Scott Walker: Aποχαιρετισμός σε έναν αβανγκάρντ ήρωα

Scott Walker: Aποχαιρετισμός σε έναν αβανγκάρντ ήρωα Facebook Twitter
Ο Scott με τη χαρακτηριστική φωνή βαρύτονου και την ελκυστική εμφάνιση δεν ήταν ποτέ ο συμβατικός ποπ σταρ.
0

O Scott Walker, ένας από τους πιο σημαντικούς μουσικούς που έζησαν και δημιούργησαν στη Βρετανία τα τελευταία 50 χρόνια και γνώρισε τόσο μεγάλη επιτυχία με τους Walker Brothers τη δεκαετία του '60 που το φαν κλαμπ τους ήταν πιο μεγάλο και από αυτό των Beatles, δεν λεγόταν Walker (το κανονικό του όνομα ήταν Noel Scott Engel), οι άλλοι δύο στο συγκρότημα δεν ήταν αδέλφια του, ούτε καν Άγγλοι, αλλά Αμερικανοί από το Λος Άντζελες.

Ο Scott με τη χαρακτηριστική φωνή βαρύτονου και την ελκυστική εμφάνιση έγινε τεράστιο εφηβικό ποπ είδωλο, σημαδεύοντας τις δύο μεγαλύτερες επιτυχίες του γκρουπ, το «Make it easy on yourself» και το «The sun ain't gonna shine (anymore)», και τα δύο κομμάτια των Burt Bacharach και Hal David.

Δεν αποχωρίστηκε ποτέ το «Walker», ακόμα και όταν το συγκρότημα διαλύθηκε και από το 1967 ακολούθησε μια μοναχική πορεία, σκοτεινή και αλλόκοτη, με δίσκους τόσο προσωπικούς και πειραματικούς που τον έκαναν από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες της αγγλικής αβανγκάρντ (από το 1970 έγινε και επίσημα Βρετανός πολίτης).

Ποτέ δεν ήταν ο συμβατικός ποπ σταρ. Υπάρχει μια μαρτυρία του δημοσιογράφου Keith Altham από το 1965, όταν οι Walker Brothers ήταν στο ζενίθ της δημοτικότητάς τους, ο οποίος, όταν τους επισκέφτηκε στο διαμέρισμά τους στο Λονδίνο, πρόσεξε μια βικτοριανή πόρτα στριμωγμένη κάτω από ένα κρεβάτι. Ήταν η πόρτα ενός από τα σπίτια όπου ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης είχε δολοφονήσει κάποιο από τα θύματά του, την οποία είχαν αγοράσει σε μια δημοπρασία.

Πάντα ξεκίναγε να γράφει ένα κομμάτι από τους στίχους. «Αν μου πετύχουν οι στίχοι, όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν σε μια σειρά» είχε πει. «Είναι σαν να γράφεις το σενάριο για μια ταινία: αν έχεις ένα καλό σενάριο, έχεις και μια καλή ταινία».

Η συγκεκριμένη πόρτα που κουβάλαγε τρομακτικές αναμνήσεις και άλυτα μυστήρια ήταν μια πρώτη ένδειξη για το στοιχείο του θανάτου που πάντα γοήτευε τον Scott και για την ξεχωριστή καλλιτεχνική μεταμόρφωση που θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια.

Αυτό φάνηκε από το πρώτο σόλο άλμπουμ του, το «Scott» του 1967, στο εξώφυλλο του οποίου ήταν πολύ διαφορετικός από τη χαμογελαστή φιγούρα που είχε συνηθίσει το κοινό: κρυμμένος πίσω από μαύρα γυαλιά, στοχαστικός και απρόσιτος, με το βλέμμα στραμμένο προς τα κάτω και τα χείλια ανοιχτά σε μια έκφραση δυσφορίας.

Ήταν μόλις 24 χρονών, στο ξεκίνημα μιας καριέρας που κανείς δεν υποψιαζόταν ότι θα ήταν τόσο εξωπραγματική και ιδιοσυγκρασιακή, με μια σειρά από άλμπουμ δύσκολα και αντιεμπορικά, που τον έκαναν ίσως την πιο ξεχωριστή περίπτωση της γενιάς του.

Τη δεκαετία του '70 την πέρασε «χαμένος» στο αλκοόλ και στο ψευτο-country και western των τριών άλμπουμ που έφερε η επανένωση των Walker Brothers, αλλά απλώς προετοίμαζε το έδαφος για όσα θα ακολουθούσαν.

Το 1978, πριν ακόμα κυκλοφορήσει το κύκνειο άσμα του γκρουπ, το «Nite Flights», ο Scott ανακάλυψε τον Νόαμ Τσόμσκι και όσα έγραφε για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και έφτιαξε το «Electrician», ένα τρομακτικό κομμάτι (ήταν το 14ο και τελευταίο single που κυκλοφόρησαν, χωρίς καμία επιτυχία) όπου περιγράφει τις πράξεις ενός βασανιστή της CIA.

Μετά το «Nite Flights» άρχισε να βυθίζεται σε ένα αυστηρά προσωπικό ταξίδι που τα επόμενα χρόνια έφερε το τριάντα λεπτών «Climate of Hunter» το 1984, το άλμπουμ που με κάποιον τρόπο αποχαιρετάει την ποπ και ροκ μουσική της εποχής και μπαίνει σε μια δική του διάσταση.

Έντεκα χρόνια αργότερα, με το «Tilt» βρήκε έναν νέο τρόπο να εκφράζεται μουσικά και στιχουργικά, φτιάχνοντας ένα εντελώς ιδιόρρυθμο σύνολο από λέξεις, εμπνεόμενος από επιστημονικά δεδομένα, ιστορικά στοιχεία, τη λογοτεχνία του φανταστικού.

«Υποθέτω ότι είναι απλώς μέρος ενός στυλ που έχω αναπτύξει» είχε πει ο ίδιος. «Διαφορετικά πράγματα παρεμβαίνουν ή μπαινοβγαίνουν στα κομμάτια μου και εύχομαι όλα αυτά να σχετίζονται με όσα συμβαίνουν. Αν διαβάσεις οποιουδήποτε είδος αβανγκάρντ ποίησης από τη δεκαετία του '50, θα δεις ότι το ίδιο συμβαίνει».

Πάντα ξεκίναγε να γράφει ένα κομμάτι από τους στίχους. «Αν μου πετύχουν οι στίχοι, όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν σε μια σειρά» είχε πει. «Είναι σαν να γράφεις το σενάριο για μια ταινία: αν έχεις ένα καλό σενάριο, έχεις και μια καλή ταινία».

Στιχουργικά, τον γοήτευαν πολύ οι δικτάτορες και πολλές φορές είχε κάνει αναφορές σε αυτούς σε κομμάτια του: στο «The old man's back again (Dedicated to the neo-stalinist regime)» από το «Scott 4», στο «Clara» εμπνέεται από τον Μουσολίνι, στο «The day the "Conductor" died» από το «Bisch Bosch» αναφέρεται στη μοίρα του Τσαουσέσκου.

«Είναι όλοι σαν κλόουν, αλλά είναι επικίνδυνοι, κι αυτός ο συνδυασμός είναι περίεργος» έλεγε σε μα συνέντευξη στο «Wire» το 2012. «Θυμάμαι τον πατέρα μου να μου λέει, όταν ήμουν παιδί, ότι όταν οι άνθρωποι στην Αμερική είδαν για πρώτη φορά τον Χίτλερ γέλασαν μαζί του. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι κάποιος ακολουθούσε αυτό τον γελοίο».

Ο πιο αβανγκάρντ από τους σύγχρονους πειραματικούς καλλιτέχνες απέρριπτε αυτό τον τίτλο. «Δεν είμαι αβανγκάρντ», έλεγε, «το μόνο που κάνω είναι να φτιάχνω τραγούδια για να γεμίζω τη ζωή μου. Κι αν στους στίχους μου πρέπει να ακούγομαι σαν τον Μαντοβάνι, θα το κάνω, επειδή με αυτό τον τρόπο θα τους προσέξει ο κόσμος»...

Μουσική
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Μουσική / Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Η Δανάη Δέδε γιορτάζει τα 20 της στην Αθήνα με μια κιθάρα στο χέρι και πολλά λουλούδια γύρω της. Της αρέσει η θάλασσα της πόλης, αλλά προτιμά αυτήν της Ρόδου, όπου και μεγάλωσε. Το κομμάτι της «Αύριο» την έκανε γνωστή, αλλά σίγουρα δεν την τρομάζει ‒ μάλλον την ενθουσιάζει. Η μαμά της πιστεύει πως θα ήταν πολύ καλή ως ψυχολόγος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Την Παρασκευή 30 Μαΐου, ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φέρνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το δράμα της Πέμπτης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ενός έργου που περιγράφει την ένταση ανάμεσα στις προσταγές της μοίρας και την προσωπική ελευθερία τού συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT
Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Μουσική / Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Η Aγγελίνα είναι μια τραγουδοποιός 22 ετών που μεγάλωσε στην Αθήνα. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και συγγραφέας, αλλά ο δρόμος την πήγε στη μουσική κι έτσι έβγαλε το πρώτο της τραγούδι το 2023, που λέγεται «Sta Riha». Αγοράζει ακόμη μπουρμπουλήθρες από τα περίπτερα και της αρέσει να οδηγάει το σαράβαλό της. Κοιμάται καλά τα βράδια, αν δεν σκέφτεται πολύ. Όταν ανεβαίνει στην σκηνή, λέει μέσα της πως το άγχος της είναι ενθουσιασμός.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
«Ο Χελμός δεν είναι απλά ένα μουσικό φεστιβάλ και αυτό θα το βλέπετε κάθε χρόνο»

Μουσική / «Θα τρέχει ο κόσμος στο βουνό και στο κρύο για φεστιβάλ;» Κι όμως, έτρεξε

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Helmos Mountain Festival, Αλέξης Άγριος, εξηγεί πώς γεννήθηκε η ιδέα για το φεστιβάλ, τι συνέβαλε στην επιτυχία του, ποια φιλόδοξα projects ετοιμάζονται για φέτος και πώς, πέρα από μουσικό γεγονός, έδωσε ώθηση στον τουρισμό της περιοχής.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
ZOLA JESUS INTERVIEW

Μουσική / Η Zola Jesus δεν φοβάται το σκοτάδι, το κατοικεί

Λίγο πριν την εμφάνισή της στην Αθήνα, η Ρωσοαμερικανίδα καλλιτέχνιδα μιλά στη LIFO για το πώς δημιουργεί τη σκοτεινή και ατμοσφαιρική μουσική της, που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα είδη, καθώς και για το πώς η ίδια αντιστέκεται στην επίθεση που δέχονται σήμερα οι θηλυκότητες.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ