Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ

Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ Facebook Twitter
0

Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ Facebook Twitter
Σύλβια Πλαθ

1. Ζωή. Η Σύλβια Πλαθ γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου του 1932, στη Βοστόνη. Το 1941, στα δέκα της χρόνια, δημοσιεύεται το πρώτο της ποίημα, στην εφημερίδα «Boston Herald». Από το 1950 αρχίζει να γράφει για περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1953 αρχίζει το επικίνδυνο φλερτ της με τον θάνατο: η πρώτη της, από τις πολλές, απόπειρα αυτοκτονίας, με υπνωτικά χάπια.

«Το να πεθαίνεις

είναι μια τέχνη, όπως καθετί. 

Κι εγώ το κάνω εξαιρετικά καλά.

Το κάνω έτσι ώστε να μοιάζει αληθινό. Έχω το χάρισμα μπορείς να πεις»

(«Κυρία Λάζαρος», στον τόμο Άριελ, μτφρ. Ελένη & Κατερίνα Ηλιοπούλου, εκδ. Μελάνι).Το 1956 γνωρίζει τον Άγγλο ποιητή Τεντ Χιουζ, ερωτεύονται και παντρεύονται. Το 1960 κυκλοφορεί η πρώτη της ποιητική συλλογή Ο Κολοσσός και άλλα ποιήματα. Το 1962 χωρίζει, ζει μόνη, γράφει ακατάπαυστα, αλλά η σωματική και ψυχική της υγεία περνάει από δοκιμασίες. Τον Ιανουάριο του 1963 εκδίδεται το μυθιστόρημά της Ο Γυάλινος Κώδων με το ψευδώνυμο Victoria Lucas. «Είδα τη ζωή μου να διακλαδίζεται μπροστά μου σαν την πράσινη συκιά της ιστορίας (…) Είδα τον εαυτό μου να κάθεται καβάλα σ’ ένα κλαδί και να λιμοκτονεί, επειδή δεν μπορούσα να αποφασίσω ποιο από τα σύκα να διαλέξω. Τα ήθελα όλα, μα το να διαλέξω το ένα σήμαινε ότι θα έχανα όλα τα υπόλοιπα» (Ο Γυάλινος Κώδων, μτφρ. Ελένη Ηλιοπούλου, εκδ. Μελάνι, σ. 98). Στις 11 Φεβρουαρίου του 1963 η Πλαθ θα θέσει τέρμα στη ζωή της μέσα στο σπίτι της στο Λονδίνο, βάζοντας το κεφάλι της στον φούρνο του γκαζιού.

2. Ο κυρ-Πανικός. Πεζά κείμενα, διηγήματα, σελίδες από ημερολόγια συνθέτουν αυτό τον τόμο. Όλα υπογράφονται από μία σπουδαία και πρωτότυπη ποιήτρια που διαπνεόταν από μιαν ακαταμάχητη λαχτάρα για δημιουργία. Γι’ αυτό και κυριαρχούνται από σκληρό χιούμορ, από μια απόπειρα εξευμενισμού του φοβερού θεού της τρέλας, του κυρ-Πανικού, από μια κονταρομαχία με τους εφιάλτες, από μια μανία καταγραφής της καθημερινότητας, όπως ακριβώς συμβαίνει και στα ποιήματα της Πλαθ. Οι ημερολογιακές σημειώσεις δείχνουν πώς μια συγγραφέας και ποιήτρια μεταπλάθει την πραγματικότητα, εξωτερική και εσωτερική, πώς την επεξεργάζεται για να τη μετατρέψει σε έργο τέχνης. Ένας περίπατος, η παρατήρηση ενός χειμερινού τοπίου στη χιονισμένη πόλη, ένα πρόγευμα με γάλα, μπέικον, φρυγανισμένο ψωμί, γίνονται η πρώτη ύλη που θα οδηγήσει στη δημιουργία. Μέσα από τα κείμενα αυτού του τόμου γινόμαστε κοινωνοί των τρόπων με τους οποίους εργάζονται οι ποιητές. Εξού και η πολυτιμότητά του.

3. Στυλ. Ο λόγος της Πλαθ είναι λιτός, ποιητικός, κοφτός. Εισάγει απευθείας τον αναγνώστη στο προσωπικό σύμπαν της συγγραφέως, τον καθηλώνει με τον ρυθμό του, τον κερδίζει με τη γυμνότητα της γραφής. Η κάθε λέξη έχει τη σημασία της, τη βαρύτητά της. Πρόκειται για κείμενα πυκνά και μεστά και μπορεί κανείς να τα διαβάσει δυνατά για να νιώσει καλύτερα την ομορφιά της σκληρής μελωδίας τους. Με λόγια τολμηρά και με αλλεπάλληλες εικόνες, άλλοτε καθημερινές και άλλοτε αλλόκοσμες, παράλογες, υπερρεαλιστικές, η Πλαθ ερωτοτροπεί με την τρέλα της σύγχρονης ζωής, πασχίζοντας να την υπερβεί, να την κατανικήσει. Και την κατανίκησε, τελικά, με τη δύναμη του έργου της.

4. Ένα απόσπασμα. «Έτσι, τώρα θα μιλάω κάθε βράδυ. Στον εαυτό μου. Στο φεγγάρι. Θα περπατάω, όπως έκανα απόψε, ζηλεύοντας τη μοναξιά μου, κάτω από το ασημένιο φεγγαρόφωτο, που λάμπει θαυμάσια πάνω στους σωρούς του φρέσκου χιονιού, με τις μυριάδες αντανακλάσεις. Μιλάω στον εαυτό μου, κοιτάζω τα σκοτεινά δέντρα, ευλογημένα ουδέτερα. Τόσο πιο εύκολο από το να αντικρίζω ανθρώπους, από το να πρέπει να δείχνω χαρούμενη, άτρωτη, έξυπνη. Με τις μάσκες κατεβασμένες, περπατάω, μιλώντας στο φεγγάρι, στην ουδέτερη απρόσωπη δύναμη που δεν ακούει, αλλά απλώς αποδέχεται την ύπαρξή μου. Και δεν με κατακεραυνώνει. Πήγα στο μπρούντζινο αγόρι που αγαπώ, σε έναν βαθμό επειδή κανείς δεν νοιάζεται πραγματικά γι’ αυτό, και καθάρισα το χιόνι από το λεπτοκαμωμένο χαμογελαστό του πρόσωπο. Στεκόταν εκεί στο φεγγαρόφωτο, σκοτεινό, με το χιόνι να γράφει τα άκρα του λευκά, στο ημικύκλιο του ιδιωτικού φράχτη, κουβαλώντας το κυματοειδές δελφίνι του, χαμογελώντας ακίνητο, ισορροπώντας σε ένα κατάστικτο πόδι». (Ο κυρ-Πανικος, σ. 312)

Σύλβια Πλαθ

Ο κυρ-Πανικός και η Βίβλος των Ονείρων, και άλλες ιστορίες

Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ Facebook Twitter

Μτφρ.: Μυρσίνη Γκανά

Εκδόσεις Μελάνι

Σελίδες: 555

Σύλβια Πλαθ

Άριελ

 

Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ Facebook Twitter

Μτφρ.: Ελένη & Κατερίνα Ηλιοπούλου

Εκδόσεις Μελάνι

Σελίδες: 230

Σύλβια Πλαθ

Ο Γυάλινος Κώδων

 

Μισός αιώνας χωρίς τη Σύλβια Πλαθ Facebook Twitter

 

Μετάφραση: Ελένη Ηλιοπούλου

Εκδόσεις Μελάνι

Σελίδες: 303

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT