχε μια έλξη για τα νεκροταφεία ή Όλα είναι θέατρο αρκεί να στρέψεις το βλέμμα σου πάνω τους ή Η παράσταση «Τελευταία επιθυμία» είναι ένα τηλεφώνημα από τον άλλο κόσμο

Θέατρο / «Ας απολαύσουμε τη ζωή, γιατί μας περιμένει το σκοτάδι»

Ο Αντώνης Αντωνόπουλος, στη νέα του παράσταση «Τελευταία Επιθυμία», δημιουργεί έναν χώρο όπου ο χρόνος για λίγο παγώνει, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να συναντήσουμε τους νεκρούς αγαπημένους μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

Θέατρο / Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

«Δεν πηγαίνουμε ποτέ στη Μόσχα, όμως η επιθυμία γι’ αυτήν κυλάει διαρκώς μέσα μας» - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για τη sold-out παράσταση «Τρεις Αδελφές» του Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Θέμελης Γλυνάτσης: Ας ξεκινήσουμε με το να είμαστε πολύ πιο τολμηροί με τους ρόλους που δίνουμε στους νέους καλλιτέχνες, κι ας μην είναι τέλειοι

Θέατρο / Μια όπερα με πρωταγωνιστές παιδιά για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Μεταξύ χειροποίητων σκηνικών και σκέψεων γύρω από τη θρησκεία και την εξουσία, «Ο Κατακλυσμός του Νώε» δεν είναι άλλη μια παιδική παράσταση, αλλά ανοίγει χώρο σε κάτι μεγαλύτερο: στη δυνατότητα τα παιδιά να γίνουν οι αυριανοί δημιουργοί, όχι απλώς οι θεατές.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηow to resuscitate a dinosaur/ Έι, Romeo, πώς δίνεις το φιλί της ζωής σε έναν δεινόσαυρο;

Guest Editors / «Ο Καστελούτσι σκηνοθετεί μια υπόσχεση· και κάνει τέχνη εκκλησιαστική»

«Πέρασαν μέρες από την πρώτη μου επαφή με τη Βερενίκη. Μάντρωσα ένα κοπάδι σκέψεις» – ο Κυριάκος Χαρίτος γράφει για μια από τις πολυσυζητημένες παραστάσεις της σεζόν, που ανέβηκε στη Στέγη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Θέατρο / Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Ένα νέο, αλλιώτικο σύμπαν για τον «χορό» ξεδιπλώνεται από τις 3 έως τις 6 Απριλίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από τα πρωτοποριακά έργα τεσσάρων κορυφαίων Ελλήνων χορογράφων και του διεθνούς φήμης Damien Jalet.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κώστας Νικούλι

Θέατρο / «Μπορώ να καταλάβω το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος»

Ο 30χρονος Κώστας Νικούλι μιλά για την πορεία του μετά το «Ξενία» που του χάρισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού όταν ήταν ακόμα έφηβος, για το πόσο Έλληνας νιώθει, για την πρόκληση του να παίζει τρεις γκέι ρόλους και για το πόσο τον έχει αλλάξει το παιδί του.
M. HULOT
Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ