Ελληνίδα γενετίστρια ρίχνει φως στο DNA των ελεφάντων

Ελληνίδα γενετίστρια ρίχνει φως στο DNA των ελεφάντων Facebook Twitter
EPA/DAI KUROKAWA
0

Για πρώτη φορά, μια διεθνής ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής μία Ελληνίδα επιστήμονα, ανέλυσε ταυτόχρονα το DNA των αρχαίων και των σύγχρονων ελεφάντων, φωτίζοντας - περισσότερο από κάθε άλλη φορά έως τώρα - την άκρως πολύπλοκη εξελικτική ιστορία αυτών των ζώων, καθώς και των συγγενών τους (μαμούθ και μαστόδοντες).

Οι ελέφαντες - τα πιο μεγαλόσωμα ζώα πάνω στη Γη σήμερα - εμφανίσθηκαν πριν από πέντε έως δέκα εκατομμύρια χρόνια στην Αφρική και σήμερα ζουν λιγότεροι από 500.000.

Ο αριθμός τους μειώνεται συνεχώς, παρά τα μέτρα προστασίας, καθώς αντιμετωπίζουν μεγάλους κινδύνους από τους λαθροκυνηγούς, με συνέπεια περίπου 50.000 ελέφαντες να σκοτώνονται κάθε χρόνο.

Οι σύγχρονοι ελέφαντες ταξινομούνται σε τρία είδη: τον ασιατικό (Elephas maximus) και δύο αφρικανικούς, ένα των δασών (Loxodonta cyclotis) και ένα της σαβάνας (Loxodonta africana).

Ο διαχωρισμός των αφρικανικών ελεφάντων σε δύο ξεχωριστά είδη έγινε μόλις το 2010 (έως τότε θεωρούνταν ένα ενιαίο είδος).

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ιστορία αυτών των ζώων είναι τόσο πολύπλοκη, επειδή υπήρξε στο μακρινό παρελθόν εκτεταμένη επιμιξία μεταξύ τους, κάτι όμως που ουσιαστικά έχει σταματήσει ανάμεσα στα διαφορετικά είδη των σύγχρονων ελεφάντων.

Αυτή η έλλειψη επιμιξίας μεταξύ των τριών ειδών ελεφάντων που έχουν απομείνει, δύο στην Αφρική και ενός στην Ασία, δημιουργεί ανησυχίες για την επιβίωσή τους στο μέλλον.

Αντίθετα, οι συχνές επιμιξίες εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία των μαμούθ σε τόσο διαφορετικά περιβάλλοντα και για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι επιστήμονες από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Σουηδία και τη Γερμανία, με επικεφαλής τη δρα Ελευθερία Παλκοπούλου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), «διάβασαν» (αλληλούχισαν) το γονιδίωμα 14 ζωντανών και εξαφανισμένων ειδών ελεφάντων.

Η ανάλυση επιβεβαίωσε, μεταξύ άλλων, ότι οι ελέφαντες της αφρικανικής σαβάνας αποτελούν ξεχωριστό είδος από τους ελέφαντες των αφρικανικών δασών.

Τα δύο είδη απέκλιναν εξελικτικά πριν από δύο έως πέντε εκατομμύρια έτη και οι απόγονοί τους έχουν παραμείνει σε μεγάλο βαθμό απομονωμένοι κατά τα τελευταία 500.000 χρόνια, με ελάχιστες μεταξύ τους επιμιξίες σε περιοχές όπου γειτονεύουν τα ενδιαιτήματά τους.

Οι επιμιξίες είναι συνηθισμένες ανάμεσα σε ζώα με στενή συγγένεια, π.χ. μεταξύ των καφέ και των πολικών αρκούδων, των ουρακοτάγκων της Σουμάτρα και της Βόρνεο, του ευρασιατικού τσακαλιού και του λύκου κ.α. Αλλά δεν συμβαίνει εδώ και πολύ καιρό, παρά πολύ σπάνια, ανάμεσα στα δύο γειτονικά είδη ελεφάντων της Αφρικής.

Αντίθετα, όπως αποκαλύφθηκε τώρα, τα - σήμερα πια εξαφανισμένα - κολομβιανά και βορειοαμερικανικά τριχωτά μαμούθ εμφανίζουν πολύ περισσότερα γενετικά ίχνη επιμιξιών.

Ακόμη, η ανάλυση του DNA ενός γιγάντιου ελέφαντα με σχεδόν ίσιους χαυλιόδοντες (Paleoloxodοn antiquus), που ζούσε πριν από 120.000 χρόνια, δείχνει ότι ήταν ένα υβρίδιο με τριπλή καταγωγή: από τους αρχαίους αφρικανικούς ελέφαντες, από τα τριχωτά μαμούθ και από τους σημερινούς ελέφαντες των δασών.

Αντίθετα με την πεποίθηση ότι ο εν λόγω ελέφαντας σχετίζεται με τους ασιατικούς, η νέα γενετική ανάλυση τον τοποθετεί στους αφρικανικούς των δασών.

Εξάλλου, η ανάλυση του εξαφανισμένου προ πολλού αμερικανικού μαστόδοντος αποκάλυψε ότι τα ζώα αυτά διαχωρίστηκαν από την ευρύτερη οικογένεια των ελεφάντων πριν από δέκα έως 28 εκατομμύρια χρόνια.

Η Ελευθερία Παλκοπούλου γεννήθηκε το 1984 και αποφοίτησε το 2006 από το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη βιολογία στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία, ενώ πήρε το διδακτορικό της στη Συστηματική Ζωολογία από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, όπου ειδικεύθηκε στο Σουηδικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην παλαιογενετική, ιδίως όσον αφορά τα μαμούθ.

Από το 2015 διεξάγει έρευνα στις ΗΠΑ ως μεταδιδακτορική συνεργάτης στο εργαστήριο του πρωτοπόρου γενετιστή David Reich, στο Τμήμα Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Mounjaro: Βρετανοί ξεσπούν για την αύξηση στην τιμή - «Ντροπή, ήταν σαν μαγικό φίλτρο και τώρα το χάνω»

Τech & Science / Mounjaro: Βρετανοί ξεσπούν για την αύξηση στην τιμή - «Ντροπή, ήταν σαν μαγικό φίλτρο και τώρα το χάνω»

Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται ότι δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το φάρμακο, με τους ίδιους να ανησυχούν για την ψυχική και σωματική τους υγεία
LIFO NEWSROOM
Νέα έρευνα: Επιστήμονες λένε ότι βρήκαν τον κρυφό «διακόπτη» που κάνει το λίπος να καίει θερμίδες

Τech & Science / Νέα έρευνα: Επιστήμονες λένε ότι βρήκαν τον κρυφό «διακόπτη» για απώλεια βάρους

Η μελέτη δεν περιελάμβανε ανθρώπους - Προηγούμενη έρευνα έχει υπονοήσει ότι ένα συγκεκριμένο αμινοξύ μπορεί να είναι ένας παράγοντας αλλά μέχρι τώρα ο ρόλος του δεν ήταν σαφής
LIFO NEWSROOM
Τα πρόσωπα των πρώτων κατοίκων της νότιας Ινδίας: Σκελετοί 2.500 ετών αποκαλύπτουν την αλήθεια

Τech & Science / Τα πρόσωπα των πρώτων κατοίκων της νότιας Ινδίας: Σκελετοί 2.500 ετών αποκαλύπτουν την αλήθεια

Ερευνητές ανασυνθέτουν ψηφιακά τα πρόσωπα από σκελετούς 2.500 ετών στην Ινδία, αποκαλύπτοντας την ποικιλομορφία και τις αρχαίες ρίζες των πρώτων κατοίκων της Νότιας Ινδίας
LIFO NEWSROOM
Η φωτορύπανση αλλάζει τις συνήθειες των πουλιών: Ξαγρυπνούν έως και μία ώρα παραπάνω στις πόλεις

Τech & Science / Η φωτορύπανση αλλάζει τις συνήθειες των πουλιών: Ξαγρυπνούν έως και μία ώρα παραπάνω στις πόλεις

Έρευνα δείχνει ότι τα πουλιά σε περιοχές με φωτορύπανση μένουν ξύπνια έως και μία ώρα περισσότερο την ημέρα - Πώς επηρεάζονται τα είδη και γιατί η αλλαγή αυτή ανησυχεί τους επιστήμονες
LIFO NEWSROOM
Η Meta παγώνει τις προσλήψεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη, μετά τις δαπανηρές κινήσεις Ζούκερμπεργκ

Τech & Science / Η Meta παγώνει τις προσλήψεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη, μετά τις δαπανηρές κινήσεις Ζούκερμπεργκ

Ο Ζούκερμπεργκ είχε αναλάβει προσωπικά την προσέλκυση ταλέντων από OpenAI, Google DeepMind και άλλες εταιρείες, προσφέροντας πακέτα αποδοχών ακόμη και 100 εκατ. δολαρίων
LIFO NEWSROOM