Η κλιματική κρίση έχει ακόμα μια επίπτωση. Ο κόσμος γύρω μας γίνεται σταδιακά πιο άχρωμος και αυτό δεν είναι μεταφορά και μάλιστα επηρεάζονται και οι πεταλούδες.
Μια νέα μελέτη από τη Βραζιλία αποκαλύπτει ότι οι πεταλούδες, οι πιο πολύχρωμοι κάτοικοι των τροπικών δασών, χάνουν τα έντονα χρώματά τους εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας και της κλιματικής κρίσης. Οι ερευνητές μιλούν για «επιταχυνόμενο αποχρωματισμό» της φύσης, φαινόμενο που απειλεί όχι μόνο την ομορφιά του φυσικού κόσμου, αλλά και την οικολογική του ισορροπία.
Για εκατομμύρια χρόνια, τα χρώματα των φτερών των πεταλούδων εξελίχθηκαν για να εξυπηρετούν την επιβίωση: τα έντονα χρώματα βοηθούν στην προσέλκυση συντρόφων και στην αποφυγή θηρευτών, ενώ τα πιο σκούρα λειτουργούν ως καμουφλάζ. Όμως, καθώς οι άνθρωποι καταστρέφουν τα τροπικά δάση και τα αντικαθιστούν με εκτεταμένες φυτείες ευκαλύπτου, αυτή η φυσική παλέτα χάνεται.
Κλιματική κρίση: Από τα δάση στις μονοκαλλιέργειες: το χρώμα της ζωής ξεθωριάζει
Οι ερευνητές παρατήρησαν πως σε φυσικά δάση του βραζιλιάνικου Espírito Santo καταγράφονται τουλάχιστον 31 είδη πεταλούδων, ενώ στις φυτείες ευκαλύπτου μόλις 21, κυρίως σε αποχρώσεις του καφέ. Η επικεφαλής ερευνήτρια Μάιντερ Ιγλέσιας-Καράσκο από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης περιγράφει μια «γενική αίσθηση κενού» μέσα στις φυτείες.
Το φαινόμενο δεν περιορίζεται στη Βραζιλία. Από την Καλιφόρνια μέχρι την Ισπανία, τεράστιες εκτάσεις φυσικών δασών αντικαθίστανται από μονοκαλλιέργειες για παραγωγή ξυλείας, χαρτιού και καυσίμων. Υπολογίζεται ότι μόνο οι φυτείες ευκαλύπτου καλύπτουν πάνω από 22 εκατομμύρια εκτάρια παγκοσμίως. Αν και πράσινες στο μάτι, αποτελούν οικολογικές ερήμους, φτωχές σε ποικιλία και ζωή.
Ο Ρικάρντο Σπανιόλ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, εξηγεί ότι οι πιο πολύχρωμες πεταλούδες είναι οι πρώτες που εξαφανίζονται μετά την αποψίλωση. «Η απώλεια της ποικιλίας χρωμάτων είναι προειδοποιητικό σημάδι: σημαίνει ότι το ίδιο το οικοσύστημα χάνει τη λειτουργικότητά του», τονίζει.
Κλιματική κρίση: Ο «αποχρωματισμός» της φύσης – ένα νέο επιστημονικό πεδίο
Το φαινόμενο έχει πάρει όνομα: «αποχρωματισμός». Οι επιστήμονες το μελετούν όχι μόνο στις πεταλούδες αλλά και στα κοράλλια, τους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι ασπρίζουν λόγω της υπερθέρμανσης, οι θάλασσες πρασινίζουν από την ρύπανση, και τα ουράνια τόξα θα γίνουν λιγότερο ορατά σε πόλεις με έντονη ρύπανση.
Ακόμα και η ίδια η Γη φαίνεται να «σκοτεινιάζει» στο διάστημα, καθώς τα σύννεφα και οι επιφάνειες ανακλούν λιγότερο φως. Οι ερευνητές μιλούν για μια «παγκόσμια απώλεια φωτεινότητας» που αντικατοπτρίζει την πίεση που ασκεί η ανθρωπότητα στα οικοσυστήματα.
Παρά τη δυσοίωνη εικόνα, υπάρχει ελπίδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, περιοχές του Αμαζονίου που είχαν αποψιλωθεί και επανέκαμψαν μετά από 30 χρόνια εμφάνισαν σημαντική ανάκαμψη της χρωματικής ποικιλότητας των πεταλούδων. Η φύση, λένε οι ερευνητές, έχει ακόμα τη δυνατότητα να ξαναβρεί τα χρώματά της — αρκεί να της δοθεί χρόνος και προστασία.
Όπως σημειώνει ο Σπανιόλ: «Αν συνεχίσουμε να καταστρέφουμε τα φυσικά οικοσυστήματα, δεν θα χάσουμε μόνο την ομορφιά τους, αλλά και τους μηχανισμούς που κρατούν τη ζωή σε ισορροπία. Όμως μπορούμε ακόμα να αποκαταστήσουμε αυτόν τον πολύχρωμο κόσμο».
Με πληροφορίες από Guardian