Το θρυλικό «Koyaanisqatsi» αναβιώνει στη Νέα Υόρκη μέσω της τεχνητής νοημοσύνης

Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο Facebook Twitter
«The Vivid Unknown», John Fitzgerald and Godfrey Reggio.
0

Με αφορμή την εμβληματική ταινία του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο, γυρισμένη από το 1975 έως το 1982, η οποία, με την καθηλωτική μουσική του Φίλιπ Γκλας, σημάδεψε την ιστορία του κινηματογράφου, το ψηφιακό έργο του Τζον Φιτζέραλντ, χρησιμοποιώντας τεχνολογία ΑΙ και την όραση του υπολογιστή, συνομιλεί εκ νέου με το υλικό του έργου, σε συνεργασία με τον πρωτεργάτη δημιουργό, ξεδιπλώνοντας μια πολυμερή βιωματική αφήγηση. Οι επισκέπτες εξερευνούν τον πρωταρχικό δεσμό του ανθρώπου, της φύσης και της τεχνολογίας, συμμετέχοντας δυναμικά στη διαμόρφωση της εξελισσόμενης αφήγησης. 

Η νέα αυτή εγκατάσταση, με τίτλο «The Vivid Unknown» - «Το ζωηρό άγνωστο», συμμετέχει μαζί με άλλα τρία ψηφιακά έργα («The Golden Key» των Marc de Costa και Matthew Niederhauser, «Voices» της Μαργαρίτας Αθανασίου, «Secret Garden» της Stephanie Dinkins) στο πρόγραμμα TECHNE, μέρος του Onassis ΟΝΧ, της πλατφόρμας του Ιδρύματος Ωνάση που είναι αφιερωμένη στην ψηφιακή τέχνη και στην έρευνα της ανάπτυξης καλλιτεχνικών έργων με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής.

Οι εγκαταστάσεις παρουσιάστηκαν στο ΒΑΜ (Βrooklyn Academy of Music), μέρος του Νew Wave Program, το οποίο υποστηρίζει πρωτότυπα ψηφιακά έργα, στο πλαίσιο του πολύ γνωστού για τις performing arts, πρωτοποριακού φεστιβάλ της Νέας Υόρκης «Under the Radar».

Ο φιλόσοφος –αναχωρητής σχεδόν– και δημιουργός, που παραμένει ενεργός τόσο στο σινεμά όσο και στην ακτιβιστική του δραστηριότητα και προσφορά στην κοινότητα, κλήθηκε να μιλήσει σε απευθείας σύνδεση από τη φάρμα του στη Σάντα Φε, και να απαντήσει στο ερώτημα πώς αισθάνεται τώρα που το μνημειώδες έργο του «ξαναγράφεται» μέσω ΑΙ και «υιοθετείται» από την τεχνολογία αιχμής, ζώντας μια νέα ζωή.

Με την ευκαιρία αυτής της εγκατάστασης, στις 7 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε μια τιμητική προβολή της πρωτότυπης ταινίας «Koyaanisqatsi» στην αρχική της μορφή και σε αποκατεστημένη κόπια, στα BAM Rose Cinemas. Ακολούθησε Q&A σε απευθείας σύνδεση με τον ίδιο τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο, γεγονός από μόνο του εξαιρετικά ενδιαφέρον, μιας και ο 85χρονος θρυλικός σκηνοθέτης δεν συνηθίζει να μιλά συχνά.

Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο Facebook Twitter
«The Golden Key», Marc Da Costa and Matthew Niederhauser.

Ο 14χρονος Γκόντφρεϊ έφυγε από το σπίτι του στη Νέα Ορλεάνη για να ενταχθεί στη χριστιανική καθολική αδελφότητα και για τα επόμενα δεκατέσσερα χρόνια αφιερώθηκε στη σιωπή και την προσευχή. Ενώθηκε με τους chicano κοινωνικούς ακτιβιστές στο Νέο Μεξικό και γνώρισε τον Λουίς Μπουνιουέλ, όταν γυρνούσε την ταινία του «Los Ovidados». Η ζωή του από τότε σημαδεύτηκε από τις εικόνες.

Ο φιλόσοφος –αναχωρητής σχεδόν– και δημιουργός, που παραμένει ενεργός τόσο στο σινεμά όσο και στην ακτιβιστική του δραστηριότητα και προσφορά στην κοινότητα, κλήθηκε να μιλήσει σε απευθείας σύνδεση από τη φάρμα του στη Σάντα Φε, και να απαντήσει στο ερώτημα πώς αισθάνεται τώρα που το μνημειώδες έργο του «ξαναγράφεται» μέσω ΑΙ και «υιοθετείται» από την τεχνολογία αιχμής, ζώντας μια νέα ζωή.

Για εκείνον, όπως και στο πρωτότυπο έργο, η αισθητική τριπλέτα παρέμεινε η ίδια, και σε αυτήν τη σειρά: αίσθηση, συναίσθημα και μετά αντίληψη. Όπως δουλεύει πάντα, μαζί με τους συνεργάτες του, έτσι δούλεψε και σε αυτό το έργο. Γιατί πάντα ο στόχος δεν είναι το κοινό να καταλάβει, αλλά να νιώσει. Πιστεύει βαθύτατα ότι η γλώσσα δεν μπορεί πλέον, εδώ και καιρό, να περιγράψει τον κόσμο που ζούμε.

Γι’ αυτό αποφασίστηκε και εδώ η μουσική του Φίλιπ Γκλας να πάρει τη θέση της αφήγησης. Όσο για τη νέα συνεργασία του με τον Τζον Φιτζέραλντ, τον επαναπροσδιορισμό της ταινίας του με τα νέα ψηφιακά εργαλεία και το ρίσκο που πήρε να αγγίξει ξανά ένα έμβλημα, ανέφερε ότι στη ζωή και στο έργο του προτιμά το μότο «better sorry than safe». «Προτιμώ να ρισκάρω κάτι και ας μην ξέρω πού θα καταλήξω, είμαι της φιλοσοφίας ότι ξεκινάμε και το έργο θα μας δείξει πού θα πάμε».

Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο Facebook Twitter
«Voices», Margarita Athanasiou.

Για την αισθητική διαφορά του μέσου, επισήμανε παιχνιδιάρικα: «Το “Koyaanisqatsi: Ζωή εκτός ισορροπίας”, όπως και τα άλλα δύο μέρη της τριλογίας “qatsi”, που ονομάστηκαν από τη γλώσσα των ιθαγενών Χόπι, το “Powaqqatsi:  Ζωή σε μεταμόρφωση” και το “Naqoyqatsi: Ζωή σε πόλεμο”, γυρίστηκαν με αναλογικά μέσα, δηλαδή με φιλμ, άρα τους ήταν απαραίτητο το αρνητικό, η “μαύρη” πλευρά της ζωής και του κόσμου. Στον κόσμο του σήμερα, του Τζον Φιτζέραλντ, η “πολύχρωμη” εκδοχή, σπρωγμένη από την τεχνητή νοημοσύνη, έδωσε τη δικιά της ερμηνεία».

Στην ερώτηση κατά πόσο η τεχνολογία επηρέασε το έργο του και αν είχε προβλέψει αυτόν τον «κατακλυσμό» τεχνολογίας, ο δημιουργός –του οποίου η ρετροσπεκτίβα το 2014 στο Μουσείο Τέχνης και Τεχνολογίας στη Νέα Υόρκη είχε τον τίτλο «Τεχνολογία στη ζωή: Το σινεμά του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο»– απάντησε σχεδόν αναμενόμενα: «Ο Έντι Γκρόου, ο τεχνολόγος που μας βοήθησε και μας προμήθευσε με τα μικροτσίπ και άλλα τεχνολογικά “καλούδια”, το είπε πιο ξεκάθαρα από εμένα: “Εάν μπορεί να πραγματοποιηθεί, τότε θα γίνει”.

Είμαι ένας single minded άνθρωπος. Έχω κάνει 11 ταινίες· η κάθε μία από αυτές έχει το ίδιο θέμα: ανθρωπότητα και τεχνολογία – πώς τη βλέπουμε, πώς τη νιώθουμε. To πιο παρεξηγημένο θέμα στον κόσμο. Δεν χρησιμοποιούμε την τεχνολογία, είμαστε τεχνολογία. Αυτός είναι ο κόσμος που ζούμε. Δεν μπορούμε να ζούμε ούτε μαζί της, ούτε χώρια.

Τότε πώς μπορούμε να ορίσουμε τι είναι η τέχνη; Η τέχνη έρχεται από τον εγκέφαλο του ερπετού. Από το υποσυνείδητο. Εκεί που φτιάχνονται τα όνειρα. Τα παιδιά σκέφτονται με όρους υποσυνείδητου. Γι' αυτό πιστεύω σε αυτό που είπε ο Μποντλέρ: “Η ιδιοφυΐα είναι η ανακτημένη μας παιδικότητα, κατά βούληση”. Μερικοί, βέβαια, όπως εγώ και ο Φίλιπ (Γκλας), κατά βούληση, προσπαθούμε να μη μεγαλώσουμε ποτέ… Υπάρχει μια ελληνική λέξη: “ένθεος” – ο θεός, ή ο διάολος, μέσα σου. Από αυτήν τη λέξη προέρχεται ο ενθουσιασμός. Ψάχνω τέτοιους ανθρώπους. Να μπορούν να είναι ενθουσιασμένοι συνεχώς, όσα χρόνια κι αν κάνει να φτιαχτεί κάτι.

Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο Facebook Twitter
«Secret Garden», Stephanie Dinkins.

Για έργα που ο θεατής δεν θα είναι ένας απλός θεατής του έργου, θα ζει μέσα του, θα αναπνέει με αυτό. Όπως στη ζωή. Γινόμαστε το περιβάλλον που ζούμε. Είμαστε αυτό που βλέπουμε, αγγίζουμε, μυρίζουμε, τρώμε, ακούμε… Αυτοί είμαστε. Στο παραμύθι “Η Ωραία και το Τέρας”, ο κίνδυνος δεν βρίσκεται στο τέρας. Η ομορφιά είναι ο κίνδυνος. Επικίνδυνο είναι αυτό που συμβαίνει στον κόσμο σήμερα, στον “όμορφο” κόσμο μας, τον γεμάτο επιθυμία, που καταρρέει γύρω μας και θα μας παρασύρει». 

Η ώρα ήταν ήδη 10 το βράδυ. Τα πρώτα μηνύματα στα κινητά για τη φωτιά στο Λος Άντζελες έφταναν στην αίθουσα.

Το TECHNE είναι ένα πολυμερές βιωματικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει τέσσερα ψηφιακά έργα τέχνης μεγάλης κλίμακας. Δημιουργημένο με τεχνητή νοημοσύνη, διαδραστικές οθόνες σε πραγματικό χρόνο και καθηλωτικό ήχο, αυτό το πρόγραμμα μεταφέρει τους θεατές σε τέσσερις ξεχωριστές νέες σφαίρες, που ζωντανεύουν από οραματιστές δημιουργούς.

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το TECHNE εδώ.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ