Δύο ευρωπαϊκοί δορυφόροι δημιούργησαν τεχνητές ολικές εκλείψεις Ήλιου

Δύο ευρωπαϊκοί δορυφόροι δημιούργησαν τεχνητές ολικές εκλείψεις Ήλιου Facebook Twitter
Αυτή η εικόνα, που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, δείχνει το στέμμα του Ήλιου όπως καταγράφηκε από το ζεύγος δορυφόρων της αποστολής Proba-3 στις 23 Μαΐου 2025, στο ορατό φάσμα του φωτός. Οι λεπτομερείς, τριχοειδείς δομές αποκαλύφθηκαν μέσω εξειδικευμένου αλγορίθμου επεξεργασίας εικόνας. (ESA/Proba-3/ASPIICS/WOW algorithm / Φωτ: ESA
0

Δύο ευρωπαϊκοί δορυφόροι δημιούργησαν τις πρώτες τεχνητές ολικές ηλιακές εκλείψεις σε τροχιά, προσφέροντας στους επιστήμονες πολύωρη, ελεγχόμενη παρατήρηση της ολικής φάσης για τη μελέτη του Ήλιου.

Οι πρώτες εικόνες από το εγχείρημα παρουσιάστηκαν από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) στο πλαίσιο του Αεροπορικού Σαλονιού του Παρισιού. Το δίδυμο των δορυφόρων, που εκτοξεύθηκε στα τέλη του 2024, πραγματοποιεί από τον Μάρτιο τεχνητές εκλείψεις από ύψος δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων πάνω από τη Γη.

Πώς η ESA δημιουργεί τεχνητές ηλιακές εκλείψεις

Οι δύο μικροί δορυφόροι πετούν σε απόσταση μόλις 150 μέτρων μεταξύ τους. Ο πρώτος παρεμβάλλεται μπροστά στον Ήλιο, λειτουργώντας ως τεχνητή «σελήνη», ενώ ο δεύτερος στοχεύει με το τηλεσκόπιό του απευθείας το στέμμα, δηλαδή την εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, που σχηματίζει ένα φωτεινό φωτοστέφανο.

Η αποστολή, με την ονομασία Proba-3 και προϋπολογισμό 210 εκατομμύρια δολάρια, βασίζεται σε εξαιρετικά υψηλή τεχνολογική ακρίβεια. Οι δύο δορυφόροι πρέπει να διατηρούν τη μεταξύ τους απόσταση με απόκλιση μικρότερη του χιλιοστού, όσο το πάχος ενός ανθρώπινου νυχιού. Ο συγχρονισμός τους επιτυγχάνεται αυτόνομα, με τη βοήθεια GPS, λέιζερ, αστρικών αισθητήρων και ραδιοζεύξεων.

Μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί δέκα επιτυχημένες τεχνητές εκλείψεις κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής φάσης, με τη μεγαλύτερη να διαρκεί πέντε ώρες. Ο επικεφαλής επιστήμονας της αποστολής, Αντρέι Ζούκοφ από το Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Βελγίου, δήλωσε ότι στόχος είναι να φτάσει κάθε έκλειψη τις έξι ώρες συνεχούς παρατήρησης όταν ξεκινήσει η πλήρης επιστημονική λειτουργία τον Ιούλιο.

«Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε στα μάτια μας», ανέφερε ο Ζούκοφ σε email. «Ήταν η πρώτη δοκιμή και λειτούργησε. Ήταν απίστευτο».

Ο ίδιος εκτιμά ότι η αποστολή θα παράγει περίπου δύο τεχνητές εκλείψεις ανά εβδομάδα, συνολικά σχεδόν 200 μέσα στην επόμενη διετία. Πρόκειται για μια επιστημονική ευκαιρία χωρίς προηγούμενο, αν σκεφτεί κανείς ότι μια φυσική ολική ηλιακή έκλειψη διαρκεί μόλις λίγα λεπτά και συμβαίνει, κατά μέσο όρο, μία φορά κάθε 18 μήνες.

Η μελέτη του ηλιακού στέμματος είναι κρίσιμο πεδίο για την ηλιακή φυσική, καθώς η θερμοκρασία του  είναι πολύ υψηλότερη από την επιφάνεια του Ήλιου. Επιπλέον, αποτελεί πηγή φαινομένων όπως οι στεμματικές εκτινάξεις μάζας, κατά τις οποίες δισεκατομμύρια τόνοι πλάσματος και μαγνητικών πεδίων εκτοξεύονται στο διάστημα, προκαλώντας γεωμαγνητικές καταιγίδες που μπορεί να διαταράξουν δίκτυα επικοινωνιών και ηλεκτροδότησης, αλλά και να προκαλέσουν φαινόμενα σέλαος σε περιοχές μακριά από τους πόλους.

Αν και άλλες αποστολές, όπως το Solar Orbiter της ESA και της NASA ή το παρατηρητήριο SOHO, έχουν επιχειρήσει τεχνητές εκλείψεις, μέχρι σήμερα ο ηλιο-αποκρυπτικός δίσκος και το τηλεσκόπιο βρίσκονταν στο ίδιο διαστημικό όχημα. Το Proba-3 είναι η πρώτη αποστολή που διαχωρίζει αυτά τα δύο σε ξεχωριστά σκάφη, προσφέροντας μοναδική γωνία θέασης και καθαρότερη εικόνα των κατώτερων στρωμάτων του στέμματος.

«Είμαστε εξαιρετικά ικανοποιημένοι από την ποιότητα των εικόνων», δήλωσε από το Παρίσι ο υπεύθυνος της αποστολής για την ESA, Νταμιέν Γκαλανό. «Και αυτό οφείλεται στον πρωτοφανή συγχρονισμό πτήσης που πετύχαμε».

Με πληροφορίες από Associated Press

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Meta παγώνει τις προσλήψεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη, μετά τις δαπανηρές κινήσεις Ζούκερμπεργκ

Τech & Science / Η Meta παγώνει τις προσλήψεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη, μετά τις δαπανηρές κινήσεις Ζούκερμπεργκ

Ο Ζούκερμπεργκ είχε αναλάβει προσωπικά την προσέλκυση ταλέντων από OpenAI, Google DeepMind και άλλες εταιρείες, προσφέροντας πακέτα αποδοχών ακόμη και 100 εκατ. δολαρίων
LIFO NEWSROOM
Η πρόωρη εφηβεία ενδέχεται να συνδέεται με κοινό χημικό σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας

Τech & Science / Η πρόωρη εφηβεία ενδέχεται να συνδέεται με κοινό χημικό σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας

Μία χημική ένωση που βρίσκεται σε πληθώρα προϊόντων - από καλλυντικά και αρωματικά χώρου έως απορρυπαντικά και σαπούνια - μπορεί να στέλνει σήμα σε περιοχή του εγκεφάλου που ενεργοποιεί την έναρξη της εφηβείας
LIFO NEWSROOM
Οι ΗΠΑ σε διαπραγματεύσεις για το 10% της Intel: «Ο πρόεδρος θέτει τις ανάγκες της Αμερικής σε προτεραιότητα»

Τech & Science / Οι ΗΠΑ σε διαπραγματεύσεις για το 10% της Intel: «Ο πρόεδρος θέτει τις ανάγκες της Αμερικής σε προτεραιότητα»

Επιβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος πως υπάρχει ενδιαφέρον για τη γιγαντιαία εταιρεία μικροτσίπ - Οι ΗΠΑ ζητούν μερίδιο σε αντάλλαγμα για παλαιότερες επιχορηγήσεις
LIFO NEWSROOM
Η Intel εξασφαλίζει «σωσίβιο» 2 δισ. δολαρίων από τη SoftBank – Σκέψεις για συμμετοχή και από την κυβέρνηση Τραμπ

Τech & Science / Η Intel εξασφαλίζει «σωσίβιο» 2 δισ. δολαρίων από τη SoftBank – Σκέψεις για συμμετοχή και από την κυβέρνηση Τραμπ

Οι μετοχές της Intel κατέγραψαν άνοδο άνω του 5% - Ο Τραμπ έχει ήδη συμφωνήσει με Nvidia και AMD να καταβάλουν το 15% των εσόδων τους από πωλήσεις κινεζικών AI chips στο αμερικανικό κράτος
LIFO NEWSROOM
Curio: Τα λούτρινα παιχνίδια με τεχνητή νοημοσύνη που μιλούν στα παιδιά

Τech & Science / Curio: Τα λούτρινα παιχνίδια με τεχνητή νοημοσύνη που μιλούν στα παιδιά

Η εταιρεία Curio δημιουργεί αρκουδάκια-chatbots με τεχνητή νοημοσύνη που συνομιλούν με παιδιά από 3 ετών - Πώς αλλάζουν τα παιχνίδια την έννοια του παιδικού παιχνιδιού και τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς;
LIFO NEWSROOM
Έλον Μασκ και Τζεφ Μπέζος σχεδιάζουν ανεφοδιασμό καυσίμων στο διάστημα για αποστολές σε Σελήνη και Άρη

Τech & Science / Έλον Μασκ και Τζεφ Μπέζος σχεδιάζουν ανεφοδιασμό καυσίμων στο διάστημα για αποστολές σε Σελήνη και Άρη

Ο Έλον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος εξερευνούν τον ανεφοδιασμό καυσίμων σε τροχιά, ώστε τα διαστημόπλοια να ταξιδεύουν πιο μακριά με λιγότερο βάρος στην εκτόξευση, ανοίγοντας τον δρόμο για φθηνότερες και μακρινότερες αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη
LIFO NEWSROOM