To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο

To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Εικόνα από το εξώφυλλο του βιβλίου για τα σκίτσα του Βαν Γκογκ που υποστηρίζουν ότι είναι αυτοπροσωπογραφία του ηλιοκαμένου ζωγράφου © éditions du Seuil
0

Πριν από λίγο καιρό μία σειρά, περίπου 65 έργα που είχαν αποδοθεί με καθυστέρηση στον Βίνσεντ Βαν Γκογκ, αποσύρθηκαν από το ομώνυμο μουσείο στο Άμστερνταμ, με το αιτιολογικό ότι επρόκειτο για απομιμήσεις. Όλα τους παρουσιάζονταν μάλιστα σε βιβλίο υπό τον τίτλο "Βίνσεντ Βαν Γκογκ: το χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ", το οποίο κυκλοφόρησε χθες από τον γαλλικό εκδοτικό οίκο Seuil.  

Όπως είχε ανακοινωθεί σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο Παρίσι στις 15 Νοεμβρίου, η έκδοση αναπαράγει σκίτσα που φημολογείται ότι εμφανίζονται σε σελίδες από ένα χαμένο μπλοκ ζωγραφικής του Βαν Γκογκ από τον Μάιο του 1888, λίγο μετά την άφιξη του στην Αρλ και μέχρι την περίοδο που έφυγε από το άσυλο του Saint Rémy, περίπου δυο χρόνια αργότερα.

Το βιβλίο συνυπογράφουν δύο ειδικοί στην τέχνη του Βαν Γκογκ: από τη μία η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Τορόντο Bogomila Welsh-Ovcharov και από την άλλη ο συνταξιούχος βρετανός ακαδημαϊκός Ronald Pickvance. Ο τελευταίος μάλιστα περιγράφει το μπλοκ ως "την πιο επαναστατική ανακάλυψη σε ολόκληρη την καλλιτεχνική διαδρομή του Βαν Γκογκ".

Διαφορές στο χρώμα της μελάνης που χρησιμοποιείται στα σχέδια και είναι καφέ, ενώ ο ονομαστός ζωγράφος σχεδίαζε με μαύρο, κάνουν τους ειδικούς του Μουσείου να εικάζουν ότι πρόκειται για σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης.

Αν αποδειχθεί ότι τα έργα είναι αυθεντικά, οι επιμελητές του Μουσείου θα πρέπει να επανεξετάσουν την δημιουργική παραγωγή του καλλιτέχνη στην Προβηγκία. Όμως, αυτοί είναι που εδώ και καιρό έχουν παρουσιάσει αναλυτική κατάσταση των έργων του Βαν Γκογκ, η οποία συνοδεύεται από την αμετάκλητη θέση τους ότι τα έργα του μπλοκ δεν ανήκουν σε καμία περίπτωση στον ζωγράφο. Επίσης, αν η εκτίμηση του Μουσείου είναι σωστή, τότε οι συντάκτες του βιβλίου θα βρεθούν αντιμέτωποι με μία μάλλον ριψοκίνδυνη από πλευράς συμπερασμάτων- έκδοση: το βιβλίο τους. 

To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Λιβάδι από ηλιοτρόπια © éditions du Seuil

Σύμφωνα έναν από τους επιμελητές του Μουσείου Βαν Γκογκ, τον Louis van Tilborgh, "το στιλ των σχεδίων δεν έχει καμία σχέση με εκείνο του Βαν Γκογκ. Το μελάνι που χρησιμοποιείται σε αυτά και αρκετά τοπογραφικά λάθη που εμφανίζουν τα σχέδια αποδεικνύουν ότι δημιουργήθηκαν από κάποιον που εμιμείτο τη δουλειά του Βαν Γκογκ". Ας σημειωθεί ότι οι άνθρωποι του Μουσείου είχαν ενημερωθεί για την ύπαρξη αυτών των σχεδίων ήδη από το 2008 και μέχρι το 2012 είχαν δει γύρω στα 56 σχέδια, των οποίων η αυθεντικότητα εξ αρχής αμφισβητήθηκε. Το 2013 το Μουσείο εξέτασε κάποια από τα αυθεντικά έργα του ζωγράφου εκ νέου και κατέληξε ξανά στο ίδιο συμπέρασμα: το χαμένο για χρόνια μπλοκ δεν περιελάμβανε σχέδια του Βαν Γκογκ, αλλά κάποιου άλλου, άγνωστου καλλιτέχνη.

Επιπροσθέτως, διαφορές στο χρώμα της μελάνης που χρησιμοποιείται στα σχέδια και είναι καφέ, ενώ ο ονομαστός ζωγράφος σχεδίαζε με μαύρο, κάνουν τους ειδικούς του Μουσείου να εικάζουν ότι πρόκειται για σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης. 

To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Πεύκα στον κήπο του ασύλου στο Saint-Rémy II © éditions du Seuil

Και μετά ανακύπτουν και άλλα ερωτήματα, όπως το γιατί ο ζωγράφος να σπαταλήσει δύο χρόνια προετοιμασίας σε σχέδια που θα έδινε στη Marie Ginoux, φίλη και ιδιοκτήτρια ενός καφέ, η οποία ωστόσο λίγο ενδιαφερόταν για την τέχνη του; Κι ακόμη γιατί ο ανώνυμος ιδιοκτήτης του μπλοκ, που φαίνεται να ανατράφηκε επίσης στην Αρλ, λίγα μόνο σπίτια παρακάτω από εκεί που είχε ζήσει ο Βαν Γκογκ, δεν συνειδητοποίησε, παρά μόλις πρόσφατα τι ακριβώς κρύβεται σ' αυτό το μπλοκ που του έκαναν δώρο το 1966; Όπως για παράδειγμα απεικονίσεις του "Κίτρινου Σπιτιού", του διάσημου έργου του ζωγράφου. 

Η διαμάχη ανάμεσα στο Μουσείο και τους δύο έμπειρους της Τέχνης φαίνεται να διχάζει τους μελετητές, τη στιγμή που συγγραφείς φτάνουν στο σημείο να δηλώνουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο Βαν Γκογκ κάνει λάθος. Την ίδια στιγμή, ο Bernard Comment, ο εκδότης της γαλλικής έκδοσης της έρευνας των δύο πανεπιστημιακών σε σχετική δήλωση του και λίγο πριν τη σημερινή κυκλοφορία του βιβλίου δηλώνει ότι δεν αλλάζει γνώμη για την επιλογή του να κυκλοφορήσει αυτό το έργο. "Είμαστε ευτυχείς που μετά την έκδοση θα μπορεί ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματα του, βλέποντας τα σκίτσα και διαβάζοντας τις αναλύσεις που έχουν γίνει επ' αυτών", δήλωσε χαρακτηριστικά. 

To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Μελέτη πάνω σε δυο ανθισμένα κλαδιά © éditions du Seuil
To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Mελέτη πάνω σε καλάμια © éditions du Seuil
To Μουσείο Βαν Γκογκ θεωρεί πλαστό το «χαμένο μπλοκ σχεδίων της Αρλ» που αποδίδεται στο μεγάλο ζωγράφο και κυκλοφορεί σε βιβλίο Facebook Twitter
Joseph Ginoux II © éditions du Seuil

Με στοιχεία από το The Art Newspaper

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ