Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας

Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας Facebook Twitter
H συμβολή της Φίλις Ντάλτον προσεγγίζει όσο λίγες την καλλιτεχνική διάσταση μιας τεχνικά δύσκολης αποστολής: δημιουργεί μεγάλες εικόνες και στέκεται στο ύψος της, από το μικροσκόπιο. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0

ΤΙΣ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΦΟΡΕΣ που βλέπουμε με κοστούμι τον Τόμας Έντουαρντ Λόρενς στο έπος του Ντέιβιντ Λιν, αισθάνεται εκτός τόπου και χρόνου, αποπνέει την άβολη αίσθηση του περιθωριακού Βρετανού μπροστά σε ανθρώπους που θα περίμεναν μια άψογη εμφάνιση από έναν τυπικό, έστω πρώην, γραφειοκράτη των αρχών του 20ού αιώνα. Η Φίλις Ντάλτον, που είχε φροντίσει να ράψει τον Πίτερ Ο’Τουλ με όλες τις αυστηρές προδιαγραφές της αγγλικής ραπτικής για άνδρες, αμέσως πήρε το ρούχο του, το έβαλε στο πλυντήριο, του το παρέδωσε συρρικνωμένο, και σε αυτό το μικρότερο μέγεθος υπέβαλε ένα μικρό αν και κρίσιμο μέρος της μεγαλειώδους ερμηνείας του Ιρλανδού ηθοποιού στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο.

Η Βρετανή ενδυματολόγος ρίχτηκε με πάθος στην πρόκληση της ιστορικής ακρίβειας και συνάμα της εξωτικής φαντασμαγορίας που απαιτούσε ο Λόρενς της Αραβίας. Μελέτησε σε μουσεία επί μήνες, βρήκε τον πραγματικό ράφτη του θρυλικού συγγραφέα, διπλωμάτη και αρχαιολόγου, τον συμβουλεύτηκε για κάθε λεπτομέρεια και συνέθεσε το ανεπανάληπτο look της ερήμου, με αποκορύφωμα το κατασκευασμένο στο Λονδίνο και κεντημένο στη Δαμασκό μεταξωτό πουκάμισο με τις μάλλινες ματιέρες και τα επάλληλα στρώματα της λευκής του κελεμπίας.

Όπως είπε κάποιος στο αφιέρωμα που της έκαναν τα BAFTA το 2012, η Φίλις Ντάλτον έντυσε ολόκληρες στρατιές στην πλούσια καριέρα της, τον βρετανικό, τον κόκκινο και τον αμερικανικό στρατό, τους Ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης –και μάλιστα δις–, κοζάκους, ναζί, Αφγανούς, ιακωβίνους αλλά και ιακωβίτες!

Παράλληλα, έντυσε χιλιάδες πρωταγωνιστές και κομπάρσους, πάντα με το βλέμμα στραμμένο στην αναπαραγωγή της αυθεντικότητας και στην αντίληψη της δραματικότητας του σεναρίου – όσο ο Λόρενς έχανε τα λογικά του, τα ρούχα του έμοιαζαν φθαρμένα και η κάποτε αρχοντική εμφάνισή του, παραμελημένη και θαμπή. Στην περίπτωση του Ομάρ Σαρίφ έκανε μια εξαίρεση, φτιάχνοντας από το μυαλό της κελεμπία σε μαύρο και μπλε για να κάνει κοντράστ με τον μακρινό ορίζοντα και τον εκτυφλωτικό ήλιο.

Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας Facebook Twitter
Η Dalton με τον Richard Todd, τον πρωταγωνιστή του «Rob Roy», 1953. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image

Αν η ενδυματολογία ξεφεύγει από τον αυτοματισμό της γκαρνταρόμπας και την ευκολία του εντυπωσιασμού, τότε η συμβολή της Φίλις Ντάλτον προσεγγίζει όσο λίγες την καλλιτεχνική διάσταση μιας τεχνικά δύσκολης αποστολής: δημιουργεί μεγάλες εικόνες και στέκεται στο ύψος της, από το μικροσκόπιο.

Η ταινία απέσπασε 10 υποψηφιότητες στα Όσκαρ, κερδίζοντας τελικά τα 7, ωστόσο η δουλειά της Φίλις Ντάλτον απουσίαζε από τις πεντάδες και ήχησε πένθιμα στον συνολικό θρίαμβο της βραδιάς.

Ο ευειδής Λιν της έγραψε μια απολογητική επιστολή, εξαίροντας την τέχνη της και ρίχνοντας το φταίξιμο στην Columbia που δεν προσπάθησε δεόντως να προωθήσει το επίτευγμά της. Αναδρομικά η Ντάλτον μακάριζε την τύχη της.

Επειδή δεν είχε ζουμερό βιογραφικό πριν από αυτή την ταινία, συμπτωματικά πήρε τη θέση γιατί ο πρώτος ενδυματολόγος δεν ήταν διαθέσιμος για τα διετή, όπως αποδείχθηκε γυρίσματα, και δεν ήταν σίγουρη αν θα κατάφερνε να αντεπεξέλθει σε τέτοιο όγκο δουλειάς και με έναν τερατώδη παραγωγό, τον Σαμ Σπίγκελ, να διατάζει αντί να εμπνέει.

Μικρή σημασία έχει η παράλειψη του 1962, γιατί τρία χρόνια αργότερα, πάλι σε σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Λιν, κέρδισε το πρώτο της Όσκαρ για τα πιο διακοσμητικά, ρομαντικά και επικά κοστούμια του Δόκτωρ Ζιβάγκο –5.000 χιλιάδες τον αριθμό–, τα περισσότερα ανδρικά και στρατιωτικά, καταδεικνύοντας πως η θηλυκή ματιά της Ντάλτον μπορούσε να καταλάβει τι χρειάζεται το ανδρικό σώμα. Όπως είπε κάποιος στο αφιέρωμα που της έκαναν τα BAFTA το 2012, η Φίλις Ντάλτον έντυσε ολόκληρες στρατιές στην πλούσια καριέρα της, τον βρετανικό, τον κόκκινο και τον αμερικανικό στρατό, τους Ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης –και μάλιστα δις–, κοζάκους, ναζί, Αφγανούς, ιακωβίνους αλλά και ιακωβίτες!

Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας Facebook Twitter
Σχέδια της Dalton για τα πιο διακοσμητικά, ρομαντικά και επικά κοστούμια του Δόκτωρ Ζιβάγκο.
Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας Facebook Twitter
Σχέδια της Dalton για τα πιο διακοσμητικά, ρομαντικά και επικά κοστούμια του Δόκτωρ Ζιβάγκο.

Η μοίρα τα έφερε έτσι που μετά τη θητεία της σε ατελιέ που έντυνε διασημότητες του θεάτρου και του χορού, όπως η Μάργκοτ Φοντέιν, ξεκίνησε ως βοηθός ενδυματολόγου στον Ερρίκο Ε’ του Λόρενς Ολίβιε το 1944 και σαράντα πέντε χρόνια αργότερα πήρε το δεύτερο της Όσκαρ για το ίδιο έργο, σε σκηνοθεσία Κένεθ Μπράνα, με τον συνεργάστηκε ξανά στο Νεκροί ξανά και το Πολύ κακό για το τίποτα, κλείνοντας με αυτό την καριέρα της στο σινεμά το 1993.

Εκτός των ιστορικών δραμάτων που της χάρισαν τρεις υποψηφιότητες για Όσκαρ, ένα Emmy και ένα βραβείο BAFTA, η γνωστότερη ταινία της Φίλις Ντάλτον παραμένει το Princess Bride του Ρομπ Ράινερ με τον Κάρι Έλγουις και τη Ρόμπιν Ράιτ, αν και όταν πρωτοδιάβασε το σενάριο νόμιζε πως θα ασχολούνταν με μια μεγάλη μπούρδα. Η πιο παράξενη συνεργασία της ήταν στο Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά («δεν κατάλαβα ποτέ αν ο Χίτσκοκ έβριζε τόσο κόσμο για πλάκα ή αν το εννοούσε»), ενώ η πιο εύκολη αποστολή της θεωρούσε ότι ήταν το μιούζικαλ Όλιβερ του sir Κάρολ Ριντ, επειδή ο Ντίκενς είχε φροντίσει να περιγράψει ενδελεχώς τις κοινωνικές συνθήκες και να υποδείξει τις σκηνογραφικές λεπτομέρειες εκ των προτέρων.

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η νέα ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και ακόμα 5 λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η νέα ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Το ακαταμάχητο ντεμπούτο της Λουίζ Κουρβουαζιέ που σάρωσε εισπρακτικά στη Γαλλία και η επίσημη πρόταση της Τσεχίας για το περσινό Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας ξεχωρίζουν αυτή την κινηματογραφική εβδομάδα.
THE LIFO TEAM
Πότε ανοίγουν οι θερινοί κινηματογράφοι της Αθήνας;

Οθόνες / Πότε ανοίγουν οι θερινοί κινηματογράφοι της Αθήνας;

Οι Αθηναίοι σινεφίλ δεν θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ για να εξασκήσουν την αγαπημένη τους καλοκαιρινή συνήθεια. Συγκεντρώσαμε όλες τις ημερομηνίες που έχουν γίνει γνωστές για την έναρξη λειτουργίας των θερινών σινεμά της πρωτεύουσας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Στα εννιά μου προσπαθούσα να καταλάβω τι σχέση είχε το λεωφορείο με την Μπλανς Ντιμπουά» / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Μυθολογίες / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Η κινηματογραφική λίστα του Έλληνα συγγραφέα είναι συγκινησιακά φορτισμένη και γεμάτη παιδικές αναμνήσεις όπως και τα βιβλία του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
«I love Lucy»: Οργή, αλκοόλ, χρήμα, ξύλο και απιστίες πίσω από το πιο διάσημο οικογενειακό σόου του κόσμου

Σαν σήμερα / Λουσίλ Μπολ: Η πιο αξιολάτρευτη νοικοκυρά της Αμερικής ήταν μια απάτη

Σαν σήμερα το 1989 πεθαίνει η Αμερικανίδα ηθοποιός Λουσίλ Μπολ, πρωταγωνίστρια της διάσημης τηλεοπτικής σειράς «I love Lucy». Αν και λατρεύτηκε από εκατομμύρια τηλεθεατές, η πραγματικότητα πίσω από το «Καλύτερο τηλεοπτικό σόου όλων των εποχών» ήταν γεμάτη βία, αλκοόλ και απιστίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Οθόνες / Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Το κλείσιμο μιας τριλογίας «Star Wars» που λοιδορήθηκε, για να επανεκτιμηθεί μερικώς όταν η νεότερη έπεσε θύμα των γενικευμένων culture wars και των ελάχιστων φιλοδοξιών της, επανεμφανίζεται στα σινεμά με αφορμή την επέτειο 20 χρόνων από την κυκλοφορία της.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Μυθολογίες / «Μου αρέσουν οι ιστορίες εκδίκησης στο σινεμά»: Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Από το φιλιππινέζικο σινεμά και τον Ζακ Τατί, μέχρι μια ταινία με μαχητές kung-fu που εξεγείρονται ενάντια στη γραφειοκρατία -και μία που τον ώθησε να ζητήσει από τη Marthe Keller να τον κάνει φίλο στο Facebook- η λίστα του φωτογράφου είναι γεμάτη εκπλήξεις.
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ