Έρχεται παγκόσμιο χάος; ― 7 ερωτήσεις στον Τζέφρι Σακς

ΕΠΕΞ Γιατί έρχεται παγκόσμιο χάος; Facebook Twitter
Οι δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων και αφορούν προσαρτήσεις χωρών, εδαφικές βλέψεις αλλά και απαιτήσεις που στοχεύουν στην υλοποίηση της ιδέας μιας «Μεγάλης Αμερικής». Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ σε μια σκοτεινή «εποχή Τραμπ»; Τι σηματοδοτεί η νέα περίοδος που ανατέλλει σε λίγες μέρες, μετά την ορκωμοσία του νέου Αμερικανού Προέδρου; Πώς θα επηρεάσουν την Ευρώπη οι πολιτικές του; Θα αλλάξει ο παγκόσμιος χάρτης; Και μήπως η πολιτική όπως την ξέραμε τελειώνει;

Όλα αυτά τα ερωτήματα κυριαρχούν στη δημόσια σφαίρα τις τελευταίες μέρες, με αφορμή δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου που έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων και αφορούν προσαρτήσεις χωρών, εδαφικές βλέψεις αλλά και απαιτήσεις που στοχεύουν στην υλοποίηση της ιδέας μιας «Μεγάλης Αμερικής».

Τι σηματοδοτεί το γεγονός ότι, πριν ακόμη αναλάβει τα καθήκοντά του, ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ αποκαλύπτει τους τρόπους με τους οποίους θέλει να κλονίσει τη διεθνή τάξη; Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, Τζέφρι Σακς, εξηγεί.

«Οι ΗΠΑ έχουν γίνει μια χώρα πλουτοκρατίας και, ταυτόχρονα, ένα στρατιωτικοποιημένο κράτος ασφάλειας. Ο Τραμπ κέρδισε λόγω της βαθιάς δυσαρέσκειας απέναντι στο status quo. Το αν θα δώσει επιτυχημένες απαντήσεις είναι άλλο θέμα».

— Τι σας ανησυχεί περισσότερο στη νέα εποχή Τραμπ;
Ο κόσμος είναι εξαιρετικά ασταθής τώρα, επηρεασμένος από δραματικές αλλαγές στην τεχνολογία, το περιβάλλον και τη γεωπολιτική. Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι πολύ εύκολο να ξεφύγουν τα πράγματα από τον έλεγχο. Από την άλλη πλευρά, δεν θα ήταν δύσκολο να λυθούν μεγάλα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των πολέμων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι όλα βρίσκονται σε μια λεπτή ισορροπία τρόμου, θα λέγαμε.

cover
Τζέφρι Σακς, καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια

— Πιστεύετε ότι μπορεί σε λίγες μέρες να ακολουθήσει ένα ντόμινο εξελίξεων που να οδηγήσει σε χάος;
Πιθανόν. Ναι, θα μπορούσε. Το κλειδί για την αποφυγή του παγκόσμιου χάους είναι όμως οι ειρηνικές σχέσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ρωσίας, της Κίνας, της Ινδίας και των ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να σταματήσει να θεωρεί τον εαυτό της υποτελή των ΗΠΑ και απλό παράρτημα του ΝΑΤΟ. Η Ε.Ε. πρέπει να συγκροτεί έναν ενιαίο και ανεξάρτητο παράγοντα εξωτερικής πολιτικής. Επιπρόσθετα, η Ε.Ε. θα πρέπει να τερματίσει την πολεμική κατάσταση με τη Ρωσία και να σταματήσει τη διολίσθηση προς την εχθρότητα με την Κίνα.

Η συζήτηση για τη Ρωσία από τους εκπροσώπους της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής πρέπει πραγματικά να σταματήσει, για χάρη της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ευρώπη και τον κόσμο. Ο εθνικισμός του Τραμπ θα ξεκαθαρίσει πραγματικά την κατάσταση. Όλες οι μεγάλες δυνάμεις πρέπει να ενεργήσουν προσεκτικά, με σεβασμό και ειρηνική διάθεση, και η Ευρώπη χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση, ειδικά μια εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία.

Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ανακοίνωσε ότι τερματίζει το πρόγραμμα fact checking μετά την εκλογή Τραμπ. Ποιο είναι το σχόλιό σας;
Νομίζω ότι η Meta δεν ήταν ποτέ πολύ καλή στην αντιμετώπιση των γεγονότων. Δεν εμπιστεύομαι αυτές τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας ούτως ή άλλως. Είναι ήδη πολύ κοντά στο κράτος ασφάλειας των ΗΠΑ και έχουν εμπλακεί σε διάφορα είδη λογοκρισίας.

— Πώς βλέπετε την εμπλοκή του Έλον Μασκ σε επερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογικές αναμετρήσεις;
Ξέρετε, οι υπερ-πλούσιοι αγοράζουν τα πάντα και διαθέτουν τεράστια επιρροή στον κόσμο στις μέρες μας. Ταυτόχρονα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Γερμανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι ως προς το πολιτικό σκέλος και δυστυχώς αυτό το διάστημα φρόντισαν να εκχωρήσουν την εξωτερική τους πολιτική στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αυτό προφανώς οδήγησε στη βαθιά αντιδημοφιλία τους στις χώρες τους και στο εκλογικό τους κοινό, και δημιούργησε έξωθεν εμπλοκές, καθιστώντας τα κράτη αυτά τρωτά ως προς την εξωτερική επιρροή.

— Με την ευκαιρία, πώς εξηγείτε την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία;
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι περίπου το 75% των Αμερικανών πιστεύει ότι η χώρα πορεύεται σε λάθος δρόμο. Οι ΗΠΑ έχουν γίνει μια χώρα πλουτοκρατίας και, ταυτόχρονα, ένα στρατιωτικοποιημένο κράτος ασφάλειας. Ο Τραμπ κέρδισε λόγω της βαθιάς δυσαρέσκειας απέναντι στο status quo. Το αν θα δώσει επιτυχημένες απαντήσεις είναι άλλο θέμα.

— Όσον αφορά τις εφημερίδες και τον Τύπο, πιστεύετε ότι θα υπάρξει περισσότερη λογοκρισία;
Το ζήτημα είναι ότι υπάρχει ήδη αυτολογοκρισία από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ, τα οποία παπαγαλίζουν τις γραμμές του κράτους ασφάλειας των ΗΠΑ. Ποια σημαντικά μέσα ενημέρωσης ερεύνησαν την επίθεση στον αγωγό Nord Stream; Ποια μεγάλα μέσα ενημέρωσης διερεύνησαν με ειλικρίνεια τις αιτίες του πολέμου στην Ουκρανία; Και ποια από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης επέκριναν τη συνενοχή των ΗΠΑ στις γενοκτονικές πολιτικές του Ισραήλ στη Γάζα; Πολύ λίγα.

— Θεωρείτε ότι ζούμε το τέλος της πολιτικής όπως τη γνωρίζαμε ως σήμερα;
Ναι. Και βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή, υπερφορτισμένη από την τεχνολογία, την πλουτοκρατία και την περιβαλλοντική αναταραχή. Όλα αλλάζουν ραγδαία.  Περιφερειακές και υπερεθνικές οντότητες όπως η Ε.Ε., η Αφρικανική Ένωση, οι BRICS και άλλες θα πρέπει να γίνουν πιο σημαντικές και κομβικές στον θεσμικό τους ρόλο. Οι ΗΠΑ θα γίνουν μια από τις πολλές μεγάλες δυνάμεις. Και οι θεσμοί μας θα πρέπει να είναι λιγότερο πλουτοκρατικοί, περισσότερο προσανατολισμένοι στην ειρήνη και περισσότερο προσανατολισμένοι στη μακροπρόθεσμη επίλυση προβλημάτων (όπως η κλιματική κρίση). Τίποτα από αυτά δεν είναι εύκολο ή αποτελεσματικό προς το παρόν.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τα drones μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Οπτική Γωνία / Από τα drones μέχρι το AI: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Πώς η στρατιωτική άνοδος της Κίνας και η στρατηγική σύμπλευση με τη Ρωσία διαμορφώνουν τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις για την ασφάλεια; Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζουν πιο διχασμένες από ποτέ; Και πού οφείλεται η άνοδος της πολιτικής βίας; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αντιδράσεις στην Πάρο για την τουριστική επένδυση στις Κολυμπήθρες ή Συλλογή υπογραφών κατά της στρατηγικής επένδυσης στην Πάρο

Ρεπορτάζ / Στις Κολυμπήθρες της Πάρου θα χτιστεί ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Γιατί;

Η τοπική κοινωνία αντιδρά στην κατασκευή μεγάλου τουριστικού συγκροτήματος, προειδοποιώντας για αλλοίωση του τοπίου και επιβάρυνση των ήδη πιεσμένων υποδομών του νησιού.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Βασιλική Σιούτη / Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Στην Ελλάδα η κοινή γνώμη έχει τη χειρότερη άποψη για τα πολιτικά κόμματα της χώρας, αλλά αυτό δεν μοιάζει να πτοεί κανέναν, παρά τον υπαρκτό κίνδυνο απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ