Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία»

Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία» Facebook Twitter
"Απελευθέρωση. Από τα δεσμά, από την καταπίεση, από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, από κάθε μορφή περιορισμού, ακόμα κι από αυτούς που επιβάλλει η βαρύτητα"
0

Όταν ήμουν γύρω στα δώδεκα, με πήγε η μητέρα μου να δω το χοροθέατρο του Άλβιν Έιλι. Ήμασταν οι δυο μας και ήμουν κάπως διστακτική καθώς υποπτευόμουν κάποιου είδους εκπαιδευτική εμπειρία «φυλετικής υπέρβασης» που πίστευα ότι την κατάφερνα και μόνη μου στο δωμάτιο μου ακούγοντας Monie Love και βλέποντας ξανά και ξανά το βίντεο κλιπ του "Word Up" των Cameo.

Ήμουν καχύποπτη με την ιδέα της «φυλετικής υπέρβασης» εν γένει και κυρίως με τον τρόπο που έμοιαζε να δείχνει αποκλειστικά προς μια κατεύθυνση, αυτή των «υψηλών» τεχνών: θέατρο αντί για τηλεόραση, τραγουδίστριες της όπερας αντί για ποπ είδωλα, χορευτές μπαλέτου αντί για breakdance. Δεν υπήρξε ποτέ Τζαμαϊκανή μητέρα που να μπήκε τρέχοντας στο δωμάτιο της κόρης της κρατώντας μια κασέτα και ουρλιάζοντας: «Άκουσες το 'Push It'; Τι κομματάρα! Το λένε κάτι ιδιοφυή κορίτσια από τη Νέα Υόρκη!». Κι όμως μου ήταν αδύνατο να φανταστώ ότι μπορεί να υπάρχει κάτι στην καθωσπρέπει καλλιτεχνική σκηνή που να σημαίνει τόσα για μένα όσο οι Salt-N-Pepa.

Πήγαμε λοιπόν – και ήταν ό,τι πιο σαγηνευτικό είχα βιώσει. Τίποτα δεν σε προετοιμάζει για την ολοκληρωτική εμπειρία του Άλβιν Έιλι – για την ακουστική, οπτική, σωματική, πνευματική ομορφιά.

Πήγαμε λοιπόν – και ήταν ό,τι πιο σαγηνευτικό είχα βιώσει. Τίποτα δεν σε προετοιμάζει για την ολοκληρωτική εμπειρία του Άλβιν Έιλι – για την ακουστική, οπτική, σωματική, πνευματική ομορφιά. Μέχρι τότε, οι περισσότερες εισηγήσεις στην υψηλή κουλτούρα (μέσα από σχολικές εκδρομές κυρίως) έμοιαζαν με προγύμναση για μια ζωή αμυδρά ευχάριστων ενήλικων αισθητικών εμπειριών: ωραίες φωνές αλλά βαρετές ιστορίες, σπουδαία υποκριτική ερμηνεία σε ακατανόητο έργο ηλικίας 500 ετών, και ούτω καθεξής.

Ζέιντι Σμιθ: «Για μένα ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία» Facebook Twitter
Don Bellamy, Karine Plantadit και Uri Sands στην παράσταση του έργου της Judith Jamison, “Sweet Release” (Alvin Ailey American Dance Theater, 1996)

Να σου επιτρέπεται όμως να ακούς το υπέροχο γκόσπελ του "Wade in the Water" ενώ συγχρόνως παρακολουθείς αυτά τα εξιδανικευμένα μυώδη μπράτσα – σε κάθε απόχρωση του καφέ – να υψώνονται και να παίρνουν το σχήμα αρχαίων αμφορέων! Θεϊκό. Όπου κι αν έστρεφες το βλέμμα συναντούσες μια αισθησιακή τελετουργία. Στη θέση των ζαχαρωμένων κουστουμιών του «Καρυοθραύστη», έβλεπες να πλέουν στον αέρα απλές κατάλευκες κελεμπίες πάνω σε λαμπερό σκούρο δέρμα, δημιουργώντας ένα ονειρικό σύμπαν που είχα επισκεφτεί μόνο σε βιβλία και τραγούδια. Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι δεν παρακολουθώ ούτε υψηλή ούτε χαμηλή κουλτούρα αλλά ένα πλήρως ενοποιημένο σύνολο.

Απελευθέρωση. Από τα δεσμά, από την καταπίεση, από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, από κάθε μορφή περιορισμού, ακόμα κι από αυτούς που επιβάλλει η βαρύτητα.

Για μένα, ο χορός είναι μια διατριβή για την ελευθερία, αλλά ειδικά στον «μαύρο χορό» αυτό δεν αποτελεί σχήμα λόγου αλλά κυριολεξία. Στις χορογραφίες του μπαλέτου του Άλβιν Έιλι, το «μαύρο σώμα» δεν είναι αποκλειστικά πεδίο πόνου, οδύνης και εκμετάλλευσης – όπως συχνά αναπαρίσταται στις μέρες μας – αλλά επίσης ο τόπος μιας εξωπραγματικής ανάτασης. Και κάθε άνοιξη, τώρα που ζω πλέον μόνιμα στη Νέα Υόρκη, δεν χρειάζεται να πάω μακριά για να πάρω άλλη μια γενναία δόση αυτής της απογείωσης που προσφέρει το χοροθέατρο του Άλβιν Έιλι.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κυνηγώντας τον χαμένο χρόνο σε ένα έργο για την εξουσία

Θέατρο / «Δελφίνοι ή Καζιμίρ και Φιλιντόρ»: Ένα έργο για τη μόνιμη ήττα μας από τον χρόνο

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί και γράφει ένα έργο-παιχνίδι, εξετάζοντας τις σχέσεις εξουσίας, τον δημιουργικό αντίλογο και τη μάταιη προσπάθεια να ασκήσουμε έλεγχο στη ζωή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ