Εταιρεία Θεάτρου Grasshoper:Ο μικρός Εγιόλφ

Εταιρεία Θεάτρου Grasshoper:Ο μικρός Εγιόλφ Facebook Twitter
0

Ο Μικρός Έγιολφ υπήρ ξε ίσ ως ο μεγαλύτερος θρίαμβος του Ερρίκου Ίψεν (1828-1906) όσο ζούσε. Το πρωί της κυκλοφορίας του, στις 11 Δεκεμβρίου του 1894, ουρές αναγνωστών περίμεναν μες στην ομίχλη και το κρύο έξω από τον εκδοτικό οίκο να τον αγοράσουν, καθώς είχαν ήδη διαρρεύσει αποσπάσματά του σε εφημερίδα της Χριστιανίας (παλιά ονομασία του Όσλο). Ο πρόσφατα επαναπατρισθείς -μετά από 27 χρόνια στην Ιταλία- συμπατριώτης τους, ο διάσημος Νορβηγός συγγραφέας, θεωρούνταν ήδη ο μέγας ανανεωτής του ευρωπαϊκού θεάτρου. Και όσον αφορά το συγκεκριμένο έργο, οι κριτικοί μιλούσαν ήδη σαν να επρόκειτο για το αριστούργημά του.

Ανέβηκε μόλις μερικές εβδομάδες αργότερα στο Deutsches Theater του Βερολίνου και αμέσως μετά στη Χριστιανία, κάνοντας τα περισσότερα εισιτήρια απ’ όλα τα προηγούμενα έργα του. Ακολούθησαν παραστάσεις του και σε άλλες πόλεις της Νορβηγίας και σύντομα σε Ιταλία, Σουηδία, Δανία.

Στο ελληνικό θέατρο το έργο παίχτηκε από το θέατρο Εμπρός το 1992 σε σκηνοθεσία Τάσου Μπαντή. Ένας μαθητής του Εμπρός, ο μόλις εικοσιτετράχρονος Δημήτρης Καρατζάς, μέλος της εταιρείας θεάτρου Grasshopper, που με τον τσεχωφικό του Ιβάνοφ όχι μόνο απέδειξε τη σκηνοθετική του δεινότητα αλλά κι ένα προσωπικό στυλ, την αναζήτηση μιας σύγχρονης φόρμας που να μην προδίδει τον συγγραφέα, προχωρά στο μεγάλο εγχείρημα ν’ ανεβάσει ξανά το κορυφαίο αυτό δράμα του Ίψεν, είκοσι χρόνια μετά την ιστορική εκείνη παράσταση.

Ο εννιάχρονος Έγιολφ είναι ένα πανέξυπνο παιδί που έμεινε παράλυτο εξαιτίας των γονιών του και μεγαλώνει σ’ ένα σπίτι όπου υπάρχει μεγάλη ένταση λόγω της ρήξης ανάμεσα στα μέλη της. Ο πατέρας του Άλφρεντ, ένας αποτυχημένος φιλόσοφος που ποτέ δεν ολοκλήρωσε ένα έργο ζωής, ένα βιβλίο για την «ανθρώπινη ευθύνη», αφοσιώνεται στο μικρό αγόρι και κάνει σκοπό της ζωής του να τον αναγάγει σε διάνοια. Η μητέρα του, η Ρίτα, αφοσιωμένη και τυφλά ερωτευμένη με τον άντρα της, απορρίπτει τον γιο και ίσως κρυφά να ελπίζει τον θάνατό του. Ο Έγιολφ, αντιδρώντας και μη θέλοντας να συνεχίσει να ζει μες στην ασφυκτική κατάσταση του σπιτιού, επιλέγει ν’ ακολουθήσει μια «ποντικοκυρά», ένα πρόσωπο λίγο βγαλμένο από τα παραμύθια, η οποία τον πνίγει σαν ποντίκι στη θάλασσα. Ένα είδος αυτοκτονίας. Ο σκηνοθέτης εξηγεί:

«Στην πρώτη πράξη η μητέρα εκφράζει την επιθυμίας της να πεθάνει ο Έγιολφ, αλλά στη δεύτερη πράξη το μετανιώνει. Η παράσταση αντιμετωπίζει τον θάνατό του σαν κάτι που όλοι εύχονται. Σαν όλοι να θέλουν να φύγει από τη μέση ώστε να λύσουν τα μεταξύ τους θέματα, που μέχρι εκείνη τη στιγμή κρύβουν κάτω από το χαλί. Παρ’ όλα αυτά, όταν τελικά φεύγει, καταρρέουν εντελώς. Δεν έχουν ιδέα πώς να χειριστούν ο ένας τον άλλον».

Η μετάφραση της Μαρίας Αδάμ, που είχε χρησιμοποιηθεί για την παλιότερη παράσταση του Εμπρός, αποκαλύπτει τις αρετές του σπουδαίου Νορβηγού συγγραφέα που εισήγαγε τον ρεαλισμό στον 19ο αιώνα, πάντα εμφανείς και στέρεες. Ο Καραντζάς λέει: «Πρόκειται για ένα σταθερό υλικό, μια πλήρη δραματουργία που προσφέρει όλες τις πληροφορίες, οπότε πρόθεσή μας δεν είναι να πάμε κόντρα στο ύφος του Ίψεν. Ο υπεραναλυτικός του νατουραλισμός πάει μέχρι το μεδούλι.

Δεν είναι απλώς ένα έργο καταγγελίας για την υποκρισία, αλλά ξεσκεπάζει τον εσωτερικό κόσμο των ηρώων, ένα έργο κατεξοχήν φροϋδικό. Ο Ίψεν στον Έγιολφ ειρωνεύεται όλους τους χαρακτήρες του σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά συγχρόνως συμπάσχει με την παθολογία και τη μοναξιά τους. Είναι σαν να πονάει το ανθρώπινο είδος».

Κοινωνός ενός θεάτρου συνόλου, ο νεαρός σκηνοθέτης κινεί τους χαρακτήρες συντονισμένα, σαν μια μεγάλη χορογραφία. Με τη συνεργάτιδά του στην κίνηση Ζωή Χατζηαντωνίου, τα έξι πρόσωπα του έργου είναι σαν να συνδέονται μεταξύ τους με μία κλωστή. «Μια κλωστή αόρατη, όμως. Δεν υπάρχει ρεαλιστική κίνηση. Από τις εκατοντάδες σκηνικές οδηγίες του Ίψεν, βρήκαμε μοτίβα που ο κάθε ήρωας του έργου ακολουθεί σύμφωνα με τον χαρακτήρα του. Όλοι μαζί όμως είναι υποχρεωμένοι να κινούνται ή να ακινητοποιούνται συγχρόνως. Να συνυπάρχουν, να συγκρούονται παρουσία και των άλλων, σαν να μην υπάρχει ιδιωτικός χώρος, σαν να μη μένει τίποτα κρυφό. Η σύγκρουση, όμως, υπάρχει». Σαν όλοι μαζί να μαθαίνουν να αποδέχονται ή να ανέχονται τον άλλον, αντιμετωπίζοντας τα πάθη τους και τις ανομολόγητες επιθυμίες και φόβους τους.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ