ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ να έχει δει κανείς τη «Σιωπή των αμνών» και να μην έχει κολλήσει με το τραγούδι «Goodbye Horses» που ακούγεται σε μια πολυσυζητημένη σκηνή της ταινίας.
Για χρόνια, η Q Lazzarus, η μουσικός που το ερμηνεύει, παρέμενε μία από τις πιο μυστηριώδεις φιγούρες της ποπ μουσικής, οι πληροφορίες που είχαμε για τη ζωή της ήταν ελάχιστες. Πρόσφατα, όμως, κυκλοφόρησε ένα μουσικό ντοκιμαντέρ που καταγράφει τη συναρπαστική ιστορία της, όπως την αφηγείται η ίδια λίγο πριν πεθάνει. Το «Goodbye Horses: The many lives of Q Lazzarus» θα κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα στον κινηματογράφο Τριανόν, στις 2 Ιουλίου, παρουσία της σκηνοθέτιδας Eva Aridjis Fuentes, η οποία θα μιλήσει για την ταινία και την εμπειρία που είχε με μία από τις πιο αδικημένες και υποτιμημένες φωνές στην ιστορία της ποπ μουσικής.
Παρά το αδιαμφισβήτητο ταλέντο της, η Q Lazzarus ήταν ένα outsider, κι αυτό της στοίχισε ψυχολογικά. Η αφήγησή της στο ντοκιμαντέρ για την απόρριψη που βίωνε διαρκώς σε όλη της την καριέρα και το τι ακολούθησε είναι σπαρακτική.
Για όσους περνούσαν την εφηβεία τους στα ’90s και είχαν την τύχη να πετύχουν στον κινηματογράφο τη «Σιωπή των αμνών», το «Goodbye Horses» παραμένει ένα κομμάτι-ορόσημο. Ακούγεται την πρώτη φορά που βλέπουμε τον Buffalo Bill, τον κατά συρροή δολοφόνο που κυνηγάει η Clarice Sterling (Jodie Foster), να αποκαλύπτεται μπροστά στην κάμερα: χορεύει φορώντας το σκαλπ μιας γυναίκας. Για τα δεδομένα της εποχής, τέτοιες σκηνές δεν ήταν συχνές στο σινεμά. Ήταν τρομακτική, όπως και η ίδια η ταινία του Jonathan Demme που έκανε ήρωα τον κορυφαίο κακό στην ιστορία του κινηματογράφου, τον Hannibal Lecter – ακόμα στοιχειώνει το κοινό και προκαλεί αντιδράσεις. Γι’ αυτήν τη σκηνή, αλλά και για τους ισχυρισμούς του Hannibal Lecter στην ταινία ότι ο Μπιλ «δεν είναι πραγματικά τρανσέξουαλ» το φιλμ επικρίθηκε τα μεταγενέστερα χρόνια ως το πιο τρανταχτό παράδειγμα τρανσμισογυνισμού στην ποπ κουλτούρα.
The Silence of the Lambs - The Dance Of "Buffalo Bill"
Τέλος πάντων, αν κάτι θετικό έβγαλε αυτή η σκηνή, είναι ότι έκανε γνωστό σε ένα ευρύτερο κοινό αυτό το τραγούδι που πραγματικά έχει μείνει αξέχαστο ως ένα από τα πιο κλασικά cult hits όλων των εποχών. Aκούγοντας την ανδρόγυνη μπάσα φωνή της νόμιζες ότι πρόκειται για άνδρα ερμηνευτή κι αυτό πρόσθετε στην αιθέρια και μελαγχολική ατμόσφαιρα της μελωδίας.
Η ιστορία της Diane Lackey, όπως είναι το πραγματικό όνομα της Q Lazzarus, είναι συγκλονιστική. Γεννήθηκε το 1960 στο Νιου Τζέρζι και είναι το μικρότερο από τα επτά παιδιά μιας πολυμελούς οικογένειας. Μεγάλωσε τραγουδώντας γκόσπελ σε μια χορωδία Βαπτιστών. Αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική επηρεασμένη από τη μουσική επιθεώρηση «Bubbling Brown Sugar» που έπαιζε στο Broadway, ενώ λάτρευε τον Rod Stewart. Ονειρεύοταν να γίνει ροκ σταρ.
Παρά τις αντιδράσεις των γονιών της, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη όταν έγινε 18 και ξεκίνησε να κάνει φωνητικά σε τραγούδια. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 έφτιαξε το συγκρότημα Q Lazzarus and the Resurrection μαζί με τον κιθαρίστα Bill Garvey. Ξεκίνησαν να εμφανίζονται σε διάφορα θρυλικά κλαμπ της πόλης και συχνά τους συνόδευε επί σκηνής ο χορευτής Dan Agren – εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ, μαζί με τον Garvey. Παράλληλα, η Lackey δούλευε περιστασιακά ως οδηγός ταξί για να βγάλει τα προς το ζην. Σε μια κούρσα κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας γνώρισε τον σκηνοθέτη Jonathan Demme ο οποίος άκουσε ένα ντέμο της και ενθουσιάστηκε – της έδωσε την κάρτα του. Την πρώτη φορά που έπαιξε μουσική της σε ταινία του ήταν στο «Something wild» (1986), το κομμάτι «Candle goes away».
Το «Goodbye Horses» ηχογραφήθηκε έναν χρόνο μετά, το 1987. Ήταν αρχικά ένα κομμάτι του Garvey που της το έδωσε επειδή πίστευε ότι ταίριαζε καλύτερα στη φωνή της. Το ηχογράφησε στις 4 το πρωί μετά από μια 18ωρη βάρδια στο ταξί. Ακούστηκε για πρώτη φορά σε μια άλλη ταινία του Demme, το «Married to the mob». Ξανασυνεργάστηκαν στην ταινία «Φιλαδέλφεια», αλλά το κομμάτι της δεν συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ, κι αυτό την καταρράκωσε. Τότε είχε μετακομίσει στο Λονδίνο για να κυνηγήσει συμβόλαιο με μια δισκογραφική εταιρεία εκεί, αλλά δεν κατάφερε τίποτα τελικά, κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βυθιστεί στα ναρκωτικά και στις καταχρήσεις.

Μεγαλόσωμη και μαύρη, η όψη της δεν συμβάδιζε με τα πρότυπα της μουσικής βιομηχανίας της εποχής. Στα ’80s η πλειοψηφία των ποπ σταρ ήταν λευκές και λεπτές, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ακόμη χειρότερα στο ροκ οι μαύρες γυναίκες είχαν μηδενική παρουσία. Παρά το αδιαμφισβήτητο ταλέντο της, η Q Lazzarus ήταν ένα outsider, κι αυτό της στοίχισε ψυχολογικά. Η αφήγησή της στο ντοκιμαντέρ για την απόρριψη που βίωνε διαρκώς σε όλη της την καριέρα και το τι ακολούθησε είναι σπαρακτική. Τη δεκαετία του ’90 εξαφανίστηκε τελείως και αρκετοί φίλοι της νόμιζαν ότι ήταν νεκρή. Η αλήθεια είναι ότι όταν έμεινε έγκυος αποφάσισε να αφήσει οριστικά τα όνειρά της. Μάλιστα, δεν μιλούσε ποτέ γι’ αυτό, ούτε καν στο γιο της – σαν να μη συνέβη ποτέ.
Είκοσι πέντε χρόνια μετά, πάλι κατά τη διάρκεια μιας κούρσας, γνώρισε την κινηματογραφίστρια και μεγάλη φαν της, Eva Aridjis Fuentes. Άρχισαν να μιλούν για συναυλίες και ξαφνικά η νεαρή γυναίκα τη ρώτησε αν είχε δει ποτέ ζωντανά την Q Lazzarus. Εκείνη την στιγμή, όπως λέει, σάστισε, αλλά τελικά της αποκάλυψε δειλά την ταυτότητά της. Άρχισαν να γυρίζουν το ντοκιμαντέρ, σχεδίαζε να βγάλει μια συλλογή με τα τραγούδια της και να κάνει μια σειρά από live, αλλά έσπασε το πόδι της και πέθανε από σηψαιμία.
«Η Q ήταν μια καταπληκτική προσωπικότητα και μια εξαιρετικά ταλαντούχα τραγουδίστρια, με απίστευτη φωνή. Είχε περάσει πολλά, ήταν υπέροχη αφηγήτρια, με χιούμορ και υπέροχο στυλ. Δυστυχώς, ποτέ δεν έλαβε την προσοχή και την εκτίμηση που της άξιζε, αλλά πιστεύω ότι με το ντοκιμαντέρ και το σάουντρακ αυτό θα αλλάξει», λέει η Fuentes που έχει ελληνική καταγωγή από τη μεριά του πατέρα της.
«Παρά τις δυσκολίες που πέρασε, δεν έχασε ποτέ τη χαρά ή το χιούμορ της. Bγήκε από την αφάνεια για να κάνει το ντοκιμαντέρ και ανακάλυψε, μέσω του ίντερνετ, ότι πολλά είχαν αλλάξει αυτά τα χρόνια. Δεν υπήρχε απλώς μια τεράστια, πλέον, κοινότητα που αγαπούσε το “Goodbye Horses”, αλλά πολύς κόσμος αναρωτιόταν τι της είχε συμβεί. Αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη μουσική της ήταν που την έκανε να αποφασίσει να πει την ιστορία της και να αναστήσει την Q Lazzarus. Δεν το είχα κατά νου να κάνω μια ταινία για τη ζωή της. Ήμουν θαυμάστριά της και ήξερα λίγα πράγματα για εκείνη. Η συνάντησή μας ήταν εντελώς τυχαία. Και οι δύο νιώσαμε ότι ήταν κάτι μοιραίο.
Ήθελε να πει την ιστορία της και να επιστρέψει στη μουσική. Δεν θα μπορούσα να το κάνω χωρίς τη δική της στήριξη και συμμετοχή. Δεν νομίζω ότι είχε μετανιώσει για κάτι. Πιστεύω ότι προσπαθούσε πραγματικά να είναι καλή και να πετυχαίνει σε ό,τι έκανε, από το τραγούδι μέχρι τη μητρότητα. Πολλά από τα άσχημα πράγματα που της συνέβησαν ήταν πέρα από τον έλεγχό της, όπως το γεγονός ότι η μουσική βιομηχανία τη δεκαετία του ’80 και του ’90 δεν της έδωσε ποτέ μια ευκαιρία. Και μετά ήρθε η πανδημία και κάποια ιατρικά ζητήματα. Θα ήθελα ο κόσμος να τη θυμάται ως ένα σπουδαίο ταλέντο και μια σπουδαία γυναίκα. Πιστεύω ότι όταν δουν την ταινία θα το νιώσουν – όποιος βλέπει το φιλμ, ερωτεύεται την Q».
Ακούστε το soundtrack του ντοκιμαντέρ, συμπεριλαμβανομένου του Goodbye Horses, στο Spotify.
Το «Goodbye Horses: The many lives of Q Lazzarus» θα προβληθεί στον κινηματογράφο Τριανόν την Τετάρτη 2 Ιουλίου.