Sly Stone (1943-2025): Ο ανένταχτος πρωτοπόρος της ευφορικής funk

Sly Stone (1943-2025): Ο ανένταχτος πρωτοπόρος της ευφορικής funk Facebook Twitter
H καλλιτεχνική κληρονομιά του Sly Stone δεν ξέφτισε ποτέ. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0


ΙΔΙΟΦΥΗΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ, αβίαστα εκκεντρικός, και από ένα σημείο κι έπειτα ανεξέλεγκτος, ο Σλάι Στόουν, κατά κόσμον Σιλβέστερ Στιούαρτ, ηλέκτρισε το Woodstock με την ευφορική του ενέργεια και μαζί με την πολυφυλετική μουσική του οικογένεια έφερε επανάσταση στον προοδευτικό ήχο της soul και του funk rock, επηρεάζοντας από τους Parliament/Funkadelic, τους Earth, Wind and Fire και τον Prince ως τον Κέντρικ Λαμάρ και τον Κάνιε Γουέστ.

Μπορεί ο Τζέιμς Μπράουν να εφηύρε τη funk, αλλά ο Σιλβέστερ Στιούαρτ την ανάμειξε με τη ροκ και προσέθεσε πολιτικούς τόνους κάτω από την πλούσια ενορχήστρωσή της, για να τελειοποιήσει τη μετάβασή της στο ιδίωμα που (ανα)γνωρίζουμε σήμερα. Κάπου ανάμεσα στον νονό της soul και τον blues/funk παραγνωρισμένο τραγουδιστή και βιρτουόζο της μπλουζ σόουλ κιθάρας, Johnny Guitar Watson, ο μικροσκοπικός γίγαντας αφομοίωσε όλα ανεξαιρέτως τα μουσικά ερεθίσματα στα οποία εκτέθηκε στα παιδικά του χρόνια και τα εξέλιξε χωρίς παρωπίδες, πιο εκστατικά και ελεύθερα.  

Tο funk του Στόουν παρέμεινε πανίσχυρο και ορμητικό, ένας πολυφωνικός χείμαρρος με πάντα ενδιαφέροντες στίχους, λαμπάτα όργανα και κορόνα των τραγουδιών την περίφημη κραυγή του Σλάι. He really wanted to take us higher.

Γεννήθηκε στο Τέξας το 1943, μεγάλωσε στην Καλιφόρνια, αρίστευσε στα μουσικά του μαθήματα, τραγούδησε gospel σε εκκλησίες, και κάπου στα εφηβικά του χρόνια, με το παρατσούκλι Σλάι ως κανονικό όνομα πλέον, έβαλε στο μυαλό του πιο σοβαρά την προοπτική μιας καριέρας στη βιομηχανία.

Sly Stone (1943-2025): Ο ανένταχτος πρωτοπόρος της ευφορικής funk Facebook Twitter
Ξεκίνησε από το ραδιόφωνο ως εκλεκτικός DJ (έπαιζε μαύρη μουσική αλλά και Beatles και Stones στον πρώτο σε ακροαματικότητα σταθμό της Bay Area). Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image

Αφού ξεκίνησε από το ραδιόφωνο ως εκλεκτικός DJ (έπαιζε μαύρη μουσική αλλά και Beatles και Stones στον πρώτο σε ακροαματικότητα σταθμό της Bay Area), περνώντας στην παραγωγή άλλων καλλιτεχνών δημιούργησε μια ετερόκλητη οικογένεια, με μέλη συγγενείς του και σπουδαίους μουσικούς, αδιαφορώντας για το χρώμα του δέρματος, κάτι εξαιρετικά ασυνήθιστο για τα τέλη των ’60s, και την ηχητική τυποποίηση.

Το πρώτο άλμπουμ των Sly and the Family Stone πέρασε σχετικά απαρατήρητο αλλά το αμέσως επόμενο, με τίτλο «Stand», διαπέρασε σαν βέλος την γκετοποίηση της λευκής και της μαύρης μουσικής, κάνοντας θριαμβευτικό crossover σε όλα τα ραδιόφωνα, με τις ζωντανές εμφανίσεις του συγκροτήματος να έχουν λάβει θρυλικές διαστάσεις σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

Sly & The Family Stone - Dance To The Music (Audio)

Έγιναν παγκόσμια γνωστοί με το εκρηκτικό τους medley στο Woodstock και οι επιτυχίες τους, όπως το «Stand» (και το ασταμάτητα χορευτικό φινάλε), το «Everyday People», το «I Wanna Take you Higher» και το «Sing a Simple Song» χτύπησαν τη δεκάδα σε R&B και pop, προσφέροντας μια αξιοθαύμαστη ποικιλία επιρροών και κατευθύνσεων, από το doo wop μέχρι το παχύ, πολυοργανικό ηχητικό στρώμα από πνευστά και ηλεκτρικά όργανα που έγινε το σήμα κατατεθέν τους.

Χαρακτηριστικότερο όλων, το ηθελημένα ανορθόγραφο «Thank you Falettinme be mice elf agin», που κυκλοφόρησε χωρίς να εντάσσεται σε άλμπουμ τον Φεβρουάριο του 1970, ένα στακάτο, ρυθμικό αριστούργημα, επιτομή της σκληρής funk και της κοφτής «γκρούβας», με το χτυπητό μπάσο του σπουδαίου Λάρι Γκρέιαμ να δεσπόζει από την αρχή μέχρι το τέλος − εισήγαγε τη slap τεχνική έχοντας μάθει να δίνει ξύλο στις χορδές ελλείψει ντράμερ στο προηγούμενό του συγκρότημα!

Με διαλείψεις στις υποχρεώσεις του απέναντι στην Epic με την οποία είχε υπογράψει εξαρχής, ο Σλάι επέστρεψε με το καλύτερο άλμπουμ της καριέρας του την επόμενη χρονιά, το «There is a Riot Going On», σαφώς επηρεασμένος από την κοινωνικοπολιτική κατάσταση, και μάλιστα λίγο πριν από το «What’s Going On» του Μάρβιν Γκέι. Νούμερο ένα επιτυχία του δίσκου ήταν το κλασικό «Family Affair», ένα από τα πρώτα mainstream κομμάτια που χρησιμοποίησε εκτεταμένα drum machine. Ηχογραφώντας περισσότερο μόνος του στο στούντιο, με overdubs έναντι των live εκτελέσεων, η σχέση του Σλάι Στόουν με την μπάντα κλονίστηκε και η διάλυση δεν άργησε να έλθει ως αποτέλεσμα. Η χρυσή τριετία 1969-1972 ήταν αρκετή για μια παρακαταθήκη ζωής, μια συλλογή από κομμάτια απροσδόκητα και αξέχαστα, μια συμπυκνωμένη έκρηξη ήχων και χρωμάτων σε μια φάση μεταβατική και οργασμική για τη μουσική και την κοινωνία.

Sly Stone (1943-2025): Ο ανένταχτος πρωτοπόρος της ευφορικής funk Facebook Twitter
Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image

Το τίμημα ενός ξέφρενου lifestyle υπήρξε, ωστόσο, μεγάλο. Η αξιοπιστία του στον χώρο είχε κλονιστεί ανεπανόρθωτα ήδη από το 1970, όταν είχε πέσει στα βαθιά ναρκωτικά και ακύρωνε τη μια εμφάνιση μετά την άλλη, κυκλοφορώντας μόνιμα με μια θήκη βιολιού για να αποθηκεύει τις ουσίες που κατανάλωνε αμετροεπώς. Το τελευταίο σχετικό hit του ήταν το «If you Want me to Stay», αλλά η πορεία του ήταν σταθερά φθίνουσα, η δισκογραφία του άρρυθμη, και οι συνεργασίες του με συναδέλφους που τον θαύμαζαν ασταθής και ανώδυνη.

Κατέληξε στη φυλακή ήδη από τις αρχές των ’80s μετά από συστηματικές παραβιάσεις της αρχικής αναστολής της ποινής του για χρήση, και η μοναδική αναλαμπή ήρθε στα δυναμικά του φωνητικά στο «Good Time» των Earth, Wind and Fire, μια υπενθύμιση της μοναδικής τραγουδιστικής του τοποθέτησης, πριν από την προσωρινή αναβίωση της δημοτικότητάς του με μια αναδρομική, αν και σύντομη εμφάνισή του στα Grammys, σε ένα αφιέρωμα που τον ενέτασσε στους θρύλους της μουσικής, πάντα μαζί με τους Family Stone του.

Earth, Wind & Fire - Good Time (Audio)

Δεν σταμάτησε να αγαπά τη μουσική, να μιλάει για τη δημιουργική διαδικασία και να αρπάζει τις μικρές ευκαιρίες για cameo εμφανίσεις με τους φίλους του, αφού είχαν καταρρεύσει όλες οι προσπάθειες του μεγαλύτερου θαυμαστή του, του Τζορτζ Κλίντον, να τον συνεφέρει επαγγελματικά, αλλά είχε χάσει προ πολλού το τρένο μιας σχετικά συνεπούς πορείας, εγκαταλείποντας την προσπάθεια να βάλει μια τάξη στην καλλιτεχνική και προσωπική του ζωή. Φάντασμα του παλιού εαυτού του, έστω κι αν στο απόγειο της φήμης του, σε εμφανίσεις του στις τηλεοπτικές εκπομπές του Ντικ Κάβετ, δεν έκρυβε το ασυγκράτητο high του, τα τελευταία χρόνια αποτελούσε αντικείμενο ντοκιμαντέρ που τον έψαχναν και ενίοτε τον εντόπιζαν, περίπου ως άστεγο, για μερικές ακατάληπτες ατάκες.

Πρόλαβε να δημοσιεύσει την αυτοβιογραφία του, όπου κατέγραφε λεπτομερώς, εκτός από τα πρώτα, ευτυχισμένα χρόνια της δημιουργικότητας, τις τραγικές ψυχικές συνθήκες που τον οδήγησαν στην ανέχεια και εν τέλει στον θάνατο, κυρίως εξαιτίας της χρόνιας αναπνευστικής ανεπάρκειας, στα 82 του χρόνια. Η εικόνα του στην παρατεταμένη φάση της ένδειας (ενός ανθρώπου με ελάχιστη ουσιαστική επαφή με το περιβάλλον) δεν τον κολάκευε, αλλά η καλλιτεχνική κληρονομιά του δεν ξέφτισε ποτέ: το funk του παρέμεινε πανίσχυρο και ορμητικό, ένας πολυφωνικός χείμαρρος με πάντα ενδιαφέροντες στίχους, λαμπάτα όργανα και κορόνα των τραγουδιών την περίφημη κραυγή του Σλάι. He really wanted to take us higher.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φιλιώ Πυργάκη (1939-2021) : «Το δημοτικό, παιδί μου, δεν είναι τραγούδι για να πλένεις τα πιάτα…»

Μουσική / Φιλιώ Πυργάκη: «Το δημοτικό, παιδί μου, δεν είναι τραγούδι για να πλένεις τα πιάτα…»

«Λέω κουράστηκα, αλλά μόλις ανέβω εκεί πάνω στο παλκοσένικο γίνομαι αλλιώτικος άνθρωπος». Η κορυφαία των Ελληνικών πανηγυριών, που πέθανε σαν σήμερα το 2021, είχε μιλήσει στη LIFO για μιαν Ελλάδα που υπνοβατεί στο DNA μας.
M. HULOT
Fotis Benardo: «Εξάγουμε πολιτισμό, αλλά στην Ελλάδα δεν μας το αναγνωρίζουν»

Μουσική / Fotis Benardo: «Κανένα ΑΙ δεν μπορεί να εκφράσει αυτά που νιώθω, ούτε αυτά που έχω περάσει»

Είναι ο ντράμερ των Nightfall. Έκανε τη μουσική όχημα για τα ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο. Μοιράστηκε τη σκηνή με θρύλους της μουσικής όπως οι Black Sabbath, οι Iron Maiden οι Kiss και οι Motorhead. Πιστεύει πολύ στη νέα μουσική σκηνή της Ελλάδας και ότι ο άνθρωπος θέλει άνθρωπο και όχι ΑΙ. Είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Πόσο τελικά έχει ακυρωθεί ο Morrissey;

Μουσική / Morrissey: Η συναυλία ακυρώθηκε, το beef συνεχίζεται

Η πορεία ενός από τους πιο δημοφιλείς μουσικούς της εποχής μας έχει έχει στιγματιστεί από τις πολιτικές του τοποθετήσεις υπέρ ενός ακροδεξιού κόμματος, καθώς και από τις προκλητικές δηλώσεις του για ζητήματα όπως η μετανάστευση, η ισλαμοφοβία και η πολιτική ορθότητα. Το κοινό χωρίζεται στα δύο. Τι πιστεύει η κάθε πλευρά;
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Νταϊάνα Ρος, η βασίλισσα της μουσικής 

Μουσική / Νταϊάνα Ρος: «Θέλει χρόνο και δουλειά για να γίνεις Diva, δεν είναι τόσο απλό»

Μια από τις πιο μεγάλες τραγουδίστριες του πλανήτη, η ακαταπόνητη ερμηνεύτρια που με τη μαγνητική της παρουσία μαγεύει το κοινό, είναι ένα φαινόμενο πιο ασυνήθιστο από όσο νομίζετε. Έρχεται σε λίγες μέρες στην Αθήνα για μια μοναδική συναυλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
105’ με τον Rack

Μουσική / Rack: «Έχω φάει σφαλιάρες γιατί τις ζήταγα, αλλά η ζωή μου πλέον έχει αλλάξει»

Γιος του Λεκτικού Επεξεργαστή και με καριέρα που εκτοξεύτηκε νωρίς, ο δημοφιλής ράπερ έχει αλλάξει ρότα. Στα 25 του, πιο ήρεμος από ποτέ, απολαμβάνει μια φήμη που έφτασε μέχρι το Χόλιγουντ.
M. HULOT
Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Μουσική / Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Το ακριτικό διαβαλκανικό φεστιβάλ του Christopher King και της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση ξεσήκωσε για άλλη μια χρονιά άτομα κάθε ηλικίας και καταγωγής με παραδοσιακή μουσική απρόσμενη και συναρπαστική.
M. HULOT
Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Η Ματούλα Κουστένη διερευνά τη σχέση του ποιητή με τον συνθέτη, την αφετηρία της δημιουργίας του μεγάλου έργου «Άξιον Εστί» και την πορεία του μέχρι την πρώτη ηχογράφηση.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Μουσική / Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Η artistic και managing director της High Priority Promotions, η μόνη γυναίκα με αυτήν τη θέση στην Ελλάδα, μιλά για τις συναυλίες, τη μουσική σήμερα, τις αλλαγές σε καλλιτέχνες και κοινό και το Memory Corner με τα ιδιαίτερα vintage ρούχα, την άλλη μεγάλη της αγάπη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses».

Μουσική / Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses»

Για χρόνια η Q Lazzarus του «Goodbye Horses», μία από τις πιο αδικημένες ερμηνεύτριες στην ιστορία της ποπ μουσικής, παρέμενε μια μυστηριώδης φιγούρα, τώρα όμως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ φωτίζει τη ζωή της.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Μουσική / Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Από μικρός ένιωθε αποσυνάγωγος. Πιστεύει ότι τα κόμικς είναι η μόνη μορφή τέχνης που είναι τελείως αφιλτράριστη και πιστεύει ότι η γενιά του θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά που έχασε τα καλά πράγματα στο τσακ. Ο μουσικός Eddie Dark είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT