Όταν ρώτησαν τον Στίβεν Χόκινγκ τι πιστεύει ότι συμβαίνει μετά τον θάνατο, εκείνος έδωσε μια απάντηση που πολλοί θα χαρακτήριζαν ζοφερή.
Σύμφωνα με έρευνα της YouGov το 2023, περίπου το 41% του γενικού πληθυσμού υποφέρει από άγχος θανάτου. Ίσως γι’ αυτό τόσοι άνθρωποι να γοητεύονται από τις θεωρίες και τις εικασίες γύρω από το τι ακολουθεί μετά, την ώρα που εκατομμύρια θρησκευόμενοι σε όλο τον κόσμο πιστεύουν στη μεταθανάτια ζωή.
Ωστόσο, όταν το ίδιο ερώτημα τίθεται σε έναν θεωρητικό φυσικό και μάλιστα του βεληνεκούς του Χόκινγκ, η απάντηση σπάνια ευθυγραμμίζεται με τις πιο αισιόδοξες ή μεταφυσικές αντιλήψεις.
Ο Χόκινγκ, που πέθανε το 2018 σε ηλικία 76 ετών έπειτα από δεκαετίες μάχης με τη νόσο του κινητικού νευρώνα (ALS), είχε ήδη ξεκαθαρίσει τη θέση του για το τι έπεται του θανάτου -αν υπάρχει πράγματι κάτι.
Το 2011, σε συνέντευξή του στον Guardian, είχε πει: «Έχω ζήσει με την προοπτική ενός πρόωρου θανάτου τα τελευταία 49 χρόνια. Δεν φοβάμαι τον θάνατο, αλλά δεν βιάζομαι να πεθάνω. Έχω τόσα πολλά που θέλω να κάνω πρώτα. Αντιμετωπίζω τον εγκέφαλο ως έναν υπολογιστή που σταματά να λειτουργεί όταν χαλάσουν τα εξαρτήματά του. Δεν υπάρχει παράδεισος ή μεταθανάτια ζωή για χαλασμένους υπολογιστές· αυτό είναι ένα παραμύθι για ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι».
«Η επιστήμη είναι όμορφη όταν δίνει απλές εξηγήσεις»
Όσο απαισιόδοξο κι αν ακούγεται, ο Χόκινγκ υπογράμμισε τη σημασία του να αξιοποιούμε όσο καλύτερα μπορούμε τον περιορισμένο χρόνο που έχουμε στη Γη, λέγοντας ότι «πρέπει να επιδιώκουμε τη μέγιστη αξία των πράξεών μας».
«Η επιστήμη είναι όμορφη όταν δίνει απλές εξηγήσεις για φαινόμενα ή συνδέσεις μεταξύ διαφορετικών παρατηρήσεων. Παραδείγματα είναι η διπλή έλικα στη βιολογία ή οι θεμελιώδεις εξισώσεις της φυσικής», είχε προσθέσει.
Λίγους μήνες μετά τον θάνατό του, δημοσιεύθηκαν οι τελευταίες σκέψεις του για την τεχνητή νοημοσύνη, μέσα από το βιβλίο του Σύντομες Απαντήσεις στα Μεγάλα Ερωτήματα (Brief Answers to the Big Questions).
Ο Χόκινγκ, που είχε διαγνωστεί με ALS σε ηλικία μόλις 21 ετών, προειδοποιούσε: «Ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε μια “έκρηξη νοημοσύνης” που τελικά θα οδηγήσει στη δημιουργία μηχανών των οποίων η ευφυΐα θα ξεπερνά τη δική μας περισσότερο απ’ όσο η δική μας ξεπερνά εκείνη των σαλιγκαριών». Και πρόσθετε: «Είναι δελεαστικό να απορρίψει κανείς την ιδέα των εξαιρετικά έξυπνων μηχανών ως απλή επιστημονική φαντασία, αλλά αυτό θα ήταν λάθος – και ίσως το μεγαλύτερο λάθος στην ιστορία μας».
