Η ένταση στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Βενεζουέλας κλιμακώνεται ραγδαία, με την Καραϊβική να μετατρέπεται σε επίκεντρο μιας νέας γεωπολιτικής αντιπαράθεσης.
Το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε την ανάπτυξη δέκα μαχητικών stealth F-35 στο Πουέρτο Ρίκο, ενισχύοντας μια ήδη εντυπωσιακή στρατιωτική παρουσία στην περιοχή.
Η Ουάσιγκτον ισχυρίζεται ότι οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε μια εκτεταμένη επιχείρηση κατά των καρτέλ ναρκωτικών, όμως το Καράκας μιλά για «ξεκάθαρη απειλή στρατιωτικής επέμβασης» με στόχο την αλλαγή καθεστώτος.
Η επιχείρηση «κατά των ναρκωτικών» και τα F-35
Σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, τα δέκα F-35 προστίθενται σε τουλάχιστον επτά πολεμικά πλοία που ήδη επιχειρούν στην Καραϊβική και στον Ειρηνικό. Μεταξύ αυτών βρίσκονται αποβατικά σκάφη με χιλιάδες πεζοναύτες και αντιτορπιλικά. Η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει ότι η επιχείρηση στοχεύει στην εξάρθρωση δικτύων διακίνησης ναρκωτικών τα οποία – σύμφωνα με την Ουάσιγκτον – συνδέονται άμεσα με τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο.
Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος έσπευσε να ενισχύσει αυτή τη ρητορική, δηλώνοντας πως «η Βενεζουέλα είναι κέντρο ναρκωτρομοκρατίας» και πως οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ δεν θα διστάσουν να αναλάβουν δράση. Πρόσφατα μάλιστα ανακοίνωσε την καταστροφή ταχύπλοου που μετέφερε, όπως είπε, ναρκωτικά, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν «11 ναρκωτρομοκράτες».
«Θα καταρρίπτονται»
Η κατάσταση πήρε ακόμη πιο επικίνδυνη τροπή όταν δύο μαχητικά F-16 της Βενεζουέλας πέταξαν πάνω από αμερικανικό αντιτορπιλικό στα διεθνή ύδατα. Το Πεντάγωνο χαρακτήρισε το περιστατικό «ιδιαίτερα προκλητικό», ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ανοιχτά πως «αν τα αεροσκάφη της Βενεζουέλας μας φέρουν σε επικίνδυνη θέση, θα καταρριφθούν».
Η απειλή αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη από τον Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος με διάγγελμά του προειδοποίησε ότι «καμιά από τις διαφορές μας με τις ΗΠΑ δεν δικαιολογεί στρατιωτική σύγκρουση». Ο Βενεζουελάνος ηγέτης ζήτησε «σεβασμό» για την κυριαρχία της χώρας του, κατηγορώντας την Ουάσιγκτον ότι προσπαθεί να δημιουργήσει πρόσχημα για επέμβαση.
Οι κατηγορίες και η «απειλή αλλαγής καθεστώτος»
Η Ουάσιγκτον κατηγορεί εδώ και χρόνια τον Μαδούρο ότι ηγείται καρτέλ ναρκωτικών, αυξάνοντας μάλιστα πρόσφατα την επικήρυξή του στα 50 εκατομμύρια δολάρια. Από την άλλη, το Καράκας απορρίπτει τις κατηγορίες και δηλώνει ότι η Βενεζουέλα είναι «χώρα απαλλαγμένη από παραγωγή κόκας» και ότι συμμετέχει ενεργά στην καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών.
Για τον Μαδούρο, η αμερικανική κινητοποίηση στην Καραϊβική αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη ότι η κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει «βίαιη αλλαγή καθεστώτος». Μιλώντας σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, τόνισε πως «η Ουάσιγκτον πρέπει να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για στρατιωτικές επεμβάσεις στη Λατινική Αμερική και να σεβαστεί την ειρήνη και την ανεξαρτησία των λαών».
Τα σενάρια του CNN
Η ένταση ενισχύθηκε περαιτέρω όταν το CNN μετέδωσε ότι η Ουάσιγκτον εξετάζει ακόμα και στοχευμένα πλήγματα εντός του εδάφους της Βενεζουέλας. Αν αυτό το σενάριο γίνει πραγματικότητα, θα σημάνει θεαματική κλιμάκωση και ενδεχομένως στρατιωτική σύγκρουση με απρόβλεπτες συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή.
Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ επισήμως υποβάθμισε το ενδεχόμενο αλλαγής καθεστώτος, λέγοντας ότι «δεν μιλάμε γι’ αυτό», τα γεγονότα και οι κινήσεις των ΗΠΑ δείχνουν προς μια διαφορετική κατεύθυνση. Η συγκέντρωση τόσων στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή, σε συνδυασμό με τις ρητορικές απειλές, αφήνουν ελάχιστα περιθώρια εφησυχασμού.
Η Καραϊβική σε «καυτό» καλοκαίρι
Η συγκυρία θυμίζει τις πιο σκοτεινές στιγμές του Ψυχρού Πολέμου, όταν η Καραϊβική είχε μετατραπεί σε σκηνικό πυρηνικής αντιπαράθεσης. Σήμερα, τα F-35, τα αντιτορπιλικά και οι χιλιάδες πεζοναύτες δίνουν το στίγμα μιας νέας γεωπολιτικής κρίσης που μπορεί εύκολα να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία, ενώ τα βλέμματα στρέφονται τόσο στον Λευκό Οίκο όσο και στο Καράκας. Το ερώτημα που πλανάται είναι αν η Ουάσιγκτον πράγματι περιορίζεται σε επιχειρήσεις κατά των καρτέλ ή αν προετοιμάζει το έδαφος για μια πιο άμεση σύγκρουση με στόχο την ανατροπή του Μαδούρο.
Ένα είναι βέβαιο: οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για την ασφάλεια στην Καραϊβική και για τις ισορροπίες σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
Με πληροφορίες από AFP, Reuters, CNN
