Ακόμη και αν σταματούσαμε αύριο να καίμε ορυκτά καύσιμα, η παγκόσμια διατροφή από μόνη της θα μπορούσε να αυξήσει τη θερμοκρασία του πλανήτη πάνω από 1,5°C. Επ' αυτού προειδοποιεί η EAT-Lancet Commission, ομάδα 70 κορυφαίων επιστημόνων που εξέτασε για πρώτη φορά συνολικά πώς η τροφή αποσταθεροποιεί τη Γη.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα τρόφιμα ευθύνονται για σχεδόν το ένα τρίτο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, με κύριες αιτίες το μεθάνιο από τα βοοειδή, την αποψίλωση δασών για ζωοτροφές και την ενέργεια που καταναλώνεται για λιπάσματα. Επιπλέον, τα συστήματα τροφίμων προκαλούν απώλεια βιοποικιλότητας, υποβάθμιση γης και ρύπανση υδάτων, καθιστώντας τη διατροφή τον μεγαλύτερο παράγοντα υπέρβασης των πλανητικών ορίων.
Υπερθέρμανση του πλανήτη: Η λύση βρίσκεται στο πιάτο μας
Οι επιστήμονες προτείνουν μια διατροφή για πλανητική υγεία, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ξηρούς καρπούς, με περιορισμένες ποσότητες γαλακτοκομικών, πουλερικών και ψαριών, ενώ το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας θα πρέπει να μειωθεί σημαντικά. Η εφαρμογή της θα μπορούσε να σώσει 15 εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο και να μειώσει κατά το ήμισυ τις εκπομπές αερίων.
Ο Walter Willett τόνισε ότι η πρόταση δεν απαιτεί «βιγκανισμό», αλλά μπορεί να προσαρμοστεί σε τοπικές παραδόσεις, από τη Μεσόγειο μέχρι την Ασία. Το κρίσιμο μήνυμα είναι: περισσότερα φυτικά τρόφιμα, λιγότερο κρέας και ζάχαρη.
Η Ευρώπη είχε ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις μέσω του Farm to Fork Strategy της ΕΕ, με στόχο μείωση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και προώθηση βιολογικής γεωργίας. Πέντε χρόνια αργότερα, όμως, η στρατηγική έχει εγκαταλειφθεί, λόγω αντιδράσεων αγροτών, λόμπι της βιομηχανίας και επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία.
Παράλληλα, οι πλουσιότεροι 30% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνονται για πάνω από το 70% της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από τρόφιμα. Η υιοθέτηση της διατροφής της Δύσης στις αναπτυσσόμενες οικονομίες απειλεί να επιδεινώσει την κρίση, τονίζουν οι επιστήμονες.
Η επιτροπή επισημαίνει ότι η τροφή μπορεί να είναι εργαλείο αλλαγής, όχι μόνο πηγή προβλημάτων. Με γρήγορες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, τις γεωργικές πρακτικές και τη μείωση αποβλήτων, οι ωφέλειες σε υγεία και περιβάλλον θα μπορούσαν να φτάσουν τα 5 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
«Η τροφή βρίσκεται στον πυρήνα της ανθρώπινης ευημερίας και της πλανητικής υγείας», τόνισε η Shakuntala Thilsted. «Η αλλαγή πρέπει να υπερβαίνει την παραγωγή θερμίδων και να εξασφαλίζει το δικαίωμα στη διατροφή, δίκαιη εργασία και υγιές περιβάλλον για όλους».
Με πληροφορίες από Politico