ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ και είχα αποφασίσει να πάω στον γιατρό για ένα κρύωμα που δεν έλεγε να περάσει. Κατέβηκα βιαστικά στον δρόμο και όταν πήγα να ανοίξω το αυτοκίνητο, πρόσεξα μια μικρή κάρτα κολλημένη στην πόρτα του οδηγού με σελοτέιπ. Στην μπροστινή της όψη υπήρχε μια αστυνομική ταυτότητα και στην πίσω ένα μικρό μανιφέστο που έλεγε: «Ποτέ Μοναξιά. Η μοναξιά είναι η μάστιγα της εποχής μας. Γι’ αυτό, κυρίες από 45-60 ετών και άνδρες από 50-70 ετών προσπαθούμε να συντονιστούμε ώστε να βρισκόμαστε, αρχικά σε κάποιο καφέ…». Ακολουθούσε το όνομα και το τηλέφωνο του «συντονιστή της προσπάθειας “Ποτέ Μοναξιά”» και η προτροπή: «Μην την πετάτε, κάποιοι την έχουν ανάγκη». Την επόμενη μέρα, κάλεσα τον αριθμό που αναγραφόταν στην κάρτα. Στη γραμμή βγήκε ο Αλέξανδρος Κατρανάς, ένας συνταξιούχος φαρμακοποιός με καταγωγή από το Κιάτο. Του ζήτησα να βγούμε για έναν καφέ, ώστε να δω τι είναι αυτό που θέλει να επιτύχει μέσα από μια τέτοια ενέργεια.
Η όλη ιδέα ξεκίνησε ένα απόγευμα στο μπαλκόνι του, όταν έγραψε ένα πρώτο κείμενο περί μοναξιάς. Το έδειξε στους φίλους του και τους εξήγησε την ιδέα του. «Όλοι επιστήμονες, μορφωμένοι άνθρωποι, με αγαπούν και με συμβουλεύουν πάντα με γνώμονα το καλό μου». Του είπαν να το δουλέψει και να τολμήσει να προσπαθήσει.
Το ραντεβού μας ήταν στις επτά και μισή το απόγευμα. Με περίμενε φορώντας ένα ζωηρό καρπουζί λινό πουκάμισο, εκρού chino παντελόνι και ένα ζευγάρι κομψά αθλητικά. Παράγγειλε μια σοκολάτα και ξεκίνησε να μου λέει πως έχει κάνει δύο γάμους οι οποίοι κράτησαν από είκοσι χρόνια ο καθένας. Σκέφτηκα απευθείας πως αυτός ο άνθρωπος δεν θέλει να ζει μόνος του. Μου μίλησε για το διάστημα που πέρασε σπουδάζοντας στην Ιταλία και για την επιστροφή του στην Ελλάδα, για τη ζωή του. Τον ρώτησα για τις αξιοπερίεργες κάρτες που μοίρασε στο Παγκράτι και στα Ιλίσια. Χαρακτήρισε την ενέργεια ως μια προσπάθεια. Ο κύριος Αλέξανδρος τύπωσε δύο χιλιάδες αντίτυπα και τα κόλλησε σε συγκεκριμένο σημείο των οχημάτων, στην πόρτα του οδηγού, ώστε να μην περάσουν απαρατήρητα. Όπως μου εξήγησε, «έβαλα στη μία όψη της κάρτας την ταυτότητά μου και στην άλλη έγραψα αυτά που ήθελα να πω μαζί με τον προσωπικό μου αριθμό. Με αυτό τον τρόπο ήθελα να δείξω ότι είμαι ειλικρινής απέναντι σε εκείνους που θα δουν την κάρτα. Ήθελα να υπάρχει διαφάνεια, δεν κρύβομαι πίσω από ένα προφίλ». «Όλο αυτό ήθελε πολύ θάρρος από πλευράς μου», λέει. «Το έκανα όμως». Η όλη ιδέα ξεκίνησε ένα απόγευμα στο μπαλκόνι του, όταν έγραψε ένα πρώτο κείμενο περί μοναξιάς. Το έδειξε στους φίλους του και τους εξήγησε την ιδέα του. «Όλοι επιστήμονες, μορφωμένοι άνθρωποι, με αγαπούν και με συμβουλεύουν πάντα με γνώμονα το καλό μου». Του είπαν να το δουλέψει και να τολμήσει να προσπαθήσει.
Ωστόσο, η ανταπόκριση από τον κόσμο στην αρχή ήταν μικρή. «Αυτό μου έκανε εντύπωση, δεν το περίμενα. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ικανοποιημένος από την ανταπόκριση. Οι μόνες καλές περιπτώσεις ήταν μιας δικηγόρου γύρω στα 40, μιας οδοντιάτρου, μιας ψυχοθεραπεύτριας, ενός εκπαιδευτικού και ενός δικηγόρου. Με πήραν τηλέφωνο, βγήκαμε και κουβεντιάσαμε απλά, όπως κουβεντιάζουμε εμείς τώρα. Τους είπα ότι είναι ακόμα αρχή, αλλά μόλις προκύψει κάποιο ενδιαφέρον άτομο που πιστεύω ότι τους ταιριάζει, θα τους το μεταφέρω. Τώρα που άνοιξα το site, ελπίζω τα πράγματα να πάνε καλύτερα».
Όπως λέει, σκοπός του είναι να φτιάξει μια κοινότητα, εκτός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου ο κόσμος θα γνωρίζεται και οι σχέσεις θα προκύπτουν οργανικά. Το ηλικιακό εύρος το σκέφτηκε ως εξής: «Μια γυναίκα στα 45 της μπορεί, αν θέλει, αν της αρέσει, να συνδεθεί, για παράδειγμα, με έναν άντρα ηλικίας 50 ετών. Μια γυναίκα 60 χρονών να συνδεθεί με έναν 70χρονο. Σε αυτές τις ηλικίες εντοπίζεται το μεγαλύτερο κομμάτι της μοναξιάς. Η νεαρή ηλικία δεν με απασχολεί, δεν ανήκω σε αυτή, δεν θα ασχοληθώ γιατί δεν το χρειάζεται».
«Όλο αυτό για μένα είναι μια προσπάθεια, το γράφω και στη σελίδα μου. Θέλω να δημιουργήσω μια κοινότητα όπου όλοι θα είναι χαρούμενοι, θα νιώθουν ασφάλεια και ποτέ κανείς δεν θα είναι μόνος του. Θέλω να διατηρήσω έναν κύκλο με ανθρώπους που έχουν ένα επίπεδο και καλοσύνη, να μην μπαίνουν άτομα που χαλάνε την ενέργεια της ομάδας. Μέσα από αυτό θέλω να βοηθήσω και τον εαυτό μου αλλά και όσους δυσκολεύονται να βρουν ταίρι και δεν θέλουν να μπουν σε εφαρμογές. Έφτιαξα ένα site στο οποίο οι άνθρωποι μπορούν να δουν ποιος είμαι, τι σκέφτομαι, ποια είναι η φιλοσοφία μου γύρω από τη συντροφικότητα, γιατί λέω “Ποτέ Μοναξιά”. Είναι σαν το χαρτάκι που άφησα στα αυτοκίνητα, αλλά πιο αναλυτικό. Έχει το τηλέφωνό μου αλλά και e-mail».
Στην κουβέντα μας κατάλαβα πως είναι ένας άνθρωπος που αγαπά τη ρουτίνα του: το κολυμβητήριο που δεν χάνει ποτέ, τον καφέ μετά την προπόνηση. Όμως, όπως λέει ο ίδιος, «με κόσμο της ηλικίας μου είναι πιο δύσκολο να δικτυωθώ».
Αυτό που προσπαθεί να κάνει ο κύριος Αλέξανδρος έρχεται σε μια εποχή που η κοινωνικότητα έχει μετακομίσει για τα καλά στα social media. Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, περίπου 3 στους 10 ανθρώπους άνω των 60 ετών δηλώνουν ότι αισθάνονται συχνά μόνοι, ενώ στις χώρες της νότιας Ευρώπης, όπως η Ελλάδα, τo ποσοστό φτάνει έως και το 18%. Πανευρωπαϊκές μελέτες δείχνουν ότι στην Ελλάδα 1 στους 4 ανθρώπους άνω των 50 βιώνει μοναξιά σε σταθερή βάση.
Τα λεγόμενα «γκρίζα διαζύγια», δηλαδή οι χωρισμοί μετά τα 50, έχουν επίσης αυξηθεί εντυπωσιακά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Οι στατιστικές δείχνουν πως ο αριθμός των διαζυγίων σε αυτή την ηλικιακή ομάδα έχει σχεδόν διπλασιαστεί, αναγκάζοντας πολλούς ανθρώπους να ξεκινήσουν από την αρχή, αναζητώντας όχι μόνο συντροφικότητα αλλά και έναν νέο κοινωνικό κύκλο.
Ageism και παρανοήσεις στα dating apps
Σήμερα, με τα dating apps έχει προκύψει ένα ακόμα πρόβλημα: η ηλικιακή προκατάληψη ή ageism. Λίγους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας βρίσκει κανείς ανάμεσα στους χρήστες των εφαρμογών, και πολλοί, ασυνείδητα ή όχι, τους αντιμετωπίζουν επιφυλακτικά ή με προκατάληψη: «Τι θέλει αυτός τώρα εδώ;», «μήπως ψάχνει κάτι άλλο;», «μήπως δεν ταιριάζουμε;». Η αληθινή διάθεση ενός ανθρώπου, η ιστορία του, οι εμπειρίες του χάνονται πίσω από μια φωτογραφία ή ένα bio γεμάτο στερεότυπα.
Ας δούμε τη μεγάλη εικόνα του τι σημαίνει παγκοσμίως να είσαι single μετά τα 50: έρευνα του Pew Research Center δείχνει ότι μόνο το 17% των Αμερικανών ηλικίας 50 και άνω έχουν δοκιμάσει μια εφαρμογή ή site γνωριμιών. Από αυτούς, ένα πολύ μικρό ποσοστό (3%) αναφέρει ότι έχει χρησιμοποιήσει κάτι τέτοιο πρόσφατα. Επιπλέον, άλλες στατιστικές δείχνουν πως το 2025 περίπου το 12% των χρηστών dating apps είναι ηλικίας 50-64, και μόνο το 4% είναι 65+.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ιδέα του κυρίου Αλέξανδρου μοιάζει να είναι relatable και σύγχρονη. Και, περίεργη σύμπτωση ή όχι, λίγες μέρες πριν είχα πέσει πάνω σε ένα βίντεο στο TikTok: μια κοπέλα έδειχνε πως η κολλητή της έφτιαξε «dating business cards», μικρές κάρτες με τη φωτογραφία, το όνομά της, τον λογαριασμό της στο Instagram και ένα green flag της, και άρχισε να τις μοιράζει σε περαστικούς που πίστευε ότι θα ταίριαζαν με τη φίλη της. Το βίντεο έγινε viral· πίσω από αυτή την παράδοξη κίνηση βλέπουμε κάτι κοινό με το κάλεσμα του κυρίου Αλέξανδρου: την ανάγκη να συναντηθούμε ξανά στον πραγματικό κόσμο.
Και κάπως έτσι, μια μικρή κάρτα κολλημένη με σελοτέιπ σε μια πόρτα αυτοκινήτου επιχειρεί να γίνει το αντίδοτο στη μοναξιά, ένα αυθόρμητο, αναλογικό κάλεσμα για συντροφιά.