Ο Rilke για την χαρά της ανάγνωσης ή πώς τα βιβλία ευεργετούν τον εσωτερικό μας κόσμο

Ο Rilke για την χαρά της ανάγνωσης ή πώς τα βιβλία ευεργετούν τον εσωτερικό μας κόσμο Facebook Twitter
0

 "Ω, η χαρά του να αναγεννηθείς μέσα στις σελίδες ενός βιβλίου" είχε αναφωνήσει η Patti Smith αναλογιζόμενη τα πενήντα αγαπημένα βιβλία μιας ζωής ανάγνωσης. Έναν αιώνα νωρίτερα όμως ο Rainer Maria Rilke 1875-1926, ένας άλλος διαχρονικός ποιητής, έγραψε με απαράμιλλη λυρική χάρη για τα ευεργετήματα των βιβλίων στον εσωτερικό μας κόσμο στο «Γράμματα σε έναν νέο ποιητή», αναφερόμενος στην πηγή της σκέψης του σχετικά με το πως να βιώνει κανείς τα μεγάλα ερωτήματα, τι σημαίνει να αγαπάς και πως ή μεγάλη θλίψη μας φέρνει πιο κοντά στον εαυτό μας.

Σε μια επιστολή του 1903 προς τον Franz Xaver Kappus, τον δεκαεννιάχρονο παραλήπτη αυτών των διαχρονικών σοφών λόγων, ο Rilke εκθειάζει τα καλά της ανάγνωσης: "Θα σας κυριεύσει ένας κόσμος, η ευτυχία, η πλησμονή, το ακατανόητο μέγεθος του σύμπαντος. Ζήστε για λίγο μέσα στα βιβλία αυτά, μάθετε από εκείνα ότι σας φαίνεται άξιο μάθησης, αλλά πάνω απ' όλα αγαπήστε τα. Την αγάπη αυτή θα σας την ξεπληρώσουν χιλιάδες και χιλιάδες φορές, κι όπου κι αν σας οδηγήσει η ζωή, είμαι βέβαιος πως θα διατρέξει το υφάδι της εξέλιξης σας ως ένα από τα σημαντικότερα νήματα ανάμεσα σε όλα τα νήματα των εμπειριών, απογοητεύσεων και απολαύσεων σας."

Ο Rilke για την χαρά της ανάγνωσης ή πώς τα βιβλία ευεργετούν τον εσωτερικό μας κόσμο Facebook Twitter
Προσωπογραφία του Ρίλκε στη Μόσχα από τον Λεονίντ Πάστερνακ, 1928

Σε μια άλλη επιστολή προς τον νεαρό του φίλο, μισόν αιώνα πριν από τον υπέροχο συλλογισμό που διατύπωσε η Susan Sontag για την επανανάγνωση ως αναγέννηση, ο Rilke θυμάται ένα από τα αγαπημένα του βιβλία, το Niels Lyhne του Δανού ποιητή, συγγραφέα και επιστήμονα Jens Peter Jacobsen που γράφτηκε το 1880, και συλλογάται σχετικά με την συνολική ανταμοιβή της εκ νέου ανάγνωσης: "Όσο πιο συχνά το διαβάζει κανείς, τόσο βλέπει πως εκεί μέσα συναντά τα πάντα, από το πιο ανάλαφρο άρωμα της ζωής ως την μεστή, πληθωρική γεύση των πιο γεμάτων καρπών της. Δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορείς να αντιληφθείς, κατανοήσεις, βιώσεις και αναγνωρίσεις στην τρεμουλιαστή αντήχηση της μνήμης. Καμία εμπειρία δεν είναι υπερβολικά ασήμαντη, ακόμα και το μικρότερο συμβάν ξεδιπλώνεται ωσάν την μοίρα, και το ίδιο το πεπρωμένο μοιάζει με έναν υπέροχο, πλατύ ιστό όπου κάθε νήμα οδηγείται από ένα απεριόριστα τρυφερό χέρι και συνδέεται πλάι-πλάι με άλλα και κρατιέται κι ανυψώνεται από εκατοντάδες άλλα. Θα βιώσετε την ευτυχία του να διαβάζετε το βιβλίο αυτό για πρώτη φορά και θα συναντάτε τις αμέτρητες εκπλήξεις που κρύβει, σαν σε ένα καινούργιο όνειρο. Μπορώ να σας πω όμως πως κι αργότερα, διαβάζει κανείς τα βιβλία αυτά ξανά και ξανά με την ίδια έκπληξη, και δεν χάνεται ούτε στο ελάχιστο η θαυμαστή τους ισχύ, δεν απεμπολούν ούτε ίχνος της μαγείας με τη οποία κατακλύζουν τον αναγνώστη στην πρώτη τους συνάντηση."

Μέρες που 'ναι (κι έχετε ελπίζω περισσότερο χρόνο για την απόλαυση της ανάγνωσης) θα σας συνιστούσα να συμπληρώσετε τα Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή με την προσφορά των βιβλίων στο ανθρώπινο πνεύμα κατά τον Κάφκα, το γιατί διαβάζουμε σύμφωνα με την Rebecca Solnit και τα παραγνωρισμένα αλλά υπέροχα vintage πόστερ του Maurice Sendak για την χαρά της ανάγνωσης.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ