ΕΧΟΥΜΕ ΠΑΘΕΙ ΑΝΟΣΙΑ ακόμα και στην πιο ακραία πληροφορία και τίποτα δεν μας κάνει εντύπωση πια. Το πολύ να ιντριγκάρει την πιο νοσηρή μας περιέργεια. Είδα πριν από μερικές μέρες ότι ο Kanye West κυκλοφόρησε ένα κομμάτι με τίτλο «Heil Hitler» και όχι μόνο δεν αναζήτησα να δω το βίντεο, αλλά ούτε καν πάτησα κλικ στην είδηση για κάποια πληροφορία παραπάνω. Με όλα αυτά τα φιλοναζιστικά που λέει –και μοιάζει να τα εννοεί– τα τελευταία χρόνια, ένα τέτοιο τραγούδι μοιάζει με φυσιολογική κατάληξη μιας κατηφόρας που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια ήδη, παρασύροντας ακόμα και το «πρώιμο» (2005-2016 περίπου) δισκογραφικό έργο ενός από τους πιο ιδιοφυείς μουσικούς δημιουργούς του διαταραγμένου τούτου αιώνα.
Καμιά φορά όμως η πολλή ιδιοφυία, σε συνδυασμό με άλλους παθολογικούς παράγοντες, καταλήγει στην παράνοια. Συμφορά από το πολύ μυαλό, που λένε. Και κάπως έτσι ο άνθρωπος που το 2005 είχε δηλώσει στη διάρκεια μιας συναυλίας για τα θύματα του Τυφώνα Κατρίνα που μεταδιδόταν από την τηλεόραση, ότι «Ο Τζορτζ Μπους δε νοιάζεται για τους Μαύρους», έφτασε να στηρίζει το MAGA όραμα του Τραμπ και εκφράζει το δέος του για τον Χίτλερ και να φτύνει σε κάθε ευκαιρία αντισημιτική χολή. Προηγουμένως είχε ανακαλύψει τη δύναμη του Χριστού –ή είχε ανακαλύψει ότι ο ίδιος είναι ο Μεσσίας, δεν είναι ξεκάθαρο τι από τα δύο– με αποτέλεσμα να μεταμορφωθεί περιστασιακά σε τραγουδιστή γκόσπελ. Πιο πρόσφατα, κατά τη διάρκεια του φετινού Super Bowl, το τηλεοπτικό γεγονός με τη μεγαλύτερη θεαματικότητα και τον πιο ακριβό διαφημιστικό χρόνο στον πλανήτη, είχε πληρώσει για μια διαφήμιση η οποία έστελνε τους θεατές σε ένα site που πουλούσε ένα T-shirt με μια σβάστικα.
«Ζούμε σε μια εποχή όπου ένας κορυφαίος μουσικός μπορεί να κυκλοφορήσει ένα τραγούδι με τίτλο “Heil Hitler” και δεν υπάρχει τρόπος να τον σταματήσει κανείς. Το αληθινό μήνυμα αυτού του κομματιού, το οποίο έχει εξαπλωθεί πέρα από την εμβέλεια των μποϊκοτάζ, είναι τούτο: Κανείς πλέον δεν κάνει κουμάντο».
Τελικά η νοσηρή περιέργεια νίκησε και έψαξα να δω το βίντεο του διαβόητου κομματιού. Παρότι είναι «απαγορευμένο» στις μουσικές πλατφόρμες (Spotify, Apple Music, YouTube) και υπάρχει επίσημα μόνο στο Χ του Ίλον Μασκ –χαρίζοντάς του ένα μεγάλο, αποκλειστικό σουξέ– είναι πανεύκολο προφανώς να το βρει κανείς αμέσως (εγώ το βρήκα στο Facebook). Το βίντεο είναι βαρύ και εντυπωσιακό –ένα χορόδραμα σε μπλε και μαύρο– και το τραγούδι, φιλτραρισμένο από την λασπερή ηχώ του Autotune, συνιστά διπλή πρόκληση. Όχι μόνο ‘Heil Hitler’ αλλά ‘Nigga Heil Hitler’ σύμφωνα με την ιαχή του ρεφρέν – σλόγκαν που κολλάει στο μυαλό όπως όπως κολλάει στα παιδάκια κάτι «κακό» που άκουσαν και τρώγονται να το επαναλάβουν. Προηγουμένως, ο Kanye West καταθέτει με οργή και βδελυγμία όλα τα στραβά που του έχουν συμβεί εσχάτως σε σχέση με την κηδεμονία των παιδιών του και τις παγωμένες καταθέσεις του, κατάσταση που τον έκανε να «γίνει Ναζί», ενώ το κομμάτι τελειώνει με απόσπασμα από προεκλογικό λόγο του Χίτλερ από το όχι και τόσο μακρινό προφανώς, 1936. «Αν θεωρείτε ότι η δουλειά που κάνω είναι σωστή», ακούγεται να λέει ο Φίρερ, «αν πιστεύετε ότι υπήρξα επιμελής, ότι εργάστηκα, ότι υπερασπίστηκα το συμφέρον σας φέτος, ότι αφιέρωσα τον χρόνο μου με ειλικρίνεια στην υπηρεσία του λαού μου, τότε δώστε μου την ψήφο σας! Υπερασπιστείτε με, όπως σας υπερασπίστηκα εγώ!».
Στην καλύτερη περίπτωση, ο Kanye (ή Ye ή οτιδήποτε) είναι το μεγαλύτερο τρολ του σύμπαντος. Το πιο πιθανό όμως είναι ότι τα λέει σοβαρά. «Δεν καταλαβαίνουν τα πράγματα που λέω στο Twitter», επαναλαμβάνει στο κομμάτι, το οποίο, πέρα ή πίσω από τις αποπνικτικές προβοκάτσιες του, μοιάζει να ανακαλεί την κλειστοφοβική «παραφροσύνη της εξαφάνισης στους δαιδάλους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», όπως παρατηρεί σχετικά ο αρθρογράφος του New Yorker, Kelefa Sanneh. «Δεν είναι τυχαίο ότι ο West κάνει ρίμα το “Heil Hitler” με ένα παράπονο που στην πραγματικότητα συνιστά εξομολόγηση, δηλαδή με τον στίχο “They don’t understand the things I say on Twitter”. Ανακαλεί έναν χαοτικό κόσμο όπου ο Χίτλερ κάνει ρίμα με το Twitter – τον δικό μας κόσμο ή αυτό που φαίνεται να είναι μερικές φορές. Τα τελευταία χρόνια, περιφερόταν διάχυτη η ανησυχία ότι οι μηχανισμοί λογοκρισίας των εταιρειών κοινωνικής δικτύωσης θα απαγόρευαν και θα φίμωναν όποιον έβγαινε εκτός γραμμής. Τώρα όμως ζούμε σε μια εποχή όπου ένας κορυφαίος μουσικός μπορεί να κυκλοφορήσει ένα τραγούδι με τίτλο “Heil Hitler” και δεν υπάρχει τρόπος να τον σταματήσει κανείς. Το αληθινό μήνυμα αυτού του κομματιού, το οποίο έχει εξαπλωθεί πέρα από την εμβέλεια των μποϊκοτάζ, είναι τούτο: Κανείς πλέον δεν κάνει κουμάντο».