Το πρώτο κουδούνι της χρονιάς βρήκε τις σχολικές αυλές με ένα φαινόμενο που διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο: η βία και η παραβατικότητα μεταξύ ανηλίκων. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., τα περιστατικά ξυλοδαρμών, εκβιασμών και κατοχής ναρκωτικών παρουσιάζουν αυξητική τάση, προκαλώντας ανησυχία σε γονείς, εκπαιδευτικούς και την κοινωνία συνολικά.
Μαθητές σε όλη τη χώρα εμπλέκονται σε περιστατικά που πριν από λίγα χρόνια θα θεωρούνταν ακραίες εξαιρέσεις. Στον Πειραιά, 16χρονος κατέληξε στο νοσοκομείο μετά από βίαιο ξυλοδαρμό από συνομηλίκους. Στην Πάτρα, 15χρονος κατήγγειλε ότι εκβιάστηκε με την απειλή δημοσιοποίησης προσωπικών φωτογραφιών, ενώ στην Αθήνα μαθητές Γυμνασίου συνελήφθησαν με ποσότητες κάνναβης στο σχολικό προαύλιο.
Στατιστικά που προκαλούν προβληματισμό
Η εικόνα δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα περιστατικά. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2025 συνελήφθησαν 433 ανήλικοι για υποθέσεις βίας, ενώ οι κατηγορούμενοι για σωματικές βλάβες ξεπέρασαν τους 3.300. Παράλληλα, εκατοντάδες δικογραφίες σχηματίστηκαν για κατοχή και χρήση ναρκωτικών ουσιών.
Οι αριθμοί αυτοί αναδεικνύουν μια σκληρή πραγματικότητα: η νεανική βία παύει να είναι «παραφωνία» και μετατρέπεται σε σταθερή τάση, με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.
Μπροστά σε αυτή την εικόνα, η κυβέρνηση επισπεύδει την εφαρμογή του Safe Youth Wallet, της ψηφιακής εφαρμογής που θα δίνει στους γονείς τη δυνατότητα να ελέγχουν τη χρήση εφαρμογών από τα παιδιά τους. Παράλληλα, εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο να τεθεί όριο ηλικίας 16 ετών για τη χρήση social media, στο πρότυπο μέτρων που εφαρμόζονται ήδη σε χώρες όπως η Αυστραλία.
Η λογική είναι απλή: η ανεξέλεγκτη έκθεση των εφήβων σε διαδικτυακά περιβάλλοντα υψηλής τοξικότητας (εκφοβισμός, grooming, παραπληροφόρηση) συνδέεται άμεσα με τα αυξημένα κρούσματα βίας στον φυσικό κόσμο.
Η βία στα σχολεία δεν είναι αποκομμένη από τις γενικότερες κοινωνικές συνθήκες. Οι ανισότητες, η έλλειψη πρόληψης και ψυχολογικής στήριξης, αλλά και η υπερβολική έκθεση στα social media δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Οι εκπαιδευτικοί μιλούν για «παιδιά πιο σκληρά από τις γενιές πριν» και για σχολεία που καλούνται να λειτουργήσουν ως χώροι εκπαίδευσης αλλά και αποσυμπίεσης μιας κοινωνικής κρίσης που δεν αντιμετωπίζεται αλλού.
Η επόμενη μέρα
Αν και τα μέτρα ψηφιακού ελέγχου θεωρούνται ένα πρώτο βήμα, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν αρκούν: χρειάζεται ενίσχυση της ψυχολογικής στήριξης στα σχολεία, συστηματική εκπαίδευση των παιδιών γύρω από την ασφαλή χρήση του διαδικτύου και κυρίως συνεργασία οικογένειας–σχολείου–κράτους.
Η «έκρηξη βίας» με το άνοιγμα των σχολείων είναι ένα ηχηρό καμπανάκι: η κοινωνία δεν μπορεί να αρκεστεί μόνο σε στατιστικές και εφαρμογές, αλλά οφείλει να αντιμετωπίσει τη ρίζα του προβλήματος – την ανασφάλεια, την πίεση και την απουσία ουσιαστικής στήριξης στη ζωή των εφήβων.
