Μερικοί τρόποι για να καίγονται όμορφα τα σπίτια των Παλαιστινίων
Yuval Abraham
Ισραηλινός σκηνοθέτης και δημοσιογράφος (+972 Magazine και Local Call). Σκηνοθέτησε μαζί με τον Basel Adra την ταινία No Other Land (Oscar 2025 καλύτερου ντοκιμαντέρ)
Σε πολλές συζητήσεις που έχω με στρατιώτες, περιγράφουν διάφορες μεθόδους που ανέπτυξαν για να καίνε σπίτια στη Γάζα. Κάποιος είπε ότι μάζευαν τα μαξιλάρια από τα υπνοδωμάτια και τα μαξιλάρια του καναπέ στο σαλόνι, έπειτα τα τοποθετούσαν στο κέντρο του σπιτιού κι έβαζαν φωτιά. Ένας άλλος είπε ότι το ίδιο έκαναν και με κονσέρβες τόνου που τις έβαζαν κάτω από τα έπιπλα. Υπήρχε ακόμα και η μέθοδος με το ελαιόλαδο.
"Σε κάθε αραβικό σπίτι που μπαίναμε, υπήρχε ελαιόλαδο", είπε ένας στρατιώτης της Νάχαλ [πρόγραμμα του ισραηλινού στρατού που συνδυάζει τη στρατιωτική θητεία με την ίδρυση αγροτικών εποικισμών -σ.σ.], "ρίχναμε το λάδι στους καναπέδες, σε οτιδήποτε ήταν αναμμένο στο διαμέρισμα, και μετά βάζαμε φωτιά ή πετούσαμε ένα καπνογόνο". Αυτή ήταν μια συνηθισμένη πρακτική. Το "κάψιμο ολόκληρου του κτιρίου" ήταν κι αυτή μια απλή υπόθεση ρουτίνας. Ένας διοικητής κρατούσε ένα τηλέφωνο στο ένα χέρι για να συγχαρεί σε βιντεοκλήση έναν φίλο που παντρεύτηκε και με το άλλο έριχνε ελαιόλαδο σε ένα διαμέρισμα. Ένας στρατιώτης είπε ότι έκαψαν σπίτια από βαρεμάρα.
Τίποτα από αυτά δεν είναι καινούργιο. Η συστηματική πυρπόληση σπιτιών στη Γάζα έχει αντικατασταθεί από την πιο αποτελεσματική καταστροφή ολόκληρων πόλεων με βαρύ εξοπλισμό, τμήμα τμήμα, χρησιμοποιώντας υπεργολάβους που πληρώνονται με τον όροφο και ομάδες Aγοριών των λόφων [συμμορίες νέων εποικιστών που εγκαθίστανται σε πυκνοκατοικιμένες περιοχές των Παλαιστινίων για να βανδαλίσουν, να κλέψουν σοδειές και κοπάδια, και να υφαρπάξουν τη γη τους -σ.σ.]. Η Ράφα δεν υπάρχει πια. Η Χαν Γιουνίς καταστρέφεται αυτή τη στιγμή.
Και αυτή την πρόταση, ότι σε κάθε αραβικό σπίτι υπήρχε ελαιόλαδο, τη σκέφτομαι, επειδή το να χρησιμοποιείς έτσι το λάδι που ήταν ίσως το επίκεντρο της καθημερινής ζωής μιας οικογένειας για να κάψεις ό,τι είχε στον κόσμο, το λάδι που εκφράζει την παλαιστινιακή σύνδεση με αυτή τη γη, γίνεται στα χέρια μας το μέσο ξεριζώματος. Το λάδι που έχουμε υιοθετήσει κι εμείς ως σύμβολο της ισραηλινής ταυτότητας, που περιχύνεται κομψά πάνω στο κουνουπίδι του Eyal Shani και του συνεταίρου του Shahar Segal [σύμπραξη ενός σεφ και ενός επιχερηματία που οδήγησε στη δημιουργία μιας αλυσίδας 40 εστιατορίων -σ.σ.], οι οποίοι μίλησαν με υπερηφάνεια για τα κέντρα πείνας στη Γάζα [οι ίδιοι είχαν συμμετάσχει αρχικά στο Gaza Humanitarian Foundation αμερικανικής έμπνευσης -σ.σ.] όπου σχεδόν χίλιοι πεινασμένοι άνθρωποι έχουν σφαγιαστεί τον τελευταίο ενάμιση μήνα.
Ο στρατιώτες μίλησαν και για οικογενειακά άλμπουμ φωτογραφιών που βρήκαν σε διαμερίσματα, γράμματα σε συρτάρια, παιδικά παιχνίδια, πανεπιστημιακά βιβλία, που τα έκαιγαν κι αυτά. 'Ενας στρατιώτης βρήκε μια ταυτότητα κάποιας γυναίκας που γεννήθηκε πριν από το 1948 στη Γιάφα, ένας άλλος στρατιώτης είδε βαλίτσες σκορπισμένες, γεμάτες ρούχα στο πάτωμα, "σαν να ήταν οι άνθρωποι εδώ πριν από λίγο και να έφυγαν βιαστικά". Μερικά σπίτια καίγονται αμέσως. Υπάρχουν σπίτια στα οποία οι στρατιώτες ζουν για μέρες ή εβδομάδες και τα καίνε μόνο στο τέλος.
Κάποιοι το είχαν ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή, άλλοι αφιέρωσαν χρόνο για να το καταλάβουν, αλλά αυτός είναι ο μεγάλος στόχος στη Γάζα - καταστροφή και εξάλειψη. Όχι η ασφάλεια και οι απαγωγές. Αυτό ήταν πάντα το βαθύ μοτίβο αυτού του τόπου σε σχέση με τη Γάζα, τη "φωλιά των σφηκών", ξεκινώντας από την προηγούμενη μεγάλη απέλαση του 1948, όταν οι πρόσφυγες της χώρας συγκεντρώθηκαν εκεί και δημιουργήθηκε αυτή η λωρίδα, μέσα από τα πρώτα σχέδια για την "εθελοντική" απέλαση των κατοίκων της Γάζας σε χώρες της Λατινικής Αμερικής μετά το 1967, και καταλήγοντας στην πολιτική του αποκλεισμού και του διαχωρισμού της Γάζας από τη Δυτική Όχθη, η οποία είχε ως στόχο να αποκόψει τη Γάζα από την υπόλοιπη χώρα, να την εξαφανίσει, προκειμένου να αποτρέψει ένα παλαιστινιακό κράτος. Στην πράξη, αυτό άνοιξε το δρόμο για την τρομερή σφαγή της 7ης Οκτωβρίου.
Η εγκληματική πράξη της κυβέρνησης σήμερα αποτελεί γενοκτονία, αλλά το βαθύτερο όνειρο είναι μια ανταλλαγή ανθρώπων: να καρπωθούμε εμείς αυτό που ήταν δικό τους. Αυτή είναι η μεγάλη σκιά που στοιχειώνει την κοινωνία μας παντού από τη Νάκμπα κι ύστερα. Δεν έχουμε διαμορφώσει μια ύπαρξη σε αυτόν τον χώρο που να μην έρχεται εις βάρος τους, δεν έχουμε διορθώσει τις αδικίες του παρελθόντος, και ως εκ τούτου στο παρόν τα ονόματα των πόλεων και των βουνών στα αραβικά απειλούν τα ονόματα στα εβραϊκά, και περπατάμε στη χώρα μας και την κρατάμε σφιχτά από φόβο για τη μεγάλη σκιά, τη γνώση ότι είναι δική τους. Δική τους επίσης. Και αντί να σκεφτόμαστε πώς θα είναι για όλους μας, επιμένουμε να συνεχίζουμε να την καταστρέφουμε επειδή αν σταματήσουμε, θα αναγκαστούμε να εξετάσουμε τις πράξεις μας και να συνειδητοποιήσουμε κάτι τρομερό για τον εαυτό μας.
Παρακολουθώ ένα βίντεο που δημιούργησε η υπουργός Gamliel με τεχνητή νοημοσύνη, για την επόμενη μέρα στη Γάζα, η οποία μεταμορφώνεται από στρατόπεδο θανάτου σε μια ακμάζουσα ισραηλινή Ριβιέρα γεμάτη ουρανοξύστες, χωρίς σώματα, χωρίς Άραβες, και σκέφτομαι τη γυναίκα που γεννήθηκε στη Γιάφα και της κάηκε το σπίτι, πιθανώς για δεύτερη φορά, και τους ανθρώπους στο βίντεο της Gamliel, εμάς, χαμογελαστούς και όμορφους, καθισμένους κοντά στη θάλασσα, περπατώντας κατά μήκος της νέας παραλιακής λεωφόρου της Γάζας μετά την ανταλλαγή των ανθρώπων, τρώγοντας χαρούμενα χούμους με ελαιόλαδο.